Kana Mu Na Ni ‘Pilu Ye Tabela Ku ziba’ Jehova?

“Ni ka ba fa pilu ya ku ni ziba kuli ki na Muñaa Bupilo, mi i ka ba sicaba sa ka.”—JER. 24:7.

MU KONA KU ALABA CWAÑI?

Majuda ba bañata ba mwa linako za Jeremia ne ba ‘si ka kenya lipilu za bona mwa mupato’ kamukwaufi?

Ki kabakalañi kaufelaa luna ha lu swanela ku tatuba pilu ya luna?

Lu kona ku ba cwañi ni ‘pilu ye tabela’ ku ziba Jehova?

1, 2. Ki kabakalañi batu ba bañwi ha ba kona ku tabela ku ituta ka za lifeiga?

KANA mu kile mwa ca fateñi feiga? Feiga ki tolwana ye ne ba ikolanga Maisilaele ba mwa linako za Bibele. (Nah. 3:12; Luka 13:6-9) Kacenu, lifeiga li limiwa mwa libaka ze ñata za mwa lifasi. Lifeiga za tiisa mubili mi mane batu ba bañwi ba bulelanga kuli lifeiga za kona ku alafa pilu.

² Nako ye ñwi Jehova naa bapanyize batu kwa lifeiga. Jehova naa sa buleleli batu kuli lifeiga ne li ka kona ku ba tusa ku ba ni buikangulo bo bunde. Naa talusa za pilu ya bona.Ka ku eza cwalo, Jehova naa ama kwa mihupulo ye ne li mwa lipilu za batu bao. Za naa bulezi Jehova za kona ku lu tusa ni ku tusa balatiwa ba luna. Ha lu nze lu nyakisisa za naa bulezi Jehova, mu nahanisise ze lu swanela ku ituta ka ku ba Bakreste.

3. Lifeiga ze talusizwe kwa liñolo la Jeremia kauhanyo ya 24 li yemelañi?

³ Ka silimo sa 617 pili Jesu a si ka taha kale, batu ba mwa Juda ne ba eza lika za naa toile Jehova. Mwa pono, Jehova a bonisa Jeremia ze ne ka ezahala kwa batu bao. Naa bulezi za lizuma ze peli mo ne ku na ni lifeiga ili ze ne yemela likwata ze peli za batu. “Sizuma se siñwi ne si na ni lifeiga ze munati,” mi “sizuma se siñwi ne si na ni lifeiga ze maswe hahulu.” (Mu bale Jeremia 24:1-3.) Lifeiga ze maswe ne li yemela Mulena Zedekia ni batu be ne ba swana ni yena ili be ne ba tuha ba lwaniswa ki Mulena Nebukadenezare ni mpi ya hae. Kono ne ku na ni batu be ne ba swana sina lifeiga ze munati. Batu bao ba kopanyeleza Ezekiele, Daniele ni balikani ba hae ba balaalu, ni Majuda ba bañwi be ne ba ka isiwa kwa Babilona sina mapantiti hamulaho wa nakonyana. Majuda ba bañwi ne ba ka kutela kwa Jerusalema kuli ba yo yaha sinca tempele. Mi hamulaho wa nako, taba yeo ne i ezahezi.—Jer. 24:8-10; 25:11, 12; 29:10.

4. Ki kabakalañi za naa bulezi Mulimu ka za batu ba bande ba mwa Juda ha li lu susueza?

⁴ Jehova naa bulezi ka za batu ba bande bao kuli: “Ni  ka ba fa pilu ya ku ni ziba kuli ki na Muñaa Bupilo, mi i ka ba sicaba sa ka.” (Jer. 24:7) Taba yeo ya lu susueza kakuli i bonisa kuli Jehova u bata kuli lu be ni pilu ye tabela ku mu ziba, ili ku talusa kuli lu be batu ba ba bata ku mu ziba ni ku pila mwahalaa batu ba hae. Lu kona ku eza cwañi cwalo? Lu kona ku eza cwalo ka ku ituta Bibele ni ku sebelisa ze lu ituta. Hape lu swanela ku baka ni ku ambuka mupilelo wa luna o maswe. Hamulaho, lu swanela ku ineela ku Mulimu ni ku kolobezwa ka libizo la Ndate, ni la Mwana ni la moya o kenile. (Mat. 28:19, 20; Lik. 3:19) Kana se mu ezize cwalo? Kamba kana mwa fumanehanga kamita kwa mikopano ya Lipaki za Jehova mi mu bata ku kolobezwa?

5. Lushango lwa Jeremia ne lu ñolezwi bo mañi luli?

⁵ Nihaikaba kuli se lu kolobelizwe kale, lu swanela ku zwelapili ku ba ni mubonelo o lukile ni ku tokomela ze lu eza. Libaka? Lu ka fumana kalabo ha lu nze lu nyakisisa za naa ñozi Jeremia ka za pilu. Likauhanyo ze ñwi za naa ñozi Jeremia ne li bulela za macaba a naa pila mwa Juda. Kono likauhanyo zeo sihulu ne li bulela za sicaba se ne si pila mwa Juda mwahalaa nako ye ne ku busize malena ba ketalizoho kwa malena be ne ba busize Juda. (Jer. 1:15, 16) Mulelo wa lushango lwa naa file Jeremia ne li wa ku tusa batu be ne ba ineezi kale ku Jehova. Mwa miteñi ya Mushe, batu ne ba lumezi ku ba batu ba Jehova. (Ex. 19:3-8) Mwa miteñi ya Jeremia, batu ne ba bulezi kuli: “Lu tile ku wena, kakuli ki wena Muñaa Bupilo Mulimu wa luna!” (Jer. 3:22) Kono kana batu bao ne ba na ni pilu ye nde?

LIPILU ZA BONA NE LI TOKWA KU ALAFIWA

6. Ki kabakalañi ha lu swanela ku tabela ku ituta ku za naa bulezi Mulimu ka za pilu?

⁶ Baalafi ba kona ku itusisa mishini kuli ba bone haiba pilu ya luna i iketile. Jehova ni yena wa kona ku bona ze mwa pilu ya luna. Mulimu u bulela kuli: “Pilu ya puma ku fita linto kaufela, i sinyehile ku feleleza; ki mañi ya ka i ziba? Ki na Muñaa Bupilo ya tatuba lipilu, . . . kuli ni kutiseze mutu ni mutu ka mizamao ya hae, ni ka misebezi ya mikwa ya hae.” (Jer. 17:9, 10) Mulimu wa ziba ze lu bata, ze lu nahana, mo lu ikutwela, mo lu ngela lika, ni ze lu lela ku eza mwa bupilo. Mulimu u ka tatuba pilu ya mina. Kono ni mina mwa kona ku sebeza ka taata kuli mu tatube ze mwa pilu ya mina.

7. Jeremia naa talusize cwañi mo ne li inezi lipilu za Majuda ba bañata be ne ba pila mwa miteñi ya hae?

⁷ Lu swanela ku tatuba pilu ya luna. Ki mubonelo o cwañi wa naa na ni ona Jehova ka za lipilu za Majuda mwa linako za Jeremia? Jeremia u alaba kuli: “Lusika lwa Isilaele ha ba si ka kenya lipilu za bona mwa mupato.” Jeremia naa sa talusi mupato ko ne ba yanga Majuda ba baana ku likana ni mo ne u boniseza Mulao. Lu ziba cwañi cwalo? Nihaike kuli baana ba Sijuda ne ba ile kwa mupato, Jehova naa bulezi kuli baana bao ne ba “si ka kena mwa mupato,” ili ku talusa kuli ne “ba si ka kenya lipilu za bona mwa mupato.” (Jer. 9:25, 26) Taba yeo ne i talusañi?

8, 9. Majuda ba bañata ne ba tokwa ku ezañi ka za lipilu za bona?

⁸ Mulimu naa bulelezi Majuda ze ne ba swanela ku eza, mi taba yeo i lu tusa ku utwisisa pulelo ya kuli, “ha ba si ka kenya lipilu za bona mwa mupato.” Mulimu naa ba bulelezi kuli ba zwise mihupulo ye maswe mwa lipilu za bona. Libaka? Naa ba bulelezi libaka ha naa ize: ‘Kuli buhali bwa ka bu si ke bwa mi tukela kabakala bumaswe bwa likezo za mina.’ Majuda ne ba si ka utwa Jehova bakeñisa kuli lipilu za bona ne li ze maswe. (Mu bale Mareka 7:20-23.) Majuda bao ne ba kwenuhezi Mulimu, mi ne ba hanile ku cinca mikwa ya bona. Lipilu za bona ili ze ne kopanyeleza milelo ni mihupulo ya bona ne li ze maswe mwa meeto a Jehova. (Mu bale Jeremia 5:23, 24; 7:24-26.) Mulimu naa ba  bulelezi mo ne ba swanela ku cinceza mupilelo wa bona ha naa ize: “Mu kene mwa mupato wa Muñaa Bupilo, mi i be mupato wa lipilu za mina.”—Jer. 4:4; 18:11, 12.

⁹ Ku swana feela inge kuli lipilu za Majuda ba mwa linako za Jeremia ne li tokwa ku alafiwa. Maisilaele ba mwa linako za Mushe ni bona ne ba na ni butata bo bu swana. (Deut. 10:16; 30:6) Majuda ne ba kona ku ‘kenya cwañi lipilu za bona mwa mupato?’ Ne ba tokwa ku cinca mibonelo ya bona, litakazo, kamba milelo ye ne ba tahisezanga kuli ba palelwe ku utwa litaelo za Jehova.—Lik. 7:51.

LU KONA KU BA CWAÑI NI ‘PILU YE TABELA KU ZIBA’ JEHOVA?

10. Davida naa tatubile cwañi pilu ya hae, mi lu kona ku mu likanyisa cwañi?

¹⁰ Lu swanela ku itumela kuli Mulimu u lu tusize ku utwisisa hande pilu ya luna. Ka ku ba batanga ba Jehova, kana lwa swanela ku bilaela ka za pilu ya luna? Ba bañata mwa liputeho ba sebeleza Jehova ka busepahali mi ba na ni muzamao o munde. Bakreste bao ha ba swani ni “lifeiga ze maswe.” Kono mu hupule kuli nihaiba Davida ya naa li mutu ya lukile naa bulelezi Jehova kuli: “U ni sefe Mulimu, mi u zibe pilu ya ka; u ni like, mi u zibe mihupulo ya ka. U bone haiba ku na ni mukwa o muñwi o maswe ku na.”—Samu 17:3; 139:23, 24.

11, 12. (a) Ki kabakalañi ha lu swanela ku tatuba pilu ya luna? (b) Mulimu haa na ku ezañi?

¹¹ Jehova u bata kuli kaufelaa luna lu mu zibe ni kuli lu zwelepili ku lumelelwa ki yena. Jeremia naa bulezi kuli Jehova u tatuba batu ba ba lukile ni kuli “u ziba se si mwa lipilu ni minahano ya bona.” (Jer. 20:12, Bibele ye Kenile, Hatiso ya 1984) Bakeñisa kuli Jehova u tatuba lipilu za batu ba ba lukile, kaufelaa luna lu swanela ku tatuba lipilu za luna. (Mu bale Samu 11:5.) Ka ku eza cwalo, mwendi lu ka lemuha kuli mwa pilu ya luna ku na ni mibonelo ye fosahalile, maikuto a fosahalile, kamba milelo ye fosahalile ili lika ze kona ku fokolisa pilu ya luna. Mwendi lu na ni butata bwa ku sa akufanga ku utwa za lu bulelela Jehova. Kamba mwendi lu tokwa ku alafa pilu ya luna ya kwa moya ilikuli lu zwise butata bo mwa pilu ya luna. Ki mitala ifi ye miñwi ye bonisa mibonelo ye maswe kamba maikuto a kona ku ba mwa pilu ya luna? Lu kona ku eza cwañi licinceho?—Jer. 4:4.

¹² Jehova haa na ku lu hapeleza kuli lu cince. Jehova naa bulezi kuli ‘naa ka fa pilu ye tabela ku mu ziba’ kwa batu ba ba swanisezwa kwa “lifeiga ze munati.” Kono naa si ke a hapeleza batu bao ku cinca lipilu za bona. Batu bao ne ba tokwa ku ikataza kuli ba zibe Mulimu, mi ni luna lu swanela ku eza nto ye swana.

13, 14. Ki kabakalañi ze mwa pilu ya mutu ha li kona ku mu tahiseza butata?

¹³ Jesu naa bulezi kuli pilu ya mutu i kona ku mu tahiseza ku ba ni “mihupulo ye maswe,” ku bulaya kamba ku buka, kamba mane ku eza lika ze ñwi ze maswe. (Mat. 15:19) Ka mutala, haiba mutu u na ni litakazo ze maswe mwa pilu ya hae, wa kona ku buka kamba ku eza buhule. Haiba mutu yo a sa baki, Mulimu ha na ku mu shemuba ku ya ku ile. Kono ku kona ku ba kuli mutu yo ha ezi libi ze tuna hahulu, nihakulicwalo,  wa kona ku tuhelela litakazo ze maswe ku hula mwa pilu ya hae. (Mu bale Mateu 5:27, 28.) Lu swanela ku bona teñi kuli ha lu bi ni litakazo ze cwalo mwa pilu ya luna. Haiba mu baana, ha mu bona musali, kana mu banga ni mihupulo ye fosahalile ili ye sa tabisi Jehova? Kamba haiba mu basali, ha mu bona muuna, kana mu banga ni mihupulo ye fosahalile ili ye sa tabisi Jehova? Kana mu tokwa ku eza licinceho ka za mihupulo ye mwa pilu ya mina?

¹⁴ Kamba mwendi Mukreste wa kona ku nyemela muzwale yo muñwi kuli mane wa kona ku fita fa ku mu toya mwa pilu ya hae. (Liv. 19:17) Muzwale yo u swanela ku sebeza ka taata kuli a zwise maikuto a cwalo mwa pilu ya hae.—Mat. 5:21, 22.

15, 16. (a) Mukreste u kona ‘ku sa kenya cwañi pilu ya hae mwa mupato’? (b) Ki kabakalañi Jehova ha bata kuli lu ‘kenye lipilu za luna mwa mupato’?

¹⁵ Bakreste ba bañata ba ikataza ku sa ba ni litakazo ni maikuto a cwalo mwa lipilu za bona. Jesu ni yena naa bulezi ka za “mihupulo ye maswe.” Ka mutala, lu kana lwa nahana kuli ku sepahala kwa lubasi lwa luna ki kwa butokwa hahulu ku fita nto ifi kamba ifi. Ki niti kuli Bakreste ba swanela ku lata bahabo bona, ku fita ku ba sina batu ba lifasi ba ba si na “lilato la taho.” (2 Tim. 3:1, 3) Kono hape ha lu swaneli ku bonisa lilato le li tulile tikanyo kwa lubasi lwa luna. Batu ba bañwi ba nga kuli “mwanahabo mutu ki wa butokwa ku fita mulikani.” Haiba kuli yo muñwi mwa lubasi lwa bona a sitataliswa, ni bona ba ka sitatala. Likaizeli za Dina ne li filikani hahulu bakeñisa kuli kaizelaa bona naa ezizwe maswe. Bakeñisa buhali bwa bona, ne ba bulaile baana ba bañata. (Gen. 34:13, 25-30) Mi maikuto a maswe a naa bile ni ona Abisalomi mwa pilu ya hae naa mu tahiselize kuli a bulaye Amnoni. (2 Sam. 13:1-30) “Mihupulo ye maswe” ya kona ku lu tahiseza butata bo butuna.

¹⁶ Batu ba bañwi ba filikananga hahulu haiba yo muñwi mwa lubasi lwa bona a ezwa maswe. Kamba mane mwendi se si tisa kuli ba filikane ki ku nahana feela kuli mutu yo wa mwa lubasi lwa bona u ezizwe maswe. Batu bao baa nganga muhato mañi ku mutu ye ba nahana kuli ki yena ya tahisize butata? Mwendi ba ka mu ambuka kamba ku tuhela ku mu memanga kwa ndu ya bona. (Maheb. 13:1, 2) Kono Mukreste ya lata mizwale ba hae ha na ku eza cwalo. Jehova wa ziba ze mwa pilu ya luna. Haiba Jehova a bona maikuto a maswe ao mwa pilu ya luna, wa kona ku lu nga kuli ‘ha lu si ka kenya lipilu za luna mwa mupato.’ (Jer. 9:25, 26) Mu hupule kuli Jehova naa bulelezi  Majuda kuli: ‘Mu kenye lipilu za mina mwa mupato.’—Jer. 4:4.

MU EZE LICINCEHO MI MU ZWELEPILI KU BA NI ‘PILU YE BATA KU ZIBA’ MULIMU

17. Haiba lwa saba Jehova, ki kabakalañi ha ku kona ku lu bela bunolo ku eza licinceho mwa pilu ya luna?

¹⁷ Haiba mu tatuba pilu ya mina, mwendi mu ka lemuha kuli ha mu latelelangi litaelo za Jehova kapili sina mo mu swanela ku ezeza. Mwendi ka nzila ye ñwi ‘ha mu si ka kenya pilu ya mina mwa mupato.’ Mwendi mwa saba mo ba ka mi ngela batu ba bañwi. Kamba mwendi mu bata libubo kamba ku ba ni masheleñi a mañata. Kamba mwendi fokuñwi mu banga ni sinundwe kamba mu ñañelelanga fa nto ye mu bata ku eza mina bañi. Haki mina mu nosi ba ba ikutwa cwalo, ku na ni batu ba bañwi be ne ba ikutwile inge mina. (Jer. 7:24; 11:8) Jeremia naa ñozi kuli Majuda ba mwa linako za hae be ne ba sa sepahali ne ba na ni ‘pilu ye hanyeza ni ye ikanyisa.’ Majuda ne ba sa ‘sabi Jehova’ nihaike kuli yena naa ba lata mi naa ba file ze ne ba tokwa kaufela. (Jer. 5:23, 24) Haiba lu saba Jehova, ili ku mu kuteka, lu ka zwisa bumaswe kaufela bo bu mwa pilu ya luna. Ku saba Jehova ku ka lu tusa kuli ku be bunolo ku luna ku eza licinceho mwa pilu ya luna ni ku eza lika kaufela za bata Jehova kuli lu eze.

18. Jehova naa sepisizeñi Bakreste be ne ba li mwa bulikani bo bunca?

¹⁸ Jehova u ka lu fa ‘pilu ye tabela ku mu ziba’ ha lu nze lu ikataza ku mu saba. Jehova naa sepisize Bakreste ba ba tozizwe ili ba ba mwa bulikani bo bunca kuli naa ka ba fa pilu ye tabela ku mu ziba. Jehova naa bulezi kuli: “Ki bo bulikani bo ni ka iswala ni ba ndu ya Isilaele, mazazi ao ha sa felile, ku bulela Muñaa bupilo, ni ka ñola mulao wa ka mwa lifuba za bona, ni u ñole mwa lipilu za bona. Ni ka ba Mulimu wa bona, bona i be sicaba sa ka.” Hape naa ekelize kuli: “Ha ba sa na ku luta mutu ni mutu mulikanaa hae, ha ku na mutu ya ka luta mwanahabo kuli: Ziba Muñaa bupilo! Kakuli kaufelaa bona ba ka ni ziba, ku kala ka yo munyinyani wa bona ku isa ku yo muhulu, ku bulela Muñaa bupilo, kakuli ni ka swalela bumaswe bwa bona, mi ha ni sa na ku hupula sibi sa bona.”—Jer. 31:31-34. *

19. Ki lika mañi ze lu nyolelwa kwapili?

¹⁹ Lu nyolelwa ku bona lisepiso za sepisize Mulimu ha li ka talelezwa. Kaufelaa luna lu swanela ku ikataza ku ziba Jehova ni ku ba mwahalaa batu ba hae. Kono lu kona ku ziba Jehova ku ya ku ile haiba feela libi za luna li swalelwa ka tiululo ya Kreste. Bakeñisa kuli lwa kona ku swalelwa, ni luna lu swanela ku lata ku swalela ba bañwi nihaike kuli ku eza cwalo ku kona ku ba taata. Lu swanela ku sebeza ka taata kuli lu ambuke moya wa ku nyemelanga batu ba bañwi kamba ku ba toya. Ku eza cwalo ku ka bonisa kuli lu bata ku sebeleza Jehova mi lu tabela ku mu ziba hande. Lu ka swana sina batu ba naa bulelezi Jehova kuli: “Mu ka ni bata, mi mu ka ni fumana, ha mu ni bata ka lipilu za mina kaufela. Mi ni ka fumanwa ki mina.”—Jer. 29:13, 14.

[Litaluso za kwatasi]

[Lipuzo za Tuto]

[Siswaniso se si fa likepe 11]

Mu tatube pilu ya mina mi mu zwise litakazo ze maswe kuli mu fuyaulwe ki Mulimu