സംഭാവനപ്പെട്ടികൾ: മർ 12:41-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

ദരിദ്ര: അഥവാ “പാവപ്പെട്ട.” ഇവിടെ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന പെനി​ഖ്രൊസ്‌ എന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​ത്തിന്‌, ജീവി​ത​ത്തി​ലെ അടിസ്ഥാ​നാ​വ​ശ്യ​ങ്ങൾപോ​ലും നിറ​വേ​റ്റാ​നാ​കാത്ത ഒരാ​ളെ​യോ കഷ്ടപ്പെട്ട്‌ ജീവിതം തള്ളിനീ​ക്കുന്ന ഒരാ​ളെ​യോ കുറി​ക്കാ​നാ​കും. ക്രിസ്‌തീയ ഗ്രീക്കു​തി​രു​വെ​ഴു​ത്തു​ക​ളിൽ ഈ പദം ഇവിടെ മാത്രമേ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ളൂ.

തീരെ മൂല്യം കുറഞ്ഞ രണ്ടു ചെറു​തു​ട്ടു​കൾ: അക്ഷ. “രണ്ടു ലെപ്‌റ്റ.” ചെറിയ, കനം കുറഞ്ഞ എന്തി​നെ​യെ​ങ്കി​ലും കുറി​ക്കുന്ന ലെപ്‌ടോൺ എന്ന ഗ്രീക്കുപദത്തിന്റെ ബഹുവ​ച​ന​രൂ​പ​മാ​ണു ലെപ്‌റ്റ. ഒരു ദിനാ​റെ​യു​ടെ 1/128 ആയിരു​ന്നു ഒരു ലെപ്‌ടോൺ. ഇതു തെളി​വ​നു​സ​രിച്ച്‌ ഇസ്രാ​യേ​ലിൽ ഉപയോ​ഗ​ത്തി​ലി​രുന്ന, ചെമ്പോ വെങ്കല​മോ കൊണ്ടുള്ള നാണയ​ങ്ങ​ളിൽ ഏറ്റവും ചെറു​താ​യി​രു​ന്നു.​—പദാവ​ലി​യിൽ “ലെപ്‌ടോൺ” എന്നതും അനു. ബി14-ഉം കാണുക.

ഉപജീ​വ​ന​ത്തി​നുള്ള വക മുഴു​വ​നും: ലൂക്ക 21:2-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പിൽ വിശദീ​ക​രി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത​നു​സ​രിച്ച്‌, ആ വിധവ സംഭാ​വ​ന​പ്പെ​ട്ടി​യിൽ ഇട്ട ‘രണ്ട്‌ ലെപ്‌റ്റ​യു​ടെ’ മൂല്യം ഒരു ദിവസത്തെ കൂലി​യു​ടെ 1/64 ആയിരു​ന്നു. അക്കാലത്ത്‌ ഇസ്രാ​യേ​ലിൽ ഉപയോ​ഗ​ത്തി​ലി​രുന്ന ഏറ്റവും ചെറിയ നാണയ​മാ​യി​രു​ന്നു ലെപ്‌ടോൺ. ഒരു അസ്സാറിയൊൻ നാണയം (എട്ടു ലെപ്‌റ്റ​യ്‌ക്കു തുല്യം) കൊടു​ത്താൽ ഒരാൾക്കു രണ്ടു കുരു​വി​കളെ വാങ്ങാ​മാ​യി​രു​ന്നെന്നു മത്ത 10:29 സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. അക്കാലത്ത്‌ ഭക്ഷണത്തി​നാ​യി ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രുന്ന പക്ഷിക​ളിൽ ഏറ്റവും വില കുറഞ്ഞ ഒരിന​മാ​യി​രു​ന്നു കുരു​വി​കൾ. വാസ്‌ത​വ​ത്തിൽ ആ വിധവ​യു​ടെ കൈയിൽ ഒരു കുരു​വി​യെ വാങ്ങാൻ ആവശ്യ​മായ പണത്തിന്റെ പകുതി​യേ ഉണ്ടായി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. ഒരു നേരത്തെ ഭക്ഷണത്തി​നു​പോ​ലും അതു തികയി​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു.

അന്ത്യം: അഥവാ “സമ്പൂർണ​മായ അവസാനം; അന്തിമ​മായ പരിസ​മാ​പ്‌തി.”—മത്ത 24:6-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

ജനത: മത്ത 24:7-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

എഴുന്നേൽക്കും: മത്ത 24:7-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

പകർച്ച​വ്യാ​ധി​കൾ: അഥവാ “സാം​ക്ര​മി​ക​രോ​ഗങ്ങൾ.” അന്ത്യകാ​ല​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള യേശു​വി​ന്റെ വലിയ പ്രവചനം മൂന്നു സുവി​ശേ​ഷ​യെ​ഴു​ത്തു​കാർ രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യെ​ങ്കി​ലും അന്ത്യകാ​ല​ത്തി​ന്റെ സംയുക്ത ‘അടയാ​ള​ത്തി​ന്റെ’ ഈ സവി​ശേ​ഷ​ത​യെ​ക്കു​റിച്ച്‌ ലൂക്കോസ്‌ മാത്രമേ പറഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ളൂ. (ലൂക്ക 21:7; മത്ത 24:3, 7; മർ 13:4, 8) അന്ത്യകാ​ല​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള ആ മൂന്നു വിവര​ണ​ങ്ങ​ളും പരസ്‌പ​ര​പൂ​ര​ക​ങ്ങ​ളാണ്‌. ബൈബി​ളിൽ ‘പകർച്ച​വ്യാ​ധി​കൾ’ എന്നതിന്റെ ഗ്രീക്കു​പദം ഈ വാക്യ​ത്തി​നു പുറമേ പ്രവൃ 24:5-ൽ മാത്ര​മാ​ണു കാണു​ന്നത്‌. അത്‌ അവിടെ ആലങ്കാ​രി​കാർഥ​ത്തിൽ “ഒഴിയാ​ബാധ” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നു. ഒരാൾ പ്രശ്‌ന​ക്കാ​ര​നാണ്‌ അഥവാ പൊതു​ജ​ന​ത്തി​നു ഭീഷണി​യാണ്‌ എന്നാണ്‌ അതിന്റെ അർഥം.

പേടി​പ്പി​ക്കുന്ന കാഴ്‌ചകൾ: ഇവിടെ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന ഗ്രീക്കു​പദം “പേടി​ക്കുക” എന്ന്‌ അർഥമുള്ള ഫോബി​യോ എന്ന ഗ്രീക്കു​ക്രി​യ​യിൽനിന്ന്‌ ഉത്ഭവി​ച്ച​താണ്‌. ക്രിസ്‌തീയ ഗ്രീക്കു​തി​രു​വെ​ഴു​ത്തു​ക​ളിൽ ഇവിടെ മാത്രമേ അതു കാണു​ന്നു​ള്ളൂ. ഭയപ്പെ​ടു​ത്തുന്ന സംഭവ​ങ്ങ​ളെ​യാ​യി​രി​ക്കാം അതു കുറി​ക്കു​ന്നത്‌.

വാക്കുകൾ: അഥവാ “സമർഥ​മാ​യി സംസാ​രി​ക്കാ​നുള്ള കഴിവ്‌.” അക്ഷ. “വായ്‌.” സംസാ​രി​ക്കുന്ന വാക്കുകൾ, സംസാ​രി​ക്കാ​നുള്ള കഴിവ്‌ എന്നൊ​ക്കെ​യുള്ള അർഥത്തി​ലാ​ണു സ്റ്റോമ എന്ന ഗ്രീക്കു​പദം ഇവിടെ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌.

സഹിച്ചു​നിൽക്കുക: ഗ്രീക്കിൽ, ഹുപ്പൊ​മൊ​നീ. “സഹിച്ചു​നിൽക്കുക” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്താ​റുള്ള ഹുപ്പൊ​മെ​നോ എന്ന ഗ്രീക്കു​ക്രി​യ​യു​ടെ അക്ഷരാർഥം “കീഴിൽ തുടരുക (കഴിയുക)” എന്നാണ്‌. ആ പദം മിക്ക​പ്പോ​ഴും, “ഓടി​പ്പോ​കാ​തെ ഒരിട​ത്തു​തന്നെ തുടരുക; ഉറച്ചു​നിൽക്കുക; മടുത്ത്‌ പിന്മാ​റാ​തി​രി​ക്കുക; കുലു​ങ്ങി​പ്പോ​കാ​തി​രി​ക്കുക” എന്നീ അർഥങ്ങ​ളി​ലാണ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ളത്‌. (മത്ത 10:22; റോമ 12:12; എബ്ര 10:32; യാക്ക 5:11) ഈ വാക്യ​ത്തി​ന്റെ മൂലപാ​ഠ​ത്തിൽ കാണു​ന്നത്‌ “സഹനശക്തി” എന്ന്‌ അർഥം​വ​രുന്ന ഹുപ്പൊ​മൊ​നീ എന്ന ഗ്രീക്കു​നാ​മ​മാണ്‌. പ്രതി​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളോ ഉപദ്ര​വ​മോ പരി​ശോ​ധ​ന​ക​ളോ പ്രലോ​ഭ​ന​ങ്ങ​ളോ ഉണ്ടായാ​ലും പ്രത്യാശ നഷ്ടപ്പെ​ടാ​തെ ധൈര്യ​ത്തോ​ടെ​യും ചങ്കൂറ്റ​ത്തോ​ടെ​യും ക്ഷമയോ​ടെ​യും സഹിച്ചു​നിൽക്കു​ന്ന​തി​നെ​യാണ്‌ അതു കുറി​ക്കു​ന്നത്‌.

നിങ്ങളു​ടെ ജീവൻ രക്ഷിക്കും: അഥവാ “നിങ്ങളു​ടെ ജീവൻ (ദേഹിയെ) നേടും.” കാലങ്ങ​ളാ​യി “ദേഹി” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​ട്ടുള്ള സൈക്കി എന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​ത്തി​ന്റെ അർഥം സന്ദർഭം നോക്കി​യാ​ണു തീരു​മാ​നി​ക്കു​ന്നത്‌. (പദാവ​ലി​യിൽ “ദേഹി” കാണുക.) അതു മിക്ക​പ്പോ​ഴും കുറി​ക്കു​ന്നത്‌, ഒരാളു​ടെ ഇപ്പോ​ഴ​ത്തെ​യോ ഭാവി​യി​ലെ​യോ ജീവ​നെ​യാണ്‌. ഇവിടെ അതിനെ “നിങ്ങളു​ടെ ഭാവി​യി​ലെ ജീവൻ” എന്നോ “നിങ്ങളു​ടെ യഥാർഥ​ജീ​വൻ” എന്നോ പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്താം.

അവളുടെ: അതായത്‌, യരുശ​ലേം നഗരത്തി​ന്റെ. ഈ വാക്യ​ത്തി​ന്റെ ഗ്രീക്കു​പാ​ഠ​ത്തിൽ യരുശ​ലേം എന്ന പേര്‌ സ്‌ത്രീ​ലിം​ഗ​രൂ​പ​ത്തി​ലാ​ണു കാണു​ന്നത്‌. എന്നാൽ മറ്റു ചില ഭാഗങ്ങ​ളിൽ അതു നപും​സ​ക​ലിം​ഗ​ത്തി​ലും കാണു​ന്നുണ്ട്‌.

യഹൂദ്യ: അതായത്‌ യഹൂദ്യ എന്ന റോമൻ സംസ്ഥാനം.

മലകളി​ലേക്ക്‌: നാലാം നൂറ്റാ​ണ്ടി​ലെ ചരി​ത്ര​കാ​ര​നായ യൂസേ​ബി​യസ്‌ പറയു​ന്നത്‌, യഹൂദ്യ​യി​ലും യരുശ​ലേ​മി​ലും ഉണ്ടായി​രുന്ന ക്രിസ്‌ത്യാ​നി​കൾ യോർദാൻ നദി കടന്ന്‌ പെല്ലയി​ലേക്ക്‌ ഓടി​പ്പോ​യെ​ന്നാണ്‌. ദക്കപ്പൊ​ലി​യി​ലെ ഒരു മലമ്പ്ര​ദേ​ശ​ത്തുള്ള നഗരമാ​യി​രു​ന്നു പെല്ല.​—അനു. ബി10 കാണുക.

അവളിൽ: അതായത്‌, യരുശ​ലേം നഗരത്തിൽ.​—ലൂക്ക 21:20-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

നീതി നടപ്പാ​ക്കാ​നുള്ള നാളുകൾ: അഥവാ “പ്രതി​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ നാളുകൾ.” ദൈവ​ത്തി​ന്റെ പ്രതി​കാ​ര​വും ന്യായ​വി​ധി​യും നടപ്പാ​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചാണ്‌ ഇവിടെ പറയു​ന്നത്‌. മുമ്പൊ​രി​ക്കൽ നസറെ​ത്തി​ലെ സിന​ഗോ​ഗിൽവെച്ച്‌ യേശു യശയ്യ പ്രവച​ന​ത്തി​ലെ ഒരു ഭാഗം ഉദ്ധരി​ച്ചിട്ട്‌ (യശ 61:1, 2) അതു തന്നിൽ നിറ​വേ​റു​ന്ന​താ​യി പറഞ്ഞി​രു​ന്നു. പക്ഷേ ‘ദൈവം പ്രതി​കാ​രം ചെയ്യുന്ന ദിവസ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചുള്ള’ ഭാഗം അപ്പോൾ യേശു ഉദ്ധരി​ച്ച​താ​യി വിവരണം പറയു​ന്നില്ല. (ലൂക്ക 4:16-21) എന്നാൽ ഈ സന്ദർഭ​ത്തിൽ, യരുശ​ലേ​മി​നു ചുറ്റും സൈന്യം പാളയ​മ​ടി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റിച്ച്‌ മുൻകൂ​ട്ടി​പ്പ​റ​ഞ്ഞു​കൊണ്ട്‌ യേശു “പ്രതി​കാ​ര​ത്തി​ന്റെ നാളുകൾ” പ്രഖ്യാ​പി​ക്കു​ക​തന്നെ ചെയ്‌തു. എബ്രാ​യ​തി​രു​വെ​ഴു​ത്തു​ക​ളിൽ എഴുത​പ്പെ​ട്ടി​രി​ക്കുന്ന കാര്യ​ങ്ങ​ളിൽ ദൈവം പ്രതി​കാ​രം ചെയ്യുന്ന കാര്യ​വും പറഞ്ഞി​ട്ടു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഈ വാക്യ​ത്തിൽ ‘നീതി നടപ്പാ​ക്കുക,’ “പ്രതി​കാ​രം” എന്നൊക്കെ പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന അതേ ഗ്രീക്കു​പദം സെപ്‌റ്റു​വ​ജിന്റ്‌ ഭാഷാ​ന്ത​ര​ത്തിൽ ആവ 32:35; യിര 46:10 (26:10, LXX); ഹോശ 9:7 എന്നീ വാക്യ​ങ്ങ​ളി​ലും കാണു​ന്നുണ്ട്‌. മേൽപ്പറഞ്ഞ വാക്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ മൂലപാ​ഠ​ത്തിൽ ആ പദത്തിന്റെ സ്ഥാനത്ത്‌ കാണുന്ന എബ്രാ​യ​പ​ദ​ങ്ങളെ മലയാ​ള​ത്തിൽ “പ്രതി​കാ​രം,” ‘കണക്കു​തീർപ്പ്‌’ എന്നൊ​ക്കെ​യാ​ണു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌.

ജനതകൾക്കാ​യി അനുവ​ദി​ച്ചി​ട്ടുള്ള കാലം: അഥവാ “ജൂതന്മാ​ര​ല്ലാ​ത്ത​വർക്കുള്ള കാലം.” ഇവിടെ “കാലം” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന കയ്‌റോസ്‌ എന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​ത്തിന്‌ ഒരു പ്രത്യേക സമയബി​ന്ദു​വി​നെ​യോ കൃത്യ​മായ സമയ​ദൈർഘ്യ​മുള്ള ഒരു കാലയ​ള​വി​നെ​യോ കൊയ്‌ത്ത്‌, വിള​വെ​ടുപ്പ്‌ എന്നിവ​പോ​ലെ പ്രത്യേ​ക​സ​വി​ശേ​ഷ​ത​ക​ളുള്ള ഒരു ‘കാല​ത്തെ​യോ’ (അഥവാ ‘സമയ​ത്തെ​യോ’) കുറി​ക്കാ​നാ​കും. (മത്ത 13:30; 21:34; മർ 11:13) യേശു​വി​ന്റെ ശുശ്രൂഷ തുടങ്ങാ​നാ​യി ‘നിശ്ചയി​ച്ചി​രുന്ന കാല​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും’ (മർ 1:15) യേശു​വി​ന്റെ മരണത്തി​നാ​യി നിശ്ചയി​ച്ചി​രുന്ന ‘സമയ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും’ (മത്ത 26:18) പറയുന്ന ഭാഗങ്ങ​ളി​ലും ഇതേ ഗ്രീക്കു​പദം കാണാം. ഇനി, ദൈവ​ത്തി​ന്റെ ക്രമീ​ക​ര​ണ​ത്തോ​ടോ സമയപ്പ​ട്ടി​ക​യോ​ടോ ബന്ധമുള്ള, ഭാവി​യി​ലെ സമയങ്ങ​ളെ​യും കാലങ്ങ​ളെ​യും കുറി​ക്കാ​നും കയ്‌റോസ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​ട്ടുണ്ട്‌. പ്രധാ​ന​മാ​യും ക്രിസ്‌തു​വി​ന്റെ സാന്നി​ധ്യം, രാജ്യം എന്നിവ​യു​മാ​യി ബന്ധപ്പെ​ട്ടാണ്‌ അത്‌ അത്തരത്തിൽ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. (പ്രവൃ 1:7; 3:19; 1തെസ്സ 5:1) കയ്‌റോസ്‌ എന്ന പദം ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കുന്ന ഇത്തരം ബൈബിൾഭാ​ഗങ്ങൾ പരി​ശോ​ധി​ച്ചാൽ, “ജനതകൾക്കാ​യി അനുവ​ദി​ച്ചി​ട്ടുള്ള കാലം,” സമയ​ദൈർഘ്യം നിശ്ചയി​ക്കാ​നാ​കാത്ത ഒരു കാലയ​ളവല്ല, മറിച്ച്‌ ആരംഭ​വും അവസാ​ന​വും ഉള്ള ഒരു നിശ്ചി​ത​കാ​ല​ഘ​ട്ട​മാ​ണെന്നു മനസ്സി​ലാ​ക്കാ​നാ​കും. ഏത്‌നൊസ്‌ എന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​ത്തി​ന്റെ ബഹുവ​ച​ന​രൂ​പ​ത്തെ​യാണ്‌ ഇവിടെ “ജനതകൾ” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. ബൈബി​ളെ​ഴു​ത്തു​കാർ ആ പദം പൊതു​വേ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌, ജൂതവം​ശ​ത്തിൽപ്പെ​ടാത്ത മറ്റെല്ലാ ജനതക​ളെ​യും കുറി​ക്കാ​നാണ്‌.

ഭൂലോ​കം: ഇവിടെ “ഭൂലോ​കം” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌ ഒയിക്കൂ​മെനേ എന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മാണ്‌. ഭൂമിയെ മനുഷ്യകുലത്തിന്റെ വാസസ്ഥ​ല​മാ​യി ചിത്രീ​ക​രി​ക്കുന്ന ഒരു പദമാണ്‌ ഇത്‌.​—ലൂക്ക 4:5; പ്രവൃ 17:31; റോമ 10:18; വെളി 12:9; 16:14.

മനുഷ്യപുത്രൻ: മത്ത 8:20-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

ഒരു മേഘത്തിൽ: മത്ത 24:30-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

കാണും: മത്ത 24:30-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

ആകാശവും ഭൂമി​യും നീങ്ങി​പ്പോ​കും: മത്ത 24:35-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

എന്റെ വാക്കു​ക​ളോ ഒരിക്ക​ലും നീങ്ങി​പ്പോ​കില്ല: മത്ത 24:35-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

നിൽക്കാൻ: ഒരു വ്യക്തി​ക്കോ ഒരു കൂട്ടം ആളുകൾക്കോ, അധികാ​ര​സ്ഥാ​ന​ത്തുള്ള ഒരാളു​ടെ പ്രീതി​യോ അംഗീ​കാ​ര​മോ ഉണ്ടെന്നു സൂചി​പ്പി​ക്കാ​നാണ്‌ ഈ പദപ്ര​യോ​ഗം ബൈബി​ളിൽ ചില​പ്പോ​ഴൊ​ക്കെ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. (സങ്ക 1:5; 5:5; സുഭ 22:29; ലൂക്ക 1:19) ഉദാഹ​ര​ണ​ത്തിന്‌, മഹാപു​രു​ഷാ​രം ‘സിംഹാ​സ​ന​ത്തി​നും കുഞ്ഞാ​ടി​നും മുമ്പാകെ നിൽക്കു​ന്ന​താ​യി’ വെളി 7:9, 15-ൽ പറഞ്ഞി​രി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ അർഥം, അവർക്കു ദൈവ​ത്തി​ന്റെ​യും യേശു​വി​ന്റെ​യും പ്രീതി​യും അംഗീ​കാ​ര​വും ഉണ്ടെന്നാണ്‌.

ഒലിവു​മ​ല​യിൽ പോയി താമസി​ക്കും: തന്റെ ഭൗമി​ക​ജീ​വി​ത​ത്തി​ന്റെ അവസാ​നത്തെ നാലു ദിവസ​വും പകൽസ​മ​യത്ത്‌ യേശു യരുശ​ലേം നഗരത്തിൽത്ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു. രാത്രി​യിൽ യേശു​വും ശിഷ്യ​ന്മാ​രും അവി​ടെ​നിന്ന്‌ ഒലിവു​മ​ല​യു​ടെ കിഴക്കേ ചെരി​വി​ലുള്ള ബഥാന്യ ഗ്രാമ​ത്തി​ലേക്കു പോകും. അവിടെ അവർ താമസി​ച്ചി​രു​ന്നതു മാർത്ത​യു​ടെ​യും മറിയ​യു​ടെ​യും ലാസറി​ന്റെ​യും വീട്ടി​ലാ​യി​രു​ന്നു എന്നതിനു സംശയ​മില്ല.​—മത്ത 21:17; മർ 11:11.