MIMEA inatumia utendaji mugumu kueleweka wenye kuitwa usanidimwanga (photosynthèse) ili kupata nguvu katika mwangaza wa jua kwa ajili ya kutengeneza chakula. Uchunguzi mbalimbali wenye umefanywa juu aina fulani ya mimea umeonyesha kama mimea inafanya kazi ingine: inahesabu kiasi kizuri zaidi cha chakula chenye itakula wakati wa usiku.

Fikiria jambo hili: Wakati wa muchana, mimea inageuza kaboni dioksidi yenye kupatikana katika hewa kuwa wanga (amidon) na sukari. Wakati wa usiku, aina nyingi za mimea zinakula wanga wenye ziliweka wakati wa muchana, hilo linafanya mumea usikufe na njaa, uendelee kuzaa, na hata kukomaa. Tena, mimea inakula wanga wenye iliweka kwa kiasi chenye kufaa, ni kusema, haiko haraka sana ao polepole sana.

Wachunguzi walivumbua jambo hilo kwa kufanya uchunguzi juu ya mumea wa familia ya haradali wenye kuitwa Arabidopsis thaliana. Walivumbua kama mumea huo unagawanya kwa uangalifu sana chakula chenye uliweka kulingana na urefu wa usiku, hata iwe kunabakia saa 8, 12, ao 16 mbele ya kutokea kwa jua. Kwa kweli, mumea huo unagawanya kiasi cha wanga wake kulingana na urefu wa wakati wenye kubakia mbele ya kutokea kwa jua, kwa hiyo unaamua kiasi kizuri cha chakula chenye utakula.

Namna gani mimea inajua kiasi cha chakula chenye itaweka? Namna gani inapima wakati? Na ni ufundi gani wenye kuiwezesha kufanya hesabu? Uchunguzi zaidi unaweza kusaidia kupata majibu ya maulizo hayo.

Unawaza namna gani? Uwezo wa mimea wa kufanya hesabu ulijitokeza wenyewe? Ao uliumbwa?