Skip to content

Skip to table of contents

Jehova Ulatuumbulizya Mumapenzi Eesu Oonse

Jehova Ulatuumbulizya Mumapenzi Eesu Oonse

‘Leza siluumbulizyo loonse . . . ulatuumbulizya mumapenzi eesu oonse.’—2KOR. 1:3, 4.

NYIMBO: 38, 56

1, 2. Ino mbuti Jehova mbwatuumbulizya mumapenzi eesu, alimwi ino Jwi lyakwe litusyomezya nzi?

MUKWESU umwi uucili mwana-mwana uutakwete, ooyo ngotulaayite kuti Eduardo, wakaambila ba Stephen, imwaalu mupati alimwi uukwete, zintu zimwi nzyaakali kulibilika. Eduardo wakali kuyeeya kujatikizya majwi ngotubala kulugwalo lwa 1 Bakorinto 7:28 ilwaamba kuti: “Aabo bakwatana banoojisi mapenzi mumibili yabo.” Aboobo wakabuzya kuti, “Ino ‘mapenzi’ nzi aaya, alimwi ino ndiyakwaazunda buti ndaakukwata?” Kabatanaingula mubuzyo ooyo, ba Stephen bakaambila Eduardo kuti alange-lange makani aambi mwaapostolo Paulo ngaakalemba aakuti Jehova ngu “Leza siluumbulizyo loonse, uutuumbulizya mumapenzi eesu oonse.”—2Kor. 1:3, 4.

2 Masimpe, Jehova ngu Taata siluyando alimwi ulatuumbulizya ciindi notuli mubuyumuyumu. Ambweni andinywe lwanu kumugama kuli ziindi Leza naakamugwasya alimwi akumusololela, kanji-kanji kwiinda mu Jwi lyakwe. Tuli masimpe kuti uyanda kutucitila zintu zibotu, mbubwenya mbwaakacitila babelesi bakwe kaindi.—Amubale Jeremiya 29:11, 12.

3. Ino mibuzyo nzi njotutiilange-lange?

3 Cakutadooneka inga twacikonzya kuliyumya kumapenzi ngotujisi ikuti naa katutuzyi twaambo ituleta mapenzi. Alimwi oobo buya mbombubo mbocibede akumapenzi aasikila banabukwetene naa mikwasyi. Aboobo ino nzintu nzi zimwi izikonzya kupa kuti kube ‘mapenzi mumubili’ eezyo Paulo nzyaakaamba? Ino nzikozyanyo nzi iziliko zyakaindi alimwi azyamazuba aano izikonzya kutuumbulizya? Kuzyiba zikozyanyo eezyi inga kwatugwasya kuliyumya.

‘MAPENZI MUMUBILI’

4, 5. Ino nzintu nzi zimwi zileta ‘mapenzi mumubili’?

4 Kumatalikilo ciindi Leza naakalenga bantu, wakati: “Mwaalumi uyoosiya bausyi abanyina akukakatila kumukaintu wakwe, alimwi bayooba mubili omwe.” (Matl. 2:24) Jehova wakaamba majwi aayo ciindi naakatalisya cikwati cakusaanguna. Pele akaambo kakutalondoka, ikukwatana alimwi akutalisya mukwasyi kulakonzya kuleta buyumuyumu akati kabanamukwasyi. (Rom. 3:23) Mukaintu iwakali kweendelezyegwa abazyali, lino inga weendelezyegwa amulumi. Leza wakapa mulumi nguzu izyakuba mutwe wamukaintu wakwe. (1Kor. 11:3) Balumi alimwi abamakaintu bamwi bapya eeci inga cilabayumina. Kweelana a Jwi lya Leza, mukaintu weelede kuzumina kuti unakweendelezyegwa amulumaakwe ikutali abazyali bakwe. Kulakonzya kuba kuteendelana kabotu abamakwe calo cikonzya kupa kuti banabukwetene bapya babe amapenzi.

5 Kanji-kanji banabukwetene inga balalibilika ciindi mukaintu naambila mulumaakwe kuti, “Ndilaada.” Bunji bwaziindi, nokuba kuti inga balikkomene pesi balalibilika alimwi kujatikizya makani aabusilisi aaboola ciindi mukaintu namitide naa atumbuka. Alimwi kuyandika kulanga-langa makani aajatikizya mali aayandika ikulanganya mwana azyalwa alimwi anayaabukomena. Kucinca bukkale mumbazu zinji kulayandika ciindi mwana naazyalwa. Banyina inga banoobikkila kapati maano alimwi akubelesya ciindi cabo cinji kukulanganya mwana. Kanji-kanji mulumi inga ulimvwa kuti tabikkilwi maano akaambo kakuti mukaintu wakwe ujisi bubi kulanganya mwana. Kulubazu lumwi, usyi mupya inga uba amikuli mipya yakulanganya. Mikuli yakwe ilayungizyika akaambo kakuti kuli munamukwasyi mupya uuyandika kulanganya.

6-8. Ikuti naa kulombozya kuba abana tiikwazuzikizyigwa, mbuti eeci mbocikonzya kuleta mapenzi?

6 Kuli penzi alimbi libakatazya banabukwetene bamwi. Inga kabayandisya kapati kuba abana pele eeci inga tacikonzyeki pe. Aboobo ciindi mukaintu natazyali, ulakonzya kupenga kapati mumizeezo. Cikwati akuzyala bana tazyaambi kuti kulibilika kwamana, nokuba boobo, ikuti naa kulombozya kuba abana kwazumanana kutazuzikizyigwa eeci acalo cilakonzya kuleta “mapenzi mumibili.” (Tus. 13:12) Kaindi, kutazyala kanji-kanji kwakali kuleta masampu. Rakele, imukaintu wa Jakobo, wakatongooka kapati naakabona kuti mwanookwabo wakali kuzyala. (Matl. 30:1, 2) Bamisyinali ibabelekela mumasi oomo mocili cilengwa buya kuba abana banji, kanji-kanji balabuzyigwa ikaambo ncobatajisi bana. Nokuba kuti balasoleka kupandulula munzila iilimvwisya alimwi cabupampu, kanji-kanji inga babaambila kuti, “Mutapengi pe, tulamuyandawida musamu!”

7 Amumvwe makani aajatikizya mucizyi umwi ku England iwakali kuyandisya kapati kuba amwana, pele bulangizi bwakwe tiibwakazuzikizyigwa pe. Mukuya kwaciindi, wakacileka kuunka kumwezi. Mucizyi ooyu wakaamba kuti wakatyompwa kapati, nkaambo wakabona kuti kulombozya kwakwe takukazuzikizyigwi mubweende oobu bwazintu. Mucizyi ooyu amulumaakwe bakayeeya kuti babweze buyo mwana wakuti kabalela. Nokuba boobo, mucizyi ooyu wakati: “Ndakausa kwaciindi cili mbocibede nkaambo ndakalizyi kuti ikulela mwana wabantu takukonzyi kweelana pe akuba amwana wakulizyalila buya.”

8 Ibbaibbele lilaamba kujatikizya mukaintu Munakristo kuti ‘ulakwabililwa kwiinda mukuzyala bana.’ (1Tim. 2:15) Pele eeci tacaambi kuti kuzyala naa kuba abana kupa kuti muntu akajane buumi butamani. Muciindi caboobo, caamba kuti, ikuti naa mukaintu kajisi bana bakulanganya, kubikkilizya amilimo imwi yakulanganya mumukwasyi, kulakonzya kumukwabilila mukakole kakuba acilengwa cakuvwiya alimwi akunjilila mutwaambo tutamujatikizyi. (1Tim. 5:13) Nokuba boobo, ulakonzya kuzumanana kuba amapenzi aaboola akaambo kacikwati alimwi abuumi bwamumukwasyi.

Ino mbuti muntu mbwakonzya kuliyumya ciindi nafwidwa muyandwa wakwe? (Amubone muncali 9 a 12)

9. Ino mbuti kufwidwa ngomukwetene limwi mbolikonzya kuba penzi limanina maano?

9 Ciindi notwaamba mapenzi aajatikizya cikwati, kuli penzi lyomwe litavwuli kuboola mumizeezo. Penzi eelyo, nkufwidwa muyandwa. Inzya, penzi ilimanina maano ndyobasikilwa bantu banji ndyakufwidwa muyandwa wabo. Eeli lilakonzya kuba penzi limwi ooyo wafwidwa ndyaatakali kulangila kucitikilwa mubweende bwazintu obuno. Banakristo boonse balacisyoma cisyomezyo ca Jesu cabubuke ibuboola kumbele kakunyina akudooneka. (Joh. 5:28, 29) Ino bulangizi oobu inga bwamugwasya buti ooyo iwafwidwa? Bupa kuti awumbulizyigwe. Eeyi ninzila aimbi Taateesu siluyando, kwiinda mu Jwi lyakwe, mwatugwasya alimwi akuumbulizya baabo ibajisi mapenzi. Lino atulange-lange babelesi ba Leza mbobakali kulimvwa, mbobakagwasyigwa alimwi ambwaakabaumbulizya Jehova.

MBOTUUMBULIZYIGWA CIINDI NOTULI MUMAPENZI

10. Ino mbuti Hana mbwaakaumbulizyigwa? (Amubone cifwanikiso icili kumatalikilo aacibalo.)

10 Hana, mukaintu Elikana ngwaakali kuyandisya kapati, wakajisi penzi limwi ligaminide. Hana tanaakali kuzyala kakuli mukaintu uumbi wa Elikana wazina lya Penina wakali kuzyala. (Amubale 1 Samuele 1:4-7.) Penina wakali kumusampaula Hana “mwaka amwaka.” Eeci cakamupa kuusa kapati Hana. Wakayandaula luumbulizyo kwiinda mukupaila kuli Jehova akumwaambila makani aaya. Inzya, ‘wakapaila kwaciindi cilamfwu kubusyu bwa Jehova.’ Sena wakali kulangila kuti Jehova uyoowiingula mupailo wakwe? Kweelede kuti eeco ncaakali kulangila. Kufwumbwa mbocakabede, “tanaakacuuside alimwi pe.” (1Sam. 1:12, 17, 18) Wakalisyomede kuti Jehova uyoopa kuti azyale naa kumulanganya munzila imwi iigaminide.

11. Mbuti mupailo mboukonzya kutugwasya kujana luumbulizyo?

11 Mbwaanga tatulondokede alimwi tucili mubweende oobu bweendelezyegwa a Saatani, masunko alimwi amapenzi ziyoozumanana. (1Joh. 5:19) Nokuba boobo, cilakkazyika moyo kuzyiba kuti Jehova ngu “Leza siluumbulizyo loonse”! Nzila imwi mbotukonzya kugwasyigwa kwaazunda masunko naa mapenzi aatusikila cacigaminina nkwiinda mumupailo. Hana wakamwaambila Jehova zyoonse izyakali mumoyo wakwe. Ncimwi buyo andiswe, ciindi notuli mumapenzi, nzinji nzyotuyandika kucita kunze buyo lyakwaambila Jehova mbotulimvwa. Tweelede kumukombelezya, nkokuti kwaamba mbotulimvwa kwiinda mukupaila camoyo woonse.—Flp. 4:6, 7.

12. Ino ncinzi cakamugwasya mukamufwu Ana kuba alukkomano?

12 Nokuba kuti tulakonzya kuusa kapati akaambo kakubula mwana naa kufwidwa muyandwa wesu, tulakonzya kuumbulizyigwa. Mumazuba ngaakali kupona Jesu, musinsimi mukaintu Ana wakafwidwa balumi nokwakainda buyo myaka iili ciloba kuzwa nobakakwatana. Ibbaibbele talyaambi kuti naa wakazyala bana. Ino Ana wakali kucita nzi kajisi myaka iili 84? Lugwalo lwa Luka 2:37 lwaamba kuti: “Kunyina naakali kulovwa kutempele, wakali kubeleka mulimo uusetekene syikati amasiku, kuliimya kulya alimwi akupaila mipailo yakukombelezya.” Inzya, Ana wakaumbulizyigwa alimwi wakalikkomene kukomba Jehova.

13. Amupe cikozyanyo citondezya balongwe beni-beni mbobakonzya kutuumbulizya noliba leelyo babbululu besu nobaalilwa kucita boobo.

13 Ikuti katuyanzana abakwesu abacizyi, tuyoojana balongwe beni-beni. (Tus.18:24) Ba Paula balayeeya mbobakauside ciindi nobakajisi myaka yakuzyalwa yosanwe ciindi banyina nobakaleya akuzwa mukasimpe. Kuzunda penzi eeli tiicakali cuuba-uba pe. Pele bakayumizyigwa kapati ciindi ba Ann, imucizyi mupainiya mumbungano, nobakabagwasya cacigaminina kumuuya. Ba Paula bakapandulula kuti: “Nokuba kuti ba Ann tiibakali babbululu bangu, luyando ndobakali kunditondezya lwakandigwasya kapati, lwakandigwasya kuzumanana kubelekela Jehova.” Ba Paula bazumanana kubelekela Jehova cakusyomeka. Lino balikkomene alimwi kubelekela antoomwe abanyina mumbungano. Ba Ann abalo balikkomene akaambo kakuti bali mbuli banyina baba Paula bakumuuya.

14. Ino nzilongezyo nzi nzyobakonzya kujana aabo ibaumbulizya bamwi?

14 Cikkomanisya ncakuti, ciindi notutondezya kuti tulababikkila maano bamwi, tulakonzya kujana kuti tumpenda twesu tumwi tulamana. Ibacizyi, kufwumbwa naa balikwetwe naa pe, balizyi kuti balajana lukkomano lunji ciindi nobakambauka makani mabotu kabali babelesinyina a Leza. Makanze ngobajisi ngakulemeka Leza kwiinda mukucita kuyanda kwakwe. Mane buya bamwi bayeeya kuti ikutola lubazu mumulimo wakukambauka musamu uubagwasya kuliyumya. Cakutadooneka, toonse tupa kuti kube muuya waluyando mumbungano ciindi notutondezya kuti tulababikkila maano aabo ibali mucilawo motukambaukila alimwi abaabo ibali mumbungano. (Flp. 2:4) Mwaapostolo Paulo wakali cikozyanyo cibotu kapati. Wakali mbuli “mutumbu uunyonsya” kuli baabo ibakali mumbungano yaku Tesalonika; alimwi wakali mbuli usyi wakumuuya.—Amubale 1 Batesalonika 2:7, 11, 12.

MBOTUKONZYA KUJANA LUUMBULIZYO MUMUKWASYI

15. Ino mbaani bapedwe mukuli wakuyiisya bana kasimpe?

15 Lubazu lumwi iluyandika kubikkila maano kapati nduumbulizyo alimwi alugwasyo ndotupa kumikwasyi. Zimwi ziindi, bantu bapya mukasimpe inga balomba basikumwaya bakaindi kuti babagwasye kuyiisya bana babo kasimpe, nokuba kusololela ciiyo ca Bbaibbele kubana bacili baniini. Kweelana a Magwalo mbwaamba, mukuli wakuyiisya bana upedwe kubazyali. (Tus. 23:22; Ef. 6:1-4) Mubukkale bumwi, lugwasyo luzwa kubantu bamwi inga lwayandika alimwi ikuti caba boobo eeco cilalumbwa kapati. Pele eeci tacaambi kuti mwabanyanga mukuli ngobapedwe bazyali. Kubandika akati kabana abazyali ciindi aciindi mumukwasyi kulayandika kapati.

16. Ciindi notugwasya bana, ncinzi ncotweelede kuyeeya?

16 Ikuti naa muzyali wasala kuti muntu umwi aiye abana bakwe, ooyo iwapegwa coolwe eeco tayelede kubweza mukuli uupedwe kubazyali. Zimwi ziindi kulaba kuti Kamboni walombwa kuti kaiya abana ibajisi bazyali ibatakabikkili maano kasimpe. Nokuba boobo, mubukkale buli boobo Kamboni weelede kuzyiba kuti ciindi nabagwasya bana kumuuya, eeci tacaambi kuti lino waba muzyali wabana aabo. Ciindi nocisololelwa ciiyo cili boobo, inga cagwasya kuti ciiyo kacicitilwa kuŋanda nkobakkala bana aabo abazyali kabaliko naa kakuli Kamboni umwi uusimide naa mubusena bantu bamwi mobakonzya kubona cicitika. Kuti caba boobo, kunyina uukonzya kuba amizeezo iitaluzi kujatikizya cicitika. Ambweni bazyali babana aabo inga baakuzumanana kuzuzikizya mukuli Leza ngwaakabapa wakuyiisya bana babo ikuti kumbele baiya kasimpe.

17. Mbuti bana mbobakonzya kuleta luumbulizyo mumukwasyi?

17 Bana ibaiya kuyanda Leza mwini-mwini akutobela lulayo lwakwe balakonzya kuleta luumbulizyo mumukwasyi. Inga bacita oobo kwiinda mukulemeka bazyali babo alimwi akubagwasya kumubili. Alimwi inga bagwasya akumuuya. Kalitanasika Zambangulwe, Lameki umwi walunyungu lwa Seti wakali kukomba Jehova. Mwaalumi ooyo wakaamba boobu kujatikizya mwanaakwe Nowa: “Ooyu ulatulemununa kumilimo yesu miyumu njotubeleka amaanza eesu nkaambo Jehova wakaisinganya nyika.” Businsimi oobu bwakazuzikizyigwa ciindi nokwakamana kusinganizyigwa kwanyika. (Matl. 5:29; 8:21) Bana ibali mubukombi bwakasimpe inga baleta luumbulizyo mumikwasyi yabo, akugwasya boonse mumukwasyi kuliyumya kumapenzi aaliko mazuba aano kutegwa bakafwutuke lunyonyooko lupati iluboola kumbele kwiinda loolo ilwakacitika lya Zambangulwe.

18. Ncinzi ciyootugwasya kutazungaana noliba leelyo notujana mapenzi naa masunko?

18 Mupailo, kuzinzibala kuyeeya zikozyanyo zijanika mu Bbaibbele alimwi akuyanzana abantu ba Jehova lino kugwasya bantu banji kujana luumbulizyo ciindi nobali mumapenzi. (Amubale Intembauzyo 145:18, 19.) Ikuzyiba kuti Jehova ngo Kasensa kaluumbulizyo lutamani kuyootugwasya kuliyumya cakutazungaana mumapenzi aali woonse ngotujana lino alimwi angotuyoojana kumbele.