KWA mukopano o ipitezi o ne u ezelizwe kwa Nagoya, mwa Japan, ili la 28 April, 2013, muzwale Anthony Morris naa file zibiso ye tabisa ya ku zwisiwa kwa hatiso ye nca mwa puo ya Sijapanizi ye na ni toho ya taba ye li, The Bible—The Gospel According to Matthew (Bibele—Evangeli ya Mateu). Batu ba ba fitelela 210,000 ne ba fumanehile kwa mukopano wo ibe kuli ne ba li teñi kwa sibaka seo luli kamba ne ba buhela feela ku sili mukopano wo. Baputehi ha ne ba utwile zibiso yeo, ba bonisa tabo ya bona ka ku kandelela ka nako ye telele.

Hatiso yeo ya Evangeli ya Mateu, ne i hatisizwe ku zwelela mwa Toloko ya Lifasi le Linca. Nihakulicwalo, buka yeo ye na ni makepe a 128 i ipitezi. Muzwale Morris naa talusize kuli buka yeo i lukiselizwe ku tusa batu ba mwa Japan. Buka yeo i ipitezi kamukwaufi? Ki kabakalañi buka yeo ha ne i tokwahala? Mi batu ne ba ikutwile cwañi hamulaho wa ku amuhela buka yeo?

Batu ba bañata ne ba komokile mo ne i ñolezwi buka yeo ya Mateu. Mwa puo ya Sijapanizi, litaku za konwa ku ñolwa ku kalela kwahalimu ku shetumuka kamba ku kalela kwa nzohoto ku ya kwa bulyo, mi lika li sikai ze hatisizwe, ku beya cwalo ni lihatiso za luna, li ñolwanga ku kalela kwa nzohoto ku ya kwa bulyo. Nihakulicwalo, muñolelo o mwa buka ye nca yeo ne li wa ku kalela kwahalimu ku shetumuka, ili muñolelo o swana ni o mwa mitende ni libuka za mwa naha ya Japan. Bakeñisa muñolelo wo, batu ba bañata mwa Japan ba fumana bunolo ku bala litaba ze ñozwi. Ku zwa fo, litoho za litaba ze fumanehanga hañata fahalimu a likepe, ne li shimbululezwi mwahali kuli li be sina litohonyana ilikuli li tuse babali ku lemuha lisupo ze tuna ka bunolo.

Mizwale ni likaizeli mwa Japan ne ba kalisize ku bala buka yeo ya Mateu hamulaho wa ku i amuhela feela. Kaizeli ya na ni lilimo ze fitelela 80 naa bulezi kuli: “Ne ni balanga buka ya Mateu ka ku kuta-kutela, kono muñolelo o itusisizwe mwa buka ye nca ye, ni litoho za taba li ni tusize ku utwisisa hande Ngambolo ya fa Lilundu.” Kaizeli yo muñwi wa mukulwani naa bulezi kuli: “Ne ni felize ku bala buka yeo ya Mateu mwa mubalelo u li muñwi feela. Ni twaezi ku balanga libuka ze ñozwi ka muñolelo wa ku zwa kwa nzohoto ku ya kwa bulyo, kono batu ba bañata mwa Japan ba tabela muñolelo wa ku zwa kwahalimu ku shetumuka.”

Ki kabakalañi buka iliñwi ya mwa Bibele ye ha i kona ku tusa hahulu batu ba mwa Japan? Nihaike kuli batu ba bañata mwa Japan ha ba zibi ze ñata ka za Bibele, ba tabela ku bala buka yeo ya Mateu. Batu ba bañata ba ba si ka bona kale Bibele, ba na ni tohonolo cwale ya ku swala kalulo ya Bibele ni ku ipalela yona.

Ki kabakalañi ha ne ku ketilwe buka ya Mateu? Batu ba bañata mwa Japan ha ba utwa linzwi la “Bibele,” ba nahananga za Jesu Kreste. Kacwalo, buka ya Mateu ne i ketilwe bakeñisa kuli i bonisa litaba za lubasi lwa Jesu ni za ku pepwa kwa hae, za Ngambolo ya hae ye zibahala hahulu ya fa Lilundu, ni litaba ze komokisa za naa polofitile Jesu ka za mazazi a maungulelo. Batu ba bañata mwa Japan ba tabela hahulu litaba zeo.

Bahasanyi mwa Japan ne ba kalisize ku fa buka ye nca  yeo ka tukufalelo fa ndu ni ndu niha ba eza misipili ya makutisezo. Kaizeli yo muñwi naa ñozi kuli: “Ka nako ya cwale, se ni kona ku fa Linzwi la Mulimu kwa batu ba bañata be ni kutaza ku bona.” Mane ne ni konile ku fa mutu yo muñwi buka yeo ya Mateu fa lizazi la mukopano o ipitezi wo ili ka nako ya musihali!”

Bahasanyi ba fanga cwañi buka ye nca yeo kwa batu? Batu ba bañata mwa Japan ba ziba lipulelo ze cwale ka “munyako o kumbani,” ‘lipelela kwa likulube,’ ni “mu si ke mwa bilaela za kamuso.” (Mat. 6:34; 7:6, 13) Ba komokanga ku ituta kuli lipulelo zeo ne li bulezwi ki Jesu Kreste. Batu ba bañata ha ba bonanga lipulelo zeo mwa buka ya Mateu, ba bulelanga kuli: “Ne ni nyolelwanga hahulu ku bala Bibele nihaiba feela hañwi.”

Bahasanyi ha ba yo potelanga hape batu be ne ba siyezi buka ya Mateu, batu bao ba bulelanga kuli, hamulaho feela wa ku fiwa buka yeo, ne ba balile litaba ze ñwi mwa buka yeo kamba mane ku li balelela kaufelaa zona. Muuna yo muñwi ya naa ni lilimo ze fitelela 60 naa bulelezi muhasanyi kuli: “Ne ni balile buka ye ka ku kuta-kutela mi ne ni omba-ombilwe. Ni kupa kuli mu ni lute ze ñata ka za Bibele.”

Buka yeo ya Mateu i fiwanga kwa batu nihaiba ha ku eziwa bupaki bwa fa nyangela. Kaizeli yo muñwi ha naa nze a kutaza, a fa keyala ya hae ya fa Intaneti ku kalibe yo muñwi ya naa amuhezi buka ya Mateu. Hamulaho wa hola iliñwi, kalibe yo a lumela kaizeli kashango ka ku mu taluseza kuli ki kale a feza ku bala kalulo ye ñwi ya buka yeo mi naa bata ku ituta ze ñata. Hamulaho wa sunda ku zwa fo, kalibe yo a kalisa ku ituta Bibele lwa pili mwa bupilo bwa hae, mi hamulaho wa nakonyana a kalisa ku fumaneha kwa mikopano.

Libuka za Mateu ze fitelela 1 milioni li lumezwi mwa liputeho za mwa Japan. Kweli ni kweli, Lipaki ba fanga libuka za Mateu ze ñata-ñata kwa batu. Manzwi a makalelo a mwa buka yeo, a talusa maikuto e ba na ni ona bahatisi ba yona ka ku bulela kuli: “Lu na ni sepo ya kuli ku bala kwa mina buka ye, ku ka mi tusa ku lata hahulu ze mwa Bibele.”