Hlahlwa ke Modimo yo a Phelago

“Le boêlê xo Modimo e a phelaxo, e a dirilexo lexodimo le lefase le lewatlê le tšohle tše di lexo xôna.”—DITIRO 14:15.

1, 2. Ke ka baka la’ng e le mo go swanetšego go lebelela Jehofa e le “Modimo e a phelaxo”?

KA MORAGO ga ge moapostola Paulo le Baranaba ba fodišitše monna yo mongwe, Paulo o ile a kgonthišetša babogedi kua Lisitara gore: “Le rena re batho ba xo tlo hwa byalo ka lena. Re ba xo Le botša Ebangedi ya xo re Le tloxêlê mafêla ao, Le boêlê xo Modimo e a phelaxo, e a dirilexo lexodimo le lefase le lewatlê le tšohle tše di lexo xôna.”—Ditiro 14:15.

² Ke therešo gakaakang gore Jehofa ga se modimo wa seswantšho yo a sa phelego, eupša ke “Modimo e a phelaxo”! (Jeremia 10:10; 1 Ba-Thesalonika 1:9, 10) Ka ntle le gore yena ka noši o a phela, Jehofa ke Mothopo wa bophelo bja rena. “Bophelô, le môya, le tšohle ké Yêna a di faxo bohle.” (Ditiro 17:25) O na le kgahlego ka go thabela ga rena bophelo bja gona bjale le bja nakong e tlago. Paulo o okeditše ka gore Modimo “[ga a] ka a lesa xo ithlatsêla ka xo re sétša ka dilô tše ntši, à re fa dipula dì e-tšwa lexodimong, à hoša dipelo tša rena ka dijô le ka thabô.”—Ditiro 14:17.

3. Ke ka baka la’ng re ka bota tlhahlo yeo Modimo a e neago?

³ Go ba le kgahlego ga Modimo ka bophelo bja rena go re nea lebaka la go bota tlhahlo ya gagwe. (Psalme 147:8; Mateo 5:45) Ba bangwe ba ka arabela ka tsela e fapanego ge e ba ba hwetša taelo e tšwago ka Beibeleng yeo ba sa e kwešišego goba yeo e bonagalago e na le thibelo. Lega go le bjalo, go bota tlhahlo ya Jehofa go itlhatsetše e le gabohlale. Ka mohlala: Gaešita le ge mo-Isiraele a be a sa kwešiše molao wo o iletšago go swara setopo, o be a holega ka go o latela. Sa pele, go kwa ga gagwe go be go tla mmatametša kgaufsi le Modimo yo a phelago; sa bobedi, go be go tla mo thuša go phema malwetši.—Lefitiko 5:2; 11:24.

4, 5. (a) Pele ga mehla ya Bokriste, ke tlhahlo efe ya mabapi le madi yeo Jehofa a ilego a e nea? (b) Re tseba bjang gore tlhahlo ya Modimo ya mabapi le madi e akaretša Bakriste?

 ⁴ Go bjalo le ka tlhahlo ya Modimo ya mabapi le madi. O ile a botša Noage gore batho ga se ba swanela go ja madi. Ke moka Modimo o ile a utolla Molaong gore tsela e nnoši yeo e dumeletšwego ya go diriša madi e be e le aletareng—bakeng sa go lebalelwa sebe. Ka ditaelo tšeo, Modimo o be a thea motheo bakeng sa go dirišwa mo go phagamego ga madi—go phološa maphelo ka topollo ya Jesu. (Ba-Hebere 9:14) Ee, tlhahlo ya Modimo e be e bontšha go tshwenyega ga gagwe ka bophelo bja rena le ka katlego ya rena. Ge se ahla-ahla Genesi 9:4, seithuti sa Beibele sa lekgolong la bo-19 la nywaga e lego Adam Clarke se ngwadile gore: “Taelo ye [yeo e yago go Noage] e sa dutše e latelwa ka kelohloko ke Bakriste ba dikereke tša ka bohlabela . . . Madi a be a sa jewe ka tlase ga molao, ka gobane a be a lebiša tlhokomelo go madi ao a bego a swanetše go tšhollwa bakeng sa sebe sa lefase; gomme ka tlase ga Ebangedi ga se a swanela go jewa, ka gobane ka mehla a swanetše go lebelelwa e le ao a emelago madi ao a tšholotšwego bakeng sa go lebalelwa ga dibe.”

⁵ Seithuti se se ka ba se be se bolela ka ebangedi ya motheo, goba ditaba tše dibotse, tšeo di lego mabapi le Jesu. Tšeo di akaretša go romela ga Modimo Morwa wa gagwe gore a tlo re hwela, a tšholle madi a gagwe e le gore re ka hwetša bophelo bjo bo sa felego. (Mateo 20:28; Johane 3:16; Ba-Roma 5:8, 9) Le gona mantšu a seithuti seo a akareditše taelo ya ka morago ya gore balatedi ba Kriste ba swanetše go ila madi.

6. Ke ditaelo dife tša mabapi le madi tšeo di ilego tša newa Bakriste, gomme ka baka la’ng?

⁶ O a tseba gore Modimo o neile ba-Isiraele melao e makgolo-kgolo. Ka morago ga ge Jesu a hwile, barutiwa ba gagwe ba be ba sa tlamega go boloka melao yeo ka moka. (Ba-Roma 7:4, 6; Ba-Kolose 2:13, 14, 17; Ba-Hebere 8:6, 13) Lega go le bjalo, ge nako e dutše e tšwela pele go ile gwa rotoga potšišo mabapi le tlemo e nngwe ya motheo—lebollo la banna. Na bao e bego e se ba-Juda eupša ba nyaka go holwa ke madi a Kriste ba be ba swanetše go bolla, e le go bontšha gore ba be ba sa dutše ba le ka tlase ga Molao? Ka 49 C.E., sehlopha se bušago sa Bakriste se ile sa ahla-ahla taba yeo. (Ditiro, kgaolo 15) Ba thušwa ke moya wa Modimo, baapostola le banna ba bagolo ba ile ba phetha ka gore lebollo la tlamo le feletše ka Molao. Lega go le bjalo, dilo tše itšego tšeo Modimo a di nyakago go Bakriste di ile tša dula di le gona. Lengwalong leo le yago diphuthegong, sehlopha se bušago se ngwadile gore: “Môya-mokxêthwa, ò na le rena, ó tlemile la xo re: Xo swanetše xe re sa Le beleše boima byo bongwê xapê. Se se swanetšexo sé-sé: Xo ilwê didimo tša medimo ya diswanthšô, le madi, le tše di tlimilwexo, le bootswa. Xe Le ila tšôna, e tlo ba xo dira xa-botse.”—Ditiro 15:28, 29.

7. Ke gabohlokwa gakaaka’ng gore Bakriste ba ‘ile madi’?

⁷ Ka mo go kwagalago, sehlopha se bušago se be se lebelela ‘go ila madi’ e le gabohlokwa boitshwarong go swana le go phema boitshwaro bjo bo gobogilego bja dikopano tša botona le botshadi goba borapedi bja medimo ya diswantšho. Se se hlatsela gore thibelo ya mabapi le madi ke taba e swanetšego go tšeelwa godimo. Bakriste bao ba rapelago medimo ya diswantšho ka go se itshole goba bao ba tšeago karolo boitshwarong bjo bo gobogilego bja botona le botshadi ba ka se be le “kabêlô mmušong wa Modimo”; “ya bôná kabêlô . . . ké lôna lehu la bobedi.” (1 Ba-Korinthe 6:9, 10; Kutollo 21:8; 22:15) Ela hloko phapano: Go hlokomologa tlhahlo ya Modimo mabapi le go kgethega ga madi go ka feleletša ka lehu la sa ruri. Go bontšha  tlhompho bakeng sa sehlabelo sa Jesu go ka lebiša bophelong bjo bo sa felego.

8. Ke’ng seo se bontšhago gore Bakriste ba pele ba ile ba tšeela godimo tlhahlo ya Modimo ya mabapi le madi?

⁸ Ke bjang Bakriste ba pele ba ilego ba kwešiša gotee le go dira ka go dumelelana le tlhahlo ya Modimo ya mabapi le madi? Gopola mantšu a Clarke a rego: “Ka tlase ga Ebangedi ga se a swanela go jewa, ka gobane ka mehla a swanetše go lebelelwa e le ao a emelago madi ao a tšholotšwego bakeng sa go lebalelwa dibe.” Histori e kgonthišetša gore Bakriste ba pele ba ile ba tšeela taba ye godimo. Tertullian o ngwadile gore: “Nagana ka bao ka lenyora la megabaru pontšhong ya mosakong, ba tšeago madi a sa tšwago go thulwa a disenyi tše kgopo . . . ba ya go alafa dithunthwane tša bona ka ona.” Ka go fapana le baheitene bao ba bego ba e-ja madi, Tertullian o boletše gore Bakriste “ga ba diriše gaešita le madi a diphoofolo dijong [tša bona] . . . Ge le leka Bakriste le ba nea boroso yeo e nago le madi. Go ba gona, le kgodišegile gore seo ke se se sa dumelelwago ke molao go bona.” Ee, go sa šetšwe ditšhošetšo tša lehu, Bakriste ba be ba ka se je madi. Taelo ya Modimo e be e le bohlokwa kudu go bona.

9. Go ila madi go be go akaretša eng ka ntle le go se je madi ka go lebanya?

⁹ Ba bangwe ba ka nagana gore sehlopha se bušago se be se bolela feela gore Bakriste ba be ba sa swanela go ja goba go nwa madi ka go lebanya, goba go ja nama e sa ntšhwago madi goba dijo tšeo di tswakilwego le madi. Ke therešo gore seo ke se mathomong se bego se bolelwa ke taelo ya Modimo go Noage. Le gona taelo ya baapostola e ile ya botša Bakriste gore ba ‘ile tše di tlemilwego,’ e lego nama yeo e nago le madi. (Genesi 9:3, 4; Ditiro 21:25) Lega go le bjalo, Bakriste ba pele ba be ba tseba gore go be go akaretšwa mo gontši. Ka dinako tše dingwe madi a be a dirišetšwa mabaka a tša kalafo. Tertullian o ngwadile gore maitekong a go alafa dithunthwane, baheitene ba bangwe ba be ba e-ja madi a mafsa. Le gona go ka ba go be go e-na le go dirišwa mo gongwe ga madi bakeng sa go alafa bolwetši goba mohlomongwe go kaonefatša boemo bja tša maphelo. Ke ka baka leo, go Bakriste, go ila madi go be go akaretša go se a diriše mabakeng ao go thwego ke a kalafo. Ba ile ba kgomarela boemo bjoo gaešita le ge bo be bo bea bophelo bja bona kotsing.

Go Dirišwa ga Madi e le Sehlare

10. Ke ditsela dife tše dingwe tšeo ka tšona madi a dirišwago kalafong, gomme di rotoša potšišo efe?

¹⁰ Gabjale go diriša madi go tša kalafo go tlwaelegile. Ditšhelo tšeo di bego di dirwa pele e be e le tša madi a feletšego—a be a ntšhwa go monei, a bolokwa ke moka a newa molwetši, mohlomongwe motho yo a gobetšego ntweng. Ge nako e dutše e tšwela pele, banyakišiši ba ile ba ithuta go aroganya madi ka dikarolo tša motheo. Ka go dira ditšhelo tša madi go dirišwa dikarolo tša wona, dingaka di ka abaganya madi ao go fanwego ka wona balwetšing ba fetago o tee, mohlomongwe plasma go motho yo a gobetšego gomme disele tše dikhwibidu go yo mongwe. Nyakišišo e tšwetšego pele e bontšhitše gore karolo e bjalo ka plasma ya madi, e ka aroganywa e le gore e tšweletše dikarolwana tše mmalwa, tšeo di sa dutšego di ka newa balwetši ba oketšegilego. Megato e tšwela pele tabeng ye, gomme go bolelwa gore go na le ditsela tše difsa tša go dirišwa ga dikarolo tše. Mokriste o swanetše go arabela bjang? O ikemišeditše ka mo go feletšego gore le ka mohla a se ke a amogela tšhelo ya madi, eupša ngaka ya gagwe e mo kgothaletša go amogela karolo e tee ya motheo, mohlomongwe disele tše dikhwibidu tše di ilego tša bolokwa. Goba kalafo e ka ba e e-na le karolwana e tee e nyenyane yeo e ntšhitšwego karolong ya motheo. Mohlanka wa Modimo a ka phetha bjang ditabeng tše bjalo, a gopola gore madi ke a makgethwa le gore madi a Kriste ke ao a phološago bophelo ka kwešišo e phagamego?

11. Ke boemo bofe bjo bo nepagetšego mabapi le madi bjo e lego kgale Dihlatse di bo kgomaretše?

¹¹ Nywaga-someng e fetilego Dihlatse tša Jehofa di ile tša hlalosa boemo bja tšona ka mo go kwagalago. Ka mohlala, di ile tša ngwala sehlogo seo se ilego sa gatišwa ka go The Journal of the American Medical Association (November 27, 1981; sa gatišwa lefsa ka poroutšheng e rego Madi a ka Phološa Bjang Bophelo bja Gago?, matlakala 27-9). * Sehlogo seo se ile sa tsopola go tšwa go Genesi, Lefitiko le Ditiro. Se itše: “Le ge ditemana tše go sa bolelwe ka tšona ditabeng tša tša kalafo, Dihlatse di di  lebelela e le tšeo di ganetšago tšhelo ya madi a feletšego, disele tše dikhwibidu (RBC [red blood cells]) tšeo di bolokilwego le plasma, gotee le go dirišwa ga disele tše ditšhweu (WBC [white blood cells]) le di-platelet.” Puku ya go ithuta ya 2001 ya Emergency Care ka tlase ga “Kagego ya Madi,” e itše: “Madi a dirilwe ka dikarolo tše mmalwa: plasma, disele tše dikhwibidu le tše ditšhweu le di-platelet.” Ka go rialo, ka go dumelelana le ditaba tša tša kalafo, Dihlatse di gana ditšhelo tša madi a feletšego goba le ge e le efe ya dikarolo tša wona tša motheo.

12. (a) Ke boemo bofe bjo bo hlalositšwego mabapi le dikarolwana tšeo di ntšhitšwego dikarolong tša motheo tša madi? (b) Tsebišo e oketšegilego mabapi le taba ye e ka hwetšwa kae?

¹² Sehlogo se sa tša kalafo se tšwetše pele ka gore: “Kwešišo ya Dihlatse ka bodumedi ga e ganetše ka mo go feletšego go dirišwa ga [dikarolwana] tše bjalo ka albumin, di-immune globulin le go lokišetšwa ga hemophilia; Hlatse e nngwe le e nngwe e swanetše go itirela phetho ya yona ge e ba e tla amogela dikarolwana tše.” Ga e sa le go tloga ka 1981, dikarolwana tše dintši (dikarolwana tše di arogantšwego go tšwa go e nngwe ya dikarolo tše nne tša motheo) di ile tša arolwa e le gore di dirišwe. Ka baka leo, Morokami wa June 15, 2000, o neile tsebišo e thušago tabeng ye sehlogong sa “Dipotšišo tše Tšwago go Babadi.” Bakeng sa go hola babadi ba dimilione ba gona bjale, karabo e gatišitšwe gape go matlakala 29-31 a makasine wo. E nea ditaba ka botlalo le mabaka a kwagalago, lega go le bjalo o tla bona gore seo e se bolelago se dumelelana le dikgopolo tša motheo tšeo di boletšwego ka 1981.

Tema e Kgathwago ke Letswalo la Gago

13, 14. (a) Letswalo ke eng, gomme le akaretšwa bjang tabeng ya madi? (b) Ke tlhahlo efe ya mabapi le go ja nama yeo Modimo a ilego a e nea ba-Isiraele, eupša ke dipotšišo dife tšeo di ka bago di ile tša rotoga?

¹³ Taba e bjalo e nyaka go dirišwa ga letswalo. Ka baka la’ng? Bakriste ba dumelelana ka go nyakega ga go latela tlhahlo ya Modimo, lega go le bjalo maemong a mangwe go swanetše go dirwa diphetho tša motho ka noši gomme letswalo le a akaretšwa. Letswalo ke bokgoni bja leabela bja go lebelela ditaba gomme wa dira phetho, gantši ditaba tša tša boitshwaro. (Ba-Roma 2:14, 15) Lega go le bjalo, o a tseba gore matswalo a a fapana. * Beibele e bolela gore ba bangwe ba na le ‘matswalo a fokolago,’ e lego seo se bolelago gore ba bangwe ba na le matswalo a tiilego. (1 Ba-Korinthe 8:12, PK) Bakriste ga ba swane ka tekanyo yeo ka yona ba dirilego tšwelopele go ithuteng seo Modimo a se bolelago, go tshwenyegeng ka tsela ya gagwe ya go nagana gotee le go dirišeng dilo tše bjalo diphethong tša bona. Re ka swantšha se ka ba-Juda le go ja nama.

¹⁴ Beibele e bolela ka mo go kwagalago gore  motho yo a kwago Modimo a ka se je nama e sa ntšhwago madi. Seo e be e le sa bohlokwa kudu moo e lego gore gaešita le boemong bja tšhoganetšo ge mašole a ba-Isiraele a ile a ja nama e sa ntšhwago madi, a be a e-na le molato goba sebe se segolo. (Doiteronomio 12:15, 16; 1 Samuele 14:31-35) Lega go le bjalo, go ka ba go ile gwa rotoga dipotšišo. Ge mo-Isiraele a be a bolaile nku, o be a swanetše go ntšha madi a yona kapejana gakaaka’ng? Na o be a swanetše go kgaola mogolo wa phoofolo e le gore a a ntšhe? Na go be go le bohlokwa go lekeletša nku ka maoto a yona a morago? Ka lebaka le le kaaka’ng? O be a tla dira’ng ka kgomo ka ge e le e kgolo? Gaešita le ka morago ga ge a e ntšhitše madi, madi a mangwe a ka šalela nameng. Na a ka ja nama e bjalo? Ke mang yo a bego a tla dira phetho?

15. Ba-Juda ba bangwe ba ile ba arabela bjang mabapi le go ja nama, eupša Modimo o ile a laela eng?

¹⁵ Nagana mo-Juda yo a fišegago a lebeletšane le dipotšišo tše bjalo. A ka ba a ile a nagana gore ke mo go bolokegilego go phema nama yeo e rekišwago mmarakeng wa nama, go etša ge yo mongwe a ka ba a ile a phema nama ge e ba go e-na le kgonagalo ya gore e be e neetšwe bakeng sa modimo wa seswantšho. Ba-Juda ba bangwe ba ka ba ba ile ba ja nama feela ka morago ga go latela mokgwa o tlwaelegilego wa go ntšha madi. * (Mateo 23:23, 24) O nagana’ng ka dikarabelo tše bjalo tše di fapa-fapanego? Go oketša moo, ka ge Modimo a be a sa nyake dikarabelo tše bjalo, na go be go ka se be kaone gore ba-Juda ba romele dipotšišo tše dintši lekgotleng la bo-rabi gore ba hwetše phetho ka e nngwe le e nngwe ya tšona? Gaešita le ge mokgwa woo o ile wa tšwelela Bojudeng, re ka thabela gore Jehofa ga se a laela barapedi ba therešo go nyaka diphetho tša mabapi le madi ka tsela yeo. Modimo o neile tlhahlo ya motheo mabapi le go bolaya diphoofolo tšeo di hlwekilego le go ntšha madi a tšona, eupša ga se a ka a fetela ka kua ga seo.—Johane 8:32.

16. Ke ka baka la’ng Bakriste ba ka ba le dipono tše di fapa-fapanego mabapi le go amogela tšhwana ya karolwana e nyenyane e tšwago karolong ya madi?

¹⁶ Bjalo ka ge go bontšhitšwe go dirapa 11 le 12, Dihlatse tša Jehofa ga di amogele ditšhelo tša madi a feletšego goba dikarolo tša wona tše nne tša motheo—plasma, disele tše dikhwibidu, disele tše ditšhweu le di-platelet. Go thwe’ng ka dikarolwana tše nyenyane tšeo di ntšhitšwego karolong ya motheo, tše bjalo ka di-serum tšeo di nago le dilwantšha malwetši bakeng sa go lwantšha bolwetši goba go lwantšha mpholo wa noga? (Bona letlakala 30, serapa 4.) Ba bangwe ba phethile ka gore dikarolwana tše bjalo tše dinyenyane ge e le gabotse ga e sa le madi, ka go rialo ga di akaretšwe molaong wa gore ‘go ilwe madi.’ (Ditiro 15:29; 21:25; letlakala 31, serapa 1.) Bjoo ke boikarabelo bja bona. Matswalo a ba bangwe a ba tutueletša go gana selo le ge e le sefe seo se tšwago mading (a phoofolo goba a motho), gaešita le karolwana e nyenyane ya karolo e tee feela ya motheo. * Lega go  le bjalo, ba bangwe ba ka amogela ditšhwana tša protheine ya plasma bakeng sa go lwantšha bolwetši goba go lwantšha mpholo wa noga eupša ba ka gana dikarolo tše dingwe tše nyenyane. Go feta moo, ditšweletšwa tše dingwe tše di tšerwego go e nngwe ya dikarolo tše nne tša motheo e ka ba tšeo di šomago go swana le karolo ya madi e feletše gomme tša kgatha tema e bjalo ya go thekga bophelo mmeleng moo Bakriste ba bantši ba ka hwetšago e le tše di sa amogelegego.

17. (a) Matswalo a rena a ka re thuša bjang ge re lebeletšane le dipotšišo tša mabapi le dikarolwana tša madi? (b) Ke ka baka la’ng go dira diphetho tabeng ye e le gabohlokwa gakaakaa?

¹⁷ Seo Beibele e se bolelago mabapi le letswalo se a thuša ge re dira diphetho tše bjalo. Mogato wa mathomo ke go ithuta seo Lentšu la Modimo le se bolelago le go katanela go bopa letswalo la gago ka sona. Seo se tla go hlamela go dira phetho ka go dumelelana le tlhahlo ya Modimo go e na le go kgopela motho yo mongwe gore a go direle phetho. (Psalme 25:4, 5) Ge e le mabapi le go amogela dikarolwana tša madi, ba bangwe ba naganne gore: ‘Ye ke taba ya letswalo, ka go rialo, ga e bohlokwa.’ Yeo ke tsela e fošagetšego ya go bea mabaka. Ntlha ya gore selo se itšego ke taba ya letswalo ga e bolele gore ga se sa bohlokwa. E ka ba sa bohlokwa kudu. Lebaka le lengwe ke gore e ka kgoma batho bao matswalo a bona a fapanago le a rena. Re bona seo go tšwa keletšong ya Paulo ya mabapi le nama yeo e ka bago e be e hlabetšwe modimo wa seswantšho gomme ka morago ya rekišwa mmarakeng. Mokriste o swanetše go tshwenyega mabapi le go se ‘gobatše matswalo ao a fokolago.’ Ge e ba a kgopiša ba bangwe, a ka ‘gobatša ngwanabo yoo Kriste a mo hwetšego’ gomme a dira sebe pele ga Kriste. Ka baka leo, le ge ditaba tša mabapi le dikarolwana tše nyenyane tša madi e le tša phetho ya motho ka noši, diphetho tšeo di swanetše go tšeelwa godimo kudu.—1 Ba-Korinthe 8:8, 11-13; 10:25-31.

18. Mokriste a ka phema bjang go bolaya letswalo la gagwe ge a dira diphetho tša mabapi le madi?

¹⁸ Taba e nngwe yeo e swanetšego go elwa hloko e gatelela bohlokwa bja diphetho tša mabapi le madi. Taba ye ke tsela yeo diphetho tše bjalo di ka go kgomago ka gona. Ge e ba go tšea ga gago karolwana e nyenyane ya madi go tshwenya letswalo la gago leo le tlwaeditšwego ka Beibele, ga se wa swanela go le hlokomologa. Le gona ga se wa swanela go gatelela letswalo la gago feela ka gobane motho yo mongwe a go botša gore, “Go lokile go amogela karolwana ye; ba bantši ba e amogetše.” Gopola gore batho ba dimilione lehono ba hlokomologa matswalo a bona, gomme a a-hwa, a ba dumelela go bolela maaka goba go dira dilo tše dingwe tše di fošagetšego ba sa itshole. Ka ntle le pelaelo Bakriste ba nyaka go phema tsela e bjalo.—2 Samuele 24:10; 1 Timotheo 4:1, 2.

19. Ge re dira diphetho tša mabapi le ditaba tša kalafo tšeo di akaretšago madi, ke selo sefe se segolo seo re swanetšego go dula re naganne ka sona?

¹⁹ Go iša mafelelong a yona, karabo e gatišitšwego gape go matlakala 29-31 e re: “Na ntlha ya gore dikgopolo le diphetho tšeo di theilwego letswalong di ka fapana e bolela gore kgang ke yeo e sa kwalego? Aowa. Ke e kgolo.” E tloga e le e bohlokwa kudu ka gobane tswalano ya gago le “Modimo e a phelaxo” e a akaretšwa. Tswalano yeo ke yona e nnoši e ka lebišago bophelong bjo bo sa felego, e theilwe mading a Jesu a tšholotšwego ao a nago le matla a go phološa. Hlagolela tlhompho e tseneletšego mabapi le madi ka baka la seo Modimo a se dirago ka ona—go phološa maphelo. Paulo o ngwadile ka mo go swanetšego gore: “Lè [be le] se na kholofêlô, Lè se na Modimo. Byale lena ba Le bexo Le le kxolê, Le batameditšwe ka Kriste Jesu, ka madi a Kriste.” (Mongwalo o sekamego ke wa rena.)—Ba-Efeso 2:12, 13.

[Mengwalo ya ka tlase]

[Dipotšišo tša Thuto]

[Caption on page 20]

Sehlopha se bušago se dirile phetho ya gore Bakriste ba swanetše ‘go ila madi’

[Caption on page 23]

O se ke wa hlokomologa letswalo la gago ge e ba o lebeletšane le phetho ya mabapi le karolwana ya madi

Na o a Gopola?

• Modimo o neile tlhahlo efe mabapi le madi go Noage, go ba-Isiraele le go Bakriste?

• Ke’ng seo Dihlatse tša Jehofa di se ganago ka mo go feletšego ge e le mabapi le madi?

• Ke ka kgopolo efe go amogela dikarolwana tše nyenyane tša dikarolo tša motheo tša madi e lego phetho ya letswalo la motho, eupša seo ga se bolele eng?

• Ge re dira diphetho, ke ka baka la’ng re swanetše go dula re etišitše tswalano ya rena le Modimo pele ka monaganong?

[Tšhate go letlakala 22]

(Bakeng sa mongwalo o beakantšwego ka mokgwa wa kgatišo, bona kgatišo ka boyona)

Boemo Bja Motheo Ka Madi

[Caption on page 22]

MADI A FELETŠEGO

[Caption on page 22]

GA DI AMOGELEGE

[Caption on page 22]

Disele tše dikhwibidu

[Caption on page 22]

Disele tše ditšhweu

[Caption on page 22]

Di-platelet

[Caption on page 22]

Plasma

[Caption on page 22]

MOKRISTE A DIRE PHETHO

[Caption on page 22]

Dikarolwana tše di tšwago go disele tše dikhwibidu

[Caption on page 22]

Dikarolwana tše di tšwago go disele tše ditšhweu

[Caption on page 22]

Dikarolwana tše di tšwago go di-platelet

[Caption on page 22]

Dikarolwana tše di tšwago go plasma