1, 2. (a) Bakreste babañwi baikutwanga cwañi bana babona haba bataluseza kuli babata kukolobezwa? (b) Ki kabakalañi linumwana za kolobezo hababuziwanga haiba baineezi ku Jehova? (Mubone siswaniso sesi fahalimu.)

MUSIZANA yomuñwi yeluka biza Maria, naayemi ni linumwana zeñwi za kolobezo bashemi bahae bane bali Bakreste inze bamutalimezi. Maria naaalabile ka kutumusa ni ka kuutwahala lipuzo zepeli zanaabuzize mubuleli yanaafa ngambolo ya kolobezo. Hasamulaho, akolobezwa.

² Bashemi ba Maria nebatabile hahulu kabakala katulo yanaaezize mwanaa bona ya kuineela ku Jehova ka pilu kaufela ni kukolobezwa. Kono asika kolobezwa kale, bo mahe nebaikalezwi. Baipuza bali: ‘Esi mwendi Maria ki mwanana hahulu kuli akolobezwe? Kana luli wautwisisa muhato wabata kuunga? Esi mwendi alibelele kwateñi hanyinyani?’ Zeo ki lipuzo zebaipuzanga bashemi babañata mwanaa bona haabataluseza kuli ubata kukolobezwa. (Muek. 5:5) Kwautwahala bashemi habakona kuikalelwa, kakuli kuineela ni kukolobezwa ki yona mihato ya butokwa hahulu yaswanela kuunga  Mukreste mwa bupilo.—Mubone mbokisi yeli, “ Kana Muineezi ku Jehova?”

3, 4. (a) Muapositola Pitrosi naafile mutala mañi obonisa kuli kukolobezwa ki kwa butokwa? (b) Ki kabakalañi kolobezo haikona kubapanywa kwa musebezi wa kuyaha aleka one uezizwe mwa mazazi a Nuwe?

³ Muapositola Pitrosi naabapanyize kolobezo kwa musebezi wa kuyaha aleka wanaaezize Nuwe, mi naabulezi kuli: “Kolobezo, yeswaniseza taba yeo, ni yona yamipilisa cwale.” (Mubale 1 Pitrosi 3:20, 21.) Aleka neli muyaho one bakona kuiponela batu, ili one ufa bupaki bwa kuli Nuwe naatukufalezwi kueza tato ya Mulimu. Nuwe naaezize ka busepahali musebezi wanaa mufile Jehova. Kaniti, misebezi yanaaezize Nuwe yenebonisa tumelo neitahisize kuli yena ni lubasi lwahae bapiliswe ka nako ya Muunda. Pitrosi naatalusañi hanaaitusisize mutala wo?

⁴ Sina aleka yanaayahile Nuwe hane ibonisize kuli Nuwe naanani tumelo, mutu haakolobezwa fapilaa nyangela, ubonisa kuli uungile muhato wa butokwa. Ki muhato mañi ona wo? Ki muhato obonisa kuli mulutiwa wa Kreste yo uineezi ku Jehova kabakala tumelo yahae ku Kreste yanaazusizwe kwa bafu. Ka kuswana ni Nuwe, balutiwa babaineezi babonisanga kuli bautwa Mulimu ka kueza musebezi wabafile. Sina Nuwe hanaapilisizwe ka nako ya Muunda, Bakreste babakolobelizwe babasepahala, ni bona bakapiliswa ka nako yelika feliswa lifasi lelimaswe le. (Mare. 13:10; Sin. 7:9, 10) Taba yeo ibonisa kuli buineelo ni kolobezo ki mihato ya butokwa hahulu. Mutu yaliyeha kuunga muhato wa kukolobezwa kusina libaka leliutwahala, wakona kupalelwa kufumana bupilo bobusa feli.

5. Lukanyakisisañi mwa taba ye?

⁵ Mwa taba ye, lukanyakisisa lipuzo zetaalu zebonisa kuli kolobezo ki ya butokwa hahulu. Bibele ibulelañi ka za kolobezo? Ki lika mañi zaswanela  kueza mutu pili asika kolobezwa kale? Ki kabakalañi Mukreste haaswanela kunahana za butokwa bwa kolobezo haaluta mwanaa hae kamba muituti wa Bibele?

6, 7. (a) Mutaluse mulelo wa kolobezo yanaaezanga Joani. (b) Ki kolobezo mañi ya butokwa hahulu yanaaezize Joani?

⁶ Taba yapili yelubala mwa Bibele ka za kolobezo ki yebulela za kolobezo yanaaezize Joani Mukolobezi. (Mat. 3:1-6) Batu nebayanga ku Joani kuyo kolobezwa ili kubonisa kuli babakezi libi zene baezize ka kutula Mulao wa Mushe. Kono kolobezo ya butokwa hahulu yanaaezize Joani neli ya mutu yanaasa tokwi kubakela libi zahae. Joani naanani tohonolo yeipitezi ya kukolobeza Jesu, yena Mwanaa Mulimu yapetahalile. (Mat. 3:13-17) Jesu naasina sibi; kacwalo naasatokwi kubakela libi zahae. (1 Pit. 2:22) Kolobezo yahae neibonisa kuli naaifana ku Mulimu kuli aeze tato yahae.—Maheb. 10:7.

⁷ Ka nako ya bukombwa bwa Jesu bwa fa lifasi, balutiwa bahae ni bona nebakolobezanga batu. (Joa. 3:22; 4:1, 2) Ka kuswana ni batu banaakolobezanga Joani, batu bane bakolobezwangwa ki balutiwa ba Jesu ni bona nebakolobezwangwa ili kubonisa kuli babakezi libi zene baezize ka kutula Mulao wa Mushe. Kono Jesu hasaashwile ni kuzusiwa kwa bafu, balateleli bahae nebakolobezwangwa ka mulelo usili.

8. (a) Ki taelo mañi yanaafile Jesu kwa balateleli bahae hasaazusizwe kwa bafu? (b) Mutaluse libaka Bakreste habatokwa kukolobezwa.

⁸ Ka silimo sa 33 C.E., Jesu yanaazusizwe kwa bafu naabonahezi kwa sikwata sa batu babafitelela 500, sesikopanyeleza baana, basali, mwendi ni banana. Kubonahala kuli neli ka yona nako yeo fanaabulelezi kuli: “Ka mukwa ocwalo, hamuye, mi mulute batu ba macaba kaufela kuba balutiwa, mubakolobeze ka libizo la Ndate ni la Mwana ni la moya okenile, mubalute kumamela lika kaufela zeni milaezi.” (Mat. 28:19, 20; 1 Makor. 15:6) Kaniti, kubonahala kuli balateleli ba Jesu babañata-ñata nebali teñi Jesu hanaafa balutiwa bahae musebezi wa kuluta batu kuba balutiwa. Kacwalo, Jesu naabonisize kuli batu kaufela bababata kuba Bakreste batokwa kukolobezwa. (Mat. 11:29, 30) Mutu kaufela yabata kusebeleza Mulimu ka nzila yeemutabisa, uswanela kulemuha musebezi wapeta Jesu kulikana ni mulelo wa Jehova. Mutu hasaaezize cwalo, wakona kukolobezwa. Kolobezo ya mwa mezi yecwalo ki yona feela yetabisa Mulimu. Kunani litaba zeñata za mwa Bibele zebonisa kuli mwa linako za baapositola, balutiwa ba Kreste babanca nebautwisisize butokwa bwa kolobezo. Kacwalo, nebasika liyeha kukolobezwa kusina libaka leliutwahala.—Lik. 2:41; 9:18; 16:14, 15, 32, 33.

9, 10. Mutala wa Muetopia yanaali muproselite ni wa muapositola Paulusi ululutañi ka za kolobezo?

⁹ Mubale Likezo 8:35, 36. Munyakisise mutala wa muuna wa Muetopia yanaali muproselite, yanaakutela habo yena kuzwa kwa Jerusalema kwanaaile kuyo lapela. Filipi asusumezwa ki lingeloi la Jehova kuli aatumele Muetopia yo, mi “ashaela ku yena taba yende ka za Jesu.” Muetopia yo naaezizeñi hasaautwile taba yende? Zanaaezize libonisa hande kuli naaitebuha hahulu niti yanaalutilwe. Bakeñisa kuli naabata kueza tato ya Jehova, aikatulela kukolobezwa honafo feela.

¹⁰ Mutala wabubeli ki wa muuna yomuñwi wa Mujuda yanaanyandisize Bakreste. Naapepezwi mwa sicaba sene siineezi ku Mulimu. Kono Majuda nebalatehezwi ki tohonolo yetuna ya kuba sicaba sa Jehova. Muuna yo naatukufalezwi mwa sizo sa Sijuda, kono hasamulaho naaitutile nzila yeswanela ya kulapela Mulimu. Jesu Kreste yanaazusizwe kwa bafu, ili yanaafilwe  situlo sesipahami, naabulezi ni yena. Muuna yo naaezizeñi hamulaho wa kubulela ni Jesu? Naaamuhezi tuso yanaafilwe ki mulutiwa yanaali Mukreste yabizwa Ananiasi. Bibele ibulela cwana ka za muuna yo kuli: “Kihaa yema mi akolobezwa.” (Lik. 9:17, 18; Magal. 1:14) Mwendi kikale mulemuha kuli muuna wa Mujuda yo ki yena yanaatilo bizwa muapositola Paulusi hasamulaho. Kono muhupule kuli Paulusi hanaaitutile niti ka za musebezi waeza Jesu kulikana ni mulelo wa Mulimu, naangile muhato. Akolobezwa kusina kuliyeha.—Mubale Likezo 22:12-16.

11. (a) Ki lika mañi zesusuezanga baituti ba Bibele kacenu kuli bakolobezwe? (b) Luikutwanga cwañi halubona batu babaineezi habakolobezwa?

¹¹ Ni kacenu, baituti ba Bibele, ibe kuli ki banana kamba ki babahulu, baezanga nto yeswana. Baituti babanani tumelo ni babaitebuha niti ya mwa Bibele kuzwelela kwatasaa pilu habaliyehangi kuunga muhato wa kuineela ni kukolobezwa. Fa mikopano ya mupotoloho ni yemituna, kubanga ni ngambolo yeipitezi yelukiselizwe kutusa batu babacwalo. Lipaki za Jehova babanga ni tabo yetuna baituti ba Bibele habaamuhela niti, mane ni kufita fa kukolobezwa. Bashemi babali Bakreste batabanga hahulu hababona bana babona mwahalaa balutiwa babanca babayo kolobezwa. Mwahalaa silimo sa sebelezo sa 2017, batu “ba lipilu zende” babafitelela 284,000 nebabonisize buineelo bwabona ku Jehova ka kukolobezwa mwa mezi. (Lik. 13:48) Kaniti luli, balutiwa babanca bao nebautwisisize kuli Bakreste kaufela batokwa kukolobezwa. Ki lika mañi zene baezize pili basika kolobezwa kale?

12. Ki lika mañi zaswanela kueza muituti wa Bibele pili asika kolobezwa kale?

¹² Pili muituti wa Bibele asika kolobezwa kale, uswanela kuba ni tumelo yetomile fa zibo yenepahezi ka za Mulimu, mulelo wahae, ni zaezelize batu kuli bapiliswe. (1 Tim. 2:3-6) Kuba ni tumelo yecwalo kutusa muituti wa Bibele kutuhela kueza lika zesatabisi Mulimu ni kupila ka kulumelelana ni likuka za Jehova zelukile. (Lik. 3:19) Mutu utokwa kueza cwalo kakuli haakoni kuineela ku Mulimu habuniti kono ka nako yeswana inze aeza lika zekona kumupaleliswa kukena mwa Mubuso wa Mulimu. (1 Makor. 6:9, 10) Kono kuli mutu akolobezwe, haatokwi feela kumamela likuka za muzamao za Jehova zepahami. Mutu yatundamena kuluka ukafumanehanga kwa mikopano ya puteho ni kueza kamita musebezi wa kukutaza ni kuluta batu kuba balutiwa, ili musebezi opilisa batu. Jesu naabulezi kuli balutiwa bahae ba niti nebaka eza musebezi wo. (Lik. 1:8) Mulutiwa yomunca ukona feela kuineela ku Jehova habuniti ka tapelo yeezezwa kwa mukunda hamulaho wa kueza lika zeo, mi kihona akabonisa buineelo bwahae fapilaa nyangela ka kukolobezwa.

13. Halunze luluta babañwi Bibele, ki kabakalañi haluswanela kuhupulanga kuli Bakreste kaufela batokwa kukolobezwa?

¹³ Halunze lutusa bana baluna ni baituti baluna ba Bibele kueza lika za butokwa zeo, luswanela kuhupula kuli haiba mutu ubata kuba mulutiwa wa Jesu wa niti, utokwa kukolobezwa. Haiba luzwelapili kuhupula taba yeo, lukatusa hande baituti baluna. Ka linako zeswanela halunze luituta ni bona, luka bataluseza butokwa bwa kuineela ni kukolobezwa. Kaniti, lubata kutusa bana baluna ni baituti ba Bibele kueza zwelopili kufitela bakolobezwa!

14. Ki kabakalañi halusa hapelezangi batu kukolobezwa?

¹⁴ Hakuna yaswanela kuikutwa kuli utokwa kukolobezwa kabakala kuhapelezwa ki mushemi wahae, mutu yaituta ni yena Bibele, kamba mutu ufi kamba ufi mwa puteho. Jehova hahapelezangi batu kuli bamusebeleze. (1 Joa. 4:8)  Nihakulicwalo, halunze luituta ni baituti baluna, luswanela kubasusueza hahulu kuli babe ni silikani sesinde ni Mulimu. Haiba muituti wa Bibele aitebuha niti yaituta mi ubata kuba mulutiwa wa Kreste, ukaikatulela kuunga muhato wa kukolobezwa.—2 Makor. 5:14, 15.

15, 16. (a) Kana kunani lilimo zetomilwe zaswanela kuba ni zona mutu kuli akolobezwe? Mutaluse. (b) Ki kabakalañi muituti wa Bibele hatokwa kukolobezwa sina yomuñwi wa Lipaki za Jehova nihaike kuli naakolobelizwe kale mwa bulapeli bobuñwi?

¹⁵ Hakuna luli lilimo zetomilwe zaswanela kuba ni zona mutu kuli akolobezwe. Muituti ni muituti uezanga zwelopili ka kushutana-shutana, kulikana ni fakuma. Babañata bakolobezwangwa inze basali banana babanyinyani, mi bazwelangapili kusebeleza Jehova ka busepahali. Baituti babañwi bona balemuhile butokwa bwa kukolobezwa hase bahulile, hamulaho wa kuituta niti ya mwa Bibele, mane babañwi bakolobelizwe inze bafitelezi lilimo ze 100!

¹⁶ Musali yomuñwi wa musupali naabuzize kaizeli yanaaituta ni yena Bibele ka za haiba naatokwa kukolobezwa hape; naakolobelizwe kale mwa bulapeli bobushutana-shutana bwanaabile ku bona mwa lilimo za kwamulaho. Muituti yo ni kaizeli yanaaituta ni yena Bibele banyakisisa mañolo amañwi a mwa Bibele anaa mutusize kuutwisisa. Muituti yo hasaautwisisize zeibulela Bibele, akolobezwa hamulahonyana wa fo. Nihaike kuli naatuha akwanisa lilimo ze 80, naasika ikutwa kuli kukolobezwa nesi kwa butokwa. Kaniti, kuli mutu akolobezwe ka nzila yeswanela, utokwa kuba ni zibo yenepahezi ka za tato ya Jehova. Kacwalo, balutiwa babanca baswanela kukolobezwa nihaike kuli nebakolobelizwe kale mwa bulapeli bobuñwi.—Mubale Likezo 19:3-5.

17. Mutu yakolobezwa uswanela kunahanisisangañi fa lizazi lakolobezwa?

¹⁷ Lizazi la kolobezo libanga lizazi lelitabisa luli. Hape ki lizazi la kunahanisisa buikalabelo bwaba ni bona mutu yakolobezwa. Lutokwa kuikataza kuli lupile ka kulumelelana ni buineelo bwaluna. Ki lona libaka Jesu hanaabapanyize buikalabelo bwa kuba Mukreste kwa coko. Balutiwa ba Jesu batokwa ‘kutuhela kupilela bona bañi, kono bapilele yena yanaa bashwezi mi naazusizwe kwa bafu.’—2 Makor. 5:15; Mat. 16:24.

18. Ki lipuzo mañi zeluka nyakisisa mwa taba yetatama?

¹⁸ Bo mahe Maria ni bona nebaikutwile cwalo hane baipuzize lipuzo zebonisizwe kwa makalelo a taba ye. Haiba mu bashemi, mwendi muipuzize kuli: ‘Kana mwanaka uitukiselize kukolobezwa luli? Kana unani zibo yelikani yeka mukonisa kuineela ku Mulimu habuniti? Kana mwanaka utokwa pili kuya kwa sikolo kamba kufumana musebezi kihona akakolobezwa? Esi mwendi mwanaka ukaeza sibi sesituna hamulaho wa kukolobezwa?’ Mwa taba yetatama, lukanyakisisa lipuzo zeo ni kunyakisisa mo bashemi babali Bakreste bakona kubela ni mubonelo oswanela ka za kolobezo.