1, 2. (a) Ke’ng seo baetapele ba bodumedi ba ilego ba kgona go se dira ka modiro wa boboledi, eupša baapostola ba ile ba arabela bjang? (b) Ke ka baka la’ng baapostola ba ile ba se kwe taelo ya gore ba se ke ba dira boboledi?

E BE e le ka moragonyana ga Pentekoste ya 33 C.E. Phuthego ya Bokriste ya kua Jerusalema e be e sa tšwa go hlongwa dibekeng tše sego kae tše di fetilego. Go molaleng gore Sathane o be a bona ye e le nako e botse ya go e hlasela. O be a nyaka go e fediša le pele e ka tia. Gateetee Sathane o ile a tsena ditaba gare gomme baetapele ba bodumedi ba thibela modiro wa go bolela ka Mmušo. Lega go le bjalo, baapostola ba ile ba tšwela pele ba bolela ka sebete, gomme banna ba bantši le basadi ba ‘dumela go Morena.’—Dit. 4:18, 33; 5:14.

² Ba galefile, baganetši bao ba ile ba hlasela baapostola gape—mo lekgeng le ba ba golega ka moka ga bona. Eupša bošego morongwa wa Jehofa o ile a bula mejako ya kgolego, ke moka ge bosele baapostola ba boela ba dira boboledi! Ba ile ba golegwa gape gomme ba išwa pele ga babuši bao ba bego ba ba latofatša ka gore ba tshetše taelo ya gore ba se ke ba dira boboledi. Baapostola ba ile ba araba tatofatšo yeo ka sebete ka gore: “Modimo ke mmuši yo re swanetšego go mo kwa go e na le go kwa batho.” Babuši bao ba ile ba galefa kudu moo ba bego ba nyaka go “bolaya” baapostola. Eupša metsotsong yeo e kotsi, morutiši wa Molao yo a bego a tšeelwa godimo yo a bitšwago Gamaliele o ile a lemoša babuši bao ka gore: “Itlhokomeleng, . . . le se ke la tshwenyana le banna ba, ba tlogeleng.” Babuši bao ba ile ba tšea keletšo ya gagwe ke moka ba lokolla baapostola. Banna ba bao ba botegago ba ile ba dira’ng? Ba sa boife selo, ba ile ba tšwela pele “ba sa kgaotše ba ruta e bile ba tsebatša ditaba tše dibotse ka Kriste, yena Jesu.”—Dit. 5:17-21, 27-42; Die. 21:1, 30.

3, 4. (a) Ke mokgwa ofe wo Sathane a bego a dutše a o diriša go hlasela batho ba Modimo? (b) Re tlo ahlaahla’ng kgaolong ye le dikgaolong tše pedi tše di latelago?

³ Molato woo wa kgorong ya tsheko morago kua ka 33 C.E. e bile tiragalo ya mathomo ya gore mmušo o lwantšhe phuthego ya Bokriste, eupša e be e se ya mafelelo. (Dit. 4:5-8; 16:20; 17:6, 7) Mehleng yeno, Sathane o sa dutše a tutueletša baganetši ba borapedi bja therešo go hlohleletša babuši gore ba thibele modiro wa rena wa boboledi. Baganetši ba latofaditše batho ba Modimo ka ditsela tše di fapafapanego. Ba bangwe ba bolela gore re ferekanya setšhaba—ba re re bahlolampherefere. Ba bangwe ba re re balwantšha mmušo; mola ba bangwe ba bolela gore re bagwebi—ba re re babapatši. Bana babo rena ba ile ba ya dikgorong tša  tsheko ka dinako tša maleba go yo hlatsela gore ditatofatšo tšeo ke maaka. Mafelelo e bile afe? Diphetho tša dikgorong tša tsheko tšeo di dirilwego nywagasomeng e fetilego di go kgoma bjang lehono? Anke re ahlaahleng ditsheko tše sego kae gomme re bone kamoo di re thušitšego go “[lwela] le go [thea] ka molao ditaba tše dibotse.”—Bafil. 1:7.

⁴ Kgaolong ye re tlo ahlaahla kamoo re lwetšego tshwanelo ya rena ya go dira modiro wa boboledi ka bolokologi. Dikgaolong tše pedi tše di latelago re tlo ahlaahla tše dingwe tša dintwa tša semolao tšeo re di lwelego e le gore re dule re se karolo ya lefase le go phela ka ditekanyetšo tša Mmušo wa Modimo.

5. Ke ka baka la’ng bagoeledi ba Mmušo ba ile ba swarwa mafelelong a bo-1930, gona bao ba etelelago pele ba ile ba nagana go gata mogato ofe?

⁵ Mafelelong a bo-1930, metse ka moka le dilete tša kua United States of America di ile tša gapeletša Dihlatse tša Jehofa gore di be le mangwalo a molao goba laesense gore di kgone go dira modiro wa tšona wa boboledi. Eupša bana babo rena ba ile ba se kgopele dilaesense tšeo. Laesense e be e ka felelwa ke nako, e bile ba be ba dumela gore ga go na mmušo wo o nago le matla a go ganetšana le taelo yeo Jesu a e neilego Bakriste ya gore ba bolele molaetša wa Mmušo wa Modimo. (Mar. 13:10) Ka baka leo, bagoeledi ba Mmušo ba makgolo ba ile ba swarwa. E le gore ba thuše, bao ba etelelago pele ka mokgatlong ba ile ba nagana go ya kgorong ya tsheko. Morero wa bona e be e le go bontšha mmušo wa naga yeo gore dithibelo tše o di beetšego Dihlatse ga di molaong. Le gona ka 1938 go ile gwa direga selo se itšego seo se ilego sa lebiša tshekong yeo e buletšego tše dingwe dikgoro. Go ile gwa direga’ng?

6, 7. Lapa la ga Cantwell le ile la diragalelwa ke’ng?

⁶ Mesong e mengwe ya Labobedi ka April 26, 1938, Newton Cantwell wa nywaga e 60; mosadi wa gagwe Esther; le barwa ba bona e lego Henry, Russell le Jesse—ka moka ga bona e le babulamadibogo ba ba kgethegilego—ba ile ba tšea leeto la go ya bodireding motseng wa New Haven, kua Connecticut. Ge e le gabotse, ba be ba itokišeleditše go se boe gae letšatšing leo. Ka baka la’ng? Ka gobane ba be ba kile ba swarwa ka makga a mmalwa, ka gona ba be ba lemoga gore ba ka swarwa gape. Eupša seo ga se sa ka sa dira gore lapa la ga Cantwell le kgaotše go bolela molaetša wa Mmušo. Ba ile ba fihla New Haven ba sepela ka dikoloi tše pedi. Newton o be a otlela koloi ya lapa yeo e bego e tletše ka dikgatišo tše di theilwego Beibeleng le dikeramafomo tše dinyenyane, mola Henry wa nywaga e 22 a be a otlela koloi yeo e nago le segodišamodumo. Go etša ge ba tsebile e sa le pele, ka morago ga diiri tše sego kae ba ile ba emišwa ke maphodisa.

⁷ Sa pele, Russell wa nywaga e 18 o ile a swarwa, ke moka ka morago gwa swarwa Newton le Esther. Jesse wa nywaga e 16 o ile a lebelela a le kgojana ge batswadi ba gagwe le mogolwagwe ba tšewa ke maphodisa. Henry o be a dira boboledi ka thoko e nngwe ya toropo, ka gona Jesse yo monyenyane o be a šetše a nnoši. Lega  go le bjalo, o ile a tšea keramafomo ya gagwe gomme a tšwela pele ka boboledi. Banna ba babedi ba Makatholika ba ile ba dumela gore Jesse a bapale polelo ya Ngwanabo rena Rutherford yeo e bego e na le sehlogo se se rego, “Manaba.” Eupša ge ba dutše ba e theeditše, e ile ya ba galefiša kudu moo ba ilego ba nyaka go itia Jesse. Jesse o ile a tloga go bona ka khutšo, eupša ka moragonyana ga moo, lephodisa la mo emiša. Ka go re’alo, Jesse le yena o ile a feleletša a swerwe. Maphodisa a ile a se bone Kgaetšedi Cantwell molato, eupša a bona Ngwanabo rena Cantwell le barwa ba gagwe molato. Lega go le bjalo, ba ile ba lokollwa ka peile lona letšatšing leo.

8. Ke ka baka la’ng kgoro ya tsheko e ile ya phara Jesse Cantwell ka molato wa gore o hlola mpherefere?

⁸ Ka morago ga dikgwedi tše sego kae, lapa la ga Cantwell le ile la tšwelela kgorong ya tsheko kua New Haven ka September 1938. Newton, Russell le Jesse ba ile ba bonwa molato wa go tšama ba kgopela meneelo ba se na laesense ya go dira bjalo. Go sa šetšwe go ipiletša leboelela Kgorongkgolo ya Tsheko ya Connecticut, Jesse o ile a pharwa ka molato wa go tshwenya batho—go thwe o hlola mpherefere. Ka baka la’ng? Ka gobane banna ba babedi ba Makatholika bao ba ilego ba theetša polelo ya Ngwanabo rena Rutherford ba ile ba nea bohlatse kgorong ya tsheko gore polelo yeo e boletše gampe ka bodumedi bja bona le go ba galefiša. Bana babo rena bao ba bego ba etelela pele ka mokgatlong wa rena ba ile ba leka gore Kgorokgolo ya Tsheko ya Connecticut e phumole molato woo ka go ipiletša Kgorongkgolo ya Tsheko ya U.S.—e lego kgoro e phagamego kudu nageng yeo.

9, 10. (a) Kgorokgolo ya Tsheko ya U.S. e ile ya dira phetho efe molatong wa lapa la ga Cantwell? (b) Phenyo yeo e re hola bjang lehono?

 ⁹ Go thoma ka March 29, 1940, Moahlodimogolo Charles E. Hughes le baahlodigotee le yena ba seswai ba ile ba theetša mabaka a Ngwanabo rena Hayden Covington, e lego ramolao wa Dihlatse tša Jehofa. * Ge ramolao wa mmušo wa Connecticut a tšweletša mabaka a gagwe e le ge a leka go bontšha gore Dihlatse ke bahlolampherefere, moahlodi yo mongwe o ile a mmotšiša gore: “Na ga se therešo gore molaetša wo Kriste Jesu a bego a o bolela o be o sa ratwe ke batho ba mehleng ya gagwe?” Ramolao yoo o ile a araba ka gore: “Go bjalo, le gona ge e ba ke gopola gabotse, Beibele e bile e bolela seo se ilego sa diragalela Jesu ka ge a be a bolela molaetša woo.” A mantšu a makatšago gakaakaang! A sa lemoge, ramolao yo o ile a swantšha Dihlatse le Jesu gomme a tswalanya mmušo le bao ba ilego ba ahlola Jesu. Ka May 20, 1940, Kgorokgolo ya Tsheko ya U.S e ile ya ema le Dihlatse.

¹⁰ Ke’ng se se kgethegilego ka phetho ya Kgoro ye? E ile ya thuša gore go se be le mmušo le ge e le ofe wa tikologo goba wa naga wo o bego o ka šitiša tokologo yeo batho ba nago le yona ya bodumedi. Go oketša moo, Kgoro e ile ya hwetša gore boitshwaro bja Jesse “bo be bo sa . . . hlole mpherefere goba go tshwenya batho.” Ka go re’alo, phetho yeo e ile ya bontšha batho ka moka gore Dihlatse tša Jehofa ga se bahlolampherefere. A phenyo e kgolo gakaakaang bakeng sa bahlanka ba Modimo! Phenyo yeo e re hola bjang lehono? Ramolao yo e lego Hlatse o re: “Tshwanelo ya go hlankela Jehofa ka bolokologi re sa boife dithibelo tše di sego molaong e dumelela rena Dihlatse lehono go bolela le batho ka molaetša wa kholofelo ditikologong tša gabo rena.”

11. Bana babo rena ba Canada ba ile ba swarega ka lesolo lefe, gona ka baka la’ng?

¹¹ Ka bo-1940, Dihlatse tša Jehofa kua Canada di ile tša lebeletšana le kganetšo e šoro. Ka go re’alo, ka 1946, bana babo rena ba ile ba swarega ka lesolo la matšatši a 16 la go sepediša pampišana ya sehlogo se se rego, Quebec’s Burning Hate for God and Christ and Freedom Is the Shame of All Canada. Morero wa lesolo leo e be e le go tsebiša setšhaba gore Mmušo o amogile batho tokologo ya bodumedi. Pampišana ye ya matlakala a mane e ile ya pepentšha ka mo go tseneletšego meferefere yeo e hlohleleditšwego ke baruti, bosehlogo bja maphodisa le bošoro bja dihlopha tša bahlolampherefere kgahlanong le bana babo rena ba profenseng ya Quebec. Pampišana yeo e itše: “Dihlatse tša Jehofa di tšwela pele go golegwa ka tsela e sego molaong. Go na le melato e ka bago e 800 yeo e pharilwego dihlatse tša Jehofa Greater Montreal.”

12. (a) Baganetši ba ile ba arabela bjang lesolong la go sepediša pampišana? (b) Bana babo rena ba ile ba pharwa ka molato ofe? (Bona le mongwalo wa ka tlase.)

¹² Tonakgolo ya Quebec e lego Maurice Duplessis, o ile a dirišana le Villeneuve e lego Mopišopomogolo wa Roma Katholika go lwantšha pampišana yeo ka go thoma ntwa ya mahlomahwibidu le Dihlatse. Palo ya melato e ile ya oketšega ka lebelo go tloga go e 800 go ya go e 1 600. Kgaetšedi yo mongwe wa mmulamadibogo o itše: “Maphodisa a ile a re golega gantši kudu moo re ilego ra se sa tseba gore re golegilwe ka makga a makae.” Dihlatse tšeo di bego di hwetšwa di sepediša pampišana yeo di be di pharwa ka molato wa go gatiša dikgatišo tšeo go thwego di lwantšha mmušo. *

13. Ke bomang ba mathomo bao ba ilego ba sekišetšwa molato wa gore ba lwantšha mmušo, gona kgoro e ile ya dira phetho efe?

 ¹³ Ka 1947, Ngwanabo rena Aimé Boucher le barwedi ba gagwe e lego Gisèle wa nywaga e 18 le Lucille wa nywaga e 11, e bile ba mathomo ba go sekišetšwa molato wa gore ba lwantšha mmušo. Ba ile ba sepediša dipampišana tša Quebec’s Burning Hate kgauswi le polase ya bona dithabeng tša ka borwa bja Motse wa Quebec, eupša o be o ka se nagane ka bona e le bahlolampherefere. Ngwanabo rena Boucher e be e le monna yo a ikokobeditšego le yo boleta yo a bego a itlhokomeletše polasana ya gagwe a se na mathata gomme a fela a eya toropong ka karikana yeo e gogwago ke pere. Lega go le bjalo, lapa la gagwe le ile la lebeletšana le tše dingwe tša ditlaišo tšeo di boletšwego ka pampišaneng yeo. Moahlodi wa tshekong yeo, yo a bego a hloile Dihlatse, o ile a gana go dumela bohlatse bja gore lapa la ga Boucher ga le na molato. Go e na le moo, o ile a dumelelana le basekiši ba bona gore pampišana ye e tsoša dintwa le gore ba ga Boucher ba swanetše go bonwa molato. Ka mantšu a mangwe, moahlodi yo o be a re: Go bolela therešo ke molato! Aimé le Gisèle ba ile ba bonwa molato wa go sepediša dikgatišo tša rena tšeo go thwego di lwantšha mmušo, gomme Lucille yo monyenyane le yena a lahlelwa kgolegong matšatši a mabedi. Bana babo rena ba ile ba ipiletša Kgorongkgolo ya Tsheko ya Canada, e lego kgoro e phagamego kudu nageng yeo, yeo e ilego ya dumela go theetša molato woo.

14. Bana babo rena kua Quebec ba ile ba arabela bjang nakong ya tlaišo?

¹⁴ Ka yona nako yeo, bana babo rena le dikgaetšedi kua Quebec ba ile ba tšwela pele ba bolela molaetša wa Mmušo ka sebete go sa šetšwe go dula ba hlaselwa o šoro—gantši ba eba le mafelelo a mabotse. Nywageng e mene ka morago ga lesolo la go sepediša pampišana ka 1946, Dihlatse tša kua Quebec di ile tša oketšega go tloga go tše 300 go ya go tše 1 000! *

15, 16. (a) Kgorokgolo ya Tsheko ya Canada e ile ya dira phetho efe molatong wa lapa la ga Boucher? (b) Phenyo ye e bile le mafelelo afe go bana babo rena le go batho ba bangwe?

¹⁵ Ka June 1950, Kgorokgolo ya Tsheko ya Canada, yeo e bego e bopša ke baahlodi ba senyane, e ile ya theetša molato wa Aimé Boucher. Ka morago ga dikgwedi tše tshelelago, ka December 18, 1950, Kgoro e ile ya ema le rena molatong woo. Ka baka la’ng? Ngwanabo rena Glen How, e lego ramolao wa Dihlatse, o hlalositše gore Kgoro e dumelelane le mabaka a rena a gore motho o tla swanelwa ke go diriša bošoro goba go hlola mpherefere ge e ba a nyaka go “lwantšha mmušo.” Lega go le bjalo, pampišana ya Quebec’s Burning Hate “ga e kgothaletše dilo tše bjalo, ka go re’alo e bontšha tokologo ya polelo yeo motho yo mongwe le yo mongwe a nago le yona.” Ngwanabo rena How o okeditše ka gore: “Ke ile ka iponela ka mahlo kamoo Jehofa a re thušitšego go fenya.” *

¹⁶ Ruri phetho ye ya Kgorongkgolo ya Tsheko e bile phenyo e kgolo kudu bakeng sa Mmušo wa Modimo. E ile ya phumola melato e mengwe ka moka e 122 ya gore dikgatišo tša Dihlatse di lwantšha mmušo wa Quebec. Go oketša moo, phetho ya Kgoro e ile ya ra gore ga bjale badudi ba Canada le ba dinageng tšeo di kilego tša bušwa ke Brithania ba na le tokologo ya go botša balaodi seo ba se nyakago mmušong. Go feta moo, phenyo ye e ile ya fediša ditlhaselo tša mmušo wa Quebec le tša kereke ya moo tša go leka go thibela modiro wa Dihlatse tša Jehofa. *

17. Mebušo e mengwe e leka bjang go laola modiro wa rena wa boboledi?

¹⁷ Go etša Bakriste ba lekgolong la pele la nywaga, bahlanka ba Jehofa lehono “ga [se] babapatši ba lentšu la Modimo.” (Bala 2 Bakorinthe 2:17.) Lega go le bjalo, mebušo e mengwe e leka go laola modiro wa rena wa boboledi ka go diriša melao yeo e laolago dikgwebo. Anke re ahlaahleng melato e mebedi ya kgorong ya tsheko yeo e bontšhitšego gore Dihlatse tša Jehofa ke bagoeledi ba Mmušo wa Modimo e sego babapatši.

18, 19. Balaodi ba bagolo kua Denmark ba ile ba leka bjang go thibela modiro wa rena wa boboledi?

¹⁸ Denmark. Ka October 1, 1932, go ile gwa thewa molao wa gore go fošagetše go rekiša dikgatišo o se na laesense. Lega go le bjalo, bana babo rena ga se ba ka ba dira dikgopelo tša dilaesense tšeo. Letšatšing le le latelago, bagoeledi ba bahlano ba ile ba fetša letšatši ka moka ba bolela ditaba tše dibotse toropong ya Roskilde yeo e lego bokgole bja dikhilomithara tša ka godimo ga tše 30 ka bodikela bja motsemošate wa Denmark e lego Copenhagen. Ge letšatši le dikela, mogoeledi yo mongwe e lego August Lehmann, o be a nyameletše. Maphodisa a be a mo sware ka ge a be a re o rekiša dikgatišo a se na laesense.

¹⁹ Ka December 19, 1932, August Lehmann o ile a tšwelela kgorong ya tsheko. O ile a dumela gore o be a etela batho a ba nea dikgatišo tše di theilwego Beibeleng, eupša a gana gore o be a di rekiša. Kgoro e ile ya dumelelana le yena. E itše: “Mosekišwa yo . . . o kgona go itlhokomela ka tša ditšhelete, le gona ga se [a] ka a ikhola ka modiro woo, e bile ao e be e se maikemišetšo a gagwe, go e na le moo, modirong woo o dirišitše tšhelete ya gagwe ka noši.” Kgoro e ile ya ema le Dihlatse gomme ya phetha ka gore modiro wa Lehmann o ka “se lebelelwe e le go rekiša.” Lega go le bjalo, manaba a batho ba Modimo a be a ikemišeditše go thibela modiro wa boboledi nageng yeo ka moka. (Ps. 94:20) Ramolao wa setšhaba o ile a dira boipiletšo go ba go fihla Kgorongkgolo ya naga. Bana babo rena ba ile ba arabela bjang?

20. Kgorokgolo ya Tsheko ya Denmark e ile ya dira phetho efe, gona bana babo rena ba ile ba arabela bjang?

²⁰ Bekeng yeo Kgorokgolo ya Tsheko e bego e tlo theetša molato wa August Lehmann ka yona, Dihlatse tša kua Denmark di ile tša šoma ka mafolofolo bodireding. Ka Labobedi, October 3, 1933, Kgorokgolo ya Tsheko e ile ya tsebiša phetho ya yona. E ile ya dumelelana le phetho ya kgoro ya tikologong ya gore August Lehmann ga se a tshela molao. Phetho ye e ile ya ra gore Dihlatse di ka tšwela pele di bolela ditaba tše dibotse ka bolokologi. E le go bontšha Jehofa gore ba a mo leboga ge a ba thušitše go fenya, bana babo rena le dikgaetšedi ba ile ba ba mafolofolo le go feta bodireding. Ga e sa le Kgorokgolo e dira phetho yeo, bana babo rena kua Denmark ba kgonne go tšwela pele ka modiro wa bona wa boboledi ba sa šitišwe ke mmušo.

21, 22. Kgorokgolo ya Tsheko ya U.S. e ile ya dira phetho efe molatong wa Ngwanabo rena Murdock?

²¹ United States. Ka Sontaga, February 25, 1940, mmulamadibogo yo a bitšwago Robert Murdock, yo Monyenyane, le Dihlatse tše dingwe tše šupago ba ile ba swarwa ba dira boboledi kua Jeannette, e lego motse wa kgauswi le Pittsburgh, seleteng sa  Pennsylvania. Ba ile ba pharwa ka molato wa go sepedišetša batho dikgatišo ba se na dilaesense. Ka morago ga go ipiletša Kgorongkgolo ya Tsheko ya U.S., Kgoro yeo e ile ya dumela go theetša molato wa bona.

²² Ka May 3, 1943, Kgorokgolo ya Tsheko e ile ya tsebiša phetho ya yona gomme ya ema le Dihlatse. Kgoro yeo e ile ya gana taba ya gore Dihlatse di swanetše go ba le dilaesense ka gobane seo se be se bolela gore “di na le molato ge di diriša tshwanelo yeo di e neilwego ke Molaotheo wa Naga.” Kgoro e ile ya fediša molao wa motseng woo ka go bolela gore “o šitišana le tokologo ya batho ya go gatiša dikgatišo le tokologo ya bodumedi.” Ge Moahlodi William O. Douglas a be a tsebiša phetho ya tše dintši tša ditho tša Kgoro yeo, o boletše gore modiro wa Dihlatse tša Jehofa “ga se go fo ruta batho Beibele; e bile ga se go fo nea batho dikgatišo tše di theilwego Beibeleng. Eupša o akaretša dilo tšeo ka bobedi.” O okeditše ka gore: “Modiro wo o swanetše go šireletšwa ka molao go swana le kamoo go šireletšwago dikereke le go ruta ka kerekeng.”

23. Ke ka baka la’ng diphenyo tša kgorong ya tsheko tša 1943 di le bohlokwa go rena lehono?

²³ Phetho ye ya Kgorongkgolo ya Tsheko e bile phenyo e kgolo kudu go batho ba Modimo. E ile ya tloga e kgonthišetša gore re bagoeledi ba Mmušo wa Modimo, e sego babapatši. Letšatšing leo le sa lebalegego ka 1943, Dihlatse tša Jehofa di ile tša fenya melato e 12 ya e 13 Kgorongkgolo ya Tsheko, go akaretša le molato wa Murdock. Diphetho tše tša kgorong ya tsheko di re thušitše  kudu melatong ya morago bjale yeo go yona baganetši ba rena ba sa dutšego ba re ganetša go bolela molaetša wa Mmušo phatlalatša le ka ntlo le ntlo.

24. Re arabela bjang ge mmušo o thibela modiro wa rena wa boboledi?

²⁴ Ka ge re le bahlanka ba Jehofa, re leboga kudu ge mebušo ya lefase e re dumelela go bolela molaetša wa Mmušo wa Modimo ka bolokologi. Lega go le bjalo, ge mmušo o thibela modiro wa rena wa boboledi, re diriša mekgwa e mengwe go o tšwetša pele. Go swana le baapostola, ‘re swanetše go kwa Modimo go e na le go kwa batho.’ (Dit. 5:29; Mat. 28:19, 20) Ka nako e swanago, re ipiletša dikgorong tša tsheko gore di tloše dithibelo tšeo medirong ya rena. Ela hloko mehlala e latelago e mebedi.

25, 26. Ke’ng seo se dirilego gore bana babo rena kua Nicaragua ba ye Kgorongkgolo ya Tsheko ya moo, gona mafelelo e bile afe?

²⁵ Nicaragua. Ka November 19, 1952, Donovan Munsterman, yo e bego e le moromiwa e bile e le mohlanka wa lekala o ile a tsena ka Ofising ya Bofaladi motsengmošate wa Nicaragua e lego Managua. O be a laetšwe go tla go Molaodi Arnoldo García, yo a bego a okamela ofisi yeo. Molaodi yoo o ile a botša Donovan gore Dihlatse tša Jehofa ka moka tša Nicaragua ga di “sa dumeletšwe go ruta batho dithuto tša tšona le go tšwela pele ka mediro ya tšona ya borapedi.” Ge Donovan a botšiša lebaka la seo, Molaodi García o ile a mo hlalosetša gore Dihlatse ga se tša hwetša tumelelo go tonakgolo ya mmušo ya go dira boboledi le gore di latofatšwa ka go re ke makomanisi. Ke bomang bao ba bego ba re latofatša? E be e le baruti ba Roma Katholika.

²⁶ Gateetee Ngwanabo rena Munsterman o ile a ipiletša go Mokgatlo wa Mmušo le wa Madumedi le go Mopresidente Anastasio Somoza García, eupša gwa se be le nko e tšwago lemina. Ka gona bana babo rena ba ile ba fetoša tsela yeo ba bego ba dira dilo ka yona. Ba ile ba tswalela Holo ya Mmušo, ba swara diboka  ka dihlotswana, ba kgaotša go dira modiro wa seterateng, eupša ba se tlogele go bolela molaetša wa Mmušo. Ka nako e swanago, ba ile ba kgopela Kgorokgolo ya Tsheko ya Nicaragua go tsena ditaba gare, ba e kgopela gore e tloše dithibelo tšeo mmušo o ba beetšego tšona. Dikuranta di ile tša phatlalatša thibelo yeo le dikagare tša kgopelo ya bana babo rena, gomme Kgorokgolo ya dumela go theetša molato woo. Mafelelo e bile afe? Ka June 19, 1953, Kgorokgolo e ile ya gatiša phetho yeo e dumelelanego ka yona ya go ema le Dihlatse. E ile ya hwetša gore thibelo yeo e tshela molaotheo wa gore batho ba diriše tokologo ya polelo, ya go dira dilo go ya ka matswalo a bona le ya go bolela ditumelo tša bona. Le gona e ile ya laela mmušo wa Nicaragua gore o lokiše tsela yeo o dirišanago le Dihlatse.

27. Ke ka baka la’ng batho ba Nicaragua ba ile ba makatšwa ke phetho ya Kgoro, gona bana babo rena ba ile ba lebelela phenyo ye bjang?

²⁷ Batho ba Nicaragua ba ile ba makatšwa ke ge Kgorokgolo ya Tsheko e be e ema le Dihlatse. Go fihla ka nako yeo, tutuetšo ya baruti e be e le matla kudu moo Kgoro ye e bego e phema go hlwa e elwa le bona. Le gona balaodi ba bagolo ba mmušo ba be ba na le matla a magolo kudu moo Kgoro e bego e dumelelana le bona dilong tše dintši. Bana babo rena ba be ba kgodišegile gore ba fentše molato woo ka thušo ya Kgoši ya bona gomme ba tšwela pele ba bolela ditaba tše dibotse.—Dit. 1:8.

28, 29. Go ile gwa ba le phetogo efe kua Zaire magareng ga bo-1980?

²⁸ Zaire. Magareng ga bo-1980, go be go na le Dihlatse tše e ka bago tše 35 000 kua Zaire, yeo ga bjale e bitšwago Democratic Republic of Congo. Lekala le be le aga meago e mengwe e mefsa e le gore le kgone go hlokomela mediro yeo e oketšegago ya Mmušo. Ka December 1985, go ile gwa swarwa kopano ya ditšhabatšhaba motsengmošate wa moo e lego Kinshasa, gomme baeng ba 32 000 bao ba tšwago dikarolong tše dintši tša lefase ba tlatša lepatlelo la moo. Eupša maemo a bahlanka ba Jehofa a ile a thoma go fetoga. Go ile gwa direga’ng?

²⁹ Ngwanabo rena Marcel Filteau, e lego moromiwa yo a tšwago Quebec, Canada, yo a ilego a tlaišwa nakong ya pušo ya Duplessis, ka nako yeo o be a hlankela kua Zaire. O boletše seo se diragetšego ka gore: “Ka March 12, 1986, bana babo rena bao ba bego ba etelela pele ba ile ba newa lengwalo leo le bego le ba tsebiša gore mokgatlo wa Dihlatse tša Jehofa wa Zaire ga o sa le molaong.” Lengwalo leo le be le saennwe ke mopresidente wa naga yeo e lego Mobutu Sese Seko.

30. Komiti ya Lekala e ile ya swanelwa ke go dira phetho efe e kgolo, gona e ile ya fihlelela phetho efe?

³⁰ Letšatšing le le latelago, radiong ya setšhaba go ile gwa dirwa tsebišo e latelago: “Re ka se sa tsoga re kwele ka Dihlatse tša Jehofa mo [Zaire].” Gateetee bana babo rena ba ile ba thoma go tlaišwa. Diholo tša Mmušo di ile tša senywa, bana babo rena ba amogwa dithoto ka šiši, ba swarwa, ba išwa dikgolegong le go itiwa. Gaešita le bana ba Dihlatse ba ile ba lahlelwa kgolegong. Ka October 12, 1988, mmušo o ile wa tšea dithoto tša lekaleng gomme Mašole a Mmušo a dula meagong ya lekala. Bana babo rena bao ba bego ba etelela pele ba ile ba kgopela go boledišana le Mopresidente Mobutu, eupša ba se hwetše karabo. Ka yona nako yeo,  Komiti ya Lekala e ile ya swanelwa ke go dira phetho e kgolo kudu ya gore: “Na re swanetše go ipiletša Kgorongkgolo ya Tsheko, goba re tšwe re eme?” Timothy Holmes, yoo ka nako yeo e bego e le moromiwa e bile e le molomaganyi wa Komiti ya Lekala nageng yeo, o gopola ka gore: “Re ile ra kgopela Jehofa gore a re nee bohlale le tlhahlo.” Ka morago ga go rapela ka mo go tseneletšego, komiti ye e ile ya nagana gore ye ga se nako e botse ya go ipiletša kgorong ya tsheko. Go e na le moo, e ile ya swarega kudu ka go hlokomela bana babo rena le go leka go hwetša ditsela tša go tšwetša pele modiro wa boboledi.

31, 32. Kgorokgolo ya Tsheko ya Zaire e ile ya dira phetho efe e kgahlišago, gona phetho yeo e ile ya kgoma bana babo rena bjang?

³¹ Go ile gwa feta nywaga e mmalwa. Mmušo o ile wa se sa gatelela Dihlatse kudu, gomme ditshwanelo tša batho tša thoma go hlompšha nageng yeo. Komiti ya Lekala e ile ya phetha ka gore ye ke nako e botse ya go ipiletša Kgorongkgolo ya Tsheko ya Zaire gore thibelo yeo e tlošwe. Se se makatšago ke gore Kgorokgolo e ile ya dumela go theetša kgopelo ya rena. Ke moka ka January 8, 1993, mo e nyakilego go ba nywaga e šupago ga e sa le mopresidente a dumeletše go thibelwa ga modiro wa rena, Kgoro e ile ya phetha ka gore mmušo wa Zaire o gataketše ditshwanelo tša Dihlatse, gomme thibelo ya tlošwa. Nagana gore seo se be se e ra go reng! Baahlodi ba ile ba bea maphelo a bona kotsing ka go fetoša phetho ya mopresidente wa naga! Ngwanabo rena Holmes o re: “Tshekong yeo, re ile ra bona gore Jehofa o kgona go fetoša dilo.” (Dan. 2:21) Phenyo ye e ile ya matlafatša tumelo ya bana babo rena. Ba ile ba bona gore Kgoši ya rena e lego Jesu, o hlahlile batho ba gagwe go tseba nako ya maleba ya go gata mogato le kamoo ba bego ba swanetše go o gata ka gona.

³² Ka ge ga bjale thibelo e be e tlošitšwe, ofisi ya lekala e ile ya dumelelwa go bitša baromiwa, go aga meago e mefsa ya lekala le  go amogela dikgatišo tše di theilwego Beibeleng go tšwa dinageng dišele. * Ruri bahlanka ba Modimo lefaseng ka bophara ba thaba kudu ge ba bona kamoo Jehofa a šireletšago batho ba gagwe moyeng!—Jes. 52:10.

33. Re ithuta’ng dintweng tše sego kae tša dikgorong tša tsheko tšeo re di ahlaahlilego ka boripana?

³³ Dintwa tše sego kae tša dikgorong tša tsheko tšeo re di ahlaahlilego mo di hlatsela gore Jesu o phethagaditše kholofetšo ya gagwe yeo e rego: “Ke tla le nea mantšu ao le tlago go a bolela gotee le bohlale tšeo baganetši ba lena ka moka ba ka se kgonego go di ganetša goba go di ngangiša.” (Bala Luka 21:12-15.) Mabakeng a mangwe, go molaleng gore Jehofa o ile a tšweletša bo-Gamaliele ba mehleng yeno gore ba emele batho ba gagwe goba o tutueleditše baahlodi le boramolao bao ba nago le sebete gore ba lwele toka. Jehofa o dirile gore dibetša tša baganetši ba rena di se šome. (Bala Jesaya 54:17.) Kganetšo e ka se thibele modiro wa Modimo.

34. Ke ka baka la’ng diphenyo tša rena dikgorong tša tsheko di makatša, gona di hlatsela’ng? (Bona le lepokisi le le rego, “ Diphenyo tše Dikgolo tša Dikgorong tše di Phagamego tša Tsheko Tšeo di Thušitšego Gore Modiro wa go Bolela ka Mmušo o Tšwele Pele.”)

³⁴ Ke ka baka la’ng diphenyo tša rena dikgorong tša tsheko di makatša? Ela se hloko: Dihlatse tša Jehofa ga se batho ba maemo goba bao ba nago le tutuetšo setšhabeng. Ga re boute, ga re thekge masolo a mekgatlo ya dipolotiki goba go reka boradipolotiki. Go feta moo, bao gare ga rena ba swanelwago ke go tšwelela dikgorong tše di phagamego tša tsheko gantši ba lebelelwa e le “ba sa rutegago le ba tlwaelegilego.” (Dit. 4:13) Ka gona, ge re bolela therešo, dikgoro tša tsheko ga di na matla a magolo a gore di be kgahlanong le baganetši ba rena ba matla ba bodumedi le ba dipolotiki e le gore di re thuše. Lega go le bjalo, dikgoro tša tsheko di ile tša ema le rena ka makga a mantši! Diphenyo tša rena dikgorong tša tsheko di hlatsela gore re sepela ‘gotee le Kriste, e bile re bonwa ke Modimo.’ (2 Bakor. 2:17) Ka go re’alo, re bolela go etša moapostola Paulo gore: “Jehofa ke mothuši wa ka; nka se boife.”—Baheb. 13:6.