Ke’ng Seo Se Neago Bophelo Morero wa Kgonthe?
Ke’ng Seo Se Neago Bophelo Morero wa Kgonthe?
GE Jesse, e lego morutwana wa sekolong se se phagamego wa nywaga e 17 a be a botšišwa ka morero wa bophelo, o ile a araba ka gore, “Ithabiše kudu ka mo o ka kgonago ka gona, ge feela o sa dutše o phela.” Suzie o be a e-na le pono e fapanego. O ile a bolela gore: “Ke dumela e le ka kgonthe gore morero wa bophelo ke seo wena o nyakago gore o be sona.”
Na o kile wa ipotšiša ka morero wa bophelo? Na go na le morero o tee wo o swanago bakeng sa batho? Goba na Suzie o nepile ge a re bophelo ge e le gabotse ke seo yo mongwe le yo mongwe wa rena a kgethago gore bo be sona? Go sa šetšwe gore lekoko la rena e ba le le tšwetšego pele gakaakang ka tša thekinolotši, go bonagala selo se sengwe ka gare ga rena se hlologelwa go hwetša morero bophelong. Ka nako e nngwe maphelong a rena, ba bantši ba rena ba ipotšiša gore, ‘Ke ka baka la’ng re le mo?’
Thutamahlale ya mehleng yeno e be e dutše e katanela go araba potšišo yeo. Ka mafelelo afe? David P. Barash, e lego moprofesara wa thuto ya monagano le wa thutadiphoofolo o boletše gore: “Ga go na morero wa tša leabela le wa tša tlhagelelo bophelong.” Go bo-rathutaphedi ba tlhagelelo, diphedi di na le morero o tee feela: go phela le go ikatiša. Ka go rialo, Moprofesara Barash o šišinya gore: “Legohleng le le legolo leo le se nago morero le leo le se nago taba le batho, ke boikarabelo bja rena batho gore re nee maphelo a rena morero ka diphetho tšeo re ikgethelago go di dira, tšeo re di ratago le tšeo di nago le maikemišetšo.”
Mothopo wa Morero wa Bophelo
Ka gona, na woo ke wona feela morero wa bophelo—ge yo mongwe le yo mongwe wa rena a dira seo a se nyakago? Go e na le gore e re tlogele re iphelela re se na morero lefaseng leo le se nago morero, ke kgale Beibele e utolotše gore re mo ka morero. Ga se ra ba gona ka mohlolo. Re botšwa gore, Mmopi o tšere nywaga e mentši a lokiša lefase a le lokišeletša go tla ga batho. Ga go na selo seo se bilego gona ka phošo. O ile a kgonthišetša gore dilo ka moka e be “tše botse kudu.” (Genesi 1:31; Jesaya 45:18) Ka baka la’ng? Ka gobane Modimo o be a e-na le morero bakeng sa batho.
Lega go le bjalo, se se kgahlišago ke gore Modimo ga se a ka a rulaganya e sa le pele ka pheletšo ya bokamoso bja motho yo mongwe le yo mongwe, e ka ba ka go tsena ga gagwe ditaba gare goba ka tshepedišo e itšego ya tša thutaphedi. Gaešita le ge re tutueditšwe ke leabela la rena, re laola ditiro tša rena ka tsela e kgolo. Ka moka re lokologile go ka ikgethela tsela ya rena ka noši bophelong.
Gaešita le ge yo mongwe le yo mongwe wa rena a ka ikgethela seo a nyakago go se dira ka bophelo bja gagwe, e be e tla ba phošo go beela Mmopi ka thoko dithulaganyong tša rena. Ge e le gabotse, ba bantši ba lemogile gore morero wa kgonthe bophelong o kgokagane le go ba le tswalano le Modimo. Tswalano ye ya bohlokwa magareng ga Modimo le morero wa rena bophelong e bonagatšwa ke leina la Modimo ka noši, e lego Jehofa, leo ge e le gabotse le bolelago gore, “Yo a Bakago go ba Gona.” (Ekisodo 6:3; Psalme 83:18) Seo se bolela gore ka mehla o phethagatša ganyenyane-ganyenyane selo le ge e le sefe seo a se holofeditšego le gore ka dinako tšohle o phetha seo a rerilego go se dira. (Ekisodo 3:14; Jesaya 55:10, 11) Nagana ka seo. Leina Jehofa ke kgonthišetšo go rena ka moka ya gore ke yena Mothopo wa mathomo le wa sa ruri wa morero o bohlokwa wa bophelo.
Go fo dumela gore Mmopi o gona go na le tutuetšo e kgolo tseleng yeo motho a lebelelago bophelo ka yona. Linet yo a nago le nywaga e 19 o re: “Go bona dilo ka moka tše di kgahlišago tšeo Jehofa a di bopilego le morero wa tšona go mpontšha gore le nna o mpopile ka morero.” Amber o oketša ka gore: “Ge batho ba bolela gore ga ba tsebe ge e ba Modimo a le gona, seo se ntira gore ke leboge gore ke a tseba. Bohlatse bja gore Jehofa o gona bo letše dilong tšeo a di dirilego.” (Ba-Roma 1:20) Ke therešo gore go tseba gore Mmopi o gona go fapana le go aga tswalano e nago le morero le yena.
Segwera le Modimo
Le gona mo Beibele e ka thuša. Dikgaolo tša yona tša mathomo di nea bohlatse bjo bo lego molaleng bja gore Jehofa Modimo ke Tate yo lerato. Ka mohlala, ga se a ka a bopa Adama le Efa ke moka a ba tlogela gore ba phopholetše gore e be e le yena mang. Go e na le moo, o be a boledišana le bona ka mehla. Ga se a ka a ba tlogela Edene gore ba ikhweletše tsela ya bona ya bophelo lefaseng mola yena a tšwela pele ka mediro e mengwe. Go e na le moo, o ile a ba nea ditaelo tše di lebanyago tša kamoo ba ka phelago gakaone ka gona. O ile a ba nea mošomo o kgotsofatšago, gomme a dira dithulaganyo bakeng sa thuto ya bona e tšwelago pele. (Genesi 1:26-30; 2:7-9) Na se ga se seo o bego o ka se letela go motswadi yo a nago le bokgoni le yo lerato? Gabjale nagana ka seo se se se bolelago. Denielle o re: “Go tseba gore Jehofa o bopile legodimo e bile o re hlamile re e-na le bokgoni bja go thabela tlholo ya gagwe, go mpontšha gore o nyaka gore re thabe.”
Go feta moo, go etša tate le ge e le ofe yo lerato, Jehofa o nyaka gore bana ba gagwe ka moka ba be le tswalano ya motho ka noši le yena. Tabeng ye, Ditiro 17:27 e re kgonthišetša gore: “Ó kxaufsi le e mongwê le e mongwê wa ba re lexo fá.” Seo se dira phapano efe? Amber o re: “Go tseba Jehofa go nneile kgonthišetšo ya gore le ka mohla ga ke noši ka mo go feletšego. Boemong le ge e le bofe, ke na le motho yo nka retologelago go yena.” Go oketša moo, ge o dutše o tseba Jehofa, o tla hwetša gore ke yo botho, o na le toka e bile o lokile. O ka ithekga ka yena. Jeff o re: “Ge Jehofa e be e e-ba mogwera wa-ka wa kgaufsi, ke ile ka tseba gore ga go na yo mongwe yo a bego a ikemišeditše gakaone go nnea thekgo yeo ke e nyakago go mo feta.”
Ka manyami, dilo tše dintši tše di sa kgahlišego di be di dutše di bolelwa ka Jehofa. O be a dutše a bewa molato wa go tlaišega mo gogolo ga batho le boitshwaro bjo bo fošagetšego bja bodumedi. Tše dingwe tša ditiro tše šoro-šoro historing ya batho go bolelwa gore di bakilwe ke yena. Eupša Doiteronomio 32:4, 5 e hlalosa gore: “’Tsela tša’xwe tšohle di lokile, . . . Ba e sexo bana b’axwe ka dithšila ba a mmeka.” Ka gona, re gapeletšega gore re nyakišiše gomme re ikhweletše ditherešo ka noši.—Doiteronomio 30:19, 20.
Morero wa Modimo o Phethagaditšwe
Lega go le bjalo, go sa šetšwe phetho yeo re e dirago, ga go na selo seo se ka thibelago Modimo gore a phethagatše morero wa gagwe ka mo go feletšego bakeng sa lefase le batho. Go feta moo, ke yena Mmopi. Ka gona, morero woo ke’ng? Jesu Kriste o boletše ka wona Thutong ya gagwe ya Thabeng ge a be a re: “Ba lehlôxônôlô ké ba bolêta, xobane bôná-bao ba tlo tšea lefase ya ba kabêlô ya bôná.” Ka morago, o ile a botša moapostola wa gagwe e lego Johane gore Modimo o ikemišeditše go “senya basenya-lefase.” (Mateo 5:5; Kutollo 11:18) Ka ge Jesu a be a e-na le Modimo nakong ya tlholo, o tseba gore go tloga mathomong morero wa Modimo e be e le gore lekoko la batho bao ba phethagetšego le dule lefaseng ka mo go sa felego paradeiseng. (Genesi 1:26, 27; Johane 1:1-3) Le gona Modimo ga a fetoge. (Maleaki 3:6) Modimo o re holofetša gore: “Xe xo sa direxe tše ke di xopotšexo, xe xo sa tšwêlêle tše ke di rerilexo, e tlo ba è se Nna!”—Jesaya 14:24.
Mehleng ya rena, Jehofa o šetše a thomile go thea metheo bakeng sa setšhaba seo se lego boteeng seo se sa ithekgago ka megabaru le ka boithati go etša bontši bja batho lefaseng la rena lehono, Johane 13:35; Ba-Efeso 4:15, 16; Ba-Filipi 2:1-4) Ke setšhaba sa batho bao ba ratago e bile ba kgahlegelago tšwelopele ya go fihlelela morero wa bona—go bolela ka ditaba tše dibotse tša go tla ga Mmušo wa Modimo pele tshepedišo ye ya dilo e fela. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Dinageng tša ka godimo ga tše 230, Bakriste ba ka godimo ga dimilione tše tshela ba šetše ba rapela gotee borwarreng bja ditšhaba-tšhaba bjo lerato le bjo bo lego boteeng.
eupša se ithekgile ka lerato la go rata Modimo le moagišani. (Nea Bophelo bja Gago Morero
Ge e ba o tsoma morero o mogolo bophelong bja gago, o swanetše go tseba gore Jehofa Modimo gabjale o go laletša gore o gwerane le batho ba gagwe—‘setšhaba sa gagwe se se lokilego.’ (Jesaya 26:2) Lega go le bjalo, o ka ba o ipotšiša gore, ‘Bophelo bo bjang setšhabeng se sa Bokriste? Na ke tloga ke nyaka go ba karolo ya sona?’ Theetša seo bafsa ba bangwe ba se bolelago:
Quentin: “Phuthego ke tšhireletšo ya-ka lefaseng le. Go lemoga gore Jehofa ke karolo ya bophelo bja-ka go nthuša go bona gore o gona le gore o nyaka gore ke thabe.”
Jeff: “Phuthego ke lefelo le lekaone leo nka yago go lona bakeng sa kgothatšo. Bana bešo le dikgaetšedi ba moo, gomme ba nea thekgo ya bona le theto. E tloga e le ba leloko lešo.”
Linet: “Lethabo la go bona motho yo mongwe a amogela therešo ya Beibele e bile a dira phetho ya go hlankela Jehofa le ka se bapetšwe le selo le ge e le sefe se sengwe. Se se tliša kgotsofalo e kgolo bophelong bja-ka.”
Cody: “Ka ntle le Jehofa bophelo bja-ka bo be bo ka se be le morero. Ke be ke tla iphelela ka ntle le morero go swana le ba bangwe ba bantši bao ba tlogelago selo se sengwe ba ya go se sengwe, ba leka go hwetša lethabo eupša ba sa le hwetše. Go e na le moo, Jehofa o nneile tokelo e bohlokwa ya go ba le tswalano le yena, gomme seo se nea bophelo bja-ka morero.”
Ke ka baka la’ng o sa nyakišiše gore o ikhweletše ka noši? O tla lemoga gore ka go batamela kgaufsi le Mmopi wa gago, Jehofa Modimo, o tla hwetša morero wa kgonthe bophelong.
[Caption on page 29]
NASA photo
[Caption on page 31]
Tswalano le Modimo e nea bophelo bja rena morero