SIERRA LEONE LE GUINEA
1945-1990 ‘Go Tliša ba Bantši go Lokeng’ —Dan. 12:3. (Karolo 4)
Go Rarolla Bothata bja go se Kgone go Bala le go Ngwala
Mathomong a 1963, ge Milton Henschel a be a etetše Sierra Leone ka lekga la bobedi, o ile a bolela ka bothata bjo e bego e le kgale lekala le leka go bo rarolla. O ile a kgothaletša bana babo rena gore ba katanele go fenya bothata bja go se kgone go bala le go ngwala.
Diphuthego tše dingwe di be di swara diklase tša go ithuta go bala le go ngwala ka Seisemane. Eupša ka morago ga ketelo ya Ngwanabo rena Henschel, bana babo rena ba ile ba thoma go ruta barutwana go ithuta go bala le go ngwala ka maleme a gabo bona. Diphuthego tše dingwe di be di swara diklase ka maleme a mabedi goba a mararo. Diklase tše di be di ratwa kudu moo bagoeledi ba bantši nageng ye ba ilego ba ingwadiša go tšona.
Ka 1966, bana babo rena kua Liberia ba ile ba hlama puku ya Sekisi ya go ithuta go bala. Ge ba be ba bontšha bahlankedi ba mmušo wa Liberia puku yeo, bahlankedi bao ba bego ba thabile ba ile ba phetha ka go gatiša pukwana yeo le go e nea batho mahala. Puku yeo e ile ya abja kua Guinea, Liberia le Sierra Leone, gomme ya thuša batho ba bantši bao ba bolelago Sekisi go ithuta go bala le go ngwala. Ka morago, dipuku tšeo tša go ithuta go bala le go ngwala di ile tša hlangwa le ka maleme a mangwe, tša thuša batho ba bangwe ba bantši go ithuta go bala le go ngwala.
Sia o be a balela modiro wa gagwe wa go nea bohlatse ka go diriša thapo e ntsho le e khwibidu
Diklase tšeo ga se tša fo ruta batho go ithuta go bala le go ngwala, eupša di ba thušitše le go dira tšwelopele ya moya. Nagana ka Sia Ngallah, e lego mogoeledi yo a sa kolobetšwago wa nywaga e 50 yo a bego a sa kgone go bala le go ngwala. Sia o be a balela modiro wa gagwe wa go nea bohlatse ka go diriša thapo e ntsho le e khwibidu. Ka morago ga go nea bohlatse iri e tee, o be a bofa lehuto letee thapong e ntsho. Ka morago ga go dira leeto la go boela, o be a bofa lehuto letee thapong e khwibidu. Sia o ile a tsena diklase tša go ithuta go bala le go ngwala gomme tša mo thuša go bega tirelo ya gagwe ya tšhemo gabotse. Le gona o ile a dira tšwelopele go fihlela a kolobetšwa gomme a ba mogoeledi le morutiši yo a atlegilego.
Lehono, diphuthego tše dintši tša Sierra Leone le Guinea di sa swara diklase tša go ithuta go bala le go ngwala. Mohlankedi yo a phagamego wa mmušo kua Sierra Leone o boditše bana babo rena ba ofising ya lekala gore: “Go tlaleletša modirong wa lena wa go ruta batho Beibele, le dira mošomo o mobotse kudu ka go thuša batho ba setšhabeng se go ithuta go bala le go ngwala.”
“Maswika” a a Goeletša
Ge batho ba bantši ba ditšo tše di fapafapanego ba ithutile go bala, go ile gwa nyakega bafetoledi ba oketšegilego. Batho ba bantši ba be ba na le dikgatišo tše sego kae ka maleme a gabo bona goba ba se na tšona. Batho bao ba rutegilego ba Sierra Leone ba bala Seisemane mola ba Guinea ba bala Sefora. Go be go ka dirwa’ng gore batho ba hwetše dikgatišo tše di theilwego Beibeleng ka segagabo bona?
Ka 1959, dialoga tše pedi tša Gilead di ile tša fetolela pampišana le pukwana ka Semende, eupša go ile gwa abja dikopi tše sego kae feela. Ka morago ga nywaga e lesome, pukwana ya “This Good News of the Kingdom” le ya Living in Hope of a Righteous New World di ile tša fetolelwa ka Sekisi. Dipukwana tše e ka bago tše 30 000 di ile tša abja gomme tša dirišwa go swara dithuto tša Beibele.
Ka 1975, ofisi ya lekala e ile ya thoma go gatiša dihlogo tše ithutwago tša Morokami ka Sekisi. Bagoeledi bao ba bolelago Sekisi ba be ba thabile kudu! Ngwanabo rena yo mongwe o ngwadile gore: “Jehofa o re diretše mohlolo. Mo gare ga rena ga go na yo a tsenego sekolo. Re be re swana le maswika—re sa kgone go bolela. Eupša ka ge gona bjale re na le Morokami ka Sekisi, re kgona go bolela ka ditiro tša Jehofa tše dikgolo.” (Luka 19:40) Dikgatišo tše dingwe tše mmalwa le tšona di ile tša fetolelwa ka Sekisi.
Lehono batho ba bantši ba Sierra Leone le Guinea ba sa bala dikgatišo tša rena ka Seisemane goba ka Sefora, e lego maleme ao a dirišwago dibokeng tša phuthego. Eupša morago bjale palo ya dikgatišo tša maleme a mangwe ao a bolelwago nageng yeo e oketšegile ka lebelo. Ga bjale dikgatišo tšeo di theilwego Beibeleng di hwetšagala ka Seguerze, Sekisi, Sekrio, Semaninkakan, Semende, Sepular le Sesusu. Poroutšha ya Theetša Modimo Gomme o Phele ka mo go sa Felego le ya Listen to God di gona ka maleme a ka moka. Didirišwa tše tšeo go lego bonolo go di diriša tša go ruta di thuša batho ba bantši bao ba sa kgonego go bala gabotse gore ba kwešiše le go tšeela godimo molaetša o kgahlišago wa Beibele.
Go Aga Ofisi ya Lekala
Mathomong a bo-1960, bana babo rena ba Freetown ba be ba nyakana le lefelo leo ba ka agago ofisi ya lekala e mpsha. Mafelelong ka 1965, ba ile ba hwetša lefelo kua Wilkinson Road. Lefelo leo le be le ukametše lewatle go le lengwe la mafelo a mabotsebotse motseng woo.
Polane ya lekala leo e be e akaretša Holo ya Mmušo, legae la baromiwa le diofisi moagong o tee wo o kgahlišago. Nakong ya ge go be go agiwa, dikoloi tše dintši seterateng sa Wilkinson Road gantši di be di fokotša lebelo e bile eka di ema tsii ge baotledi le banamedi ba leka go bona moago gabotse. Moago woo o ile wa neelwa ka August 19, 1967. Batho ba e nyakilego go ba ba 300 ba bile gona tiragalong yeo, go akaretša le batho ba maemo ba lefelong leo le ba bangwe bao e lego kgale ba hlankela Modimo bao ba kolobeditšwego ke “Bible” Brown ka 1923.
Moago o mofsa wa lekala o ile wa dira gore batho ba bantši ba tšeele godimo modiro wa Dihlatse tša Jehofa. Le gona o ile wa araba baganetši ba bangwe bao ba bego ba bolela gore Dihlatse di tlo fo felela moyeng kua Sierra Leone. Moago woo o ile wa bontšha gabotse gore Dihlatse tša Jehofa di be di tla dula di le gona.
Baromiwa ba Fišegago ba Dira Gore go be le Kgolo
Go tloga magareng a bo-1970 go ya pele, ganyenyane-ganyenyane baromiwa bao ba tlwaeditšwego Gilead ba ile ba tla go thuša modirong wa boboledi Sierra Leone le Guinea. Ba bangwe ba be ba kile ba hlankela dinageng tše dingwe tša Afrika gomme ba tlwaelana kapejana le maemo a lefelong leo. Ba bangwe e be e le gona ba fihla Afrika. Ba be ba tla kgona bjang go phela nageng ye yeo batho ba bantši ba bego ba sa dule nako e telele go yona? Ela hloko tše dingwe tša dilo tšeo ba di boletšego.
“Batho ba be ba ikokobeditše e bile ba nyoretšwe therešo. Go bona therešo e kaonefatša maphelo a bona go ile gwa nthabiša kudu.”—Hannelore Altmeyer.
“Go lebeletšana le boemo bja leratadima bja go fiša kudu le bja monola le malwetši a gona go be go le thata. Eupša lethabo la go thuša ba dipelo tše di botegago go hlankela Jehofa le be le sa bapišwe le selo.”—Cheryl Ferguson.
“Ke ithutile go se fele pelo. Ge ke be ke botšiša kgaetšedi yo mongwe gore baeng ba gagwe ba tlo fihla neng, o ile a nkaraba ka gore: ‘Mohlomongwe lehono. Mohlomongwe gosasa. Goba mohlomongwe letšatšing le le latelago la gosasa.’ Kgaetšedi yo o swanetše go ba a ile a bona gore ke maketše ka gobane o ile a gatelela gore: ‘Eupša bona ba tlo tla!’”—Christine Jones.
“Baromiwa ba lesomenne ba go tšwa ditlogong le ditšong tše di sa swanego ba be ba dula legaeng la baromiwa la Freetown. Re be re diriša dintlwana tše pedi tša boithomelo, šawara e tee, motšhene o tee wa go hlatswa le khitšhi. Dijo di be di hlokwa gomme tše di bego di le gona di sa kgahliše. Mohlagase o be o fo tšhaba go sa letelwa—ka dinako tše dingwe o tšhaba ka matšatši. Bontši bja rena re be re tshwenywa ke malaria le malwetši a mangwe a moo. Gaešita le ge se se ka ba se ile sa dira gore re palelwe, eupša re ile ra ithuta go dula gotee, go lebalelana le go dula re thabile le ge go le thata. Go bolela ditaba tše dibotse go be go le bose, le gona baromiwa e ile ya ba bagwera ba paale.”—Robert le Pauline Landis.
“Re thabetše kudu dinako tšeo re di feditšego re le Sierra Leone. Ga re itshole e bile ga re belaele ka selo. Re fo ba re hlologela naga yeo kudu.”—Benjamin le Monica Martin.
“Ka letšatši le lengwe, re kile ra robala ga mosadi yo a thabelago yo a ilego a re apeela dijo tše di sa tlwaelegago. O ile a re: ‘Ke noga ya marabe. Ke e ntšhitše meno. Na le ka e thabela?’ Re ile ra e gana ka bohlale, eupša a re phegelela. Le ge diphihlelo tše bjalo di be di boifiša, re ile ra leboga kamogelo e borutho ya bao ba bego ba re amogela gomme ra ba rata kudu.”—Frederick le Barbara Morrisey.
“Nywageng e 43 ya ge ke le tirelong ya boromiwa, ke dutše le baromiwa ba ka godimo ga ba 100. E bile tokelo e kgolo kudu go tseba batho ba bantši ka tsela ye, bao ka moka ba nago le dimelo tše di sa swanego eupša ka moka ba na le morero o swanago! Le gona, ruri go a thabiša go ba mošomigotee le Modimo le go bona batho ba amogela therešo ya Beibele!”—Lynette Peters.
“Ruri go a thabiša go ba mošomigotee le Modimo le go bona batho ba amogela therešo ya Beibele!”
Ga e sa le go tloga ka 1947, baromiwa ba 154 ba hlanketše kua Sierra Leone gomme ba 88 kua Guinea. Dihlatse tše dingwe tše dintši di ile tša tla dinageng tše gomme tša hlankela mo go nago le tlhokagalo e kgolo. Lehono go na le baromiwa ba 44 Sierra Leone le ba 31 Guinea. Go šoma ga bona ka mafolofolo le boikgafo bja bona go thušitše batho ba bantši. Alfred Gunn, yo e lego kgale e le setho sa Komiti ya Lekala o re: “Re ba rata kudu.”