സത്യമാ​യി: മത്ത 5:18-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

കഴുത തിരി​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലുള്ള ഒരു തിരി​കല്ല്‌: അഥവാ “ഒരു വലിയ തിരി​കല്ല്‌.” അക്ഷ. “ഒരു കഴുത​യു​ടെ തിരി​കല്ല്‌.” സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌ 1.2-1.5 മീ. (4-5 അടി) വ്യാസ​മുള്ള അത്തരം ഒരു തിരി​ക​ല്ലി​നു നല്ല ഭാരമു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​തു​കൊണ്ട്‌ അതു തിരി​ക്കാൻ ഒരു കഴുത വേണമാ​യി​രു​ന്നു.

വീഴി​ക്കു​ന്ന തടസ്സങ്ങൾ . . . മാർഗ​ത​ട​സ്സങ്ങൾ: ഇത്തരത്തിൽ പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന സ്‌കാൻഡ​ലോൺ എന്ന ഗ്രീക്കു​പദം ആദ്യകാ​ലത്ത്‌ ഒരു കെണിയെ കുറി​ക്കാ​നാണ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രു​ന്ന​തെന്നു കരുത​പ്പെ​ടു​ന്നു. അത്‌ ഒരു കെണി​യിൽ ഇരയെ കോർത്തു​വെ​ക്കുന്ന കമ്പി​നെ​യാണ്‌ അർഥമാ​ക്കി​യ​തെ​ന്നും ചിലർ അഭി​പ്രാ​യ​പ്പെ​ടു​ന്നു. ഒരാളു​ടെ കാൽ ഇടറാ​നോ അയാൾ ഇടറി​വീ​ഴാ​നോ ഇടയാ​ക്കുന്ന ഏതൊരു തടസ്സത്തെ കുറി​ക്കാ​നും പിൽക്കാ​ലത്ത്‌ അത്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചു​തു​ടങ്ങി. ആലങ്കാ​രി​കാർഥ​ത്തിൽ ഈ പദത്തിന്‌ ഒരു വ്യക്തിയെ തെറ്റായ വഴിയി​ലേക്കു വശീക​രി​ക്കുന്ന, അല്ലെങ്കിൽ അയാൾ ധാർമി​ക​മാ​യി ഇടറാ​നോ വീഴാ​നോ, പാപത്തിൽ വീണു​പോ​കാ​നോ ഇടയാ​ക്കുന്ന ഏതൊരു പ്രവൃ​ത്തി​യെ​യും സാഹച​ര്യ​ത്തെ​യും കുറി​ക്കാ​നാ​കും. മത്ത 18:8, 9-ൽ ഇതി​നോ​ടു ബന്ധമുള്ള സ്‌കാൻഡ​ലി​സോ എന്ന ക്രിയ​യാണ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. അവിടെ ‘പാപം ചെയ്യാൻ ഇടയാ​ക്കുക’ എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കുന്ന ആ പദത്തെ “ഒരു കെണി​യാ​യി​ത്തീ​രുക; ഇടറി​വീ​ഴാൻ ഇടയാ​ക്കുക” എന്നും പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്താം.

ഗീഹെന്ന: മത്ത 5:22-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പും പദാവ​ലി​യും കാണുക.

എന്റെ പിതാ​വി​ന്റെ മുഖം കാണു​ന്നവർ: അഥവാ “എന്റെ പിതാ​വി​ന്റെ അടുത്ത്‌ ചെല്ലാൻ അനുവാ​ദ​മു​ള്ളവർ.” ആത്മവ്യ​ക്തി​കൾക്കു ദൈവ​സ​ന്നി​ധി​യിൽ ചെല്ലാൻ അനുവാ​ദ​മു​ള്ള​തു​കൊണ്ട്‌ അവർക്കു മാത്രമേ ദൈവ​ത്തി​ന്റെ മുഖം കാണാ​നാ​കൂ.​—പുറ 33:20.

ചില കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്ര​തി​ക​ളിൽ ഇവിടെ ഈ വാക്കുകൾ കാണാം: “കാണാ​തെ​പോ​യ​തി​നെ രക്ഷിക്കാ​നാ​ണ​ല്ലോ മനുഷ്യ​പു​ത്രൻ വന്നത്‌.” എന്നാൽ ഏറ്റവും കാലപ്പ​ഴ​ക്ക​മു​ള്ള​തും ഏറെ വിശ്വാ​സ​യോ​ഗ്യ​വും ആയ കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്ര​തി​ക​ളിൽ ഈ വാക്കുകൾ കാണു​ന്നില്ല. പക്ഷേ സമാന​മായ ഒരു പ്രസ്‌താ​വന ലൂക്ക 19:10-ൽ കാണാം. അതാകട്ടെ, ദൈവ​പ്ര​ചോ​ദി​ത​മാ​യി രേഖ​പ്പെ​ടു​ത്തിയ തിരു​വെ​ഴു​ത്തു​ക​ളു​ടെ ഭാഗമാ​ണു​താ​നും. ലൂക്കോ​സി​ന്റെ വിവര​ണ​ത്തി​ലെ ആ വാക്കുകൾ ആദ്യകാ​ലപ​കർപ്പെ​ഴു​ത്തു​കാ​രിൽ ആരെങ്കി​ലും മത്ത 18:11-ലേക്കു കടമെ​ടു​ത്ത​താ​കാം എന്നാണു ചിലരു​ടെ അഭി​പ്രാ​യം.​—അനു. എ3 കാണുക.

എന്റെ: ചില പുരാതന കൈ​യെ​ഴു​ത്തു​പ്ര​തി​ക​ളിൽ “നിങ്ങളു​ടെ” എന്നാണു കാണു​ന്നത്‌.

സഭ: മോശ​യി​ലൂ​ടെ നൽകിയ നിയമ​ത്തിൻകീ​ഴിൽ, ഇസ്രാ​യേ​ല്യ​രു​ടെ സഭയെ പ്രതി​നി​ധീ​ക​രിച്ച്‌ നീതി​ന്യാ​യ കാര്യങ്ങൾ കൈകാ​ര്യം ചെയ്‌തി​രു​ന്നതു ന്യായാ​ധി​പ​ന്മാ​രും അധികാ​രി​ക​ളും ആയിരു​ന്നു. (ആവ 16:18) യേശു​വി​ന്റെ കാലത്ത്‌ ജൂതന്മാ​രി​ലെ മൂപ്പന്മാർ ന്യായാ​ധി​പ​ന്മാ​രാ​യി സേവിച്ച പ്രാ​ദേ​ശി​ക​കോ​ട​തി​ക​ളി​ലാ​ണു കുറ്റക്കാർ കണക്കു ബോധി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നത്‌. (മത്ത 5:22) പിൽക്കാ​ലത്ത്‌ ഓരോ ക്രിസ്‌തീ​യ​സ​ഭ​യി​ലും ന്യായാ​ധി​പ​ന്മാ​രാ​യി സേവി​ക്കാൻ പരിശു​ദ്ധാ​ത്മാവ്‌ ആശ്രയ​യോ​ഗ്യ​രായ പുരു​ഷ​ന്മാ​രെ നിയമി​ക്കു​മാ​യി​രു​ന്നു. (പ്രവൃ 20:28; 1കൊ 5:1-5, 12, 13) “സഭ” എന്ന പദത്തിന്റെ അർഥ​ത്തെ​ക്കു​റിച്ച്‌ അറിയാൻ മത്ത 16:18-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പും പദാവ​ലി​യും കാണുക.

ജനതക​ളിൽപ്പെ​ട്ട​വ​നെ​പ്പോ​ലെ​യും നികു​തി​പി​രി​വു​കാ​ര​നെ​പ്പോ​ലെ​യും: ജൂതന്മാർ സാധാ​ര​ണ​ഗ​തി​യിൽ ഇത്തരക്കാ​രു​മാ​യുള്ള അനാവ​ശ്യ​മായ ഇടപാ​ടു​കൾ ഒഴിവാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു.​—പ്രവൃ 10:28 താരത​മ്യം ചെയ്യുക.

നിങ്ങൾ . . . എന്തു കെട്ടി​യാ​ലും . . . അഴിച്ചാ​ലും: സാധ്യ​ത​യ​നു​സ​രിച്ച്‌, ‘കെട്ടുക’ എന്ന പദത്തിന്റെ ഇവിടു​ത്തെ അർഥം “കുറ്റക്കാ​ര​നാ​യി കാണുക; കുറ്റക്കാ​ര​നെന്നു കണ്ടെത്തുക” എന്നെല്ലാ​മാണ്‌. ‘അഴിക്കുക’ എന്നതിന്റെ അർഥം “കുറ്റവി​മു​ക്ത​നാ​ക്കുക; നിരപ​രാ​ധി​യെന്നു കണ്ടെത്തുക” എന്നും. “നിങ്ങൾ” എന്ന സർവനാ​മം ബഹുവ​ച​ന​രൂ​പ​ത്തി​ലാണ്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. അതു സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നത്‌ അത്തരം തീരു​മാ​ന​ങ്ങ​ളെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തിൽ പത്രോസ്‌ മാത്രമല്ല മറ്റുള്ള​വ​രും ഉൾപ്പെ​ടും എന്നാണ്‌.​—മത്ത 16:19-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു താരത​മ്യം ചെയ്യുക.

അതിനു മുമ്പേ . . . കെട്ടി​യി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും . . . അതിനു മുമ്പേ . . . അഴിച്ചി​ട്ടു​ണ്ടാ​കും: അസാധാ​ര​ണ​മായ രീതി​യിൽ ഗ്രീക്കു​ക്രി​യകൾ കൂട്ടി​ച്ചേർക്കുന്ന ഒരു വ്യാക​ര​ണ​ഘ​ട​ന​യാ​ണു മൂലഭാ​ഷ​യിൽ ഉപയോ​ഗി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. അതു സൂചി​പ്പി​ക്കു​ന്നത്‌, സ്വർഗ​ത്തിൽ ഒരു തീരു​മാ​നം എടുത്ത​ശേ​ഷ​മാ​യി​രി​ക്കും ശിഷ്യ​ന്മാർ അതേ തീരു​മാ​നം (“നിങ്ങൾ . . . എന്തു കെട്ടി​യാ​ലും;” “നിങ്ങൾ . . . എന്ത്‌ അഴിച്ചാ​ലും”) എടുക്കുക എന്നാണ്‌. ഏതു കാര്യ​ത്തി​ലും ആദ്യം തീരു​മാ​ന​മെ​ടു​ക്കു​ന്നതു ശിഷ്യ​ന്മാ​രല്ല സ്വർഗ​ത്തി​ലാ​ണെ​ന്നും, ശിഷ്യ​ന്മാർ എടുക്കുന്ന ഏതൊരു തീരു​മാ​ന​വും നേര​ത്തേ​തന്നെ ദൈവം (“സ്വർഗം”) വെച്ചി​ട്ടുള്ള തത്ത്വങ്ങ​ളു​ടെ അടിസ്ഥാ​ന​ത്തി​ലാ​യി​രി​ക്കു​മെ​ന്നും നമുക്കു മനസ്സി​ലാ​ക്കാം. ഭൂമി​യിൽ എടുത്ത ഒരു തീരു​മാ​നത്തെ സ്വർഗം പിന്തു​ണ​യ്‌ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചോ സ്ഥിരീ​ക​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചോ അല്ല ഇവിടെ പറയു​ന്നത്‌. മറിച്ച്‌ ശിഷ്യ​ന്മാർക്കു സ്വർഗ​ത്തിൽനിന്ന്‌ മാർഗ​നിർദേശം ലഭിക്കു​മെ​ന്നാണ്‌ അതിന്‌ അർഥം. ഭൂമി​യിൽ എടുക്കുന്ന തീരു​മാ​നങ്ങൾ അതി​നോ​ടകം സ്വർഗ​ത്തിൽ എടുത്ത തീരു​മാ​ന​വു​മാ​യി യോജി​ക്ക​ണ​മെ​ങ്കിൽ അത്തരത്തി​ലുള്ള സ്വർഗീ​യ​വ​ഴി​ന​ട​ത്തി​പ്പു കൂടിയേ തീരൂ എന്ന വസ്‌തു​ത​യാ​ണു യേശു​വി​ന്റെ വാക്കുകൾ എടുത്തു​കാ​ട്ടു​ന്നത്‌.​—മത്ത 16:19-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു താരത​മ്യം ചെയ്യുക.

77 തവണ: അക്ഷ. “ഏഴ്‌ എഴുപതു തവണ.“ ഈ ഗ്രീക്കു പദപ്ര​യോ​ഗ​ത്തിന്‌, “7-ഉം 70-ഉം” (77 തവണ) എന്നോ “7-നെ 70 കൊണ്ട്‌ ഗുണി​ച്ചത്‌” (490 തവണ) എന്നോ അർഥം വരാം. ഇതേ പദപ്ര​യോ​ഗം സെപ്‌റ്റു​വ​ജി​ന്റിൽ ഉൽ 4:24-ലും കാണാം. ആ വാക്യ​ത്തി​ന്റെ എബ്രാ​യ​പാ​ഠ​ത്തിൽ കാണു​ന്നത്‌ “77 ഇരട്ടി” എന്നായ​തു​കൊണ്ട്‌ ഇവിടു​ത്തെ “77 തവണ” എന്ന പരിഭാഷ ശരിയാ​ണെന്നു കരുതാം. ഈ പദപ്ര​യോ​ഗ​ത്തി​ന്റെ അർഥം ഇതിൽ ഏതുമാ​യി​ക്കൊ​ള്ളട്ടെ, ഏഴ്‌ എന്ന സംഖ്യ​യു​ടെ ആവർത്തനം ധ്വനി​പ്പി​ക്കു​ന്നത്‌ “അനന്തമാ​യി,” “പരിധി​യി​ല്ലാ​തെ” എന്ന ആശയമാണ്‌. പത്രോസ്‌ 7 തവണ എന്നു പറഞ്ഞത്‌ 77 ആക്കിയ​തി​ലൂ​ടെ യേശു ഉദ്ദേശി​ച്ചത്‌, ക്ഷമിക്കുന്ന കാര്യ​ത്തിൽ തന്റെ അനുഗാ​മി​കൾ സ്വന്തമാ​യി പരിധി​കൾ നിശ്ചയി​ക്ക​രുത്‌ എന്നായി​രു​ന്നു. അതേസ​മയം ബാബി​ലോ​ണി​യൻ തൽമൂദ്‌ (യോമ 86ബി) ഇങ്ങനെ പറയുന്നു: “ഒരാൾ ഒന്നോ രണ്ടോ മൂന്നോ തവണ ഒരു തെറ്റു ചെയ്‌താൽ അയാ​ളോ​ടു ക്ഷമിക്കും. എന്നാൽ നാലാം തവണ ക്ഷമിക്കില്ല.”

10,000 താലന്ത്‌: വെറും ഒരു താലന്ത്‌ എന്നു പറയു​ന്നത്‌, ഒരു സാധാരണ കൂലി​പ്പ​ണി​ക്കാ​രന്റെ ഏകദേശം 20 വർഷത്തെ കൂലിക്കു തുല്യ​മാ​യി​രു​ന്നി​രി​ക്കാം. അതു​കൊ​ണ്ടു​തന്നെ ആയിര​ക്ക​ണ​ക്കി​നു മനുഷ്യാ​യുസ്സ്‌ പണി​യെ​ടു​ത്താൽ മാത്രമേ ഒരു കൂലി​പ്പ​ണി​ക്കാ​രന്‌ അത്രയും വലിയ ഒരു കടം വീട്ടാ​നാ​കു​മാ​യി​രു​ന്നു​ള്ളൂ. ആ കടം വീട്ടു​ന്നതു തികച്ചും അസാധ്യ​മാ​ണെന്നു കാണി​ക്കാൻ യേശു ഇവിടെ അതിശ​യോ​ക്തി അലങ്കാരം ഉപയോ​ഗി​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നെന്നു വ്യക്തം. 10,000 താലന്ത്‌ വെള്ളി എന്നത്‌ 6,00,00,000 ദിനാ​റെക്കു തുല്യ​മാ​യി​രു​ന്നു.​—മത്ത 18:28-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പും പദാവ​ലി​യിൽ “താലന്ത്‌” എന്നതും അനു. ബി14-ഉം കാണുക.

താണു​വ​ണ​ങ്ങി: അഥവാ “കുമ്പിട്ട്‌ നമസ്‌ക​രി​ച്ചു; ആദരവ്‌ കാണിച്ചു.” ഒരു ദൈവ​ത്തെ​യോ ദേവ​നെ​യോ ആരാധി​ക്കുക എന്ന്‌ അർഥം വരുന്നി​ടത്ത്‌ പ്രൊ​സ്‌കി​നി​യോ എന്ന ഗ്രീക്കു​ക്രിയ “ആരാധി​ക്കുക” എന്നാണു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. എന്നാൽ ഒരു അടിമ തന്റെ മേൽ അധികാ​ര​മുള്ള വ്യക്തി​യോട്‌ ആദരവും കീഴ്‌പെ​ട​ലും കാണി​ക്കു​ന്ന​തി​നെ​യാണ്‌ ഇവിടെ ഈ പദം അർഥമാ​ക്കു​ന്നത്‌.​—മത്ത 2:2; 8:2 എന്നിവ​യു​ടെ പഠനക്കു​റി​പ്പു​കൾ കാണുക.

കടം എഴുതി​ത്തള്ളി: അഥവാ “അയാളു​ടെ കടം (വായ്‌പ) ക്ഷമിച്ചു.” ആലങ്കാ​രി​കാർഥ​ത്തിൽ കടങ്ങൾക്കു പാപങ്ങളെ കുറി​ക്കാ​നാ​കും.​—മത്ത 6:12-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

100 ദിനാറെ: 10,000 താലന്തി​നോ​ടുള്ള (6,00,00,000 ദിനാറെ) താരത​മ്യ​ത്തിൽ 100 ദിനാറെ വലിയ തുകയ​ല്ലെ​ങ്കി​ലും അത്‌ അത്ര നിസ്സാ​ര​മായ സംഖ്യ​യ​ല്ലാ​യി​രു​ന്നു. കാരണം ഒരു കൂലി​പ്പ​ണി​ക്കാ​രന്റെ 100 ദിവസത്തെ കൂലിക്കു തുല്യ​മാ​യി​രു​ന്നു അത്‌.​—അനു. ബി14 കാണുക.

നിന്റെ കടമൊ​ക്കെ ഞാൻ എഴുതി​ത്ത​ള്ളി​യി​ല്ലേ?: അഥവാ “നിന്റെ കടമൊ​ക്കെ ഞാൻ ക്ഷമിച്ചി​ല്ലേ?”​—മത്ത 6:12-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.

ജയില​ധി​കാ​രി​കൾ: ബസാനി​സ്റ്റസ്‌ എന്ന ഗ്രീക്കു​പ​ദ​മാ​ണു “ജയില​ധി​കാ​രി​കൾ” എന്നു പരിഭാ​ഷ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്നത്‌. അതിന്റെ അടിസ്ഥാ​നാർഥം “ദണ്ഡിപ്പി​ക്കു​ന്നവർ” എന്നാണ്‌. ജയില​ധി​കാ​രി​കൾ പലപ്പോ​ഴും തടവു​കാ​രെ ക്രൂര​മായ പീഡന​മു​റ​കൾക്കു വിധേ​യ​രാ​ക്കി​യി​രു​ന്നു എന്നതാ​യി​രി​ക്കാം ഇതിനു കാരണം. എന്നാൽ തടവു​കാ​രെ ക്രൂര​മാ​യി ഉപദ്ര​വി​ച്ചാ​ലും ഇല്ലെങ്കി​ലും, പൊതു​വേ എല്ലാ ജയില​ധി​കാ​രി​ക​ളെ​യും കുറി​ക്കാൻ ഈ പദം പിന്നീട്‌ ഉപയോ​ഗി​ച്ചു​തു​ടങ്ങി. തടവു​തന്നെ ഒരു പീഡന​മാ​യി കണക്കാ​ക്കി​യി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാ​കാം ഇത്‌.​— മത്ത 8:29-ന്റെ പഠനക്കു​റി​പ്പു കാണുക.