ZAMANI, mwanaume ao familia yake ilikuwa inalipa mali ku familia ya bibi wakati ilihusu mambo ya ndoa. Ile mali ingeweza kutia ndani vitu fulani vya samani sana, wanyama, ao makuta. Wakati fulani, mali ilitolewa kwa kufanya kazi fulani, sawa vile ilikuwa mu hali ya Yakobo, mwenye alikubali kutumikia baba ya Raheli kwa miaka saba juu ya kumuoa. (Mwa. 29:17, 18, 20) Ile desturi ilikuwa na kusudi gani?

Mutu mumoja mwenye elimu ya Biblia mwenye anaitwa Carol Meyers anasema hivi: “Mali ilikuwa inasaidia kulipa familia ya bibi juu walikuwa wamepoteza mutoto yao mwenye alikuwa anawasaidia mu kazi mbalimbali. Ile ilikuwa ya maana sana mu familia zenye zilikuwa zinafanya kazi ya shamba.” Ile mali ingeweza pia kutia nguvu uhusiano kati ya familia mbili zenye zilikuwa zimeunganishwa kupitia ndoa. Juu ya ile uhusiano, zile familia zingeweza pia kusaidiana wakati wa magumu. Zaidi ya ile, ile mali ilionyesha kama mwanamuke amekuwa sasa wa mwanaume fulani na kama daraka ya kumuchunga na kumulinda ilikuwa sasa ya ule mwanaume, haikukuwa tena ya baba na mama ya ule mwanamuke.

Kulipa mali haikuonyesha kama mwanamuke alikuwa kitu fulani yenye ingeweza kuuzwa ao kuuzishwa. Kitabu moya inasema hivi: “Desturi ya kulipa kiasi fulani ya makuta, ao kitu ingine yenye kuwa na samani ileile, ku familia ya mwanamuke inaweza kufanya tuwaze kama ndoa ya Waisraeli ilikuwa sawa vile kuuza mwanamuke. Lakini mali inaonekana hapana zaidi sana kama vile bei yenye ililipwa kwa ajili ya mwanamuke sawa vile kitu fulani yenye imetolewa ku familia ya mwanamuke.” (Les institutions de l’Ancien Testament)

Leo, mu ma inchi fulani watu wanaendelea kufuata desturi ya kulipa mali. Wakati wazazi Wakristo wanaomba mali, wanapaswa kuacha ‘usawaziko wao ujulikane kwa watu wote’ kwa kuepuka kuomba mali yenye inapita kiasi. (Flp. 4:5; 1 Ko. 10:32, 33) Mu ile njia, wanaonyesha kama hawako watu “wenye kupenda feza,” ao wenye pupa. (2 Ti. 3:2) Zaidi ya ile, wakati wazazi Wakristo hawaombe mali yenye kupita kiasi, ile itafanya mwenye atakuwa mukwe wao asisukume mbali tarehe ya kufunga ndoa juu tu ya kutafuta mali mingi yenye iliombwa. Ao mwanaume mwenye atakuwa mukwe hatalazimika kuacha utumishi wake wa upainia juu ya kutumika sana kazi fulani ya kimwili ili apate makuta yenye iliombwa juu ya kulipa mali.

Mu inchi fulani, sheria ilishaweka kiasi ya mali yenye inapaswa kulipwa. Kama sheria za vile ziko mu inchi yao, wazazi Wakristo wanazitii. Juu ya nini? Juu Neno ya Mungu inaomba Wakristo ‘wajitiishe kwa mamlaka zenye kuwa kubwa’ na kutii sheria zenye hazipingane na sheria za Mungu.​—Ro. 13:1; Mdo. 5:29.