Kana Mu Ka Mamela Litemuso Za Jehova Ze Utwahala?
Kana Mu Ka Mamela Litemuso Za Jehova Ze Utwahala?
“Nzila ki yona ye, mu zamaye ku yona!”—ISA. 30:21.
1, 2. Satani u bata ku ezañi, mi Linzwi la Mulimu li lu tusa cwañi?
SISUPO sa mwa mukwakwa se si supile ku sili sa latehisa mi sa kona ku mi kenya mwa kozi. Mu nge kuli mulikanaa mina u mi lemusa kuli mutu ya maswe u cincize sisupo se siñwi kuli a latehise batu. Kana ne mu ka mamela temuso yeo?
2 Satani ki sila se si maswe se si bata ku lu kelusa. (Sin. 12:9) Lika ze kelusa ze lu nyakisisize mwa taba ye felile li zwa ku yena mi u itusisa zona kuli a lu keluse mwa nzila ye isa kwa bupilo bo bu sa feli. (Mat. 7:13, 14) Kono Mulimu wa luna ya lilato u lu lemusa ka za likukuezo ze zwa ku Satani. Ha lu nyakeñi lika ze ñwi ze talu za itusisa Satani kuli a lu keluse ni ka mo Bibele i lu tuseza ku li pima. Ha lu bala Bibele, lwa kona ku bona inge kuli Jehova u lu zamaya mwamulaho, inzaa li: “Nzila ki yona ye, mu zamaye ku yona!” (Isa. 30:21) Ha lu nze lu ituta litemuso zeo, lu ka bata hahulu ku eza za lu bulelela Jehova.
Mu si ke Mwa Latelela “Baluti ba Buhata”
3, 4. (a) Ki kabakalañi baluti ba buhata ha ba swana sina masima a omile? (b) Baluti ba buhata ba bañata ba zwanga kai, mi ba batañi?
3 Mu nge kuli mu zamaya mwa lihalaupa mi mu utwa linyolwa. Ha mu bona lisima kwahulenyana, mwa shashokela kwateñi ka ku nahana kuli mu ka yo fumana mezi. Kono ha mu fita kwateñi mu fumana kuli ki mo ku lenga. Mu ka ikutwa ku swaba maswe! Baluti ba buhata ba swana sina masima a omile mi niti i swana sina mezi. Batu ba ba nahana kuli baluti bao ba na ni niti ba ka swaba hahulu. Jehova u lu lemusa ka za baluti ba buhata ka ku itusisa baapositola bo Paulusi ni Pitrosi. (Mu bale Likezo 20:29, 30; 2 Pitrosi 2:1-3.) Baluti bao ki bo mañi? Manzwi a Paulusi ni Pitrosi a lu tusa ku ziba ko ba zwa baluti bao ni mo ba pumela batu.
4 Paulusi naa bulelezi maeluda ba mwa puteho ya mwa Efese kuli: “Mwahalaa mina luli, ku ka zwa baana ba ba ka bulela litaba ze kopami.” Mi Pitrosi naa ñolezi liputeho kuli: “Ku mina baluti ba buhata ba ka bonahala.” Kacwalo baluti ba buhata ba kona ku simuluha mwa puteho. Baluti bao ki bakwenuheli. * Ba batañi? Paulusi naa bulezi kuli ha ba zwa mwa kopano ya Jehova, ba bata kuli “balutiwa ba ba latelele.” Balutiwa bao ki balutiwa ba Jesu Kreste. Baluti ba buhata ha ba ipateli balutiwa ba bona, kono ba lika ku nga balutiwa ba ba mwa puteho. Jesu naa bulezi kuli bakwenuheli ba swana sina “litongwani ze pamula” lingu. Bakwenuheli ba bata ku sinya tumelo ya ba ba mwa puteho ni ku ba zwisa mwa niti.—Mat. 7:15; 2 Tim. 2:18.
5. Baluti ba buhata ba pumanga cwañi batu?
5 Baluti ba buhata ba pumanga cwañi batu? Ba kenyanga mihupulo ya bona mwa puteho “ka butali,” sina masholi mo ba kenyezanga lika mwa naha ka sikupuki. Bakwenuheli ba itusisanga “manzwi a butali.” Fo kikuli ba bulelanga lika ze utwahala inge ki za niti, sina mo ba ezezanga masholi ba ba panganga mapepa a bonahala inge ki a niti kanti ki a buhata. Ba lutanga lituto za buhata mi ba likanga ku “kopamisa . . . Mañolo.” (2 Pit. 2:1, 3, 13; 3:16) Bakwenuheli ha ba na taba ni luna. Haiba lu ba latelela lu ka keluha mwa nzila ye isa kwa bupilo bo bu sa feli.
6. Bibele i lu fa temuso ifi ye utwahala ka za baluti ba buhata?
6 Lu kona ku isileleza cwañi kwa baluti ba buhata? Bibele i lu bulelela ze lu swanela ku eza. (Mu bale Maroma 16:17; 2 Joani 9-11.) I lu bulelela ka ku utwahala kuli: “Mu ba pime.” Fo kikuli lu lukela ku ba ambuka. Mu nge kuli mualafi u mi bulelezi kuli mu ambuke mutu ya kula butuku bo bu yambukela ili bo bu bulaya. Temuso ya hae ya utwahala hande, mi mu ka ikataza ku eza za mi bulelezi. Bakwenuheli ba swana sina mutu ya kula butuku yo mi ba lika ku tahisa kuli batu ba bañwi ba nahane sina mo ba nahanela bona ka ku ba luta lituto za bona za buhata. (1 Tim. 6:3, 4) Mi Jehova u swana sina mualafi yo munde yo. U lu bulelela ka ku utwahala hande kuli lu ambuke baluti ba buhata. Lu swanela ku ikataza ku mamela temuso ya hae kamita.
7, 8. (a) Lu swanela ku ezañi kuli lu ambuke baluti ba buhata? (b) Ki kabakalañi ha mu bata ku tundamena ku ambuka baluti ba buhata?
7 Lu swanela ku ezañi kuli lu ambuke baluti ba buhata? Ha lu lukeli ku ambola ni bona kamba ku ba memela mwa mandu a luna. Ha lu swaneli ku bala libuka za bona, ku ba buha fa mazimumwangala, ku bala ze ba ñola fa Intaneti, kamba ku ñola maikuto a luna ka ze ba ñola fa Intaneti. Ki kabakalañi ha lu swanela ku ikataza ku ba ambuka? Kakuli lwa lata “Mulimu wa niti.” Kacwalo ha lu lati ku teeleza kwa lituto za buhata ze lwanisa niti ye mwa Linzwi la hae. (Samu 31:5; Joa. 17:17) Hape lwa lata kopano ya itusisa Jehova ku lu luta lituto ze tabisa. Kopano ya Jehova ki yona ye lu lutile ka za libizo la hae ni taluso ya lona, mulelo wa hae ka za lifasi, ze ezahala ku luna ha lu shwa, ni sepo ya ku zuswa kwa bafu. Kana mwa hupula mo ne mu ikutwezi ha ne mu itutile lituto zeo lwa pili ni lituto ze ñwi? Kacwalo mu si ke mwa tuhelela baluti ba buhata ku mi kelusa mwa kopano ye mi lutile lituto zeo.—Joa. 6:66-69.
8 Ha lu na ku latelela baluti ba buhata niha ba ka bulela nto ifi kamba ifi! Ha lu koni ku teeleza kwa batu ba ba swana sina masima a omile. Ba ba ka ba teeleza ba ka swaba. Luna lu ka sepahala ku Jehova ni kwa kopano ya hae. Kopano yeo ya samba ya be i lu swabise mi kamita i lu fanga mezi a mañata a kenile aa li niti ya mwa Linzwi la Mulimu.—Isa. 55:1-3; Mat. 24:45-47.
Mu si ke Mwa Latelela “Matangu”
9, 10. Paulusi naa file Timotea temuso mañi, mi ki matangu afi a naa nahana Paulusi? (Mu bone ni litaluso za kwatasi.)
9 Sisupo sa supisize mutu mwa nzila i sili sa kona ku lu latehisa. Fokuñwi ku bunolo ku lemuha kuli sisupo si supile ku sili, kono fokuñwi ku taata. Mashano a zwa ku Satani ni ona a cwalo. Haiba lu sa tokomeli, a mañwi a mashano a hae a kona ku lu kelusa. Muapositola Paulusi u lu lemusa ka za mashano ao. U a talusa kuli ki “matangu.” (Mu bale 1 Timotea 1:3, 4.) Matangu ao ki nto mañi, mi lu kona ku a ambuka cwañi? Lu swanela ku ziba likalabo kuli lu si ke lwa zwa mwa nzila ye isa kwa bupilo bo bu sa feli.
10 Temuso ya Paulusi ka za matangu i fumaneha mwa liñolo la pili la naa ñolezi Timotea ya naa li eluda. Paulusi naa bulelezi Timotea kuli a buluke puteho inze i kenile ni ku tusa mizwale ni likaizeli ba hae kuli ba sepahale ku Jehova. (1 Tim. 1:18, 19) Linzwi la Sigerike le li tolokilwe kuli “matangu” li talusa “lishano” kamba “likande la ku ikupulela.” Buka ye ñwi i bulela kuli linzwi leo li talusa likande la bulapeli le li si la niti. (The International Standard Bible Encyclopaedia) Mwendi Paulusi naa nahana ka za mashano a bulapeli e ne ba ikupulezi batu ili a naa susueza ba bañwi ku batisisa litaba. * Matangu ao a “tahisa likañi,” fo kikuli, batu ba ba a teeleza ba kalisa ku buza lipuzo ka za litaba za buhata mi ba sinya nako ya bona ku bata likalabo. Satani u itusisa matangu a cwalo ni mashano a bulapeli kuli a libalise batu lika za butokwa hahulu. Kelezo ya Paulusi ya utwahala: Mu si ke mwa isa pilu kwa matangu!
11. Satani u itusisa cwañi bulapeli bwa buhata kuli a keluse batu? Ki temuso mañi ye lu swanela ku mamela?
11 Ki afi matangu a mañwi a kona ku lu kelusa haiba lu sa tokomeli? Lwa kona ku bulela kuli litangu ki tuto ya bulapeli ye kelusa lizebe za luna “kwa niti.” (2 Tim. 4:3, 4) Satani u butali. U itusisa bulapeli bwa buhata kuli a keluse batu. Ki lona libaka Bibele ha i bulela kuli u ipumisa ku ba “lingeloi la liseli.” (2 Makor. 11:14) Ka mutala, bulapeli bo bu ipumisa kuli bu latelela Kreste bu lutanga lituto za buhata ze cwale ka tuto ya Silalu ni ya lihele la mulilo. Hape bu luta kuli ku na ni nto ye zwelangapili ku pila hamulaho wa lifu. Batu ba bañata ba nahana kuli mikiti ya Ngilisimusi ni Isita i tabisa Mulimu, kono lika ze ba ezanga batu ka nako ya mikiti yeo li simuluha kwa bulapeli bwa buhata. Ha lu na ku keluswa ki matangu haiba lu mamela temuso ya Mulimu ya kuli lu ikambuse kwa bulapeli bwa buhata ni kuli lu “si ke [lwa] swala se si masila.”—2 Makor. 6:14-17.
12, 13. (a) Ki mashano afi a malalu a zwa ku Satani? Mi ki ifi niti ka za mashano ao? (b) Lu swanela ku ezañi kuli lu si ke lwa pumiwa ki matangu a Satani?
12 Ku na ni mashano a mañwi a Satani a kona ku lu kelusa haiba lu sa tokomeli. Ki ye mitala: Wa kona ku eza so lata kaufela; ki wena ya swanela ku iketela se si lukile ku se si si ka luka. Lu bonanga taba yeo fa mazimumwangala, mwa mafilimu, mwa limagazini, mwa mitende, ni fa Intaneti. Bakeñisa kuli lu bonanga taba yeo nako ni nako, ku bunolo kuli lu kalise ku nahananga cwalo ni ku latelela mihupulo ye maswe ya lifasi. Kono taba ya niti ki ya kuli lu tokwa Mulimu kuli a lu taluseze se si lukile ni se si si ka luka. (Jer. 10:23) Mulimu ha na ku cinca nto ifi kamba ifi fa lifasi. Muhupulo wo u tahisa kuli batu ba nahane feela za kacenu. Ha ba isi pilu kwa nako ya kwapili kamba kwa tato ya Mulimu. Haiba lu kukuezwa ki moya wo, lu kona ku kalisa ku ba ni “buzwa ni ku palelwa” ku beya muselo mwa sebelezo ya luna ku Mulimu. (2 Pit. 1:8) Taba ya niti ki ya kuli Jehova u tuha a cinca lika fa lifasi, mi lu swanela ku bonisa ka mo lu pilela kuli lwa lumela taba yeo. (Mat. 24:44) Mulimu ha naa taba ni mina. Ku lumela lishano leo la Satani ku kona ku tahisa kuli lu tuhele ku sebeleza Jehova ka ku hupula kuli ha lu swanelwi ki lilato la Mulimu. Taba ya niti ki ya kuli Jehova wa lata mañi ni mañi wa batanga ba hae, mi ki ba butokwa ku yena.—Mat. 10:29-31.
13 Lu swanela ku tokomela kamita kuli lu si ke lwa nahana sina mo ba nahanela batu ba lifasi la Satani. Fokuñwi ze ba bulelanga ni ze ba nahananga li kona ku bonahala inge za niti. Kono mu hupule kuli Satani u bata ku lu puma, mi ha ku na mutu ya ziba ku puma batu ku mu fita. Lu swanela ku mamela litemuso za mwa Bibele kuli lu si ke lwa pumiwa ki matangu a Satani.—2 Pit. 1:16.
Mu si ke Mwa “Latelela Satani”
14. Paulusi naa file temuso mañi kwa limbelwa za likalibe ze ñwi? Ki kabakalañi ha lu tokwa ku mamela temuso yeo?
14 Mu nge kuli mwa mukwakwa ku na ni sisupo se si li: “Nzila ye I ya ku Satani.” Ki niti kuli ha ku na Mukreste ya kona ku latelela sisupo se si cwalo. Kono nihaiba Bakreste ba niti ba kona ku kalisa ku “latelela Satani.” Paulusi u lu lemusa ka mo i kona ku ezahalela taba yeo. (Mu bale 1 Timotea 5:11-15.) Nihaike kuli manzwi a hae naa ama “limbelwa za likalibe” ze ñwi, kaufelaa luna lwa kona ku tusiwa ki za naa bulezi. Limbelwa zeo ne li sa nahani kuli ne li latelela Satani, kono likezo ni lipulelo za zona ne li bonisa kuli ne li latelela Satani luli. Lu kona ku ezañi kuli lu si ke lwa latelela Satani ka ku sa ziba? Ha lu nyakeñi temuso ya Paulusi ka za lusebo.
15. Ki ufi mulelo wa Satani? Ka ku ya ka Paulusi, ki lika mañi za itusisa Satani kuli a lu ezise za lata?
15 Satani ha lati kuli lu bulele ka za lika ze lu lumela. U bata kuli lu tuhele ku kutaza taba ye nde. (Sin. 12:17) U bata kuli lu eze lika ze sinya nako kamba ze tahisa mifilifili mwahalaa batu ba Jehova. Paulusi naa bulezi lika ze ñwi za itusisa Satani. Paulusi naa bulezi kuli limbelwa ne ba “ituta buzwa ha ba pota-pota mwa mandu.” Limbelwa zeo ne li sinyanga nako ka ku potela balikani ni ku ambola litaba ze ne si za butokwa. Ni luna haiba lu sa tokomeli lwa kona ku sinya nako ya luna ni ya ba bañwi. Ka mutala, lu kona ku eza cwalo ka ku balanga mashango a si a butokwa kamba a si a niti ni ku lumela ba bañwi mashango ao. Paulusi hape naa bulezi kuli limbelwa zeo ne li “babuabui,” kamba basebi. Lusebo lu maswe kakuli lu tahisanga lifapano. (Liprov. 26:20) Ba ba seba ba bañwi ba swana sina Satani Diabulosi niha ba sa zibi cwalo. * Limbelwa hape ne ba “ikenya mwa litaba za ba bañwi.” Ne ba likanga ku bulelela ba bañwi mo ba swanela ku pilela. Ha ku na ya swanela ku eza cwalo. Mikwa yeo kaufela ya kona ku lu tuhelisa ku eza musebezi wa butokwa wa lu file Jehova, wona wa ku kutaza Mubuso. Haiba lu tuhela ku kutaza, lu kalisa ku latelela Satani. Mi ha lu yemela Satani, lu lwanisa Jehova. Lu na ni ku keta ye lu ka yemela.—Mat. 12:30.
16. Lu lukela ku ezañi kuli lu si ke lwa latelela Satani?
16 Haiba lu mamela ze i bulela Bibele, ha lu na ku latelela Satani. Paulusi u talusa lika ze ñwi ze kona ku lu tusa. U bulela kuli lu swanela ku ‘tiisa kamita musebezi wa Mulena.’ (1 Makor. 15:58) Ha lu sebeleza Jehova ka taata, ha lu na ku sinya nako ku eza lika ze si na tuso ni ze kona ku lu kenya mwa kozi. (Mat. 6:33) Hape lu swanela ku bulelanga “manzwi a mande a yahisa.” (Maef. 4:29) Mu si ke mwa seba kamba ku teeleza kwa lusebo. * Mu sepe mizwale ni likaizeli ba mina mi mu ba kuteke. Haiba mu eza cwalo, mu ka bulelanga lika ze nde ka za bona. Paulusi hape u li: “Mu isebeleze za mina.” (1 Mates. 4:11) Mu ise pilu ku ba bañwi, kono mu eze cwalo ka likute. Mu hupule kuli ku na ni lika ze ñwi ze ba sa lati ku ambola ni ze ba sa lati kuli ba bañwi ba li zibe. Hape mu hupule kuli ha lu swaneli ku ezeza ba bañwi liketo ze ba swanela ku ikekeza bona bañi.—Magal. 6:5.
17. (a) Ki kabakalañi Jehova ha lu lemusa lika ze lu sa swaneli ku latelela? (b) Lu swanela ku tundamena ku ezañi?
17 Lu itumela ku Jehova ka ku lu bulelela ka ku utwahala hande lika ze lu sa lukeli ku latelela! Lu swanela ku hupula kuli Jehova u lu fa litemuso kaufela ze lu nyakisisize kabakala kuli u lu lata hahulu. Ha lati kuli Satani a lu pume ni ku lu nyandisa. Nzila ya bata Jehova kuli lu zamaye ku yona i taata, kono ki yona feela nzila i nosi ye isa kwa bupilo bo bu sa feli. (Mat. 7:14) Lu swanela ku tundamena ku utwa manzwi a Jehova, a li: “Nzila ki yona ye, mu zamaye ku yona!”—Isa. 30:21.
[Litaluso za kwatasi]
^ para. 4 Mukwenuheli ki mutu ya siya bulapeli bwa niti.
^ para. 10 Buka ya Tobita, kamba Tobiasi, ye ba nga batu ba bañwi kuli ki buka ya mwa Bibele, ki ye ñwi ya matangu a buhata a naa fumaneha mwa miteñi ya Paulusi. Ne i ñozwi ibato ba lilimo ze 200 Kreste a si ka pepwa kale. Buka yeo i tezi litaba za buhata ni matangu a za mabibo. I bulela ka za matangu a buhata kono i talusa kuli matangu ao ki a niti.—Mu bone buka ya Insight on the Scriptures, Volyumu 1, likepe la 122.
^ para. 15 Linzwi la Sigerike le li tolokilwe kuli “diabulosi” li talusa “mutu ya seba ba bañwi kuli a ba sinye libizo.” Linzwi leo li itusisizwe kwa ku talusa Satani, ya naa bile lihata la pili.—Joa. 8:44; Sin. 12:9, 10.
^ para. 16 Mu bone taba ye li, “Mafufa A Hasanyizwe ki Moya.”
Mu Kona ku Alaba Cwañi?
Mu kona ku bonisa cwañi kuli mwa mamela litemuso ze mwa mañolo a latelela?
[Lipuzo za Tuto]
[Mbokisi/Maswaniso a fa likepe 19]
Mafufa A Hasanyizwe ki Moya
Ku na ni likande la Sijuda le li bonisa bumaswe bwa lusebo.
Muuna yo muñwi naa bulelezi batu ba bañata buhata ka za muuna ya butali hahulu mwa munzi. Hamulaho wa nako, muuna yo a ikupela swalelo ku muuna ya butali, a li: “Ni kona ku ezañi kuli u ni swalele bufosi bwa ka?” Muuna ya butali a mu bulelela kuli: “Ku na ni nto i liñwi ye u kona ku eza. U nge musamo o tezi mafufa. U u pazule fahali mi moya u hasanye mafufa ao.” Sifosi yo naa sa zibi libaka muuna yo ha naa mu bulelezi cwalo kono a eza za naa bulelezwi. Hasamulaho, a kutela ku muuna ya butali mi a mu buza, a li: “Kana u ni swalezi cwale?” Muuna ya butali a li: “Pili u ye u yo kubukanya mafufa kaufela.” Sifosi a li: “Kono nto yeo i taata hahulu. Moya u hasanyize mafufa. Ha ni sa kona ku a fumana.” Cwale muuna ya butali a mu alaba, a li: “Sina mafufa mwa hasanezi mwa libaka ze ñata, ni buhata bwa hao bu fitile kwa batu ba bañata. Mi sina ha u sa koni ku fumana mafufa ani, ha u koni ku libalisa batu lika ze ne u ba bulelezi.”
Tuto ye lu ituta ya iponelwa hande. Ha lu koni ku cinca manzwi e lu bulezi kale. Mi fokuñwi ha lu koni ku felisa bumaswe bo bu tisizwe ki ze lu bulezi. Kacwalo lu si ka bulela kale ba bañwi maswe, lu swanela ku hupula kuli manzwi a luna a swana sina mafufa a hasanyizwe ki moya.
[Siswaniso se si fa likepe 16]
Batu ba bañwi ba kona ku memela cwañi bakwenuheli mwa mandu a bona?
