1-2. Namna gani tunaweza kutendewa bila haki?

 MU MUFANO fulani Yesu alizungumuzia mujane mwenye aliendelea kuomba muamuzi amutendee kwa haki. Ni wazi kama ile mufano iligusa sana wanafunzi wa Yesu, juu ile wakati watu wa kawaida walikuwa natendewa bila haki. (Lu. 18:​1-5) Ile habari ni ya maana pia kwetu leo juu siye wote banatutendeaka bila haki wakati fulani.

² Leo, mu dunia muko ubaguzi, batu banaonewa na kutendewa mubaya. Kwa hiyo, hatushangale wakati banatutendea mubaya. (Muh. 5:8) Lakini, inahuzunisha sana wakati ni ndugu ao dada njo anatutendea mubaya. Na ile inafikaka. Ndugu na dada zetu hawako maadui wetu, hawapendi kututendea mubaya. Hawakamilike tu. Namna Yesu alitenda wakati bapinzani balimutendea bila haki inaweza kutufundisha mambo mingi. Kama tunaweza kuvumilia wakati bapinzani banatutendea bila haki, juu ya nini basi tusivumilie Wakristo wenzetu? Yehova anajisikia namna gani wakati tunatendewa bila haki, ikuwe mu kutaniko ao inje ya kutaniko? Yehova anahangaikia mambo yenye inatufikia?

3. Tunajua namna gani kama Yehova hafurahi wakati tunatendewa bila haki, na juu ya nini?

³ Yehova anahangaikia sana namna tunatendewa. “Yehova anapenda haki.” (Zb. 37:28) Yesu alisema kama Yehova ‘atahakikisha kuwa haki imefanywa . . . haraka,’ kwa wakati wenye kufaa. (Lu. 18:​7, 8) Na karibuni atamaliza mateso yetu yote na ukosefu wote wa haki.—Zb. 72:​1, 2.

4. Namna gani Yehova anatusaidia leo?

 ⁴ Kuko wakati wenye ku dunia kutakuwa tu batu benye haki. Mbele ile wakati ifike, Yehova anatuonyesha namna ya kutenda wakati tunatendewa bila haki. (2 Pe. 3:13) Anatufundisha kuepuka kutenda mu njia yenye haifae wakati banatutendea bila haki. Yehova anatupatia mufano muzuri sana wa Mwana wake wenye unaonyesha namna ya kutenda wakati banatutendea bila haki. Na anatupatia mashauri ya muzuri sana yenye tunaweza kutumikisha.

UKUWE MUANGALIFU JUU YA NAMNA UNATENDA WAKATI BANAKUTENDEA BILA HAKI

5. Juu ya nini tunapaswa kuwa waangalifu juu ya namna tunatenda wakati banatutendea bila haki?

⁵ Tunaweza kuumia na kuhuzunika sana wakati banatutendea bila haki. (Muh. 7:7) Batumishi baaminifu ba Yehova sawa vile Yobu na Habakuki balijisikia vile pia. (Yob. 6:​2, 3; Hab. 1:​1-3) Hata kama ni jambo ya kawaida kujisikia vile, tunapaswa kuwa waangalifu juu tusitende mubaya.

6. Mufano wa Absalomu unatufundisha nini? (Ona pia picha.)

⁶ Wakati banatutendea bila haki tunaweza kutenda mubaya kwa kujaribu kumaliza ile mambo siye wenyewe. Lakini, kufanya vile kunaweza kufanya mambo iharibike zaidi. Ona mufano wa Absalomu, mutoto wa Mufalme Daudi. Alihuzunika sana wakati Amnoni, mutoto mwingine wa Mufalme Daudi, alilala kinguvu dada yake Tamari. Sheria ya Musa ilionyesha kama Amnoni alistahili kufa juu ya jambo yenye alifanya. (Law. 20:17) Hata kama Absalomu alikuwa na sheria ya kukasirika, hakukuwa na haki ya kumaliza ile mambo yeye mwenyewe.—2 Sa. 13:​20-23, 28, 29.

7. Ukosefu wa haki ulifanya muandikaji fulani wa zaburi ajisikie namna gani?

⁷ Tukiona batu babaya banaendelea na maisha bila kupewa malipizi, tunaweza kujiuliza ikiwa kufanya mambo ya muzuri kuko tu na faida kabisa. Fikiria mufano wa muandikaji wa zaburi mwenye aliona kama batu bazuri balitendewa mubaya, lakini batu babaya balionekana kuwa na maisha ya muzuri. Alisema hivi: “Hiyo ndiyo hali ya waovu, wenye sikuzote wanafurahia maisha.” (Zb. 73:12) Alihuzunika sana kwa sababu ya ukosefu wa haki mupaka akaanza kuwaza kama hakuna faida ya kumutumikia Yehova. Alisema hivi: “Wakati nilijaribu kuelewa jambo hilo,  lilinisumbua.” (Zb. 73:​14, 16) Na hata, alifikia kusema hivi: “Lakini mimi, miguu yangu ilikuwa karibu kutoka katika njia; hatua zangu zilikuwa karibu kutereza.” (Zb. 73:2) Jambo ya kufanana ile ilifikia ndugu mwenye tutaita Alberto.

8. Kutendewa bila haki kulikuwa na matokeo gani juu ya Alberto?

⁸ Alberto alishitakiwa mambo ya uongo, balimushitaki kama aliiba makuta ya kutaniko. Ile ilifanya apoteze mapendeleo yake, na wengi wenye walijua ile habari hawakumuheshimia tena. Ndugu yetu anakumbuka hivi: “Nilihuzunika nilisikia kasirani, na nilisikia mubaya sana.” Alberto aliacha huzuni yake iharibu hali yake ya kiroho, na hata akafikia kuwa muhubiri mwenye hatende tena kwa miaka tano. Ile mufano inaonyesha mambo yenye inaweza kutokea kama tunaacha huzuni ya kutendewa bila haki itutawale.

IGA NAMNA YESU ALITENDA WAKATI BALIMUTENDEA BILA HAKI

9. Balitendea Yesu mambo gani ya mubaya? (Ona pia picha.)

⁹ Yesu alituachia mufano muzuri juu ya namna ya kutenda wakati banatutendea bila haki. Ona namna batu ya familia yake na batu bengine balimutendea bila haki. Batu ya familia yake benye habakumuamini balisema  kama amepoteza akili, viongozi wa dini walisema kama alikuwa natumika pamoya na pepo wachafu, na maaskari Waroma walimuchekelea, walimutendea mubaya kimwili, na ku mwisho walimuua. (Mk. 3:​21, 22; 14:55; 15:​16-20, 35-37) Lakini, Yesu alivumilia ile matendo yote ya ukosefu wa haki bila kulipiza kisasi. Mufano wake unatufundisha nini?

10. Yesu alitenda namna gani wakati alitendewa bila haki? (1 Petro 2:​21-23)

¹⁰ Soma 1 Petro 2:​21-23. a Yesu alituachia mufano muzuri wenye unatusaidia kujua namna ya kutenda wakati banatutendea bila haki. Alijua wakati wa kubakia kimya na wakati wa kusema. (Mt. 11:19) Haiko kila saa njo alijibia wakati bengine balisema mambo ya uongo juu yake. Na wakati aliamua kusema hakutukana ao kuogopesha benye balikuwa namutesa. Yesu alionyesha sifa ya kujizuia juu “alijitia katika mikono ya Ule mwenye anahukumu kwa haki.” Yesu alijua kama jambo ya maana zaidi ni namna Yehova anaona mambo. Alikuwa hakika kama Yehova atashugulikia ile mambo kwa wakati wenye kufaa.

11. Ni mu njia gani fulani tunapaswa kuwa waangalifu juu ya namna tunatumia ulimi wetu? (Ona pia picha.)

¹¹ Wakati banatutendea bila haki tunaweza kumuiga Yesu kwa kuwa waangalifu juu ya mambo yenye tunasema. Kama banatutendea bila haki mu mambo ya kidogo-kidogo, tunaweza kuamua kuacha mambo ipite vile. Ao tunaweza kuamua kubakia kimya juu ya kuepuka kusema mambo yenye inaweza kufanya hali iharibike zaidi. (Muh. 3:7; Yak. 1:​19, 20) Wakati ingine, inaweza kuwa lazima kusema wakati tunaona matendo fulani ya  ukosefu wa haki, ao wakati inaomba kutetea imani yetu. Kama tunaamua kusema, tunapaswa kujikaza kufanya vile kwa utulivu na kwa heshima.—1 Pe. 3:15. b

12. Namna gani tunajitia mu mikono ya “Ule mwenye anahukumu kwa haki”?

¹² Siye pia tunaweza kumuiga Yesu kwa kujitia mu mikono ya “Ule mwenye anahukumu kwa haki.” Wakati bengine banatuwazia mubaya ao kututendea mubaya, tunapaswa kuwa hakika kama Yehova anajua kweli yote. Kuwa hakika na ile jambo kunaweza kutusaidia juu tunajua kama ku mwisho Yehova atashugulikia mambo. Kama tunaacha mambo mu mikono ya Yehova hatutaendelea kukasirika ao kuwa na chuki mu moyo wetu. Kujisikia vile kunaweza kufanya tutende jambo fulani ya mubaya, tupoteze furaha yetu, na kunaweza kuharibu uhusiano wetu pamoya na Yehova.—Zb. 37:8.

13. Nini njo inaweza kutusaidia tuendelee kuvumilia wakati banatutendea bila haki?

¹³ Kusema kweli, hatuwezi kuiga mufano wa Yesu kwa ukamili. Wakati fulani, tunaweza kufanya ao kusema jambo yenye tutahuzunikia kisha. (Yak. 3:2) Matendo fulani ya ukosefu wa haki inaweza kufanya tuendelee kuwa na maumivu ya kimwili ao ya mu moyo yenye kuwa nguvu kuvumilia. Kama na weye uko mu ile hali, ukuwe hakika kama Yehova anajua maumivu yako. Yesu pia alitendewa bila haki, kwa hiyo anaweza kuelewa namna uko najisikia. (Ebr. 4:​15, 16) Zaidi ya kutupatia mufano muzuri sana wa Yesu, Yehova anatupatia mashauri yenye inaweza kutusaidia kujua mambo ya kufanya wakati banatutendea bila haki. Tuzungumuzie sasa maandiko mbili yenye kuwa mu kitabu ya Waroma yenye inaweza kutusaidia.

“MUACHIE KASIRANI KALI NAFASI”

14. ‘Kuachia kasirani kali nafasi’ maana yake nini? (Waroma 12:19)

¹⁴ Soma Waroma 12:19. Wakati mutume Paulo aliambia Wakristo “muachie kasirani kali nafasi,” alikuwa nazungumuzia kasirani ya nani? Kama tunachunguza maandiko yenye kufuata tunaona kama alikuwa nazungumuzia kasirani ya Yehova. Tunaachia kasirani ya Yehova nafasi wakati tunamuacha atende kwa haki kwa wakati wenye anaona kuwa unafaa, na mu njia yenye anaona kuwa inafaa. Kisha ndugu mwenye kuitwa John kutendewa mubaya, alisema hivi: “Nilipaswa kujikaza sana juu nisitende jambo ya mubaya, haikukuwa mwepesi kufanya vile. Waroma 12:19 ilinisaidia nimungoye Yehova atende.”

15. Juu ya nini ni muzuri zaidi kungoya Yehova ashugulikie mambo?

¹⁵ Tunapata faida wakati tunangoya Yehova ashugulikie mambo. Kama tunafanya vile, tutaepuka kubeba muzigo na mahangaiko ya kujaribu kushugulikia mambo siye wenyewe. Yehova iko tayari kutusaidia. Ni sawa vile anasema hivi: ‘Acha ile ukosefu wa haki mu mikono yangu; nitashugulikia mambo.’ Yehova anasema “mimi nitalipa.” Kama tunaamini ile ahadi, tunaweza kuacha mambo mu mikono yake na kuwa hakika kama ataishugulikia mu njia ya muzuri zaidi. Ile njo ilisaidia John mwenye tulizungumuzia. Alisema hivi: “Kama tu minamungoya Yehova, atashugulikia mambo muzuri zaidi kunipita.”

“ENDELEA KUSHINDA UOVU KWA WEMA”

16-17. Namna gani sala inaweza kutusaidia ‘tuendelee kushinda uovu kwa wema’? (Waroma 12:21)

¹⁶ Soma Waroma 12:21. Paulo alishauria Wakristo ‘waendelee kushinda uovu kwa wema.’ Mu Mahubiri ya ku Mulima, Yesu  alisema hivi: “Muendelee kupenda maadui wenu na kusali kwa ajili ya wale wenye kuwatesa ninyi.” (Mt. 5:44) Na ni vile njo alifanya. Pengine ulishakapima kuwazia maumivu yenye Yesu alisikiaka wakati maaskari Waroma walikuwa namupigilia misumari ku muti. Ni nguvu kuelewa maumivu yenye alisikiaka wakati alitendewa ile mambo ya kuumiza sana.

¹⁷ Yesu hakushindwa na uovu wenye alitendewa. Kuliko kuomba Yehova apatie wale maaskari malipizi, alisali hivi: “Baba, uwasamehe, kwa maana hawajue jambo lenye wanafanya.” (Lu. 23:34) Wakati tunasali kwa ajili ya batu benye kututendea mubaya, ile inapunguza maumivu yetu na kasirani yetu na hata inabadilisha namna yetu ya kuona batu benye kutukosea.

18. Namna gani sala ilisaidia Alberto na John wakati balitendewa bila haki?

¹⁸ Sala ilisaidia ndugu Alberto na John wakati balitendewa bila haki. Alberto anasema hivi: “Nilisali kwa ajili ya ndugu wenye walinitendea bila haki. Nilimuomba Yehova mara mingi anisaidie nisaabu ile mambo.” Jambo ya kufurahisha ni kama Alberto iko tena namutumikia Yehova kwa uaminifu. John anasema hivi: “Mara mingi nilisali kwa ajili ya ndugu mwenye aliniumiza. Zile sala zilinisaidia nikuwe na mawazo ya muzuri juu yake na nisimuhukumu, na zilinisaidia pia nikuwe na amani ya akili.”

19. Tunapaswa kuendelea kufanya nini mbele mwisho wa huu ulimwengu ufike? (1 Petro 3:​8, 9)

¹⁹ Mbele mwisho wa huu ulimwengu ufike, inawezekana tutatendewa bila haki. Lakini, hata kutokee nini, tusiache kusali hata siku moya kwa Yehova juu atusaidie. Pia tuige namna Yesu alitenda wakati balimutendea mubaya, na tuendelee kutumikisha kanuni za Biblia. Kama tunafanya vile, tunaweza kuwa hakika kama Yehova atatubariki.—Soma 1 Petro 3:​8, 9.