Jesu o swanetše go ba a lapile ka morago ga go fetša bošego ka moka a rapela gomme ka morago a kgetha barutiwa ba 12 gore e be baapostola. Bjale go sele, eupša o sa dutše a na le matla le kganyogo ya go thuša batho. O dira seo a le kgauswi le thaba kua Galilea, mohlomongwe kgauswi le moo a dirago bodiredi bja gagwe kua Kaperenaume.

Mašaba a batho a tlile go yena go tšwa mafelong a kgole. Ba bangwe ba tšwa ka borwa, ba bangwe ba tšwa Jerusalema le mafelong a lego Judea. Ba bangwe gape ba tšwa metseng yeo e lego lebopong la Tiro le Sidone go ya ka leboabodikela. Ke ka baka la’ng ba tlile go nyaka Jesu? ‘Ba tlile go mo kwa le gore ba fodišwe malwetši a bona.’ Ka gona go direga sona seo—Jesu o “ba fodiša ka moka.” Nagana ka seo! Ka moka ba babjago ba a fodišwa. Jesu o thuša le bao “ba bego ba tshwenywa ke meoya e mebe,” e lego batho bao ba tlaišwago ke barongwa ba kgopo ba Sathane.—Luka 6:17-19.

Ka morago Jesu o hwetša lefelo leo le ikadilego kgauswi le thaba gomme lešaba le bokana mo. Barutiwa ba gagwe, kudukudu baapostola ba 12, mohlomongwe ke bona ba lego kgauswi kudu le yena. Ka moka ba fagahletše go kwa seo se bolelwago ke morutiši yo yo a kgonago go dira mediro e matla. Jesu o nea thuto yeo go lego molaleng gore e hola batheetši ba gagwe. Go tloga nakong yeo, e ile ya hola ba bangwe ba bantši. Le rena e ka re hola ka baka la gore ditherešo tše tseneletšego di hlalositšwe ka tsela e bonolo le e kwagalago. Jesu o diriša diphihlelo tše di tlwaelegilego le dilo tšeo batho ba di tlwaetšego. Se se dira gore dikgopolo tša gagwe di kwešišwe ke bohle bao ba nyakago bophelo bjo bokaone ka tsela ya Modimo. Ke dikarolo dife tša motheo tša thuto ya Jesu tšeo di e dirago gore e be e bohlokwa gakaakaa?

Batho bohle ba nyaka go thaba. Ka ge Jesu a tseba se, o thoma ka go hlalosa bao ba tlogago ba thabile. Akanya kamoo se se tanyago šedi ya batheetši ba gagwe ka gona. Eupša ba swanetše go ba ba makatšwa ke dilo tše dingwe.

O re: “Go thaba bao ba lemogago gore ba nyaka dilo tša moya, ka ge Mmušo wa magodimo e le wa bona. Go thaba bao ba kwelego bohloko, ka ge ba tla homotšwa . . . Go thaba bao ba swerwego ke tlala ya toko le bao ba e nyoretšwego, ka ge ba tla kgotsofatšwa. . . . Go thaba bao ba tlaišeditšwego toko, ka ge Mmušo wa magodimo e le wa bona. Go thaba lena ge batho ba le goboša le go le tlaiša . . . ka baka la ka. Thabang le hlalaleng.”—Mateo 5:3-12.

Jesu o ra go re’ng ge a bolela ka “go thaba”? Ga a bolele ka go thaba goba go hlalala, go swana le ge motho a ipshina. Lethabo la kgonthe ke leo le tseneletšego. Le akaretša kgotsofalo ya kgonthe le go ikwa o kgotsofetše bophelong.

Jesu o re batho bao ba tlogago ba thabile ke bao ba lemogago gore ba nyaka dilo tša moya, bao ba nyamišitšwego ke boemo bja bona bja sebe le bao ba ithutago ka Modimo le go mo hlankela. Le ge ba hloilwe goba ba tlaišwa ka baka la go dira thato ya Modimo, ba a thaba ka gobane ba a tseba gore ba a mo kgahliša le gore o tla ba putsa ka bophelo bjo bo sa felego.

Lega go le bjalo, batho ba bantši ba nagana gore go atlega le go phegelela maipshino ke dilo tšeo di dirago gore motho a thabe. Jesu o bolela se se fapanego. Ge a tšweletša phapano yeo e swanetšego go dira gore batheetši ba gagwe ba bantši ba nagane, o re: “Go madimabe lena bahumi, gobane le šetše le hweditše maipshino ka moka ao le bego le tla a hwetša. Go madimabe lena bao le khorago gona  bjale, gobane le tla swarwa ke tlala. Go madimabe lena bao le segago gona bjale, gobane le tla lla gomme la golola. Le ba madimabe neng le neng ge batho ba le bolela gabotse, gobane dilo tše di swanago le tše ke tše borakgolokhukhu ba bona ba di dirilego baporofeta ba maaka.”—Luka 6:24-26.

Ke ka baka la’ng go ba le mahumo, go sega ka go hlalala le go thabela theto e tšwago go ba bangwe go tliša madimabe? Ke ka gobane ge motho a na le dilo tše e bile a di tšeela godimo, a ka hlokomologa go hlankela Modimo gomme a se hwetše lethabo la kgonthe. Jesu ga a bolele gore go fo ba yo a diilago goba yo a swerwego ke tlala go dira gore motho a thabe. Lega go le bjalo, gantši motho yo a hlokago sa gagwe ke yena a arabelago dithutong tša Jesu le yo a hwetšago tšhegofatšo ya lethabo la kgonthe.

Jesu a naganne ka barutiwa ba gagwe, o re: “Lena le letswai la lefase.” (Mateo 5:13) Ke therešo gore ga se bona letswai la kgonthe. Go e na le moo, letswai ke selo seo se thibelago go bola. Mokgobo wa lona o bewa kgauswi le aletare tempeleng ya Modimo gomme o dirišetšwa go noka dihlabelo. Le gona le emela go se senyege goba go se bole. (Lefitiko 2:13; Hesekiele 43:23, 24) Barutiwa ba Jesu ke “letswai la lefase” ka gobane ba na le tutuetšo e thibelago go bola bathong, yeo e ba thušago go efoga go bola moyeng le boitshwarong. Ee, molaetša wa bona o ka phološa maphelo a bohle bao ba arabelago go wona.

Jesu gape o botša barutiwa o re: “Lena le seetša sa lefase.” Lebone ga le bewe ka tlase ga seroto eupša le bewa godimo ga sehlomapone mo le kgonago go bonagatša seetša. Ka gona Jesu o a ba kgothatša o re: “Seetša sa lena a se bonege pele ga batho, e le gore ba bone mediro ya lena e mebotse gomme ba nee Tatago lena yo a lego magodimong letago.”—Mateo 5:14-16.

Baetapele ba bodumedi ba Bajuda ba lebelela Jesu e le motshedi wa Molao wa Modimo gomme ba sa tšwa go loga maano a go mmolaya. Ka gona Jesu o bolela ka bolokologi o re: “Le se ke la nagana gore ke tletše go fediša Molao wa Moshe goba mangwalo a Baporofeta. Ke tletše go di phethagatša, e sego go di fediša.”—Mateo 5:17.

Ee, Jesu o hlompha kudu Molao wa Modimo gomme o kgothaletša le ba bangwe gore ba o hlomphe. Ge e le gabotse, o re: “Ka gona, mang le mang yo a robago e tee ya ditaelo tše tše nyenyane gomme a ruta batho bjalo, o tla bitšwa yo monyenyane Mmušong  wa magodimo.” O bolela gore motho yo bjalo a ka se tsene Mmušong le gatee. O tšwela pele o re: “Ge e le motho yo a di dirago gomme a di ruta, yena o tla bitšwa yo mogolo Mmušong wa magodimo.”—Mateo 5:19.

Jesu o sola le ditshekamelo tšeo di kgothaletšago gore motho a tshele Molao wa Modimo. Ka morago ga go bolela gore Molao o re: “O se ke wa bolaya,” Jesu o a oketša o re: “Yo mongwe le yo mongwe yo a tšwelago pele a galefetše ngwanabo o tla seka kgorong ya toka.” (Mateo 5:21, 22) Go tšwela pele o galefetše motho yo mongwe ke taba e kgolo, mohlomongwe yeo e ka lebišago polaong. Ka gona, Jesu o hlalosa tekanyo yeo ka yona motho a swanetšego gore a dire khutšo, ge a re: “Ka gona, ge o tliša mpho ya gago aletareng gomme ge o le moo wa gopola gore ngwaneno o na le se sengwe ka wena, tlogela mpho ya gago moo pele ga aletare, o tloge. Thoma ka go dira khutšo le ngwaneno, ke moka ge o boile, o iše mpho ya gago.”—Mateo 5:23, 24.

Molao o mongwe Molaong wa Modimo o kgahlanong le bohlotlolo. Jesu o re: “Le kwele gore go ile gwa thwe: ‘O se ke wa hlotlola.’ Eupša nna ke re go lena, yo mongwe le yo mongwe yo a tšwelago pele a lebeletše mosadi e le gore a mo kganyoge o šetše a hlotlotše le yena pelong ya gagwe.” (Mateo 5:27, 28) Jesu ga a fo bolela ka kgopolo e gobogilego yeo e iphetelago; go e na le moo, o gatelela bogolo bja taba ge motho yoo a ‘tšwela pele a lebeletše.’ Go tšwela pele o lebeletše gantši go tsoša kganyogo e matla e fošagetšego. Ke moka ge sebaka se bulega, go ka feleletša ka gore motho a hlotlole. Motho a ka phema bjang se? Go ka nyakega gore motho a gate megato e megolo. Jesu o re: “Bjale, ge e ba leihlo leo la gago la le letona le go diriša sebe, le gonye o le lahlele kgole le wena. . . . Ge e ba seatla sa gago sa le letona se go diriša sebe, se kgaole o se lahlele kgole le wena.”—Mateo 5:29, 30.

E le gore ba phološe maphelo a bona, batho ba bangwe ba ile ba dumela go kgaolwa leoto goba letsogo leo le tsenwego ke bolwetši o šoro. Ka mo go kwagalago, Jesu o bolela gore go bohlokwa kudu go ‘lahlela kgole’ selo le ge e le sefe, gaešita le ge e le selo sa bohlokwa go swana le leihlo goba seatla, e le gore o efoge go nagana ka dilo tše gobogilego tšeo o ka feleletšago o di dirile. Jesu o hlalosa gore “go kaone kudu gore o lobe setee sa ditho tša gago go e na le gore mmele wa gago ka moka o feleletše o le Gehenna” (thotobolo yeo go bego go fišetšwa ditšhila go yona ka ntle ga merako ya Jerusalema), yeo e bolelago phedišo ya sa ruri.

Jesu e bile o nea tlhahlo ka go dirišana le batho bao ba gobatšago ba bangwe le go ba kgopiša. O re: “O se ke wa ganetša yo kgopo, eupša mang le mang yo a go phasolago lerama la le letona, mo retološetše le le lengwe.” (Mateo 5:39) Seo ga se bolele gore ge motho a hlaselwa a ka se itšhireletše goba a šireletša lapa la gagwe. Jesu o bolela ka go phasola, e lego seo se sa dirwego bakeng sa go gobatša o šoro goba go bolaya motho yo mongwe; go e na le moo, ke thogako feela. O re ge e ba motho a leka go fehla ntwa goba ngangišano, mohlomongwe ka go  phasola e le ka kgonthe goba a diriša maroga, o se itefeletše.

Keletšo yeo e dumelelana le molao wa Modimo wa gore motho a rate moagišani wa gagwe. Ka gona Jesu o eletša batheetši ba gagwe o re: “Tšwelang pele le rata manaba a lena le go rapelela bao ba le tlaišago.” O nea lebaka le matla la gore go dirwe bjalo, o re: “E le gore le itlhatsele le le barwa ba Tatago lena yo a lego magodimong, ka ge a hlabišetša ba kgopo le baloki letšatši la gagwe gomme a nešetša ba ba lokilego le ba sa lokago pula.”—Mateo 5:44, 45.

Jesu o phetha karolo ye ya thuto ya gagwe, o re: “Ka gona le swanetše go phethagala, go etša ge Tatago lena wa legodimong a phethagetše.” (Mateo 5:48) Go molaleng gore ga a bolele gore batho e ka ba ba phethagetšego ka mo go feletšego. Lega go le bjalo, ka go ekiša Modimo, re ka katološa lerato la rena e le gore re akaretše le manaba a rena. Ge taba e bewa ka tsela e nngwe, e re: “Tšwelang pele le le ba gaugelago, go etša ge Tatago lena le yena e le yo a gaugelago.”—Luka 6:36.

Ge Jesu a tšwela pele ka thuto ya gagwe, o kgothaletša batheetši ba gagwe ka gore: “Šetšang gore le se ke la bontšha go loka ga lena pele ga batho e le gore le bonwe ke bona.” Jesu o sola pontšho ya go boifa Modimo ya boikaketši, ge a oketša a re: “Ge o yo nea dimpho tša kgaugelo, o se ke wa letša phalafala pele ga gago, go etša ge baikaketši ba dira.” (Mateo 6:1, 2) Go kaone go nea dimpho tša kgaugelo ka sephiring.

Ke moka Jesu o re: “Ge le rapela, le se ke la etša baikaketši, gobane ba rata go rapela ba eme disinagogeng le magahlanong a ditsela tše dikgolo gore ba bonwe ke batho.” Go e na le moo, o re: “Wena ge o rapela, tsena phapošing ya gago gomme ge o tswaletše mojako wa gago, rapela Tatago yo a lego sephiring.” (Mateo 6:5, 6) Jesu ga a kgahlanong le dithapelo ka moka tšeo di dirwago phatlalatša ka gobane le yena o ile a rapela dithapelo tše bjalo. O gana dithapelo tšeo di rapelwago ka tsela ya go kgahla batheetši le ya go inyakela theto.

O eletša lešaba o re: “Ge o rapela, o se ke wa boaboetša dilo tše di swanago, go etša ge batho ba ditšhaba ba dira.” (Mateo 6:7) Jesu ga a bolele gore go dula o rapela ka taba e swanago go fošagetše. O gana go dirišwa ga mantšu a go “boaboetša” ao a swerwego ka hlogo, e lego go rapela ka go touta. Ke moka o nea thapelo ya mohlala yeo e akaretšago dikgopelo tše šupago. Tše tharo tša mathomo thapelong yeo di bontšha go lemoga tshwanelo ya Modimo ya go buša le merero ya gagwe, e lego gore leina la gagwe le kgethagatšwe, gore Mmušo wa gagwe o tle le gore thato ya gagwe e direge. Ke feela ka morago ga ditaba tše bjalo re ka ikgopelelago dilo tša rena e lego dijo tša rena tša letšatši le letšatši le go lebalelwa dibe tša rena, gotee le go kgopela gore re se lekwe go feta kamoo re ka kgotlelelago le go hlakodišwa go yo kgopo.

 Dithoto tša rena di swanetše go ba bohlokwa gakaaka’ng go rena? Jesu o kgothaletša lešaba o re: “Tlogelang go ipolokela matlotlo lefaseng, moo tshwele le ruse di jago, le moo mahodu a thubago a utswa.” Ruri go a kwagala! Matlotlo a dilo tše di bonagalago a ka fela le gona a a fela, gomme go ba le ona ga go re batametše go Modimo. Ka gona, Jesu ka morago o re: “Ipolokeleng matlotlo legodimong.” Re ka dira se ka go etiša tirelo ya Modimo pele maphelong a rena. Ga go motho yo a ka re amogago go ba le boemo bjo bobotse le Modimo goba moputso wa gona wa bophelo bjo bo sa felego. Mantšu a Jesu a tloga a rereša ge a re: “Moo letlotlo la gago le lego gona, ke moo pelo ya gago le yona e tlago go ba gona.”—Mateo 6:19-21.

Ge Jesu a gatelela ntlha ye, o nea seswantšho o re: “Lebone la mmele ke leihlo. Ka gona, ge e ba leihlo la gago le lokile, gona mmele wa gago ka moka o tla taga. Eupša ge e ba leihlo la gago le le kgopo, gona mmele wa gago ka moka o tla swifala.” (Mateo 6:22, 23) Ge leihlo la rena la seswantšhetšo le šoma gabotse, le swana le lebone le edišetšago mmele wa rena. Eupša e le gore le be bjalo, leihlo la rena le swanetše go tsepelela selong setee; go sego bjalo, re ka thoma go bona bophelo ka tsela e fošagetšego. Go dula re nagana ka dilo tše di bonagalago go e na le go hlankela Modimo go tla bolela gore “mmele wa [rena] ka moka o tla swifala,” mohlomongwe ra thoma go dira dilo ka go se botege.

Ka morago Jesu o nea mohlala o matla o re: “Ga go yo a ka bago lekgoba la marena a mabedi, gobane o tla hloya yo mongwe a rata yo mongwe goba o tla kgomarela yo mongwe a nyatša yo mongwe. Le ka se be makgoba a Modimo le a Mahumo.”—Mateo 6:24.

Ba bangwe bao ba kwago Jesu ba ka tshwenyega ka tsela yeo ba swanetšego go lebelela dinyakwa tša bona tša nama ka yona. Ka gona o ba kgonthišetša gore ga go nyakege gore ba belaele ge e ba ba etiša tirelo ya Modimo pele. O re: “Šetšang ka kelohloko dinonyana tša legodimo; ga di bjale peu goba go buna goba go kgobela dintlong tša polokelo. Lega  go le bjalo, Tatago lena wa legodimong o a di fepa.”—Mateo 6:26.

Go thwe’ng ka matšoba a naga ao a bitšwago dilili ao a lego thabeng? Jesu o bolela gore “gaešita le Solomone letagong la gagwe ka moka ga se a ka a tšhepha bjalo ka le lengwe la ona.” Se se bontšha’ng? Se bontšha se: “Ge e ba Modimo a apeša dimela tša naga ka mokgwa woo, tšeo di lego gona lehono gomme gosasa tša lahlelwa ka sebešong, na a ka se upše a apeša lena kudu, lena ba tumelo e nyenyane?” (Mateo 6:29, 30) Jesu o kgothatša ka bohlale o re: “Le ka mohla le se ke la belaela la re: ‘Re tla ja’ng, ra nwa’ng goba ra apara’ng?‘ . . . Tatago lena wa legodimong o a tseba gore dilo tše ka moka le a di nyaka. Ka gona, tšwelang pele le tsoma Mmušo pele le toko ya gagwe gomme dilo tše tše dingwe ka moka le tla di okeletšwa.”—Mateo 6:31-33.

Baapostola le ba bangwe ba botegago ba nyaka go phela ka tsela yeo e kgahlago Modimo, eupša seo ga se bonolo maemong a bona. Ka mohlala, Bafarisei ba swaya ba bangwe diphošo le go ba ahlola o šoro. Ka gona Jesu o eletša batheetši ba gagwe o re: “Tlogelang go ahlola gore le se ahlolwe, gobane kahlolo ye le ahlolago ka yona, le tla ahlolwa ka yona.”—Mateo 7:1, 2.

Go kotsi go latela tsela ya Bafarisei bao ba swayago diphošo kudu, bjalo ka ge Jesu a swantšha ge a re: “Na sefofu se ka kgona go hlahla sefofu? Na bobedi bja tšona di ka se wele ka moleteng?” Ka gona batheetši ba Jesu ba swanetše go lebelela ba bangwe bjang? E sego ka leihlo la go swaya diphošo ka gobane seo e tla ba molato o mogolo. O a botšiša o re: “O ka botša bjang ngwaneno wa re: ‘Ngwanešo, anke ke ntšhe lehlokwa le le lego ka leihlong la gago,’ mola wena ka noši o sa lebelela kota yeo e lego ka leihlong la gago? Wena moikaketši, ntšha pele kota ka leihlong la gago, ke moka o tla bona gabotse kamoo o ka ntšhago lehlokwa leo le lego ka leihlong la ngwaneno.”—Luka 6:39-42.

Se ga se bolele gore barutiwa ga se ba swanela go dira kahlolo le ge e le efe. Jesu o ba kgothatša ka gore: “Le se ke la nea dimpša se sekgethwa, le ge e le go lahlela diperela tša lena pele ga dikolobe.” (Mateo 7:6) Ditherešo tše tšwago Lentšung la Modimo di bohlokwa, go swana le diperela. Ge e ba batho ba bangwe ba phela go swana le diphoofolo, ba sa bontšhe tebogo bakeng sa ditherešo tše tše bohlokwa, barutiwa ba swanetše go ba tlogela gomme ba tsome bao ba ka di amogelago.

Ge a boela tabeng ya thapelo, Jesu o gatelela go nyakega ga go phegelela go yona. O re: “Tšwelang pele le kgopela, le tla newa.” Modimo o ikemišeditše go araba dithapelo, bjalo ka ge Jesu a gatelela ka go botšiša gore: “Ke mang mo gare ga lena yo ge morwa wa gagwe a mo kgopelago senkgwa a ka mo fago leswika? . . . Ka gona, ge e ba lena gaešita le ge le le kgopo le tseba go nea bana ba lena dimpho tše dibotse, gona Tatago lena yo a lego magodimong o tla nea gakaakang dilo tše dibotse go bao ba mo kgopelago!”—Mateo 7:7-11.

Ka gona Jesu o nea seo se fetogilego molao o tumilego wa boitshwaro o rego: “Ka baka leo, dilo tšohle tše le nyakago batho ba le dira tšona, le lena le ba dire tšona.” Na ka moka ga rena ga se ra swanela go tšeela godimo kgothatšo yeo e botse le go e diriša ditirišanong tša rena le ba bangwe? Lega go le bjalo, go dira seo go ka ba thata, bjalo ka ge go  utollotšwe taelong ya Jesu e rego: “Tsenang ka kgoro e tshesane gobane tsela e išago tshenyegong e petleke e bile e phatlaletše gomme bao ba tsenago ka yona ke ba bantši; anthe kgoro e išago bophelong ke e tshesane gomme tsela ya yona e pitlagane, le gona ke ba sego kae ba ba e hwetšago.”—Mateo 7:12-14.

Go na le bao ba ka lekago go aroša barutiwa tseleng e lebišago bophelong, ka gona Jesu o a ba lemoša o re: “Phafogelang baporofeta ba maaka bao ba tlago go lena ba apere matlalo a dinku eupša ka gare e le diphiri tše di gagolago.” (Mateo 7:15) Jesu o bolela gore dihlare tše dibotse le tše mpe di ka lemogwa ka dienywa tša tšona. Go bjalo le ka batho. Ka gona, re ka lemoga baporofeta ba maaka ka dithuto le ditiro tša bona. Ee, Jesu o hlalosa gore ga se feela seo motho a se bolelago seo se mo dirago morutiwa eupša gape le seo a se dirago. Ba bangwe ba bolela gore Jesu ke Morena wa bona, eupša go thwe’ng ge e ba ba sa dire thato ya Modimo? Jesu o re: “Ke tla ba botša ka re: Ga se ka ka ka le tseba! Tlogang go nna lena ba go hloka molao.”—Mateo 7:23.

Ge Jesu a phetha thuto ya gagwe, o re: “Yo mongwe le yo mongwe yo a kwago dipolelo tše tša ka gomme a di dira o tla swantšhwa le monna yo a nago le temogo, yo a agilego ntlo ya gagwe godimo ga leswika. Pula ya tšhologa le meetsefula a tla le diphefo tša tšutla tša wela ntlo yeo, eupša ya se buragane, gobane e be e theilwe godimo ga leswika.” (Mateo 7:24, 25) Ke ka baka la’ng ntlo e ile ya ema e tiile? Ka gobane monna yo o ile a “[epa] a iša tlase gomme a thea motheo godimo ga leswika.” (Luka 6:48) Ka gona go akaretšwa go gontši go feta go fo kwa mantšu a Jesu. Re swanetše go katanela go “dira” seo se a bolelago.

Lega go le bjalo, go thwe’ng ka yo “a kwago dipolelo tše” eupša “a sa di dire”? O “swantšhwa le monna wa lešilo, yo a agilego ntlo ya gagwe lešabašabeng.” (Mateo 7:26) Pula, meetsefula le diphefo di ka wiša ntlo e bjalo.

Mašaba a makatšwa ke tsela ya Jesu ya go ruta thutong ye. O ruta bjalo ka motho yo a nago le matla a taolo, e sego bjalo ka baetapele bodumedi. Mohlomongwe ba bantši bao ba bego ba mo theeditše e ba barutiwa ba gagwe.