KGAOLO 7
Go Tsebatša “Ditaba tše Dibotse ka Jesu”
Filipi o bea mohlala e le moebangedi
E theilwe go Ditiro 8:4-40
1, 2. Maiteko a go dira gore batho ba Modimo ba kgaotše go dira boboledi a bile le mafelelo afe a kgahlišago lekgolong la pele la mengwaga?
TLAIŠO e šoro e thomile ka tšhoganetšo, gomme Saulo o thoma go “hlokofatša” phuthego, e lego lentšu leo ka leleme la mathomong le hlalosago bošoro bjo sehlogo. (Dit. 8:3) Barutiwa ba a tšhaba, gomme go ba bangwe go ka bonagala eka morero wa Saulo wa go fediša Bokriste o tla atlega. Lega go le bjalo, ka baka la go phatlalala ga Bakriste, go direga selo se sengwe seo se bego se sa letelwa. Selo seo ke’ng?
2 Bao ba gašantšwego ba thoma go “tsebatša ditaba tše dibotse tša lentšu la Modimo” dinageng tšeo ba tšhabetšego go tšona. (Dit. 8:4) Akanya feela! Tlaišo yeo ga se ya palelwa ke go dira gore batho ba Modimo ba kgaotše go dira boboledi feela, eupša ge e le gabotse e thušitše go phatlalatša molaetša! Ka go gašanya barutiwa bao, batlaiši bao ka go se lemoge ba ile ba dira gore modiro wa boboledi o katologele le ditikologong tša kgole. Bjalo ka ge re tla bona, selo se se swanago se diragetše mehleng ya rena.
“Bao ba Bego ba Gašantšwe” (Ditiro 8:4-8)
3. (a) Filipi e be e le mang? (b) Ke ka baka la’ng karolo e kgolo ya Samaria e be e sešo ya kwa ditaba tše dibotse, eupša ke’ng seo Jesu a se boletšego e sa le pele gore se be se tla direga tikologong yeo?
3 Yo mongwe wa “bao ba bego ba gašantšwe” e be e le Filipi. a (Dit. 8:4; bona lepokisi leo le rego, “ Filipi ‘wa Moebangedi’” go letlakala 53.) O ile a ya Samaria, e lego motse woo bontši bja badudi ba wona ba bego ba sešo ba kwa ditaba tše dibotse, ka gobane Jesu o be a kile a laela baapostola ba gagwe gore: “Le se ke la tsena motseng wa Basamaria, go e na le moo, tšwelang pele le eya dinkung tše di timetšego tša ntlo ya Isiraele.” (Mat. 10:5, 6) Lega go le bjalo, Jesu o be a tseba gore ge nako e dutše e eya, Samaria e be e tla newa bohlatse bjo bo tletšego ka gobane pele ga ge a ka rotogela legodimong, o ile a re: “Le tla ba dihlatse tša ka Jerusalema, Judea ka moka le Samaria le go fihla karolong ya kgole ya lefase.”—Dit. 1:8.
4. Basamaria ba ile ba arabela bjang ge Filipi a be a ba botša ditaba tše dibotse, gona ke’ng seo se ka bago se dirile gore ba arabele ka tsela yeo?
4 Filipi o ile a hwetša gore Samaria e be e “šweufaletše go bunwa.” (Joh. 4:35) Molaetša wa gagwe o ile wa lapološa badudi ba moo gomme go bonolo go kwešiša lebaka la seo. Bajuda ba be ba sa nwešane meetse le Basamaria, ba bantši ba bona ba be ba bile ba ba hlaswa. Go fapana le seo, Basamaria ba ile ba hwetša gore molaetša wa ditaba tše dibotse o be o sa kgetholle batho ba maemo a itšego, ka go re’alo seo se be se fapana kudu le tsela ya go nagana ya Bafarisei yeo e bego e bontšha kgethollo. Ka go nea Basamaria bohlatse ka mafolofolo le ka go se bebe sefahlego, Filipi o ile a bontšha gore o be a se a šilafatšwa ke go ba le kgethollo ga bao ba bego ba nyatša Basamaria. Ka gona, ga go makatše ge mašaba a Basamaria a ile a theetša Filipi “ka pelo e tee.”—Dit. 8:6, PK.
5-7. Nea mehlala yeo e bontšhago kamoo go gašanywa ga Bakriste go thušitšego gore ditaba tše dibotse di phatlalatšwe.
5 Lehono, go etša lekgolong la pele la nywaga, go tlaišwa ga batho ba Modimo ga se gwa ka gwa thibela modiro wa bona wa boboledi. Go gapeletša Bakriste leboelela gore ba tloge lefelong le lengwe ba ye go le lengwe—e ka ba go tlošwa kgolegong e nngwe goba nageng e nngwe—go thušitše gore molaetša wa Mmušo o tsebje ke batho ba lefelong leo le lefsa. Ka mohlala, nakong ya Ntwa ya II ya Lefase, Dihlatse tša Jehofa di ile tša kgona go nea bohlatse bjo bo kgahlišago ge di be di le dikampeng tša tshwenyo tša Nazi. Mojuda yo a ilego a kopana le Dihlatse dikampeng tšeo o re: “Sebete sa bagolegwa bao e bego e le Dihlatse tša Jehofa se ile sa ntira gore ke kgolwe gore tumelo ya bona e be e theilwe Mangwalong gomme le nna ke ile ka ba Hlatse.”
6 Mabakeng a mangwe, gaešita le batlaiši ba ile ba newa bohlatse gomme ba bo amogela. Ka mohlala, ge Hlatse yeo e bitšwago Franz Desch e be e romelwa kampeng ya tshwenyo ya Gusen kua Austria, e ile ya kgona go ithuta Beibele le mohlankedi wa ma-SS. Akanya ka lethabo la banna ba ba babedi ge ba be ba kopana gape ka morago ga nywaga e mentši kopanong ya Dihlatse tša Jehofa gomme bobedi bja bona e le bagoeledi ba ditaba tše dibotse!
7 Selo se se swanago se ile sa direga ge tlaišo e be e dira gore Bakriste ba tšhabe nageng e nngwe ba ye go e nngwe. Ka mohlala, ka bo-1970 ge Dihlatse tšeo di tšwago Malawi di be di gapeletšega go tšhabela Mozambique, di ile tša nea bohlatse moo. Gaešita le ge ka morago go ile gwa ba le tlaišo kua Mozambique, modiro wa boboledi o ile wa tšwela pele. Francisco Coana o re: “Ke therešo gore ba bangwe ba rena re ile ra swarwa le go golegwa ka makga a mantši ka baka la modiro wa rena wa boboledi. Lega go le bjalo, ge batho ba bantši ba be ba amogela molaetša wa Mmušo, re be re kgodišegile gore Modimo o a re thuša, go fo swana le ge a ile a thuša Bakriste ba lekgolong la pele la nywaga.”
8. Diphetogo tša bopolitiki le tša ikonomi di kgomile bjang modiro wa boboledi?
8 Ke therešo gore ga se tlaišo feela yeo e dirilego gore Bokriste bo ate dinageng dišele. Nywagasomeng ya morago bjale, diphetogo tša bopolitiki le tša ikonomi le tšona di butše dibaka tša gore molaetša wa Mmušo o botšwe batho ba maleme a mantši le ba meraforafo. Ba bangwe bao ba tšwago dinageng tšeo di apareditšwego ke dintwa le tšeo di diilago ba tšhabetše mafelong ao a sa dutšego a iketlile gomme ba thoma go ithuta Beibele nageng yeo ba hudugetšego go yona. Bafaladi ba bantši ba dirile gore go be le ditšhemo tša maleme a šele. Na o katanela go nea bohlatse bathong ba tšwago “ditšhabeng tšohle, melokong yohle, merafong yohle le malemeng ohle” bao ba lego tšhemong ya geno?—Kut. 7:9.
“Le Nna Mpheng Matla a” (Ditiro 8:9-25)
“Bjale Simone ge a bona gore moya woo o be o newa ka go bewa diatla ke baapostola, a ba holofetša go ba fa tšhelete.”—Ditiro 8:18
9. Simone e be e le mang, gomme ke’ng seo go bonagalago se ile sa mo gogela go Filipi?
9 Filipi o ile a dira mehlolo e mentši kua Samaria. Ka mohlala, o ile a fodiša batho bao ba bego ba fokola a ba a leleka le meoya e mebe. (Dit. 8:6-8) Monna yo mongwe o ile a kgahlišwa ka mo go kgethegilego ke dimpho tša Filipi tša mehlolo. Leina la gagwe e be e le Simone, e lego ramalea yo a bego a tšeelwa godimo kudu moo batho ba bego ba bolela ka yena ba re: “Monna yo ke Matla a Modimo.” Eupša ga bjale Simone o be a bone seo e tlogago e le matla a Modimo, bjalo ka ge seo se hlatsetšwe ke mehlolo yeo Filipi a e dirilego, ke moka Simone yo e ile ya ba modumedi. (Dit. 8:9-13) Lega go le bjalo, ka morago maikemišetšo a Simone a ile a lekwa. Bjang?
10. (a) Petro le Johane ba ile ba dira’ng kua Samaria? (b) Simone o ile a dira’ng ge a bona gore bao e sa tšwago go ba barutiwa ba amogela moya o mokgethwa ge Petro le Johane ba ba bea diatla?
10 Ka morago ga gore baapostola ba kwe ka kgolo yeo e bego e direga kua Samaria, ba ile ba roma Petro le Johane moo. (Bona lepokisi leo le rego, “ Petro o Diriša ‘Dinotlelo tša Mmušo.’”) Ge ba fihlile moo, baapostola ba ba babedi ba ile ba bea bao e bego e sa tšwa go ba barutiwa diatla, moo yo mongwe le yo mongwe wa bona a ilego a amogela moya o mokgethwa. b Ge Simone a bona se, o ile a ba le kgahlego. O ile a re go baapostola: “Le nna mpheng matla a, gore motho le ge e le mang yo ke mmeago diatla, a amogele moya o mokgethwa.” Simone o ile a ba a ba holofetša go ba fa tšhelete, a holofela gore o tla reka tokelo ye e kgethwa!—Dit. 8:14-19.
11. Petro o nea Simone keletšo efe, gona Simone o arabela bjang?
11 Tsela yeo Petro a ilego a araba Simone ka yona e be e le e matla. Moapostola yo o ile a re: “Eka silifera ya gago e ka fedišwa le wena gobane o naganne gore o ka hwetša mpho e sa lefelelwego ya Modimo ka tšhelete. Ga o na karolo le ge e le kabelo tabeng ye gobane pelo ya gago ga se ya loka mahlong a Modimo.” Ke moka Petro o ile a kgothaletša Simone gore a itshole gomme a rapelele gore a lebalelwe. Petro o ile a re: “[Lopa] Jehofa gore ge e ba go kgonega o lebalelwe maikemišetšo a kgopo a pelo ya gago.” Go molaleng gore Simone e be e se motho yo kgopo; o be a nyaka go dira se se lokilego, eupša o ile a aroga ka nakwana. Ka gona o ile a lopa baapostola ka gore: “Lena banna, hle ntopeleng go Jehofa gore ke se ke ka welwa le ke setee sa dilo tše le di boletšego.”—Dit. 8:20-24.
12. “Bo-simony” ke’ng, gomme bo ipontšhitše bjang e le molaba Bojakaneng?
12 Kgalemelo yeo Petro a e neilego Simone ke mohlala wa temošo go Bakriste lehono. Ge e le gabotse, lentšu la Seisemane e lego “simony” le ile la hlangwa ka baka la tiragalo ye. Lentšu “simony” le bolela go reka goba go rekiša maemo, kudukudu ditabeng tša bodumedi. Histori ya bohlanogi bja Bojakane e tletše ka mehlala ya mokgwa wo. Kgatišo ya bosenyane ya The Encyclopædia Britannica (1878) e boletše gore: “Thuto ya histori ya seboka sa go kgethwa ga Mopapa e tlogela morutwana a kgodišegile gore ga se gwa ka gwa ba le go kgethwa ga mopapa mo go ilego gwa šilafatšwa ke mokgwa wo wa bo-simony, mola e le gore mabakeng a mantši bo-simony bjo bo dirwago sebokeng sa go kgethwa ga mopapa ke bjo bobe kudu, bjo bo tlogago bo leša dihlong e bile ke bjo bo lego pepeneneng le go feta.”
13. Bakriste ba swanetše go phema mokgwa wa bo-simony ka ditsela dife?
13 Bakriste ba swanetše go itiša malebana le sebe sa bo-simony. Ka mohlala, ga se ba swanela go leka go hwetša maemo ka phuthegong, a bjalo ka go hwetša ditokelo tše di oketšegilego go bao e lego balebeledi ka go ba nea dimpho goba ka go ba reta ka mo go feteletšego. Ka lehlakoreng le lengwe, bao go naganwago gore ba maemong a go nea ba bangwe ditokelo, ba swanetše go phema go rata bahumi feela. Maemo a ka bobedi ke mekgwa ya bo-simony. Ruri bahlanka ka moka ba Modimo ba swanetše go itshwara bjalo ka ‘ba banyenyane,’ ba letele moya wa Jehofa gore e be wona o kgethelago batho bakeng sa ditokelo tša tirelo. (Luka 9:48) Bao ba lekago go ‘inyakela letago’ ga ba na sebaka ka mokgatlong wa Modimo.—Die. 25:27.
“Na Ruri tše o di Balago o a di Kwešiša?” (Ditiro 8:26-40)
14, 15. (a) “Molaki wa Moethiopia” e be e le mang, gomme Filipi o ile a mo hwetša bjang? (b) Monna yo wa Moethiopia o ile a arabela bjang molaetšeng wa Filipi, gona ke ka baka la’ng go kolobetšwa ga gagwe e be e se mogato wo o tšerwego ka ntle le go naganišišwa? (Bona mongwalo wa ka tlase.)
14 Bjale morongwa wa Jehofa o ile a laela Filipi gore a sepele ka tsela yeo e tšwago Jerusalema e eya Gatsa. Potšišo le ge e le efe yeo Filipi a bego a ipotšiša yona ya mabapi le lebaka leo ka lona a swanetše go ya moo, e ile ya arabja ka moragonyana ga gore a gahlane le molaki wa Moethiopia yo a bego a “bala puku ya moporofeta Jesaya ka go hlaboša.” (Bona lepokisi leo le rego, “ Na e be e le ‘Moopafatšwa’ Goba ‘Molaki’?”) Moya o mokgethwa wa Jehofa o ile wa tutuetša Filipi gore a batamele koloi ya monna yoo. Ge Filipi a dutše a kitima go bapa le koloi yeo o ile a botšiša Moethiopia yoo gore: “Na ruri tše o di balago o a di kwešiša?” Moethiopia yoo o ile a araba ka gore: “Ruri, nka kgona bjang go kwešiša ka ntle le gore motho yo mongwe a ntlhahle?”—Dit. 8:26-31.
15 Ke moka Moethiopia yoo o ile a kgopela Filipi gore a namele koloing. Akanya ka poledišano e botse yeo ba ka bago ba bile le yona! Taba ya gore “nku” goba “mohlanka” yo go bolelwago ka yena boporofeteng bja Jesaya e be e le mang e be e dutše e le sephiri ka nako e telele. (Jes. 53:1-12) Lega go le bjalo, ge ba dutše ba sepela, Filipi o ile a hlalosetša molaki wa Moethiopia gore boporofeta bjoo bo be bo phethagaditšwe go Jesu Kriste. Go swana le bao ba bego ba kolobeditšwe ka Pentekoste ya 33 C.E., Moethiopia yo yoo a bego a šetše a sokologetše tumelong ya Sejuda, o ile a tseba gateetee seo a bego a swanetše go se dira. O ile a re go Filipi: “Bona! Bodiba bja meetse; ke’ng seo se nthibelago go kolobetšwa?” Moethiopia yo o ile a kolobetšwa ke Filipi ka ntle le go dikadika! c (Bona lepokisi leo le rego, “ Go Kolobetšwa ka ‘Bodibeng bja Meetse.’”) Ka morago ga moo, Filipi o ile a lebišwa kabelong e mpsha kua Ashidodo, moo a ilego a tšwela pele a tsebatša ditaba tše dibotse.—Dit. 8:32-40.
16, 17. Barongwa ba tsenya letsogo bjang modirong wa boboledi lehono?
16 Bakriste lehono ba na le tokelo ya go tšea karolo modirong o swanago le woo o ilego wa dirwa ke Filipi. Gantši ba kgona go nea bohlatse bjo bo sa rulaganyetšwago bathong bao ba kopanago le bona, go swana le ge ba tšea maeto. Mabakeng a mantši, go molaleng gore ga go fo itiragalela gore ba kopane le motho yo a thabelago ditaba tše dibotse. Seo se swanetše go direga, ka gobane Beibele e bolela gabotse gore barongwa ba hlahla modiro wa boboledi e le gore molaetša wo o ka fihlelela “ditšhaba tšohle, meloko yohle, maleme ohle le batho bohle.” (Kut. 14:6) Jesu o boletše e sa le pele gore modiro wa boboledi o hlahlwa ke barongwa ka go lebanya. Seswantšhong sa gagwe sa mabapi le korong le mefoka, Jesu o boletše gore nakong ya puno—e lego bofelong bja tshepedišo ya dilo—“babuni ke barongwa.” O boletše gape gore dibopiwa tše tša moya di tla “ntšha mmušong wa gagwe dilo tšohle tšeo di bakago kgopišo le batho ba go hloka molao.” (Mat. 13:37-41) Barongwa ba gape ba be ba tla kgoboketša bao e bego e tla ba bajabohwa ba Mmušo legodimong gomme ka morago ba kgoboketša “lešaba le legolo” la “dinku tše dingwe,” leo Jehofa a nyakago go le gogela mokgatlong wa gagwe.—Kut. 7:9; Joh. 6:44, 65; 10:16.
17 E le go hlatsela gore se se a direga, ba bangwe ba bao re boledišanago le bona bodireding bja rena ba bolela gore ba be ba dutše ba rapela gore Modimo a ba thuše. Ela hloko phihlelo e nngwe yeo go yona bagoeledi ba babedi ba Mmušo ba bego ba sepela le ngwana. Ge e šetše e le mosegare, Dihlatse tšeo tše pedi di be di le kgauswi le go kgaotša modiro wa tšona wa boboledi, eupša ngwana yoo o be a fagahletše go ya ntlong e latelago. Ge e le gabotse, o ile a ikela a nnoši gomme a kokota mojako! Ge mosadi a bula mojako, Dihlatse tšela tše pedi di ile tša batamela gore di boledišane le yena. Di ile tša makala ge mosadi yoo a di hlalosetša gore o be a sa tšwa go rapela gore motho yo mongwe a tle a mo thuše go kwešiša Beibele. O ile a dumela go swarelwa thuto ya Beibele!
“Modimo, go sa šetšwe gore o mang, hle nthuše”
18. Ke ka baka la’ng le ka mohla re sa swanela go tšeela bodiredi bja rena fase?
18 Ka ge o le karolo ya phuthego ya Bokriste, o na le tokelo ya go šoma gotee le barongwa ge modiro wa boboledi wa mehleng yeno o tšwela pele ka tekanyo yeo e sa kago ya bonwa. Le ka mohla o se ke wa tšeela tokelo yeo fase. Ka go phegelela maitekong a gago, o tla hwetša lethabo le legolo ge o dutše o tsebatša “ditaba tše dibotse ka Jesu.”—Dit. 8:35.
a Yo ga se moapostola Filipi. Go e na le moo, ke Filipi yoo go etša ge go boletšwe go Kgaolo 5 ya puku ye, a bego a le gare ga “banna ba šupago ba botumo bjo bobotse” bao ba bego ba kgethetšwe go okamela kabo ya dijo ya letšatši le letšatši gare ga bahlologadi bao ba bolelago Segerika le bao ba bolelago Seheberu kua Jerusalema.—Dit. 6:1-6.
b Go bonagala bao e bego e eba barutiwa ka nako yeo gantši ba be ba tlotšwa ka moya o mokgethwa goba ba o amogela ge ba kolobetšwa. Se se be se ba nea kholofelo ya nakong e tlago ya go buša le Jesu legodimong e le dikgoši le baperisita. (2 Bakor. 1:21, 22; Kut. 5:9, 10; 20:6) Lega go le bjalo, tabeng ye, bao e bego e eba barutiwa ba be ba sa tlotšwe nakong ya ge ba kolobetšwa. Go amogela moya o mokgethwa—le dimpho tša mohlolo tšeo di bego di sepedišana le wona—go diregile feela ka morago ga gore Petro le Johane ba bee diatla bao e bego e sa tšwa go ba Bakriste ba kolobeditšwego.
c Wo e be e se mogato wo o tšerwego ka ntle le go naganišišwa. Ka ge Moethiopia yoo a be a sokologetše tumelong ya Sejuda, o be a šetše a na le tsebo ya Mangwalo, go akaretša le diporofeto tša mabapi le Mesia. Ka ge ga bjale a na le tsebo ka karolo yeo Jesu a e kgathago morerong wa Modimo, gona o be a ka kolobetšwa ka ntle le go dikadika.
