Mu Likanyise Busepahali Bwa Itai
Mu Likanyise Busepahali Bwa Itai
“MULENA Mulimu Ya-Mata-Kaufela, misebezi ya hao ki ye mituna, ya komokisa. Wena Mulimu wa macaba, linzila za hao li lukile, ki za niti. Ya si na ku saba ni ku lumbeka Libizo la hao, ikaba mañi Mulena? Kakuli Ya kenile [“ya sepahala,” NW] ki Wena a nosi.” Pina ye, ye ne opezwi mwa lihalimu ki “ba ne ba tuzi sibatana ni siswaniso sa sona” i bonisa busepahali bwa Mulimu. (Sin. 15:2-4) Jehova u bata kuli balapeli ba hae ba mu likanyise ka ku bonisa kalemeno ka kande ka, ka busepahali.
Kono Satani Diabulosi, u sweli ku lika ka mwa konela kaufela kuli a kauhanye balapeli ba Mulimu ba fa lifasi kwa lilato la Mulimu ye ba lapela. Nihakulicwalo, ba bañata ba zwezipili ku sepahala ku Mulimu, nihaiba mwa linako ze taata. Ki taba ye lu tabisa luli kuli Jehova wa itebuha hahulu busepahali bwa luna bo bu cwalo! Kaniti, lu na ni buikolwiso bwa kuli: “[Muñaa] Bupilo u lata ze lukile, mi ha tuheli batu ba hae ba ba sepahala.” (Samu 37:28; Bibele ye Kenile, hatiso ya 1984) Kuli a lu tuse ku zwelapili ku sepahala, u ñozi mitala ya batu ba bañata ba ne ba sepahalile mwa Linzwi la hae. O muñwi wa mitala yeo ki wa Itai wa kwa Gati.
‘Muzwahule ni Mukozi’
Ku bonahala kuli Itai na pepezwi mwa muleneñi wo ne u tumile hahulu wa Mafilisita wa Gati, ili mo ne ku pila singangalume Goliati ni lila ze ñwi ze sabisa za Maisilaele. Bibele fo i bulelela lwa pili ka za Itai, ndwalume ya yeziseli, ki ka nako yeo Abisalomi naa fetuhezi Mulena Davida. Itai ni Mafilisita ba 600 ba ne ba mu latelezi ne ba pila mwa buhapiwa mabapa ni Jerusalema.
Taba ya Itai ni ba ne ba mu latelela, mwendi ne i hupulize Davida mazazi a naa balehile ni ku yambaela muta yena ni lindwalume za Maisilaele ze 600 ha ne ba tutezi mwa naha ya Mafilisita, ni ku yo ina mwa sibaka se ne si buswa ki Akishi, mulena wa Gati. (1 Sam. 27:2, 3) Itai ni baana ba hae ne ba ka ezañi Davida ha naa talimani ni petuhelo ya mwanaa hae Abisalomi? Kana ne ba ka yema kwa lineku la Abisalomi, ku itulela feela, kamba ne ba ka yema kwa lineku la Davida ni baana ba hae?
Mu beye mwa pono Davida inge a baleha mwa Jerusalema, ni ku to yema mwa sibaka se si bizwa Beth-merhak, ili ku talusa “Ndu ya Mafelelezo.” Mwendi ki yona ndu ya mafelelezo mwa Jerusalema kwa neku la Lilundu la Likota za Olive pili mu si ka sila kale Musindi wa Kidroni. (2 Sam. 15:17) Ka nako ye, Davida u tatuba mpi ya hae ha i nze i fita fapilaa hae. A mu bone! Haki Maisilaele ba ba sepahala feela ba ba li ni yena kono u inzi ni Makereti kaufela, ni Mapeleti kaufela. Hape ni Magati kaufela—Itai ni lindwalume za hae ze 600.—2 Sam. 15:18.
Ka ku mu utwela makeke, Davida u bulelela Itai kuli: “Wena u telañi ni luna? Kuta, u siyale ni mulena [ili ku talusa Abisalomi]; kakuli u muzwahule ya zwisizwe haenu; kutela mwa ndu ya hao. Wena ya sa z’o fita mabani fela, ni ka ku lika-likisa cwañi kacenu hamoho ni luna, ku ya mwani ni mwani? Kakuli na, ni ya ko ni ka ya kaufela. Kuta, u kutise ni banabahenu. Sishemo ni ku sepahala kwa [Muñaa] Bupilo li be ni wena!”—2 Sam. 15:19, 20.
Itai u zibahaza busepahali bwa hae bo bu tiile. U alaba kuli: “Ka [Muñaa] Bupilo Ya-Pila, ni ka mulena [muñaa] ka ya pila, mw’a ka y’o fita mulena [muñaa] ka, kamba ki ku y’o shwela mwateñi, kamba ki ku y’o pila, mutang’a hao ni yena u ka ba mwateñi.” (2 Sam. 15:21) Manzwi a, naa kana a hupulize Davida manzwi a swana a naa bulezwi ki bo kukululu ba hae bo Ruti. (Ruti 1:16, 17) Manzwi a Itai a fita Davida kwa pilu, mi u mu bulelela kuli: “Taha, u ni fitele kwapili,” u sile musindi wa Kidroni. “Cwale Itai wa kwa Gati, ni batu kaufela ba sitopa sa hae, ni bana kaufela ba ba ku yena, ba fitela mulena kwapili.”—2 Sam. 15:22.
Mañolo Naa Ñolezwi “ku lu Luta”
Maroma 15:4 i talusa kuli: “Manzwi kaufela h’a ñozwi kale, a ñozwi ku lu luta.” Lu kona ku eza hande ku ipuza kuli: Lu kona ku itutañi kwa mutala wa Itai? Ha lu nyakisiseñi se ne si mu tusize kuli a sepahale ku Davida. Nihaike kuli Itai neeli muzwahule ni mukozi ya naa zwile kwa naha ya Mafilisita, naa lemuhile kuli Jehova ki Mulimu ya pila, ni kuli Davida ki mutoziwa wa Jehova. Itai naa si ka ba ni saluluti bakeñisa sitoyo se ne si li teñi mwahalaa Maisilaele ni Mafilisita. Itai naa si ka nga Davida sina mutu ya naa bulaile ikandulwa wa Mufilisita Goliati ni batu ba bañata ba mwa naha ya hae. (1 Sam. 18:6, 7) Itai naa nga Davida sina mutu ya lata Jehova, mi naa lemuhile tulemeno twa Davida to tu zwile mubano. Kacwalo Davida a kuteka hahulu Itai. Ndwa ya ku lwanisa Abisalomi ha ne i tiile, Davida mane naa beile mpi ye ñwi ya balwani “mwa zamaiso ya Itai!”—2 Sam. 18:2.
Ni luna lu swanela ku eza buikatazo bwa ku sa ketulula ba bañwi bakeñisa ku shutana kwa lizo, litalo, kamba ku shutana kwa mushobo, ili saluluti ni sitoyo sifi kamba sifi, kono lu swanela ku lemuha tulemeno to tunde ku ba bañwi. Swalisano ye nee bile teñi mwahalaa
Davida ni Itai i bonisa kuli ku ziba Jehova ni ku mu lata ku kona ku lu tusa ku pima matata a swana ni ao.Ha lu nze lu yeya mutala wa Itai, lwa kona ku ipuza kuli: ‘Kana na bonisa busepahali bo bu swana ku Jesu ya ka eza lika ze tuna ku fita Davida? Kana na bonisa busepahali ka ku tukufalelwa mwa musebezi wa ku kutaza Mubuso ni ku luta batu kuli ba be balutiwa?’ (Mat. 24:14; 28:19, 20) ‘Ni kona ku itiisa cwañi kuli ni bonise busepahali?’
Litoho za mabasi ni bona ba kona ku tusiwa ha ba yeya mutala wa busepahali bwa Itai. Ku yemela Davida ka busepahali ni ku keta ku ya ni mutoziwa wa Mulimu kai ni kai kwa na ya, ne ku amile hahulu baana ba Itai. Ka ku swana, keto ye ba kona ku eza litoho za mabasi kuli ba zwisezepili bulapeli bwa niti, i kona ku ama mabasi a bona, kono i kona ku tisa butata bwa ka nakonyana. Kono lu sepiswa kuli: “Ku ya sishemo, [Muñaa Bupilo] u iponahalisa sishemo.”—Samu 18:25.
Hamulaho wa ndwa ya Davida ni Abisalomi, mañolo ha buleli ze ñwi ka za Itai. Kono ku bonahala hanyinyani feela kwa taba ya hae mwa Linzwi la Mulimu, ku lu bonisa kutwisiso ya hae ye tuna ya mwa naa ezelize lika mwa nako ye taata mwa bupilo bwa Davida. Ku ñolwa kwa taba ya Itai mwa Mañolo a tahile ka moya wa Mulimu, ki bupaki bwa kuli Jehova wa lemuhanga ni ku fa mupuzo batu ba ba sepahala.—Maheb. 6:10.