A O GODISA ngwana yo o simololang dingwaga tsa bosha? Fa go le jalo, o lebane le nako e e kgatlhang tota ya go gola ga ngwana wa gago. Mme gape e ka nna nako e e ngomolang pelo tota. A dilo tse di latelang di a direga mo lelapeng la gago?

• Fa morwao a ne a sa le monnye, o ne a atamalane thata le wena. E re ka jaanong a le mo dingwageng tsa bolesome, o batla kgololesego e kgolwane.

• Fa morwadio a ne a le monnye, o ne a go bolelela sengwe le sengwe. E re ka jaanong a le mo dingwageng tsa bolesome, o itlhophetse ditsala tse a tla buisanang le tsone mme ga o mongwe wa tsone.

Fa e le gore go direga sengwe sa dilo tseno mo lelapeng la gago, o se ka wa itlhaganelela go swetsa ka gore ngwana wa gago ke seganana se se ka se fetogeng. Jaanong go diragala eng? Go araba potso eno, mma re sekaseke seabe sa botlhokwa se go simolola dingwaga tsa bosha go nnang le sone mo go goleng ga ngwana wa gago.

Go tloga fela fa ngwana a tsholwa go ya pele, ke nako ya gore a dire sengwe le sengwe lekgetlo la ntlha—go ithuta go tsamaya, lefoko la ntlha le a le buileng, letsatsi la ntlha fa a ne a simolola sekolo, fa re umaka di le mmalwa fela. Batsadi ba a itumela fa bana ba bone ba fitlhelela dilo tseno. Dilo tseno di bontsha sengwe se ba ntseng ba tlhoafaletse go se bona—go gola ga ngwana.

Go simolola dingwaga tsa bosha le gone ke karolo e nngwe ya go gola ga ngwana—le fa batsadi ba go leba e le nako e e boima. Go a utlwala go bo ba tshwenyega fa ngwana a sa tlhole a le boikobo. Le fa go ntse jalo, go simolola dingwaga tsa bosha ke karolo e nngwe e e botlhokwa thata ya go gola ga ngwana. Ka tsela efe?

Baebele e bolela gore fa nako e ntse e tsamaya ‘monna o tla tlogela rraagwe le mmaagwe.’ (Genesise 2:24) Selo sa botlhokwa se go simolola dingwaga tsa bosha go se dirang ke go thusa go baakanyetsa morwao kgotsa morwadio letsatsi leo la boitumelo le khutsafalo. Ka nako eo, ngwana wa gago o tla kgona go bua se se ileng sa buiwa ke moaposetoloi Paulo: “E rile ke le losea, ke ne ke tle ke bue jaaka losea, ke akanye jaaka losea, ke tlhalose dilo jaaka losea; mme e re ka jaanong ke le monna, ke nyeleditse mekgwa ya losea.”—1 Bakorintha 13:11.

Seo ke se morwao kgotsa morwadio a se dirang ka nako ya dingwaga tsa bosha—o tlogela mekgwa ya bongwana mme o ithuta go nna mosha yo o godileng yo o nang le maikarabelo mme a sentle go ka tswa mo lapeng. Tota e bile, buka nngwe e tlhalosa go simolola dingwaga tsa bosha ka tsela e e hutsafatsang e re ke nako ya fa basha ba ba mo dingwageng tsa bolesome ba ipaakanyetsa go kgaogana le batsadi ba bone.

Gone ke boammaaruri gore o ka nna le dipelaelo fa o akanya gore mosimane kgotsa mosetsana wa gago yo “monnye” o tla ikemela. O ka ipotsa jaana:

• “Fa e le gore morwaake ga a kgone go boloka phaposi ya gagwe e le phepa, a ka kgona jang go tlhokomela folete?”

• “Fa e le gore morwadiake ga a tle ka nako e a e beetsweng mo lapeng, a ka kgona jang go tshwara nako ya kwa tirong?”

Fa e le gore o tshwenyegile ka dilo tseno, gakologelwa seno: Go tsaya dingwaga gore ngwana a ikemele. Gone jaanong o setse o lemogile gore “boeleele bo bofeletswe mo pelong ya mosimane”—kgotsa mosetsana.—Diane 22:15.

Le fa go ntse jalo, fa ngwana wa gago a kaelwa sentle o tla tswa mo dingwageng tsa bosha mme ya nna mosha yo o  godileng yo o nang le maikarabelo yo ‘bokgoni jwa gagwe jwa go lemoga bo thapisitsweng ka go dirisiwa gore bo farologanye se se siameng le se se sa siamang.’—Bahebera 5:14.

Go thusa ngwana yo o simololang dingwaga tsa bosha gore e nne motho yo o godileng, o tlhoka go mo thusa go godisa ‘maatla a gagwe a go akanya’ gore a kgone go itirela ditshwetso tse di botlhale. * (Baroma 12:1, 2) Melaometheo e e latelang ya Baebele e tla go thusa go dira seo.

Bafilipi 4:5: “A go nna tekatekano ga lona go itsiwe.” Mosha yo o mo dingwageng tsa bolesome o kopa gore a tle morago ga nako e a e beetsweng mo lapeng. Ka bonako fela o a gana. Mosha yono o ngongorega jaana, “O ntira ngwana!” Pele o araba ka go re, “O itshwere jaaka ene,” ela tlhoko se se latelang: Basha ba ba mo dingwageng tsa bolesome ba batla go nna le kgololesego e ntsi go feta e ba e tlhokang, mme batsadi ba ka ba naya kgololesego e nnye go feta e ba tshwanetseng go e ba naya. A o ka fetola kgololesego e o ba nayang yone nako le nako? Ke eng o sa akanyetse tsela e ngwana wa gago a lebang dilo ka yone?

Bakolosa 3:21: “Borrabana, lo se ka lwa galefisa bana ba lona, gore ba se ka ba tshwenyega mo maikutlong.” Batsadi bangwe ba leka go laola sengwe le sengwe se basha ba dingwaga tsa bolesome ba se dirang. Ba nna ba etse tlhoko gore mosha o na le bomang le gore o dirang. Ba mo tlhophela ditsala le go mo reetsa mo sephiring fa a bua ka founo. Mme go dira jalo ga go nne le matswela a a molemo ka metlha. Go mo sireletsa thata jalo go ka dira gore a batle go tshaba; go nna o tshwaya ditsala tsa gagwe phoso go ka nna ga dira gore a atamalane thata le tsone; go reetsa se a se buang ka founo mo sephiring go ka dira gore a batle ditsela tsa go buisana le ditsala tsa gagwe o sa itse. Fa o leka go laola sengwe le sengwe se a se dirang, seo se ka felela ka gore o se tlhole o kgona go dira jalo. Tota gone, fa e le gore mosha yo o mo dingwageng tsa bolesome ga a ka a ithuta go itirela ditshwetso fa a sa ntse a le kwa gae, a ka itse jang fa a setse a dule kwa gae?

 Baefeso 6:4: “Lo se ka lwa tshwenya bana ba lona, mme tswelelang lo ba godisetsa mo kotlhaong le mo taolong ya mogopolo ya ga Jehofa.” Mafoko a a reng “mo taolong ya mogopolo” a kaya se se fetang go ruta boammaaruri. A kaya go thusa ngwana go leba boitsholo ka tsela e e ka tlhotlheletsang se a se dirang. Seno se botlhokwa thata segolobogolo fa ngwana wa gago a simolola dingwaga tsa bosha. Rre yo o bidiwang Andre a re: “Fa ngwana wa gago a ntse a gola, o tlhoka go fetola tsela e o buisanang le ene ka yone mme o mo neye mabaka.”—2 Timotheo 3:14.

Bagalatia 6:7: “Le fa e le eng se motho a se jalang, o tla roba sone seno gape.” Ngwana a ka rutiwa ka go otlhaiwa—gongwe ka gore a dire tiro nngwe e a sa e rateng kgotsa go mo thibela go dira sengwe se a se ratang. Fa e le ngwana yo o simololang dingwaga tsa bosha, o tla bo o dira sentle go akanyetsa ditlamorago tsa kotlhao e o mo nayang yone.—Diane 6:27.

E re ka o le motsadi, gongwe o ka tswa o eletsa gore ngwana wa gago a ka feta ka bonako mo dingwageng tsa bosha a bo a nna mogolo. Le fa go ntse jalo, nako eo ga e fete ka bonako fela go se na mathata. Le fa go ntse jalo, fa ngwana wa gago a tsena mo dingwageng tsa bosha seo se go naya tshono e e molemo ya go “thapisa mosimane ka tsela e e mo tshwanetseng.” (Diane 22:6) Melaometheo ya Baebele ke motheo o o nonofileng o o ka agang boitumelo jwa lelapa mo go one.