Nilizaliwa katika mwaka 1937 katika kolkhoz, ao shamba la watu wengi, karibu na Tokmok, Kirghizstan. Familia yetu ilikuwa ya wanainchi wa Kirghizstan, na tulikuwa tunasema luga ya Kirghiz. Wazazi wangu walikuwa walimaji wa mashamba, na walikuwa wanatumika katika shamba la watu wengi asubui sana mupaka mangaribi. Walimaji walipewa chakula kwa ukawaida, lakini walilipwa mushahara wa feza mara moja tu katika mwaka. Ilikuwa vigumu kwa mama yangu kututimizia mahitaji yetu mimi na dada yangu mudogo. Kisha tu kusoma masomo kwa miaka tano, mimi pia nilianza kutumika wakati wote katika shamba la watu wengi.

Katika eneo kwenye tuliishi watu wengi walikuwa maskini, na iliomba kutumika sana ili kupata mambo ya lazima. Wakati nilikuwa kijana, sikufikiria kabisa juu ya kusudi la maisha ao juu ya wakati wenye kuja. Sikuwazia hata kidogo kuwa kweli zenye kupendeza sana juu ya Yehova Mungu na kusudi lake zingebadilisha maisha yangu. Namna ujumbe huo ulifika na kuenezwa katika Kirghizstan, ni habari yenye kufurahisha. Mambo yote yalianzia katika eneo letu la kaskazini mwa Kirghizstan.

Kweli juu ya Yehova Mungu ilifika Kirghizstan katika miaka ya 1950. Watu walikuwa wamefundishwa mawazo ya kikomunisti, walipaswa sasa kufundishwa kweli. Sababu gani? Kirghizstan ya leo ilikuwa zamani katika Muungano wa Jamhuri za Kisoshalisti za Sovieti. Katika muungano huo, Mashahidi hawakujiingiza katika mambo ya politike. (Yoh. 18:36) Kwa hiyo, waliteswa kwa sababu walionwa kuwa maadui wa  Muungano wa Kikomunisti. Lakini hakuna mawazo yenye yanaweza kuzuia Neno la Mungu kufika katika mioyo ya watu wazuri. Kwa kweli, jambo la maana zaidi lenye nimejifunza katika maisha yangu, ni kwamba kwa Yehova, “mambo yote yanawezekana.”​—Mk. 10:27.

Kutesa Mashahidi wa Yehova kulifanya waenee katika Kirghizstan. Sababu gani? Muungano wa Sovieti ulitia ndani eneo la Siberia, kwenye maadui wa Serikali walikuwa wanapelekwa katika uhamisho. Wakati watu hao walikuwa wanaachiliwa, wengi walikuja Kirghizstan, na wamoja kati yao walikuja na kweli. Emil Yantzen, alikuwa mumoja kati ya watu hao, alizaliwa katika Kirghizstan katika mwaka wa 1919. Emil alitumwa katika kambi ya kazi ngumu na alikutana na Mashahidi huko. Alikubali kweli na alirudia nyumbani katika mwaka wa 1956. Emil alianza kuishi karibu na Sokuluk, katika eneo letu. Kutaniko la kwanza katika Kirghizstan lilianzishwa Sokuluk katika mwaka wa 1958.

Kisha mwaka mumoja hivi, Victor Vinter alihamia Sokuluk. Ndugu huyo muaminifu alipatwa na magumu mengi. Alihukumiwa mara mbili vifungo vya miaka tatu kwa sababu ya kukataa kujiingiza katika mambo ya politike; kisha alipitisha miaka ingine kumi katika gereza na miaka tano katika uhamisho. Lakini, mateso hayakuzuia ibada ya kweli kuenea.

Katika mwaka wa 1963, kulikuwa Mashahidi karibu 160 katika Kirghizstan, wengi wao walikuwa wametoka Ujerumani, Ukrainia, na Urusi. Kati yao kulikuwa Eduard Varter, mwenye alikuwa amebatizwa katika Ujerumani mwaka wa 1924. Katika miaka ya 1940 Wanazi walikuwa wametuma Eduard katika kambi ya mateso, na kisha miaka fulani, Wakomunisti katika Muungano wa Sovieti walituma katika uhamisho. Katika mwaka wa 1961, ndugu huyo muaminifu alihamia katika muji wa Kant, wenye kuwa karibu sana na muji wetu.

Elizabeth Fot, dada mutumishi mushikamanifu wa Yehova, aliishi pia katika Kant. Alikuwa anafanya kazi ya kushona manguo ili kutimiza mahitaji yake. Kwa sababu alijua muzuri kazi yake, watu wenye kufanya kazi za muzuri kama wanganga na walimu walimuomba awashonee manguo. Kati ya watu wenye alikuwa anashonea manguo, kulikuwa mwanamuke mumoja mwenye kuitwa Aksamai Sultanalieva, alikuwa bibi ya ofisa mumoja wa biro ya kuendesha mashitaka. Aksamai alikuja kwa Elizabeth ili amushonee manguo fulani lakini aliuliza maulizo mengi juu ya kusudi la maisha na hali ya watu wenye kufa. Elizabeth alijibia maulizo yake moja kwa moja kwa kutumia Biblia. Aksamai akakuwa muhubiri wa habari njema mwenye bidii.

Karibu na wakati huo, Nikolai Chimpoesh, kutoka Moldova, alikuwa amewekwa kuwa mwangalizi wa muzunguko na alifanya kazi hiyo kwa miaka karibu 30. Nikolai alikuwa anatembelea makutaniko na alikuwa anapanga kazi ya kufanya kopi za vichapo vyetu na kuvigawanya. Viongozi wa serikali walijua kazi zenye alikuwa anafanya. Kwa hiyo, Eduard Varter alimutolea Nikolai mashauri fulani yenye kutia moyo, alimuambia hivi: “Wakati viongozi wa serikali watakuuliza, uwaambie waziwazi kama vichapo vyetu vinatoka kwenye makao yetu makubwa katika Brooklyn. Angalia watu wa KGB moja kwa moja. Usiogope kitu.”​—Mt. 10:19.

Muda mufupi kisha mazungumuzo hayo, Nikolai aliitwa kwenye makao makubwa ya KGB katika Kant. Alieleza mambo yenye yalitokea kisha hapo, alisema hivi: “Ofisa mumoja aliuliza vichapo vyetu vinatoka wapi. Nilimuambia kama vinatoka Brooklyn. Hakujua aseme nini. Aliniacha niende na hakuniitaka tena.” Kwa uangalifu, Mashahidi kama hao wenye hawakukuwa na woga waliendelea kueneza habari njama  katika eneo la kaskazini mwa Kirghizstan. Wakati kweli ya maana sana juu ya Yehova ilifikia mwishowe familia yangu katika miaka ya 1980, bibi yangu, Mairambubu, ndiye aliisikia kwanza.

Mairambubu alitoka katika Naryn, eneo lenye kuwa katika Kirghizstan. Siku moja katika Mwezi wa 8, 1974, alitembelea dada yangu nyumbani kwake, ni hapo tulikutana naye kwa mara ya kwanza. Nilimupenda Mairambubu mara moja. Tulioana siku ileile.

Katika Mwezi wa 1, 1981 wakati Mairambubu alikuwa katika bisi ili kuenda kwenye soko, alisikia mazungumuzo yenye kuwa kwenye mwanzo wa habari hii. Bibi yangu alipenda kujua mengi zaidi, kwa hiyo, aliomba mwanamuke huyo jina lake na adresi yake. Alimuambia kama jina lake, ni Apun, lakini alikuwa muangalifu kwa sababu hata katika miaka ya 1980, kazi ya Mashahidi ilikuwa imekatazwa. Kuliko kumupatia bibi yangu Adresi yake, Apun alimuomba adresi yetu. Wakati bibi yangu alifika nyumbani alikuwa mwenye kufurahi sana.

Mairambubu alisema hivi: “Nilisikia mambo ya muzuri sana. Mwanamuke mumoja aliniambia kama karibuni watu hawatakufa tena. Na hata wanadamu hawataogopa tena wanyama wa pori.” Mimi niliona kama hiyo ilikuwa hadisi tu. Nilijibia hivi: “Tungojee mupaka wakati atatutembelea ili kutuambia mengi zaidi.”

Apun alitutembelea kisha kupita miezi tatu. Aliendelea kututembelea, kwa hiyo, tulikutana na wamoja kati ya Mashahidi wa kwanza wenye kuwa wanainchi wa Kirghizstan. Dada hao walitufundisha kweli za ajabu sana juu ya Yehova na kusudi lake kwa wanadamu. Walitusomea habari zenye kuwa katika kitabu Kutoka Paradiso Iliyopotea Mpaka Paradiso Iliyopatikana. * Kwa sababu kitabu hicho kilikuwa kimoja tu katika eneo la Tokmok, tulijifanyia kopi za kitabu hicho kwa kuandika kwa mukono.

Jambo moja kati ya mambo ya kwanza yenye tulijifunza lilikuwa unabii wenye kuwa katika Mwanzo 3:15. Unabii huo utatimia kupitia Yesu Mufalme wa Kimasiya. Huo ni ujumbe wa maana wenye kila mutu anapaswa kusikia! Hilo linatupatia sababu ingine ya kutangaza ujumbe huo. (Mt. 24:14) Bila kukawia, kweli ya Biblia ikaanza kubadilisha maisha yetu.

Ndugu mumoja Mukristo katika Tokmok alitualika kwenye karamu ya ndoa. Bila kukawia mimi na bibi yangu tuliona kuwa Mashahidi walijiendesha kwa njia tofauti. Hakukuwa pombe kwenye karamu hiyo, na  mambo yote yalifanywa kwa mupangilio. Hilo lilikuwa tofauti na karamu zingine za ndoa zenye tulikuwa tumehuzuria, kwenye mara mingi watu wenye kualikwa walilewa, walijiendesha mubaya, na kusema maneno machafu.

Tulihuzuria pia mikutano fulani ya Kikristo ya kutaniko la Tokmok. Wakati hali ya hewa iliruhusu tulikusanyikia katikati ya miti. Ndugu na dada walijua kama polisi walikuwa wanatutafuta, kwa hiyo, ndugu waliweka ndugu mumoja wa kuangalia ikiwa mutu fulani anakuja. Katika kipindi cha baridi tulikusanyikia katika nyumba. Mara fulani, polisi walikuja kwenye nyumba hiyo na kuuliza ikiwa tulikuwa tunafanya nini. Wakati mimi na Mairambubu tulibatizwa katika Mwezi wa 7, 1982 katika Mutoni wa Chüy, tulipaswa kuwa waangalifu. (Mt. 10:16) Ndugu walifika katika vikundi vidogo-vidogo na kukusanyika katika pori. Tuliimba wimbo wa Ufalme na kusikiliza hotuba ya ubatizo.

Katika mwaka wa 1987 ndugu mumoja aliniomba nitembelee mutu fulani mwenye kupendezwa katika muji wa Balykchy. Ili kutoka mahali tulikuwa tunaishi na kufika huko iliomba kufanya safari ya saa ine kwa kutumia treni. Kisha kufanya safari fulani za kuenda kuhubiri katika Balykchy, tulitambua kama watu wengi huko walipendezwa sana. Bila shaka hiyo ilikuwa nafasi ya kupanua utumishi wetu.

Mara nyingi mimi na Mairambubu tulifanya safari ya kuenda Balykchy. Tulibakia huko mara nyingi katika siku za mwisho wa juma, tulihubiri na kufanya mikutano ya Kikristo. Watu wengi zaidi waliomba vichapo vyetu. Tulibeba vichapo kutoka Tokmok katika mishok, saki yenye kutumiwa ili kubeba viazi. Saki mbili zenye kujaa vichapo hazikutosha ili kueneza ombi la vichapo kwa mwezi mumoja. Hata katika treni wakati tulikuwa tunaenda Balykchy na wakati tulikuwa tunarudia, tuliweza kuhubiria watu wenye kusafiri.

Katika mwaka wa 1995 kutaniko lilianzishwa katika Balykchy, kulikuwa kumepita miaka munane tangu wakati tulitembelea muji huo kwa mara ya kwanza. Miaka hiyo yote yenye tulikuwa tunafanya safari kati ya Tokmok na Balykchy tulitumia feza nyingi. Hatukukuwa na feza nyingi; kwa hiyo, namna gani tuliweza kufanya safari hizo? Mara kwa mara ndugu mumoja Mukristo alitupatia feza za kulipia garama zetu zote. Yehova aliona nia yetu ya kupanua utumishi wetu na akatufungulia “malango ya mbinguni.” (Mal. 3:10) Kwa kweli, kwa Yehova mambo yote yanawezekana!

Katika mwaka wa 1992, niliwekwa kuwa muzee wa kutaniko, muzee wa kwanza kati ya wanainchi wa Kirghizstan. Katika kutaniko letu la Tokmok, nafasi zingine za kuhubiri zilianzishwa. Tulijifunza Biblia pamoja na wanafunzi wengi vijana wa Kirghizstan kwenye masomo mbalimbali. Mumoja kati ya vijana hao mwenye tulijifunza nao Biblia anatumikia sasa katika Halmashauri ya Tawi, na wengine wawili ni mapainia wa pekee. Tulijikaza pia kusaidia wengine kwenye mikutano yetu. Katika mwanzo wa miaka ya 1990 vichapo vyetu na mikutano yetu vilikuwa katika luga ya Kirusi. Lakini katika kutaniko watu wengi zaidi walizungumuza luga ya Kirghiz, kama luga yao ya kizalikio. Kwa hiyo, nilitafsiri, na hilo liliwasaidia kuelewa kweli muzuri zaidi.

Mimi na Mairambubu tulikuwa pia na mengi ya kufanya ili kulea watoto wetu wenye walikuwa  wanaongezeka. Tulipeleka watoto wetu katika kazi ya kuhubiri na kwenye mikutano ya kutaniko. Gulsayra mutoto wetu mwanamuke wa kwanza, mwenye alikuwa na miaka 12 tu wakati huo, alifurahia kuzungumuza na watu wenye kupita katika barabara na kuwaelezea juu ya Biblia. Na watoto wetu walipenda kuweka Maandiko katika akili yao. Kwa hiyo, watoto wetu na watoto wao, walikuwa na bidii sana katika mambo ya kiroho. Kati ya watoto wetu 9 na watoto wao 11 wenye wangali wazima, 16 kati yao wanamutumikia Yehova ao wanahuzuria mikutano pamoja na wazazi wao.

Ndugu na dada wenye walianzisha kazi ya Yehova katika eneo letu katika miaka ya 1950 wanaweza kushangaa sana kuona mabadiliko yenye yametokea. Kwanza, kuanzia miaka ya 1990 tumekuwa na uhuru wa kuhubiri habari njema na kukusanyika pamoja katika vikundi vikubwa-vikubwa.

Katika mwaka wa 1991 mimi na bibi yangu tulihuzuria kwa mara ya kwanza mukusanyiko katika muji wa Alma-Ata, wenye kuitwa leo Almaty, katika inchi ya Kazakhstan. Katika mwaka wa 1993 ndugu katika Kirghizstan walifanya mukusanyiko kwa mara ya kwanza katika Uwanja wa Spartak katika Bishkek. Wahubiri walisafisha uwanja huo kwa juma moja mbele ya mukusanyiko huo. Musimamizi wa uwanja huo alishangaa sana mupaka akaturuhusu tutumie vitu vyenye kuwa katika uwanja huo bila kulipa.

Katika mwaka wa 1994 jambo lingine la maana lilitokea wakati kichapo cha kwanza kilichapishwa katika luga ya Kirghiz. Sasa vichapo vinatafsiriwa kwa ukawaida katika luga ya Kirghiz na kikundi cha watafsiri kwenye biro ya tawi katika Bishkek. Kwa kweli, katika mwaka wa 1998 kazi ya Mashahidi ilikubaliwa na sheria katika Kirghizstan. Kumekuwa maendeleo, na sasa tuko wahubiri zaidi ya 5 000. Leo, tuko na makutaniko 83 na vikundi 25 vya luga ya Kichina, Kiingereza, Kirghiz, Kirusi, Luga ya Ishara ya Urusi, Kituruki, Kiuighuri, na Kiuzbeki. Ndugu na dada hao wote wapendwa kutoka maeneo mbalimbali wanamutumikia Yehova kwa umoja. Yehova alifanya mabadiliko hayo makubwa yawezekane.

Yehova alibadilisha pia maisha yangu. Nilikomalia katika familia maskini ya walimaji wa mashamba na nilifanya miaka tano tu kwenye masomo. Lakini, Yehova alinitumia ili nitumikie kama muzee na kufundisha kweli za maana kwa watu wenye walikuwa wenye kusoma sana kuliko mimi. Kwa kweli, Yehova anafanya mambo yenye hayako ya kawaida kabisa yatokee. Mambo yenye nimejionea mwenyewe yananichochea kuendelea kutoa ushahidi juu ya Yehova mwenye, “mambo yote yanawezekana” kwake.​— Mt. 19:26.