Kana Mwa Susuezanga Ba Bañwi?

LILUNDU la Hermoni ki lilundu le li buheha luli, mi li fumaneha kwa mboela wa malundu a Anti-Lebanon, mi ngo ya lona i eza limita ze 2,814 ku ya mwahalimu. Ngo ya lilundu la Hermon i kwahelwanga ki litwa ibato ba silimo kaufela, mi lilundu leo li talanga puka busihu ha ku fuka moya o futumala. Puka yeo i kolobisanga likota ze beya miselo ze fa njetumuko ya lilundu leo ni masimu a likota za veine a li bukaufi ni lona. Mwa Isilaele wa ikale, puka yeo ne i tahisa mukamo kwa limela ka nako ye telele ya mbumbi.

Pina ye tahile ka moya wa Mulimu i swaniseza balapeli ba Jehovah kwa “puka ya kwa Hermoni ye t’o kolobisa malundu a Sione.” (Samu 133:1, 3) Sina lilundu la Hermoni mo li kolobiseza limela, ni luna lwa kona ku katulusa batu be lu kopana ni bona. Lu kona ku eza cwañi cwalo?

Mutala wa Jesu O Susueza

Jesu Kreste na li mutu ya susueza luli. Mutu na kona ku fumana tuso ye tuna ku yena niha na ka ba ni yena ka nakonyana fela. Ka mutala, Mareka muñoli wa buka ya Evangeli u talusa kuli: “[Jesu] a nga [banana] mwa mazoho a hae, mi a ba fuyola ka ku beya mazoho a hae fahalimu a bona.” (Mareka 10:16) Kaniti banana bao ne ba ikutwile hande luli!

Fa lizazi la hae la mafelelezo sina mutu fa lifasi, Jesu na tapisize mautu a balutiwa ba hae. Kaniti buikokobezo bwa hae ne bu ba susumelize luli!. Ha sa felize ku eza cwalo, a ba bulelela kuli: “Kakuli ni mi ezelize mutala, kuli mu eze mo ni mi ezelize.” (Joani 13:1-17) Kaniti balutiwa ni bona ne ba tokwa ku ikokobeza. Nihaike baapositola ne ba si ka utwisisa za na talusa Jesu ka nako yeo mi ne ba kananile za taba ya ku ba yo mutuna, Jesu na si ka ba nyemela. Kono, na ba sikuluzi ka musa. (Luke 22:24-27) “Niha n’a tapaulwa, [Jesu] n’a sa kutisi matapa.” Mane “niha n’a utwiswa butuku n’a sa fumbeli; kono n’a sepa Yena ya atula ka ku luka.” Lu swanela ku likanyisa mutala wa Jesu o munde.—1 Pitrosi 2:21, 23.

Jesu na bulezi kuli: “Mu itwese coko ya ka, mi mu itute ku na; kakuli ni na ni musa ni pilu ye bunolo, mi mu ka fumanela mioya ya mina pumulo.” (Mateu 11:29) Mu nahane fela mo ne mu ka ikutwela kambe ne mu lutilwe ki Jesu ka sibili. Batu ba ne ba pila mwa sibaka sa hulezi ne ba komokile hahulu ha ne ba mu utwile inze a kutaza mwa Sinagoge ya bona, mi ba li: “Yo, u ngile kai butali bo bu cwana, ni mata?” (Mateu 13:54) Ku bala litaba za bupilo ni bukombwa bwa Jesu ku kona ku lu luta lika ze ñata ka za mo lu kona susueleza ba bañwi. Ha lu nyakisiseñi mo Jesu na boniselize mutala o munde ka manzwi a yahisa ni ka ku tusa ba bañwi.

Mu Itusise Manzwi A Yahisa

Ku sinya muyaho ku bunolo hahulu ku fita ku yaha o munca. Manzwi e lu itusisa ni ona a cwalo. Ka ku ba batu ba ba si ka petahala, kaufel’a luna lwa fosanga. Mulena Salumoni na ize: “Ha ku na mutu ya lukile mwa lifasi, ya nz’a eza hande fela a sa fosi.” (Muekelesia 7:20) Ku bunolo hahulu ku  lemuha mafosisa a mutu yo muñwi ni ku mu zwapaula ka manzwi a maswe. (Samu 64:2-4) Kono lu tokwa ku ikataza kuli lu bulelange litaba ze yahisa .

Jesu na itusisize lilimi la hae ka nzila ye susueza batu ba bañwi. Na ba susuelize ka ku kutaza taba ye nde ya Mubuso ku bona. (Luka 8:1) Jesu hape na susuelize batu ba ne ba tilo ba balutiwa ba hae ka ku ba patululela Ndat’ahe wa kwa lihalimu. (Mateu 11:25-27) Ku swanezi batu ha ne ba tabezi luli!

Kono bañoli ni Bafalisi ne ba sa iyakatwi batu ba bañwi. Jesu na bulezi za bona kuli: “Ba lata litulo ze kwapili mwa mikiti, ni litulo ze kwapili mwa masinagoge.” (Mateu 23:6) Mane ne ba shendaula batu-tu fela kuli: “Buñata bo, bo bu sa zibi Mulao, bu kutilwe.” (Joani 7:49) Moya o cwalo ne u sa katulusi ni hanyinyani!

Hañata lipulelo za luna li bonisa ze lu nahana ni mo lu ngela batu ba bañwi. Jesu na bulezi kuli: “Mutu yo munde u zwisa ze nde mwa sibulukelo se sinde sa pilu ya hae; mi mutu ya maswe u zwisa ze maswe mwa sibulukelo sa hae se si maswe; kakuli mulomo wa mutu u buleliswa ki se si tezi mwa pilu.” (Luka 6:45) Kono cwale kiñi se lu swanela ku eza kuli lu yahise ba bañwi ka manzwi a luna?

Pili lu swanela ku nahananga lu si ka bulela kale. Liproverbia 15:28 i li: “Pilu ya mutu ya na ni niti i ikupula kalabo.” Ku ikupula cwalo ha ku tokwi ku nga nako ye telele. Ha lu nahanela cimo za ku bulela, lwa kona hañata ku lemuha mwa kona ku ngelwa manzwi a luna. Lwa kona ku ipuza kuli: ‘Kana ze ni bata ku bulela li bonisa lilato? Kana litaba zeo ki za niti kamba ki za buhata? Kana ze ni bata ku bulela li kona ku swanisezwa kwa “linzwi le li bulelwa ka ku swaneleha?” Kana li ka katulusa ni ku tiisa be ni ka ambola ni bona?’ (Proverbs 15:23) Haiba lu lemuha kuli ze lu bata ku bulela ha li yahisi kamba ha li swaneli ku bulelwa ka nako yeo, lu like ka t’ata ku sa li bulela. Kono lu like ku li yolisa ka manzwi a yahisa. Manzwi a si ka nahanisiswa hande “a taba sina mukwale,” kono manzwi a mande a “wisa pilu.”—Liproverbia 12:18.

Nto ye ñwi hape ye kona ku lu tusa ku yahisa balumeli ba bañwi ki ku nyakisisa ze tisa kuli ba tabelwe ki Mulimu. Jesu na ize: “Ha ku na mutu ya ka ta ku na, konji h’a ka hohiwa ki Ndate ya ni lumile.” (Joani 6:44) Jehova u bona tulemeno to tunde kwa batanga ba hae kaufela ba ba sepahala—nihaiba be lu nga kuli ba t’ata. Haiba lu lika ka t’ata ku lemuha tulemeno twa bona to tunde, lu ka bulela ze nde ka za bona.

Mu Tuse Ba Bañwi

Jesu na utwisisize matata a ba bañwi. Mane “h’a bona undi wa nyangela, a ba  utwela butuku, kakuli ne ba katezi, ba hasani, inge lingu ze si na mulisana.” (Mateu 9:36) Kono Jesu na si ka ba shwela fela makeke, na ba tusize. Na ba memile, kuli: “Mu tahe ku na mina kamukana ba ba katezi, ba ba imezwi, mi ni ka mi imulula.” Hape na ba sepisize kuli: “Coko ya ka i bubebe, mi mulwalo wa ka ha u na bukiti.”—Mateu 11:28, 30.

Kacenu, lu pila mwa “linako ze tata.” (2 Timotea 3:1) Batu ba bañata ba imezwa ki “lipilaelo za lifasi.” (Mateu 13:22) Batu ba bañwi ba talimani ni matata a ka butu. (1 Matesalonika 5:14) Lu kona ku imulula cwañi batu ba ba cwalo? Lwa kona ku ba lwalisa mulwalo wa bona sina mwa na ezelize Kreste.

Batu ba bañwi ba ikimululanga ka ku talusa matata a bona. Haiba batu ba ba lobehile lipilu ba taha ku luna ku to kupa tuso, kana lwa ba teelezanga luli? Lu tokwa ku ikalimela kuli lu be bateelezi ba bande. Lu tokwa ku teeleza ka tokomelo ku za bulela mutu yo muñwi, ku fita ku nahana ka mwa ku alabela kamba mwa ku tatululela butata. Haiba lu mu teeleza luli, lu nze lu mu talimezi ni ku mu menyeza, lu ka bonisa kuli lwa iyakatwa yena.

Ku na ni lika ze ñata ze lu kona ku eza kuli lu susueze Bakreste ba bañwi mwa puteho. Ka mutala, ha lu li kwa mikopano kwa Ndu ya Mubuso, lwa kona ku atumela ba ba katazwa ki makulanu. Ka linako ze ñwi lwa kona ku bulela manzwi a kona ku ba tiisa ha lu ambola ni bona nihaiba ka mizuzu i sikai fela pili mikopano i si ka kalisa kale kamba hamulaho wa mikopano. Hape lwa kona ku talimisisa ni ku bona kuli ki bomañi ba ba si ka fumaneha kwa Tuto ya Buka ya Puteho ko lu kopana. Mwendi lwa kona ku ba lekula fa luwaile kamba ku ba tusa.—Mafilipi 2:4.

Maeluda ba Sikreste ba na ni buikalabelo bo butuna mwa puteho. Lwa kona ku ba lwalisa mulwalo wa bona ka ku ba kuteka ni ku taleleza buikalabelo bo lu kana lwa fiwa. Linzwi la Mulimu li lu susueza kuli: “Mu utwe bazamaisi ba mina, mi mu ipeye kwatas’a bona; kakuli ba tonela mioya ya mina, hailifo ba ka buzwa za yona. Mu ba utwe; kuli ba eze musebezi wo ka tabo, isi ka ku tonga ko ku si na ku mi tusa se siñwi.” (Maheberu 13:17) Haiba lu itatela ku eza lika, lu ka imulula “ba ba lisa hande.”—1 Timotea 5:17.

Mu Zwelepili ku Itusisa Manzwi A Yahisa ni ku Tusa Ba Bañwi

Puka ye kolobisa mubu i zwa fa tulotoli to tu ñata-ñata twa mezi to tu bonahala inge ha kuna ko tu zwa. Ka ku swana, ku katulusa ba bañwi ha ku zwi fela fa kezo i liñwi kono ku zwa fa ku bonisa kwa luna kamita tulemeno to tu swana ni twa Kreste.

Muapositola Paulusi na ñozi kuli: “Mu latane ba bañwi ni ba bañwi ka lilato la mutu ni munyan’a hae, inze mu beyana kwapili ka ku fanana likute.” (Maroma 12:10) Lu sebelise kelezo ya Paulusi yeo. Haike lu susueze ba bañwi ka manzwi a luna ni lika ze lu eza.

[Maswaniso a fa likepe 16]

Puka ya fa Lilundu la Hermoni i tahisa mukamo kwa limela

[Siswaniso se si fa likepe 17]

Muteelezi yo munde u katulusa ba bañwi