MUNAHANE feela kuli musweli mwazamaya mwa mukwakwa busihu. Ka sipundumukela mulemuha kuli kunani mutu yasweli kumilatelela. Hamuyema ni yena mutu yo wayema. Hamukala kuakufa ni yena mutu yo wakala kuakufa. Mukala kumatela kwa ndu ya mulikanaa mina yeli bukaufi. Mulikanaa mina hakwalula sikwalo mi cwale mwakena mwa ndu, muikutwa kuli ki kale musilelezwa.

Mwendi hamusika ipumana kale mwa muinelo oswana ni otalusizwe fahalimu, niteñi, mwendi lipilaelo zeñwi za bupilo zakona kumitahiseza kuikalelwa. Ka mutala, kana munani bufokoli bobuñwi bomubata kutuhela kono muzwelapili kukutela kuezanga mafosisa aswana? Kana semuinzi nako yetelele inze musabeleki mi hamufumani musebezi kusina taba ni buikatazo bomusweli kueza? Kana muikalezwi za kuli mutuha musupala ni kutalimana ni makulano atiswa ki busupali? Kamba kana kunani nto yeñwi isili yemibilaeza mwa bupilo?

Kusina taba ni kuli ki muinelo ufi omutalimana ni ona, ki hande kuba ni mulikani yemukona kutaluseza lipilaelo zamina, ili yatabela kumitusa. Kana munani mulikani yacwalo? Eni, uteñi! Jehova ki yena mulikani yo, sina feela mwanaabezi ku Abrahama, ka mokuboniselizwe kwa Isaya 41:8-13. Mwa timana 10 ni 13, Jehova utaluseza batanga bahae kuli: “Si sabi kakuli ni na ni wena. Si bilaeli kakuli ki na Mulimu wa hao. Ni ka ku fa maata, e, ni ka ku tusa; e, ni ka ku tiisa ka lizoho la ka la bulyo la niti ya ka. Kakuli na, Muñaa Bupilo Mulimu wa hao, ni ku sweli kwa lizoho la bulyo, mi ni ku bulelela, ni li: Si sabi, ni ka ku tusa.’”

Manzwi a Jehova ka niti aomba-omba. Munahane feela lika zeo zalusepisa Jehova. Timana ye haibuleli kuli musweli kuzamaya bukaufi ni Jehova inzaa miswalelezi kwa lizoho. Kambe kuli nemuzaya bukaufi ni Jehova, lizoho lahae la bulyo nelikaswala lizoho lamina la nzohoto. Kono timana ye, ibonisa kuli ‘ka lizoho lahae la bulyo la niti,’ Jehova uswala ‘lizoho lamina la bulyo,’ kueza inge yamizwiswa mwa muinelo otaata. Jehova hanzaa eza cwalo wamitiisa ka kubulela kuli: “Si sabi, ni ka ku tusa.”

Kana muikutwa kuli Jehova ki Ndataa mina ni mulikanaa mina ya milata? Kana mwalumela kuli uka mitusa hamukaba mwa butata? Ka niti luli Jehova wamiisa pilu mi ubata kumitusa. Hamunani matata ni lipilaelo, Jehova ubata kumitusa kuli muikutwe kusilelezwa. Kabakalañi? Kakuli umilata hahulu. Ka niti luli ki yena “tuso ye fumanwa kapili mwa nako ya ziyezi.”—Samu 46:1.

Babañwi bazwelangapili kuhupula mafosisa ene baezize kwamulaho mi bakakanyanga ka za haiba Mulimu ulibezi ka za mafosisa ao. Haiba ni mina muikutwanga cwalo, munahane ka za muuna yasepahala Jobo, yanaaitumelezi kuli hanaali mwanana,  naanani “milatu.” (Jobo 13:26) Walisamu Davida ni yena naaikutwile cwalo mi naaikupezi ku Jehova kuli: “U si ke wa hupula libi za kwa bucaha bwa ka, ni lifoso za ka.” (Samu 25:7) Bakeñisa kuli halusika petahala, kaufelaa luna luezize “sibi mi ha ba fiti fa sipimo sa kanya ya Mulimu.”—Maro. 3:23.

Manzwi aomba-omba añozwi kwa Isaya kauhanyo 41, kwa makalelo naañolezwi kutusa Maisilaele. Libi zabona neli zetuna hahulu kuli mane Jehova naaatuzi kuli naaka bafa koto ya kubaisa mwa butanga kwa Babilona. (Isa. 39:6, 7) Nihakulicwalo, Mulimu naasepisize kuli naakalukulula bao kaufela bane bakabaka ni kukutela ku yena! (Isa. 41:8, 9; 49:8) Jehova ubonisanga lilato ni musa zeswana kacenu kwa batu bababonisanga kubaka kwa niti ili bababata kumutabisa.—Samu 51:1.

Munyakisise mutala wa Takuya, a yanaalika kutuhela mukwa omaswe wa kubuhanga maswaniso a mapunu ni wa kuicuka. Hañata-ñata naakutelanga kueza lika zeo. Naaikutwile cwañi? Ubulela kuli: “Neniikutwile kuba mutu yamaswe hahulu yasakoni kuswalelwa, kono hane nilapelanga ku Jehova kuikupela swalelo, naanitusanga.” Jehova naaezanga cwalo ka mukwa ufi? Baana-bahulu ba mwa puteho ya Takuya nebamubulelezi kuli habalizezange foni haiba ukutezi kueza nto yeswana yeo. Uitumelela kuli: “Nesi nto yebunolo kubalizeza foni, kono fone nibalizezanga kaufela, nenitiiswanga.” Cwale baana-bahulu balukisa kuli muokameli wa mupotoloho ayo potela bo Takuya. Muokameli wa mupotoloho naabulelezi bo Takuya kuli: “Hanisika taha kwanu ka sipundumukela. Nitile kwanu bakeñisa kuli baana-bahulu nebabata kuli nitahe kwanu. Baketile mina kuli muamuhela musipili wo wa bulisana.” Bo Takuya bahupula kuli: “Ki na yanaaeza sibi kono Jehova ka kuitusisa baana-bahulu, naaezize litukiso za kuli nitusiwe.” Hamulaho bo Takuya batuhela mikwa yabona yemaswe mi baba mapaina ba kamita mi ka nako yacwale basebeleza kwa ofisi ya mutai. Sina feela Jehova mwanaatuselize muzwale yo, Mulimu uka mitusa haiba mueza mafosisa.

Kutokwa musebezi kubilaeza hahulu batu babañata. Babañwi bazwisiwanga misebezi mi kubabelanga taata kufumana omuñwi. Munahane feela mokuutwahalela kuli musazo timiwa musebezi ki mubelekisi yomuñwi hape muyo timiwa ki yomuñwi, mi muinelo wo uzwelapili kuba ona cwalo. Batu babañwi hababanga mwa miinelo yetaata sina yeo, batuhelanga kuikutwa kuba babutokwa. Jehova ukona kumitusa cwañi? Mwendi hanaa kumifumanela musebezi omutokwa ona fo feela, kono uka mitusa ka kumihupulisa manzwi a Mulena Davida ali: “Ni kile na ba mucaha, mi cwale se ni supezi; bo, ha ni si ka bona ya na ni niti a tuhelwa, a yumbwa.” (Samu 37:25.) Ki niti, Jehova umiinga kuba batu ba butokwa, mi ‘ka lizoho lahae la bulyo la niti,’ uka mitusa kuba ni lika zemutokwa kuli muzwelepili kumusebeleza.

Bo Sara, babapila kwa Colombia, nebaiponezi ka mo Jehova naabatuselize. Bo Sara nebanani masheleñi amañata bakeñisa kuli nebabeleka kwa kampani yefumile. Niteñi, nebabata kuba ni nako yeñata ya kusebeleza Jehova, kacwalo, batuhela musebezi wabona mi bakala kueza bupaina. Nihakulicwalo, musebezi one babata wa kubelekanga feela mazazi asikai, neusika fumaneha kapili. Bakalisa pisinisinyana ya kulekisa maaisikilimu, kono bafelelwa ki pene hanyinyani-hanyinyani kuli mane  kwa mafelelezo bakwala pisinisi yabona. Bo Sara babulela kuli: “Nekufitile lilimo zetaalu inze nili mwa muinelo wo, kono Jehova naazwezipili kunitiisa ka lilimo zeo kaufela.” Bo Sara nebaitutile kutaluhanya mwahalaa lika zelutokwa mwa bupilo ni lika zelubata, mi hape nebaitutile kusa bilaezwa ki za kamuso. (Mat. 6:33, 34) Kwa mafelelezo, mubelekisi wabona ababiza ni kuyo bafa kuezanga musebezi one baezanga sapili. Balumela kono bamukupa kuli nebakatabela kufiwa kubeleka feela mazazi asikai mwa sunda ni kuli balumelezwange kuba ni nako ya kueza lika za kwa moya. Nihaike kuli bo Sara habaholisiwi masheleñi ane baholiswanga sapili, bazwezipili kueza bupaina. Hamulaho wa kutalimana ni muinelo wo otaata, bo Sara babulela kuli: ‘Neniikutwile kuli lizoho la Jehova nelini babalela.’

Batu babañata baikalelwanga bakeñisa kuli bazamaya inze basupala mi nako yabona ya kutuhela musebezi ituha ifita. Baipuzanga ka za haiba bakafumananga masheleñi aka konisa kupila hande. Hape baikalelwanga ka za makulano atiswa ki busupali ebaka talimana ni ona kwapili. Kubonahala kuli neli Davida yanaaikupezi ku Jehova kuli: “U si ke wa ni hana mwa nako ya busupali bwa ka; niha ni felelwa ki maata, u si ke wa ni tuhela.”—Samu 71:9, 18.

Ki nto mañi yekona kutusa basupali kuikutwa kusilelezwa habanahana zekaezahala kwapili? Baswanela kuzwelapili kutiisa tumelo yabona ku Mulimu, ili kusepa kuli ukabafa lika kaufela zebatokwa. Niti kikuli babañwi ka lilimo zeñata bapilile mupilelo opahami bakeñisa kuli nebanani masheleñi, kono batokwa kunolofaza mupilelo wabona ni kuikolwisa ka lika zenyinyani zebanani zona cwale. Mi bakalemuha kuli “ku ca miloho feela” mwa sibaka sa “ku ca komu ye nunile” kwatabisa mi mwendi mane kutusa hahulu kwa buiketo bwabona bwa kwa mubili! (Liprov. 15:17. 15:17) Haiba muisa mamelelo yamina kwa kusebeleza Jehova, uka bonateñi kuli hamuka supala wamifa lika kaufela zemutokwa.

Munahane mutala wa bo José ni bo Rose, bane basebelelize Jehova mwa sebelezo ya nako kaufela ka lilimo zefitelela 65. Ka nako yeo nebatalimana ni matata amañata. Nebababalezi bo ndataa bona bo Rose bane batokwa pabalelo busihu ni musihali. Hape bo José nebanani kutiyela muinelo wa kupazulwa bakeñisa butuku bwa kansa ni likalafo za kansa za kuitusisa milyani yeutwisa hahulu butuku. Jehova naaotolozi cwañi lizoho lahae la bulyo ku bo muuna ni musalaa hae bao? Naaitusisize bo Tony ni bo Wendy, ili bo muuna ni musalaa hae Basikreste. Nebanani ndu yene babata kufa kwa batu bane baeza sebelezo ya bupaina kuli baine mwateñi kusina kulifa sesiñwi. Bo Tony nebahupuzi kuli hane bali kwa sikolo sa sekondari, ka linako zeñwi hane banangelanga mwa lihaulo, nebabonanga bo José ni bo Rose inze bakutaza mwa bukombwa. Bo Tony nebatabezi hahulu tukufalelo yene babonisa bo José ni bo Rose, mi nto yeo tahisize cinceho yetuna hahulu mwa bupilo bwabona. Bakeñisa kuli bo José ni bo Rose, nebatandile nako ya bupilo bwabona kaufela kwa kusebeleza Jehova, bo Tony ni bo Wendy baikatulela kubafa ndu mwa kuina. Ka lilimo ze 15, bo Tony ni bo Wendy batusize bo José ni bo Rose, ili basebali mwa lilimo za ma 80. Bo José ni bo Rose baikutwa kuli tuso yebafiwa ki bo Tony ni bo Wendy ki mpo yezwa ku Jehova.

Jehova Mulimu umisepisa kuli: “Si sabi, ni ka ku tusa.” Ni mina umifa ‘lizoho lahae la bulyo la niti.’ Kana mukaisa lizoho lamina ku lahae?