1-2. Ki kabakalañi hakuli kwa butokwa kuituta ka za Samisoni?

 KI LIKA mañi zetahanga mwa munahano wamina hamuutwa libizo la Samisoni? Mwendi munahananga za muuna yanaatiile hahulu. Taba yeo ki ya niti. Kono Samisoni naaezize katulo yemaswe yene mutahiselize butata bobutuna. Niteñi, Jehova naaisize pilu kwa lika kaufela zanaaezize Samisoni kuli amusebeleze, mi naatahisize kuli mutala wahae wa busepahali uñolwe mwa Bibele kuli ulutuse.

² Jehova naaitusisize Samisoni kupeta lika zekomokisa kuli atuse batu banaaketile, bona Maisilaele. Hamulaho wa lilimo zeñata kuzwa fashwela Samisoni, Jehova naasusumelize muapositola Paulusi kuñola libizo la Samisoni fa mukoloko wa batu bane banani tumelo yetuna. (Maheb. 11:​32-34) Mutala wa Samisoni wakona kulususueza. Naaitingile ku Jehova, mane nihaiba hanaakopana ni miinelo yetaata. Mwa taba ye, lukanyakisisa zelukona kuituta ku Samisoni ni molukona kususuelezwa ki mutala wahae.

3. Ki musebezi mañi wanaafilwe Samisoni?

³ Samisoni haapepiwa, Mafilisita nebabusa sicaba sa Isilaele mi nebasinyandisa. (Baat. 13:1) Maisilaele nebanyandile hahulu kabakala kuli Mafilisita nebanani situhu. Jehova naaketile Samisoni kuli abe “yena yakakala kulamulela Isilaele mwa mazoho a Mafilisita.” (Baat. 13:5) Wo neli musebezi otaata luli! Kuli aeze musebezi wo, Samisoni naatokwa kuitinga ku Jehova.

4. Jehova naatusize cwañi Samisoni kuitukulula mwa mazoho a Mafilisita? (Baatuli 15:​14-16)

 ⁴ Halunyakisiseñi mutala obonisa mo Samisoni naasepezi Jehova, ni mwanaaitingezi ku yena kuli amutuse. Nako yeñwi, mpi ya Mafilisita neitile kuli itoswala Samisoni mwa Lehi, mi kubonahala kuli sibaka seo nesili mwa Juda. Bakeñisa kuli baana ba Juda nebaikalezwi, balela kufa Samisoni kwa lila zeo. Mi sicaba sahabo Samisoni samutama ka mihala yeminca yemibeli ni kumuisa kwa Mafilisita. (Baat. 15:​9-13) Nihakulicwalo, “moya wa Jehova wamufa maata” mi Samisoni apuma mihala yeo. Cwale “afumana mutahali omunca wa mbongolo yamuuna,” aunopa, mi aitusisa ona kwa kubulaya baana ba Mafilisita ba 1,000!—Mubale Baatuli 15:​14-16.

5. Samisoni naabonisize cwañi kuli naaitingile ku Jehova ka kuitusisa mutahali wa mbongolo?

⁵ Mutahali wa mbongolo neusa itusiswangi kwa kulwana. Kono ki kabakalañi Samisoni hanaaitusisize ona? Kusina kukakanya, Samisoni naaziba kuli Jehova naaka mutusa kutula Mafilisita, kusina taba kuli naaitusisa silwaniso sesicwañi. Muuna yasepahala yo naaitusisize mutahali wa mbongolo wanaafumani kuli apete tato ya Jehova. Kaniti luli, Jehova naafuyauzi Samisoni ka kumufa tulo yetuna, bakeñisa kuli naaitingile ku yena.

6. Luitutañi ku Samisoni ka za kupeta misebezi yelufiwa mwa kopano?

⁶ Ni luna, Jehova uka lufa maata elutokwa kuli lupete misebezi kaufela yalufile, mane nihaiba misebezi yebonahala kuli halukoni kuieza. Mi Mulimu wakona kulutusa ka nzila yekona kulukomokisa. Mukolwe kuli Jehova, yena yanaafile Samisoni maata, uka mitusa kueza tato yahae ibile feela muitinga ku yena kuli amituse.—Liprov. 16:3.

7. Ki mutala mañi obonisa butokwa bwa kukupa ketelelo ku Jehova?

⁷ Mizwale ni likaizeli babañata babatusa mwa musebezi wa kuyaha miyaho ya kopano, ni bona babonisize kuli basepile Jehova. Kwamulaho, hañata mizwale ki bona bane balukisanga milalo ya Mandu A Mubuso ni miyaho yemiñwi ni kuyaha libaka zeo. Kono hamulaho wa nako, kopano ya Jehova neitokwa  kueza licinceho bakeñisa kuli batu babañata-ñata nebasweli kukolobezwa. Mizwale bane baetelela nebakupile ketelelo ku Jehova ni kulika miezezo yeminca, yecwale ka kuleka miyaho ni kuilukisa sinca. Muzwale yabizwa Robert, ili yo mwa lilimo za cwanoñu fa utusize mwa musebezi wa kuyaha miyaho ya kopano yemiñata mwa lifasi kaufela, utalusa kuli: “Kwa makalelo, nesi nto yebunolo kueza lika ka nzila yenca yeo.” Uzwelapili kubulela kuli: “Muezezo wo neushutanela kwahule ni mone luezezanga lika ka lilimo zeñata. Kono mizwale nebatabela kueza licinceho, mi kwaiponahalela hande kuli Jehova usweli kufuyaula licinceho zeneezizwe.” Wo ki mutala ulimuñwi feela obonisa mo Jehova asweli kuetelelela batu bahae kuli baeze tato yahae. Kaufela luna lukaeza hande haiba nako ni nako luipuza kuli: ‘Kana nakupanga ketelelo ku Jehova ni kuzwelapili kueza licinceho kuli ni musebeleze ka monikonela kaufela?’

8. Samisoni naaezizeñi nako yeñwi hanaashwile hahulu linyolwa?

⁸ Mwendi mubalile za lika zeñwi zekomokisa zanaaezize Samisoni. Naabulaile tau mi hasamulaho abulaya baana ba 30 mwa muleneñi wa Mafilisita wa Ashikeloni. (Baat. 14:​5, 6, 19) Samisoni naaziba kuli naasike akona kueza lika zeo kaili yena kwandaa kutusiwa ki Jehova. Taba yeo neiiponahalezi hande nako yeñwi hanaautwile linyolwa lelituna hamulaho wa kubulaya Mafilisita ba 1,000. Ki lika mañi zanaaezize? Mwa sibaka sa kuitinga fa butali bwahae kuli afelise linyolwa, naalapezi ku Jehova kuli amutuse.—Baat. 15:18.

9. Jehova naaalabile cwañi tapelo ya Samisoni ya kukupa tuso? (Baatuli 15:19)

⁹ Jehova naaalabile tapelo ya Samisoni ya kukupa tuso ka kueza makazo kuli kube ni lisima la mezi. Samisoni hasaanwile mezi ao, “akutelwa ki maata a kupila mi awetuluka.” (Mubale Baatuli 15:19.) Kubonahala kuli lisima la mezi leo, nelizwezipili kuba teñi ka lilimo zeñata kuto fita ni ka nako yeo mupolofita Samuele naasusumelizwe kuñola liñolo la Baatuli. Maisilaele bane baboni mezi anaabuba ao, mwendi nebahupulisizwe kuli Jehova watusanga batanga bahae babakopana ni miinelo yetaata, ibile feela baitinga ku yena.

10. Luswanela kuezañi kuli Jehova alutuse? (Mubone ni siswaniso.)

¹⁰ Ni luna lutokwa kuitinga ku Jehova kuli alutuse kusina taba ni buikoneli bolunani bona kamba zelupetile mwa sebelezo yaluna ku yena. Luswanela kuba ni buishuwo ni kulumela kuli lukona feela kukondisa haiba luitinga ku Jehova. Sina feela Samisoni hanaakutezwi ki maata kabakala kunwa mezi anaamufile Jehova, ni luna lukatiya kwa moya haiba luitusisa hande lika kaufela zalufa Jehova.—Mat. 11:28.

11. Lukona kubonisa cwañi kuli luitingile ku Jehova kuli alutuse? Mufe mutala.

¹¹ Halunyakisiseñi mutala wa yomuñwi wa mizwale baluna ba kwa Russia yabizwa Aleksey, ili yakopana ni nyandiso yetuna. Ki lika mañi zemutusize kuzwelapili kuitiisa mwa miinelo yetaata hahulu? Yena ni musalaa hae banani tomahanyo yende ya kuezanga lika za kwa moya kamita. Utalusa kuli: “Niikatazanga kulatelela tomahanyo yaka ya kueza tuto ya ka butu ni kubala Bibele ka zazi. Zazi ni zazi kakusasana, na ni bo musalaaka lunyakisisanga hamoho liñolo la zazi ni kulapela ku Jehova.” Luitutañi kwa mutala wo? Luswanela kuitinga ku Jehova kufita kuitinga ku luna bañi. Ka mukwa ufi? Ka kuezanga lika zetiisa tumelo yaluna kamita, zecwale ka kuituta Bibele, kulapela, kufumaneha kwa mikopano, ni  kukutaza. Mi haiba lueza cwalo, Jehova ukafuyaula hahulu buikatazo bwaluna bwa kumusebeleza. Naatusize Samisoni kuba ni maata, mi kusina kukakanya ni luna uka lufa maata.

12. Ki katulo mañi yemaswe yanaaezize Samisoni, mi neishutana cwañi ni likatulo zanaaezize kwamulaho?

¹² Ka kuswana ni luna, Samisoni naasika petahala, mi fokuñwi naaezanga likatulo zemaswe. Kono kunani katulo iliñwi yanaaezize yene mutahiselize butata bobutuna. Samisoni hasaasebelize sina muatuli ka nakonyana, “alata musali yomuñwi yabizwa Delila yanaapila mwa Musindi wa Soreke.” (Baat. 16:4) Kwamulaho, Samisoni naabata kunyala musali wa Mufilisita, mi Jehova ki yena yanaatahisize kuli kube cwalo, “kakuli naabata kolo ya kulwanisa ka yona Mafilisita.” Hasamulaho, Samisoni naainzi mwa ndu ya lihule mwa muleneñi wa Mafilisita obizwa Gaza. Ka nako yeo, Mulimu naafile Samisoni maata a kushimba likwalo za munyako wa muleneñi, ili kutahisa kuli muleneñi usike wasilelezwa. (Baat. 14:​1-4; 16:​1-3) Nihakulicwalo, kubonahala kuli Delila neli Muisilaele; kacwalo, silikani sa Samisoni ni musali yo nesi kolo ya kuli alwanise Mafilisita.

13. Delila naatahisize cwañi kuli Samisoni akene mwa butata?

¹³ Delila naaamuhezi masheleñi amañata kwa Mafilisita kuli abeteke Samisoni. Kana Samisoni naasepile hahulu Delila kamba naamulata hahulu kuli mane naapalezwi kulemuha mulelo wahae? Kusina taba ni mone kubezi, Delila naazwezipili kutoliya Samisoni kuli amutaluseze kwanaazwelela maata ahae, mi kwa mafelelezo Samisoni amutaluseza. Ka bumai, mafosisa anaaezize Samisoni naatahisize kuli afelelwe ki maata ahae  mi naasika tabelwa ki Jehova ka nakonyana.—Baat. 16:​16-20.

14. Ki butata mañi bwanaakopani ni bona Samisoni kabakala kusepa hahulu Delila?

¹⁴ Samisoni naakopani ni butata bobutuna bakeñisa kuli naasepile hahulu Delila kufita kusepa Jehova. Mafilisita bamuswala ni kumupunya meeto. Bamubeya mwa tolongo mwa muleneñi wa Gaza, ili mo naashubuzi batu ba mwateñi kwamulaho, mi aba mutanga yabela bubeke. Hasamulaho, ashubulwa ki Mafilisita ka nako yene baeza mukiti. Baezeza mulimu wabona wa buhata Dagoni sitabelo sesituna, bakeñisa kuli nebaanga kuli ki yena yanaabatusize kuswala Samisoni. Bayoonga Samisoni mwa tolongo ni kumutisa kwa mukiti kuli “ato batabisa” ni kuli bamusheunune.—Baat. 16:​21-25.

15. Samisoni naabonisize cwañi hape kuli naaitingile ku Jehova? (Baatuli 16:​28-30) (Mubone siswaniso sesi fa kava.)

¹⁵ Samisoni naasika zwafa niha naaezize mafosisa amatuna. Abata nzila ya kupeta ka yona musebezi wanaa mufile Mulimu, wa kulwanisa Mafilisita. (Mubale Baatuli 16:​28-30.) Samisoni akupa Jehova kuli: “Unituse kukutiseza Mafilisita bumaswe.” Mulimu wa niti aalaba tapelo ya Samisoni, mi amutusa kukutelwa ki maata anaanani ona sapili. Kabakaleo, Samisoni abulaya Mafilisita babañata hahulu ka nako ye, kufita banaabulaile kwamulaho.

16. Luitutañi kwa mafosisa anaaezize Samisoni?

¹⁶ Nihaike kuli Samisoni naakopani ni butata bobutuna kabakala mafosisa anaaezize, naazwezipili kuikataza kueza tato ya Jehova. Nihaike kuli luezize mafosisa mi lufilwe kalimelo kamba luamuhilwe buikalabelo, luswanela kuzwelapili kueza tato ya Jehova. Muhupule kuli Jehova ulata kuswalela. (Samu 103:​8-10) Kusina taba ni mafosisa aluna, Jehova wakona kulufa maata kuli lueze tato yahae, sina feela mone kubezi ku Samisoni.

17-18. Mutala wa Muzwale Michael umisusueza kuezañi? (Mubone ni siswaniso.)

¹⁷ Halunyakisiseñi mutala wa muzwale wa mukulwani yabizwa Michael. Muzwale yo naapatehile kusebeleza Jehova, mi naasebeza sina sikombwa sa puteho ni paina wa kamita. Kono ka bumai, kabakala mafosisa anaaezize, aamuhiwa buikalabelo bwanaanani bona mwa puteho. Utalusa kuli: “Pili nisika eza mafosisa, nenipatehile hahulu mwa sebelezo yaka ku Jehova. Kono ka sipundumukela, naikutwa kuli  hanisa kona kueza sesiñwi mwa sebelezo yaka ku Jehova. Neniziba kuli Jehova haana kuniyubeka, kono neniipuzanga ka za haiba nenikaba ni silikani sesitiile ni yena hape kamba kupeta zeñata mwa puteho sina kwamulaho.”

¹⁸ Niteñi, Muzwale Michael naasika zwafa. Uekeza kuli: “Neniezize mone nikonela kaufela kuli nitiise silikani saka ni Jehova ka kulapelanga ku yena kamita, kuituta, ni kunahanisisa zene niituta.” Hamulaho wa nako, Muzwale Michael akutisezwa buikalabelo bwanaanani bona mwa puteho. Ka nako ya cwale, usebeza sina muuna-muhulu ni paina wa kamita. Ubulela kuli: “Tuso ni susuezo zene nifiwa, sihulu kuzwelela kwa baana-bahulu, neli nitusize kulemuha kuli Jehova usa nilata. Senikona kupeta misebezi mwa puteho inze ninani lizwalo lelikenile hape. Zeniipumani ku zona mwa bupilo, linilutile kuli Jehova wakona kuswalela mutu ufi kamba ufi yabakile habuniti.” Lwakona kuba ni buikolwiso bwa kuli Jehova ukaitusisa luna ni kulufuyaula kusina taba ni mafosisa eluezize, ibile feela lueza molukonela kaufela kulukisa mafosisa aluna ni kuzwelapili kuitinga ku yena.—Samu 86:5; Liprov. 28:13.

19. Mutala wa Samisoni umitiisize cwañi?

¹⁹ Mwa taba ye, lunyakisisize lika lisikai zeneezahezi mwa bupilo bwa Samisoni. Nihaike kuli naasika petahala, naaezize mwanaa konela kaufela kusebeleza Jehova, mane nihaiba hamulaho wa kueza mafosisa kabakala Delila. Mi Jehova naazwezipili kuitusisa yena. Mulimu naaitusisize Samisoni hape ka nzila yeipitezi. Jehova naasa muunga kuba muuna yanani tumelo yetuna, mi naatahisize kuli libizo lahae liñolwe fa mukoloko wa batu babasepahala babañozwi kwa Maheberu kauhanyo 11. Kaniti luli, kwasusueza kuziba kuli lusebeleza Ndate yalilato ya kwa lihalimu yatabela kulufa maata, sihulu halukopana ni miinelo yetaata! Ka kuswana ni Samisoni, haike kaufelaa luna lukupe Jehova kuli: “Nakupa, unihupule, mi unitiise.”—Baat. 16:28.