1-2. (a) Juu ya nini watu wengi wanaona kama ni nguvu kutumainia wale wenye kuwa na mamlaka? (b) Ni mambo gani tutazungumuzia mu hii habari?

LEO, watu wengi wanaona kama ni nguvu sana kutumainia mutu yeyote mwenye kuwa na mamlaka. Wameona kama serikali na sheria mara mingi zinalinda matajiri na watu wenye kuwa na mamlaka, lakini hazisaidie kabisa maskini. Biblia inaonyesha wazi kama “mwanadamu ametawala mwanadamu mwenzake ili kumuumiza.” (Muh. 8:9) Zaidi ya ile, viongozi fulani wa dini wanafanyaka mambo ya mubaya. Ile imefanya watu fulani wasimutumainie Mungu. Kwa hiyo, kama tuko tunajifunza Biblia pamoya na mutu fulani, tunapaswa kumusaidia ajifunze kumutumainia Yehova na kutumainia wale wenye wanamuakilisha hapa ku dunia.

² Bila shaka, haiko wanafunzi wa Biblia tu njo wako na lazima ya kujifunza kumutumainia Yehova na kutumainia tengenezo yake. Hata kama tumemutumikia Yehova kumepita miaka mingi, hatupaswe kuacha kutumainia njia ya Yehova ya kufanya mambo juu kila mara inakuwaka tu ya muzuri. Wakati fulani, jambo fulani inaweza kutokea na kujaribu tumaini yetu katika Yehova. Mu hii habari tutazungumuzia mambo tatu yenye inaweza kujaribu imani yetu: (1) saa yenye tuko nasoma habari fulani za Biblia, (2) saa yenye tengenezo ya Yehova inatutolea muongozo fulani, na (3) saa yenye tutapata magumu.

3. Namna gani habari fulani za Biblia zinaweza kujaribu namna yetu ya kumutumainia Yehova?

 ³ Wakati tuko tunasoma Neno ya Mungu, tunaweza kujiuliza juu ya nini Yehova alitendea watu fulani mu njia fulani na juu ya nini alikamata maamuzi fulani. Kwa mufano, mu kitabu ya Hesabu, tunasoma kama Yehova alihukumu Mwisraeli moya kifo juu alikuwa analokota kuni siku ya Sabato. Mu kitabu ya Samweli wa Pili, tunajifunza kama miaka mingi kisha, Yehova alimusamehe Mufalme Daudi juu ya uzinifu na mauaji yenye alifanya. (Hes. 15:32, 35; 2 Sa. 12:9, 13) Pengine tunaweza kujiuliza hivi: ‘Juu ya nini Yehova alimusamehe Daudi juu ya mauaji na uzinifu wenye alifanya lakini akamuhukumu kifo ule mwanaume mwingine juu ya jambo fulani yenye inaonekana sawa vile haiko zambi nzito? Juu ya kujibia ile ulizo, tufikirie mambo tatu yenye hatupaswe kusahau wakati tuko tunasoma Biblia.

4. Namna gani Mwanzo 18:20, 21 na Kumbukumbu la Torati 10:17 inatusaidia kutumainia maamuzi ya Yehova?

⁴Kila mara Biblia haitoake maelezo yote ya habari. Kwa mufano, tunajua kama Daudi alitubu kikweli juu ya mambo yenye alifanya. (Zb. 51:2-4) Lakini tuseme nini juu ya ule mwanaume mwenye alivunjaka sheria ya Sabato? Alihuzunikaka juu ya jambo yenye alifanyaka? Alikosaka kutii sheria ya Yehova mbele ya pale? Alipuuzaka ao hata alikatala onyo yenye walimupatiaka? Biblia haiseme jambo yoyote juu ya ile. Hata vile, tunaweza kuwa hakika kama Yehova “hana ukosefu wa haki hata kidogo.” (Kum. 32:4) Maamuzi ya Yehova inategemea habari za kweli, hapana mambo ya kusikia-sikia, ubaguzi, ao jambo yoyote yenye mara mingi inaongoza wanadamu kukuwa na maoni yenye haiko ya kweli juu ya hali fulani. (Soma Mwanzo 18:20, 21; Kumbukumbu la Torati 10:17.) Kadiri tunajifunza kumuhusu Yehova na kanuni zake, ni vile tutatumaini zaidi maamuzi yake. Hata kama tunasoma habari fulani ya Biblia na ile inafanya tujiulize maulizo fulani, yenye kwa sasa hatuwezi kujibia, tunajua mingi zaidi kumuhusu Mungu wetu na ile inafanya tukuwe hakika kama “ni mwenye haki katika njia zake zote.”​—Zb. 145:17.

5. Juu hatukamilike, namna gani tunaweza kuhukumu mubaya (Ona pia kisanduku “ Ni Nguvu Kuelewa Muzuri Mambo Yote juu Hatukamilike.”)

⁵Kila mara hatuwezi kuhukumu muzuri juu hatukamilike. Mungu alituumba kwa mufano  wake, njo maana tunapendaka kuona watu wanatendewa muzuri. (Mwa. 1:26) Lakini juu hatukamilike tunaweza kuhukumu mubaya hata wakati tunawaza kama tuko na habari zote. Kwa mufano, kumbuka wakati Yona hakufurahia uamuzi wa Yehova wa kuonyesha watu wa Ninawi huruma. (Yon. 3:10–4:1) Lakini, fikiria mambo yenye ilitokea juu Yehova aliwaonyesha huruma. Watu wa Ninawi zaidi ya 120 000 walitubu na kuokolewa! Ku mwisho, ni Yona njo alikuwa na lazima ya kurekebishwa hapana Yehova.

6. Juu ya nini Yehova halazimike kutufasiria maamuzi yake?

⁶Yehova halazimike kufasiria wanadamu juu ya nini anakamata maamuzi fulani. Kusema kweli, zamani Yehova aliruhusu watumishi wake watoe mawazo yao kuhusu maamuzi yenye alikamata ao yenye alikuwa karibu kukamata. (Mwa. 18:25; Yon. 4:2, 3) Na wakati fulani, alifasiria uamuzi wake. (Yon. 4:10, 11) Hata vile, Yehova halazimike kutufasiria juu ya nini anakamata maamuzi fulani. Juu ni Muumbaji wetu, hana lazima na ruhusa yetu, ikuwe mbele ao kisha kutenda jambo fulani.​—Isa. 40:13, 14; 55:9.

7. Ni magumu gani tunaweza kukutana nayo, na juu ya nini?

⁷ Bila shaka tunakubaliana kama sikuzote Yehova anafanyaka mambo ya muzuri. Hata vile, pengine tunaweza kuwa na magumu ya kutumainia watu wenye wanamuakilisha. Pengine tunaweza kujiuliza kama wale wenye kuwa na mamlaka fulani mu tengenezo ya Yehova wanatendaka kabisa kulingana na muongozo wake ao hapana. Pengine ni vile watu fulani wenye waliishi zamani wenye kutajwa mu Biblia walikuwa wanawaza. Fikiria mifano yenye ilitajwa mu  fungu ya 3. Pengine mutu fulani wa familia ya ule mwenye alivunjaka sheria ya Sabato alijiulizaka kama Musa aliulizaka kabisa Yehova mbele ya kutoa hukumu ya kifo. Na pengine rafiki ya Uria Muhiti, mwenye bibi yake alifanyaka uzinifu pamoya na Daudi, alisemaka kama Daudi alitumia mamlaka yake ya ufalme ili kuepuka hukumu yenye alistahili kabisa. Kusema kweli, hatuwezi kusema kama tunamutumainia kabisa Yehova ikiwa hatutumainie wale wenye wanamuakilisha Yeye hapa ku dunia, ni kusema, wale wenye anatumainia.

8. Kuko upatano gani kati ya mambo yenye kuwa mu Matendo 16:4, 5 na namna kutaniko ya Kikristo inatumika leo?

⁸ Leo, Yehova anaongoza sehemu ya tengenezo yake ya hapa ku dunia kupitia “mutumwa muaminifu na mwenye busara.” (Mt. 24:45) Sawa vile Baraza Yenye Kuongoza ya karne ya kwanza, huyu mutumwa anasimamia watu wa Mungu mu dunia yote na anatolea wazee wenye kuwa mu makutaniko muongozo fulani. (Soma Matendo 16:4, 5.) Kisha, wazee wanahakikisha kama ile muongozo inafuatwa mu makutaniko yao. Tunaonyesha kama tunatumainia njia ya Yehova ya kufanya mambo kwa kutii muongozo wenye tunapata kupitia tengenezo na wazee.

9. Pengine ni wakati gani inaweza kuwa nguvu kukubaliana na uamuzi wenye wazee wanakamata, na juu ya nini?

⁹ Wakati fulani, inaweza kuwa nguvu kwetu kukubaliana na maamuzi yenye wazee wanakamata. Kwa mufano, mu miaka ya hivi karibuni kulikuwa mabadiliko fulani kuhusu makutaniko na mizunguko mingi. Mu hali fulani, wazee wameomba wahubiri waende kutegemeza kutaniko ingine juu ya kujaza kabisa Jumba ya Ufalme. Kama tunaombwa kuenda mu kutaniko ya mupya, pengine inaweza kuwa  nguvu kwetu kuacha marafiki na familia. Je, Yehova anaambiaka wazee fasi kwenye kila muhubiri atatumwa? Hapana. Na ile inaweza kufanya ikuwe nguvu kwetu kufuata muongozo wenye tunapata. Lakini Yehova anatumainia wazee wakati wanakamata maamuzi ya vile, na siye pia tunapaswa kuwatumainia. *

10. Kulingana na Waebrania 13:17, juu ya nini tunapaswa kushirikiana na wazee?

¹⁰ Juu ya nini tunapaswa kushirikiana na wazee na kutegemeza maamuzi yao hata kama hatukubaliane nayo? Juu kama tunafanya vile, tunalinda umoja kati ya watu wa Mungu. (Efe. 4:2, 3) Makutaniko inafanya maendeleo wakati wote wanategemeza kwa unyenyekevu maamuzi yenye inakamatwa na baraza ya wazee. (Soma Waebrania 13:17.) Jambo ya maana zaidi, tunaonyesha kama tunamutumania Yehova kwa kushirikiana pamoya na wale wenye anatumainia juu ya kutuhangaikia.​—Mdo. 20:28.

11. Nini njo inaweza kutusaidia kutia nguvu tumaini yetu katika muongozo wenye tunapata kutoka kwa wazee?

¹¹ Tunaweza kutia nguvu tumaini yetu katika muongozo wenye tunapata kutoka kwa wazee, kwa kukumbuka kama wanakuwaka wanasali ili kuomba roho takatifu wakati wako wanazungumuzia mambo yenye inahusu kutaniko. Tena, wanafikiriaka kwa uzito sana kanuni za Biblia na wanachunguzaka maagizo yenye inatolewa na tengenezo ya Yehova. Wanapendaka kabisa kumufurahisha Yehova na kuhangaikia muzuri zaidi watu wake. Wale wanaume waaminifu wanajua kama watatoa hesabu kwa Mungu juu ya namna wako wanatumikia madaraka yao. (1 Pe. 5:2, 3) Waza kidogo: Mu dunia leo watu walishagawanyika juu ya mambo ya rangi ya ngozi, dini, ao politike. Lakini watumishi wa Yehova wao, wanamuabudu Mungu wa pekee wa kweli kwa umoja. Ile inawezekana juu tu Yehova anabariki tengenezo yake!

12. Ni mambo gani wazee wanapaswa kufikiria kwa uzito wakati wanapenda kujua ikiwa mutu ametubu kikweli ao hapana?

¹² Yehova alipatia wazee daraka ya maana sana ya kusaidia kutaniko ikuwe safi. Kama Mukristo anafanya zambi nzito, Yehova anatazamia kama wazee wataamua ikiwa ule mutu ataendelea kubakia mu kutaniko ao hapana. Kati ya mambo ingine yenye wanapaswa kuchunguza, ni kuhakikisha pia kama ule mutu ametubu kabisa kikweli. Anaweza kusema kama ametubu kikweli, lakini anachukia kabisa mambo yenye alifanya? Ameazimia kutokurudilia tena ile zambi? Kama ni marafiki wabaya njo walifanya aangukie mu ile zambi, je, iko sasa tayari kuachana nao? Wazee wanasali kwa Yehova, wanachunguza mambo yote yenye ilitokea, na kuona mambo yenye Biblia inasema. Na pia wanachunguza mutazamo wa mutenda-zambi kuhusu mambo yenye alifanya. Kisha wanaamua sasa ikiwa mutenda-zambi atabakia mu kutaniko ao hapana. Mu hali fulani, anapaswa kutengwa.​—1 Ko. 5:11-13.

13. Ni mawazo gani tunaweza kuwa nayo kama rafiki yetu ao mutu wa familia yetu ametengwa?

¹³ Ni wakati gani inaweza kuwa nguvu kutumainia wazee? Kama mutu mwenye alitengwa haiko rafiki yetu wa karibu ao mutu wa familia yetu, inaweza kuwa mwepesi kukubali uamuzi wa wazee. Waza sasa kama mwenye alitengwa ni rafiki yako wa karibu sana. Pengine tunaweza kuwaza kama wazee hawakuchunguza kabisa mambo yote. Ao pengine tunaweza kujiuliza ikiwa walihukumu kabisa mu njia yenye Yehova anapenda. Nini njo inaweza  kutusaidia kuwa na mutazamo wenye kufaa juu ya uamuzi wenye wazee walikamata?

14. Nini njo itatusaidia kama wazee wanaamua ikiwa rafiki yetu ao mutu fulani wa familia yetu anapaswa kutengwa?

¹⁴ Tusisahau kama mupango wa kutenga mwenye hatubu ni mupango wa Yehova na kama ile inaweza kuletea faida kutaniko na pia ule mutenda-zambi. Kama mutenda-zambi mwenye hatubu anaruhusiwa kubakia mu kutaniko, ile inaweza kuchochea wengine wafanye zambi sawa yeye. (Gal. 5:9) Zaidi ya ile, pengine hatatambua uzito wa zambi yake na pengine hataona sababu ya kubadilisha mawazo na matendo yake juu akubaliwe tena na Yehova. (Muh. 8:11) Tunaweza kuwa hakika kama, wakati wanaamua ikiwa mutu anapaswa kutengwa ao hapana, wazee wanakamataka ile daraka kwa uzito sana. Wanatambua kama, sawa vile waamuzi wa Israeli ya zamani, ‘hawahukumu kwa ajili ya mwanadamu lakini kwa ajili ya Yehova.’​—2 Ny. 19:6, 7.

15. Juu ya nini tunapaswa kutumainia muongozo wa Yehova sasa kuliko hata zamani?

¹⁵ Vile mupangilio wa mambo unakaribia mwisho, tuko na lazima ya kutumainia njia ya Yehova ya kufanya mambo hata zaidi kuliko zamani. Wakati wa taabu kubwa tunaweza kupata maagizo yenye inaweza kuonekana kuwa ni nguvu kuelewa ao nguvu kutumikisha. Kusema kweli, Yehova hatazungumuza na siye kipekee. Inawezekana atatutolea muongozo kupitia wale wenye wanamuakilisha hapa ku dunia. Ile haitakuwa wakati wa kuwa na mashaka kuhusu ule muongozo ao kujiuliza hivi: ‘Huu muongozo unatoka kabisa kwa Yehova, ao ni mawazo tu ya ndugu wenye kuongoza?’ Utatumainia Yehova na tengenezo yake mu ile kipindi ya nguvu sana? Mawazo yenye uko nayo tangu sasa juu ya wale wenye wanamuakilisha Mungu itakusaidia kujua jibu ya ile ulizo. Kama unatumainia muongozo wenye tunapata sasa na uko tayari kuutii, utaweza kufanya vile pia wakati wa taabu kubwa.​—Lu. 16:10.

16. Namna gani tumaini yetu katika hukumu za Yehova itajaribiwa hivi karibuni?

¹⁶ Tena, tunapaswa kufikiri kwa uangalifu juu ya namna tutatenda wakati Yehova ataleta hukumu yake ku mwisho wa hii dunia. Tangu sasa tunatumainia kama watu wengi wenye hawamutumikie Yehova, bila kusahau watu wa familia yetu wenye hawako Mashahidi wa Yehova, wanaweza kuamua kuanza kumutumikia Yehova mbele mwisho ufike. Lakini, ku Armagedoni kupitia Yesu, Yehova atakamata uamuzi wa mwisho juu yao. (Mt. 25:31-33; 2 Te. 1:7-9). Haitakuwa siye njo tutaamua mwenye atapata rehema ya Yehova ao hapana.  (Mt. 25:34, 41, 46) Tutatumainia hukumu za Yehova, ao tutaacha kumutumikia juu hatukubaliane na maamuzi yake? Ni wazi kuwa, tuko na lazima ya kutia nguvu tumaini yetu katika Yehova sasa juu tuweze kumutumainia kabisa wakati wenye kuja.

17. Hukumu zenye Yehova ataleta ku mwisho wa hii dunia itatuletea faida gani?

¹⁷ Waza namna tutajisikia mu dunia mupya wakati tutaona matokeo ya hukumu za Yehova. Dini ya uongo, mambo ya biashara ya hii dunia yenye kuwa na pupa, guvernema yenye inatesa watu, ile yote haitakuwa tena. Matatizo ya afya, kuzeeka, na kifo ya wapendwa, ile yote haitakuwa tena mu maisha yetu. Shetani na mashetani wake watafungwa kwa miaka elfu. Mambo yote ya mubaya yenye ilitokea juu ya uasi wao haitakuwa tena. (Ufu. 20:2, 3) Tutakuwa wenye shukrani sana juu tutakuwa tumetumainia njia ya Yehova ya kufanya mambo!

18. Kama vile Hesabu 11:4-6 na 21:5 inaonyesha, mufano wa Waisraeli unaweza kutufundisha nini?

¹⁸ Maisha mu dunia mupya itakuwa na magumu fulani yenye itatia mu jaribu tumaini yetu mu njia ya Yehova ya kufanya mambo? Kwa mufano, fikiria jambo yenye ilitokea muda kidogo kisha Waisraeili kukombolewa kutoka mu utumwa Misri. Wamoja walikuwa wananungunika juu walikosa chakula yenye walikuwa wanafurahia kule Misri, na walizarau mana yenye Yehova aliwapatia. (Soma Hesabu 11:4-6; 21:5.) Je, inawezekana na siye tukuwe na mawazo ya vile kisha mwisho wa taabu kubwa? Hatujue ni kiasi gani ya kazi yenye tutafanya juu ya kusafisha dunia na pole kwa pole kuifanya kuwa Paradiso. Inawezekana kutakuwa kazi mingi ya kufanya, na pengine maisha haitakuwa mwepesi ku mwanzo. Tutanungunika juu ya mambo yenye Yehova atatutolea ile wakati? Tuko hakika na hii jambo: Kama tuko wenye shukrani kwa ajili ya mambo yenye Yehova anatutolea sasa, tutakuwa wenye shukrani zaidi juu ya mambo yenye atatutolea wakati wenye kuja.

19. Namna gani unaweza kufasiria kwa kifupi mawazo makubwa ya hii habari?

¹⁹ Njia ya Yehova ya kufanya mambo inakuwaka ya muzuri sikuzote. Tunapaswa kuwa hakika na ile jambo. Tunapaswa pia kutumainia wale wenye Yehova anatumainia, wenye wanatenda kulingana na maagizo yake. Tusisahau hata kidogo hii maneno yenye Yehova alisema kupitia nabii wake Isaya: “Mutakuwa na nguvu kama munaendelea kuwa watulivu na kuwa na tumaini.”​—Isa. 30:15.