Eya go dikagare

Eya go lelokelelo la dikagare

 DITSELA TŠA GO HWETŠA LETHABO LA LAPA

Ge Ngwana wa Gago a Golofetše

Ge Ngwana wa Gago a Golofetše

CARLO: * “Morwa wa rena, Angelo, o na le tšharakano ya dikarolwana tša leabela (bolwetši bja “Down”). Bolwetši bja gagwe bo re fetša matla mmeleng, monaganong le maikwelong. Akanya ka matla ao o a nyakago go hlokomela ngwana yo a phetšego gabotse mmeleng ke moka o atiše matla ao ga lekgolo. Ka dinako tše dingwe lenyalo la rena le ba le mathata.”

MIA: “Go nyakega kgotlelelo le tekanyo e kgolo kudu ya go se fele pelo go ruta Angelo dilo tše bonolo kudu. Ge ke tloga ke lapile, ke na le go ikwa ke tenega le go felela monna wa ka, Carlo, pelo. Ka dinako tše dingwe ga re dumelelane ka dilo ke moka ra thoma go ngangišana.”

Na o sa gopola letšatši leo ngwana wa gago a belegwego ka lona? Ga go pelaelo gore o be o fagahletše go kuka ngwana yoo. Lega go le bjalo, lethabo la batswadi ba swanago le Carlo le Mia le tswakana le dipelaelo ge ba botšwa gore ngwana wa bona o a babja goba o golofetše.

Na o na le ngwana yo a golofetšego? Gona o ka ipotšiša ge e ba o tla kgona go lebeletšana le boemo. Ge e ba go le bjalo, o se ke wa itlhoboga. Batswadi ba swanago le wena ba ile ba lebeletšana le maemo a swanago ka katlego. Ela hloko ditlhohlo tše tharo tše tlwaelegilego tšeo o ka lebeletšanago le tšona le kamoo o ka thušwago ke bohlale bjo bo hwetšwago ka Beibeleng.

TLHOHLO 1: O KA THATAFALELWA KE GO AMOGELA GORE NGWANA WA GAGO O GOLOFETŠE.

Batswadi ba bantši ba ikwa ba gateletšegile ge ba ekwa gore ngwana wa bona o a babja. Juliana, mma wa kua Mexico, o re: “Ke ile ka se kgolwe ge dingaka di be di mpotša gore morwa wa rena, Santiago, o be a ena le kgobalo ya bjokong. Ke ile ka ferekana o šoro.” Ba bangwe ba ka ikwa go swana le mma wa Motaliana yo a bitšwago  Villana. O re: “Ke ile ka kgetha go ba le ngwana gaešita le ge go le kotsi bakeng sa basadi bao ba lekanago le nna. Ga bjale, ge morwa wa ka a lebeletšana le mathata ao a sepedišanago le bolwetši bja Down, ke ipona molato.”

Ge e ba o tshwenywa ke maikwelo a go itlhoboga goba go ipona molato, tseba gore tsela yeo o ikwago ka yona ke ya tlhago. Bolwetši e be e se karolo ya morero wa Modimo wa mathomong. (Genesi 1:27, 28) Ga se a bopa batswadi ba ena le bokgoni bja go amogela gabonolo selo seo e sego sa tlhago. Go ka thwe o swanetše go llela selo seo se lahlegetšego ngwana wa gago, e lego boemo bja gagwe bja tša maphelo. Go tla tšea nako gore o boele o ikwe gabotse le go tlwaelana le boemo bja gago bjo bofsa.

Go thwe’ng ge e ba o ipona molato bakeng sa go golofala ga ngwana wa gago? Gopola gore ga go na motho yo a kwešišago gabotse kamoo leabela, tikologo le dilo tše dingwe di kgomago boemo bja ngwana bja tša maphelo. Ka lehlakoreng le lengwe, o ka no bona molekane wa gago molato. Phema go ikwa ka tsela yeo. O tla atlega ge e ba o ka dirišana le molekane wa gago le go tsepamiša kgopolo go hlokomeleng ngwana wa gago.—Mmoledi 4:9, 10.

TŠHIŠINYO: Ithute ka bolwetši bja ngwana wa gago. Beibele e re: “Go nyakega bohlale gore o be le lapa le lebotse gomme go nyakega kwešišo go le tiiša.”—Diema 24:3, New Century Version.

O ka ithuta mo gontši go ditsebi tša kalafo le dipukung tše di ka botwago. O ka bapiša go ithuta ka boemo bja ngwana wa gago le go ithuta go bolela leleme le lengwe gabotse. Go tla ba thata mathomong, eupša o ka ithuta lona.

Carlo le Mia, bao ba tsopotšwego mathomong, ba ile ba tsoma tsebišo go ngaka ya bona le mokgatlo wo o šomago ka boemo bja ngwana wa bona. Ba re: “Se se ile sa re thuša gore re se kwešiše feela mathata ao re bego re ka a letela eupša re kwešiše le tšeo go thwego ke dikarolo tše dibotse tša bolwetši bja Down. Re ile ra bona gore morwa wa rena o be a ka phela bophelo bjoo e bego e tla ba bjo bo tlwaelegilego dikarolong tše dintši. Se se ile sa re homotša kudu.”

LEKA MOKGWA WO: Lebiša tlhokomelo go seo ngwana wa gago a kgonago go se dira. Rulaganyang go dira dilo tše itšego le le lapa. Ge ngwana wa gago a dira selo se itšego gabotse, mo rete kapejana gomme o thabe le yena.

TLHOHLO 2: O IKWA O LAPILE E BILE O SE NA YO O KA BOLEDIŠANAGO LE YENA.

O ka ikwa eka go hlokomela ngwana wa gago yo a babjago go go feletša matla ka moka. Jenney, mma wa kua New Zealand, o re: “Nywageng e sego kae ka morago ga gore go hwetšwe gore morwa wa ka o golofetše mokokotlo (bolwetši bja spina bifida), ke be ke fela ke lapa e bile ke ikwa ke nyaka go lla ge ke be ke leka go dira dilo tše dingwe ka gae.”

Tlhohlo e nngwe e ka ba gore o ikwa o se na yo a ka boledišanago le yena. Ben o na le morwa yo a swerwego ke bolwetši bja go fokola mešifa (muscular dystrophy) le bolwetši bja Asperger. Ben o re: “Batho ba bantši ba ka se tsoge ba kwešišitše gabotse gore bophelo bja rena bo sepela bjang.” O ka duma go boledišana le motho yo mongwe. Lega go le bjalo, bagwera ba gago ba bantši ba na le bana ba phetšego gabotse. Ka gona o dikadika go ka ba tšhollela sa mafahleng.

TŠHIŠINYO: Kgopela thušo. Le gona o e amogele ge o e newa. Juliana, yo a tsopotšwego pejana, o dumela ka gore: “Ka dinako tše dingwe nna le monna wa ka re ba le dihlong tša go kgopela thušo.” Lega go le bjalo, o oketša ka gore: “Re lemogile gore re nyaka thušo ya batho ba bangwe. Ge ba bangwe ba re thuša, ga re ikwe re tloga re lahlegile.” Ge e ba mogwera wa kgauswi goba setho sa lapa se ithaopela go dula le ngwana moo go thabelwago bogwera goba sebokeng sa Bokriste, amogela thušo yeo ka tebogo. Seema sa Beibele se re: “Mogwera wa kgonthe o dula a na le lerato ka dinako tšohle, e bile ke ngwanabo motho yo o ka ithekgago ka yena mohlang wa tlalelo.”—Diema 17:17.

Hlokomela boemo bja gago bja tša maphelo. Go fo etša ge koloi ya balwetši e swanetše go dula e tšhelwa makhura gore e tšwele pele e rwala balwetši e ba iša bookelong, le wena o swanetše go tsošološa matla ka dijo tše di swanetšego, boitšhidullo le go khutša e le gore o kgone go tšwela pele o hlokomela ngwana wa gago ka mo go swanetšego. Javier, yo a nago le morwa yo a golofetšego, o bea taba ye ka tsela ye: “Morwa wa ka ga a kgone go sepela, bjale ke nagana gore ke swanetše go leka go ja gabotse. Go ba gona, ke nna yo ke mo sepedišago gohle. Ke nna maoto a gagwe!”

O ka hwetša bjang nako ya go hlokomela boemo bja gago bja tša maphelo? Batswadi ba bangwe ba hlokomela ngwana wa bona ka go šiedišana. Ka gona motswadi yo mongwe o kgona go khuša goba go hlokomela dinyakwa tše dingwe tša gagwe. O tla swanelwa ke go reka nako medirong yeo e sego bohlokwa, gomme go ka ba thata go dula o ena le tekatekano. Eupša go etša ge Mayuri, mma wa kua India, a bolela, “O feleletša o tlwaetše.”

Boledišana le mogwera yo o mmotago. Gaešita le bagwera bao ba se nago bana bao ba babjago ba ka go homotša. E bile o ka rapela Jehofa Modimo. Na ruri thapelo  e tla thuša? Yazmin o na le bana ba babedi bao ba swerwego ke bolwetši bjo bo sa alafegego bjo bo bakago koketšego ya go palelwa ke go hema le mathata a go šilwa ga dijo (cystic fibrosis), gomme o dumela ka gore: “Ke bile le dinako tšeo ke bego ke ikwa ke gateletšegile kudu moo ke bego ke ikwa eka ke tlaletšwe wa go hwa.” Lega go le bjalo, o oketša ka gore: “Ke rapela Jehofa gore a nkimolle le go mmatlafatša. Ke moka ka morago ke ikwa nka kgona go tšwela pele.”—Psalme 145:18.

LEKA MOKGWA WO: Hlahloba dijo tšeo o di jago, nako ya gago ya go itšhidulla le gore o robala nako e kaakang. Lekola gore o ka reka nako bjang medirong yeo e sego bohlokwa kudu e le gore o kgone go hlokomela boemo bja gago bja tša maphelo. Dula o fetoša thulaganyo ya gago ge go nyakega.

TLHOHLO 3: O ŠETŠA NGWANA WA GAGO YO A BABJAGO GO FETA BA BANGWE KA MOKA KA LAPENG.

Bolwetši bja ngwana bo ka kgoma seo ba lapa ba se jago, moo lapa le yago gona, le tekanyo ya nako yeo batswadi ba e fetšago le ngwana yo mongwe le yo mongwe. Ka baka leo, bana ba bangwe ba ka ikwa ba hlokomologilwe. Go feta moo, batswadi ba ka swarega kudu ka go hlokomela ngwana wa bona yo a babjago moo e lego gore lenyalo la bona le ba le mathata. Lionel, tate wa kua Liberia, o re: “Ka dinako tše dingwe mosadi wa ka o bolela gore ke yena a rwelego morwalo o mogolo le gore ga ke na taba le morwa wa rena. Ke ikwa ke nyatšwa gomme ka dinako tše dingwe ke arabela ka tsela e sego botho.”

TŠHIŠINYO: Bakeng sa go kgonthišetša bana ba gago gore o a ba kgahlegela, rulaganya mediro yeo ba e thabelago. Jenney, yo a tsopotšwego pejana, o re: “Ka dinako tše dingwe re direla morwa wa rena yo mogolo selo se itšego se se kgethegilego, gaešita le ge e ka ba go ja matena lebenkeleng la go jela leo a le ratago.”

Kgahlegela bana ba gago ka moka

Bakeng sa go šireletša lenyalo la gago, boledišana le molekane wa gago le go rapela le yena. Aseem, tate wa kua India yoo morwa wa gagwe a swerwego ke bolwetši bja go wa, o re: “Gaešita le ge nna le mosadi wa ka ka dinako tše dingwe re ikwa re lapile kudu, re kgonthišetša gore re dula fase, ra boledišana le go rapela gotee. Mesong e mengwe le e mengwe, pele bana ba ka tsoga, re fetša nako re le mmogo re ahlaahla temana ya ka Beibeleng.” Banyalani ba bangwe ba boledišana ka thoko pele ba eya go robala. Dipoledišano tša lena tša ka thoko le dithapelo tša lena tšeo di tšwago pelong di tla tiiša lenyalo la lena nakong ya ge le tlaletšwe kudu. (Diema 15:22) Go etša ge banyalani ba bangwe ba bea taba ye, “tše dingwe tša dinako tše monate kudu tša ge re phela mmogo e bile matšatšing a ge go be go le thata kudu.”

LEKA MOKGWA WO: Reta bana ba gago ba bangwe bakeng sa thekgo yeo ba e neago ngwana wa gago yo a babjago. Dula o bontšha lerato la gago gotee le tebogo go bona le molekane wa gago.

DULA O NA LE KHOLOFELO

Beibele e holofetša gore kgauswinyane Modimo o tla fediša malwetši ka moka le bogole tšeo di kgomago ba banyenyane gotee le ba bagolo. (Kutollo 21:3, 4) Mohlang woo, “ga go na modudi yo a tla rego: ‘Ke a babja.’” *Jesaya 33:24.

Ge re sa letile seo, o ka atlega ka go ba motswadi wa ngwana yo a golofetšego. Carlo le Mia, bao ba tsopotšwego pejana, ba re: “O se ke wa nyama ge go bonala eka dilo ka moka ga di sepele gabotse. Lebiša tlhokomelo dilong tše di kgahlišago ka ngwana wa gago, ka gobane di gona ka bontši.”

^ ser. 3 Maina sehlogong se a fetotšwe.

^ ser. 29 O ka bala ka mo go oketšegilego ka dikholofetšo tša Beibele tša boemo bjo bo phethagetšego bja tša maphelo go kgaolo 3 ya puku ya Ke Eng Seo ge e le Gabotse Beibele e se Rutago? yeo e gatišitšwego ke Dihlatse tša Jehofa.

IPOTŠIŠE GORE . . .

  • Ke dira’ng go ipoloka ke phetše gabotse kudu mmeleng, maikwelong le moyeng ka mo go kgonegago?
  • Ke neng la mafelelo moo ke ile ka reta bana ba ka bakeng sa thušo yeo ba e neago?