Kauhanyo 7

Ze Ku Lu Luta ku Tuhelela Bumaswe kwa Mulimu

1, 2. (a) Kambe Jehova n’a bulaile bakwenuheli ba mwa Edeni honaf’o fela, ne lu ka amiwa cwañi? (b) Ki litukiso mañi ze lilato z’a lu tomezi Jehova?

 JAKOBO ya n’a li toho ya lusika n’a ize: “Mazazi a bupilo bwa ka [ibile] a makuswanyani mi hape ki a maswe.” (Genese 47:9) Jobo ni yena n’a bulezi ka ku swana kuli “bupilo bwa [mutu] ki bo bukuswani, mi bu tezi maziyezi.” (Jobo 14:1) Sina bona bao, buñata bwa luna lu bile ni matata, ku sa eziwa ka ku luka, mane ni likozi. Kono ha lu pepilwe ha ku talusi kuli Mulimu h’a si ka eza ka ku luka. Ki niti kuli minahano ni mibili ya luna ha li si ka petahala, mi ha lu yo mwa Paradaisi, ili lika ze ne ba na ni zona bo Adama ni Eva pili. Kono kambe Jehova n’a ba bulaile ba sa mu fetuhela fela, ne ku ka be ku bile cwañi? Matuku, maswabi, ni mafu ne li si ke za ba teñi. Kono kambe hape ni batu ha ba yo. Kambe ha lu si ka pepwa. Mulimu ka sishemo a fa bo Adama ni Eva nako ya ku pepa bana, nihaike bana bao ne ba hozize ku sa petahala. Mi ka Kreste, Jehova a eza tukiso ya kuli lu kutelwe ki nto ye n’e bolomokile Adama, ili bupilo bo bu sa feli mwa paradaisi fa lifasi-mubu.—Joani 10:10; Maroma 5:12.

² Lwa susuezwa luli ku kona ku libelela nako ya kwapili f’o lu ka pila ku ya ku ile mwa lifasi le linca le li li Paradaisi. Teñi m’o ha lu na ku kula, ku swaba, ku utwa  butuku, ni ku shwa, mi batu ba ba maswe ha ba na ku ba teñi! (Liproverbia 2:21, 22; Sinulo 21:4, 5) Kono ze mwa Bibele li lu taluseza kuli hailif’o ku punyuha kwa luna ka butu ki kwa butokwa ku luna ni ku Jehova, ku na ni nto ye ñwi ya butokwa ni ku fita ye amiwa teñi.

Kabakala Libizo la Hae Le Lituna

3. Ki lika mañi ze amiwa mwa talelezo ya mulelo wa Jehova ka za lifasi-mubu ni batu?

³ Libizo la Mulimu la amiwa mwa talelezo ya mulelo wa hae ka za lifasi-mubu ni batu. Libizo leo la Jehova li talusa “U Tahisa Ku Ba Teñi.” Kacwalo libizo la hae li bonisa mwa inezi ka ku ba Muambakani-ya-Pahami, Muleli, ni Mulimu wa niti. Kabakala mayemo a Jehova, kuli pupo kaufela i ikete ni ku ba ni kozo, ku tokwahala kuli libizo la hae ni ze li yemela kaufela li kutekiwe ka ku tala ka mo ku swanehela ni kuli batu kaufela ba mu utwe.

4. Mulelo wa Jehova ka za lifasi ne u kopanyelezañi?

⁴ Jehova ha s’a bupile bo Adama ni Eva, a ba fa musebezi. A bonisa hande-nde kuli mulelo wa hae ku bona ne si fela wa ku busa lifasi ni ku yandulula cwalo Paradaisi. Ne ba na ni hape ni ku li taza ka bana ba bona. (Genese 1:28) Kana mulelo w’o ne u si ke wa petahala kabakala sibi sa bona? Jehova ya m’ata ote ha n’a ka palelwa ku peta mulelo wa hae ka za lifasi ni batu, neikaba nyefulo ye tuna luli fahalimw’a libizo la hae!

5. (a) Bo munna ni musali ba pili ha ne ba ka ca kwa kota ya ku ziba bunde ni bumaswe, ne ba ka shwa lili? (b) Jehova n’a talelelize cwañi za n’a bulezi kwa Genese 2:17, mi ka nako ye swana ni ku buluka mulelo wa hae ka za lifasi?

⁵ Jehova n’a lemusize bo Adama ni Eva kuli ha ne ba si ke ba utwa ni ku ca kwa kota ya ku ziba bunde ni  bumaswe, ne ba ka shwa ‘nako [“lizazi,” NW]’ ye ne ba ka ca kwateñi. (Genese 2:17) Ka ku ya ka manzwi a hae, Jehova a ba limba mulatu zazi luli le ne ba ezize sibi mi a ba atulela lifu. Ku Mulimu, bo Adama ni Eva ne ba shwile lona lizazi leo. Kono kuli a pete mulelo wa hae ka za lifasi, Jehova a ba tuhelela ku tahisa lusika pili ba si ka shwa kale kwa mubili. Niteñi ka ku ba kuli Mulimu u kona ku nga lilimo ze 1,000 ku ba lizazi li li liñwi, bupilo bwa Adama ha ne bu felile inge a na ni lilimo ze 930, ne li mwa “lizazi” li li liñwi. (2 Pitrosi 3:8; Genese 5:3-5) Kacwalo, buniti bwa Jehova ne bu bonisizwe ka za fo ne i ka felwa koto, mi mulelo wa hae ka za lifasi ne u si ka mbwanjingelwa ki mafu a bona. Kono se ku fitile nako batu ba ba si ka petahala, mane ni ba ba maswe inge ba tuhelelwa ku pila.

6, 7. (a) Ka ku ya ka Exoda 9:15, 16, ki kabakalañi Jehova h’a tuhelela ba ba maswe ku zwelapili ka nakonyana? (b) M’ata a Jehova n’a bonisizwe cwañi ku ze n’e ezahezi ku Faro, mi libizo la Hae ne li zibahalizwe cwañi? (c) Ki sifi se si ka ezahala muinelo wa linto o maswe wo ha u ka fela?

⁶ Za n’a bulezi Jehova ku mubusi wa Egepita mwa linako za Mushe hape li bonisa libaka Mulimu h’a tuhelezi ba ba maswe ku zwelapili ku ba teñi. Faro ha n’a hanisize bana ba Isilaele ku funduka ku zwa mwa Egepita, Jehova n’a si ka mu bulaya honaf’o fela. Naha ya welwa ki likozi ze lishumi, ili ku bonisa m’ata a Jehova ka linzila ze makaza. Ha n’a lemusa ka za kozi ya bu 7, Jehova a taluseza Faro kuli N’a ka kona ku mu timeza ni batu ba hae fa lifasi-mubu ka bunolo. Jehova n’a ize: “Kono ni ku tuhezi hona cwalo, kuli ni bonahalise mata a ka ku wena, ni kuli Libizo la ka li zibwe mwa lifasi kamukana.”—Exoda 9:15, 16.

 ⁷ Jehova ha n’a lukuluzi Maisilaele, kaniti luli libizo la hae ne li til’o zibahala hahulu. (Joshua 2:1, 9-11) Kacenu, hamulaho wa lilimo ze bat’o ba 3,500, za n’a ezize ka nako yeo ha li si ka libalwa. Libizo tota la Jehova ne li zibahalizwe hamoho cwalo ni niti ka za Muñ’a lona. Seo ne si zibahalize Jehova ku ba Mulimu ya buluka lisepiso za hae ni ku lwanela batanga ba hae. (Joshua 23:14) Ne si bonisize kuli kabakala m’ata a hae a matuna ka ku fitisisa, ha ku na se si kona ku tibela mulelo wa hae. (Isaya 14:24, 27) Kacwalo lwa kona ku kolwa kuli honafa u ka tuha a lwanela batanga ba hae ba ba sepahala ka ku yundisa muinelo wa linto o maswe wa Satani. Poniso yeo ya m’ata a matuna ni tumbo ye i tahisa fahalimw’a libizo la Jehova ha li na ku libalwa. Lituso za teñi li ka ba za ku ya ku ile.—Ezekiele 38:23; Sinulo 19:1, 2.

‘O Buliba bwa Butali bwa Mulimu!’

8. Paulusi u lu susueza ku nyakisisa lisupo mañi?

⁸ Mwa liñolo la hae kwa Maroma, muapositola Paulusi u buza kuli: “Kana ku na ni ku sa luka ku Mulimu?” U alaba ka ku koñomeka kuli: “Ku si ke kwa bulelwa cwalo.” Ku tuha f’o u koñomeka sishemo sa Mulimu ni ku bulela ka za za n’a bulezi Jehova ka za ku tuhelela Faro ku pila ka nako ye telelenyana. Paulusi hape u bonisa kuli luna batu lu swana sina lizupa le li mwa mazoho a mubupi. Mi u li: “Mulimu h’a latile ku bonisa buhali bwa hae, ni ku lumba mata a hae, a iswala hahulu nako ye telele ka lipiza za buhali ze bupezwi ku feliswa; kuli a zibahalise bufumu bwa kanya ya hae ka lipiza za makeke, ze ne lukiselizwe kanya, pili? Kihona a lu bizize, isi kwa Majuda fela, kono ni kwa bamacaba.”—Maroma 9:14-24.

9. (a) “Lipiza za buhali ze bupezwi ku feliswa” ki bomañi? (b) Ki kabakalañi Jehova h’a bile ni pilu-telele kwa balwanisi ba hae, mi ze ka ezahala kwa mafelelezo li ka tusa cwañi ba ba mu lata?

 ⁹ Ku zwelela fa bukwenuheli bwa mwa Edeni, ba ba lwanisize Jehova ni milao ya hae kaufela ba bile “lipiza za buhali ze bupezwi ku feliswa.” Ka linako kaufela ku zwelela honaf’o, Jehova u bile ni pilu-telele. Ba ba maswe ba sheunuzi z’a ezize, ba nyandisize batanga ba hae, mane ni ku bulaya Mwan’a hae. Ka ku bonisa buiswalo bo butuna, Jehova u tuhelezi nako ye ñata ya kuli pupo kamukana i bone ka ku tala ze maswe ze tahisizwe ki ku kwenuhela Mulimu ni ze tahisizwe ki ku ipusa kwa batu ba sa itingi ku yena. Ka nako ye swana, lifu la Jesu li file nzila ya ku pulusa batu ba ba ipeya ku utwa ni ku ‘felisa misebezi ya Diabulosi.’—1 Joani 3:8; Maheberu 2:14, 15.

10. Ki kabakalañi Jehova h’a tuhelezi ba ba maswe ku ba teñi mwa lilimo ze 1,900 ze felile?

¹⁰ Mwahal’a lilimo ze fitelela 1,900 ku zwa fa n’a zuhezi Jesu kwa bafu, Jehova u tuhelezi zona “lipiza za buhali” zeo, ili ku liyehisa nako ya ku sinyiwa kwa zona. Kabakalañi? Libaka le liñwi ki la kuli n’a sweli ku lukisa ba ba ka yo swalisana ni Jesu Kreste mwa Mubuso wa hae wa kwa lihalimu. Bona bao ki b’a 144,000, mi ki bona “lipiza za makeke” ze bulezwi ki muapositola Paulusi. Pili, be ne ba memilwe ku panga sitopa sa lihalimu seo ne li Majuda. Hasamulaho, Mulimu n’a memile ni Bamacaba. Jehova h’a si ka hapeleza ufi kamba ufi wa bona bao ku mu sebeleza. Kono mwahal’a be ne ba itebuhile litukiso za hae ze lilato, n’a file ba bañwi tohonolo ye tuna ya ku busa ni Mwan’a  hae mwa Mubuso wa kwa lihalimu. Sona sitopa sa lihalimu seo si ka tuha si fezwa ku lukiswa.—Luka 22:29; Sinulo 14:1-4.

11. (a) Ki sikwata mañi se si tusiwa cwale ki pilu-telele ya Jehova? (b) Ba ba shwile ba ka tusiwa cwañi?

¹¹ Kono ku cwañi ka za bayahi ba lifasi? Pilu-telele ya Jehova hape i konahalisize ku kubukanyiwa kwa “buñata bo butuna” bo bu zwa mwa macaba kaufela. Cwale se ba eza bolule-lule. Jehova u sepisize kuli sona sitopa sa fa lifasi-mubu seo si ka punyuha sinyeho ya muinelo wo wa linto mi ba ka pila ku ya ku ile mwa paradaisi fa lifasi-mubu. (Sinulo 7:9, 10; Samu 37:29; Joani 10:16) Mwa nako ya Mulimu ye swanela, buñata-ñata bwa batu ba ba shwile bu ka zuswa ni ku fiwa kolo ya ku ba babusiwa fa lifasi-mubu ba Mubuso wa kwa lihalimu. Linzwi la Mulimu li bulela cimo kwa Likezo 24:15 kuli: “Ku zuha kwa bafu ku ka ba teñi, kwa ba ba lukile ni ba ba si ka luka.”—Joani 5:28, 29.

12. (a) Ku tuhelela bumaswe kwa Jehova ku lu lutileñi ka za hae? (b) Mu ikutwa cwañi ka za m’o Jehova a tatululezi litaba zeo?

¹² Kana ku zona zeo kaufela ku bile ni ku eza lika ka ku sa luka? Kutokwa, kakuli ka ku sa bulaya ba ba maswe, kamba “lipiza za buhali,” Mulimu u hauhela ba bañwi, ka ku lumelelana ni mulelo wa hae. Seo si bonisa sishemo ni lilato la hae. Hape, ka ku ba kuli lu bile ni nako ya ku bona mo i petahalela milelo ya hae, lu ituta ze ñata ka za yena Jehova ka sibili. Lu makazwa ki likalulo ze shutana-shutana za butu bwa hae ze lu bona—ili ku luka kwa hae, sishemo, pilu-telele, ni butali bwa hae bo bu taha ka mikwa ye miñata. Mw’a tatululela kañi Jehova ka za bubusi bwa pupo kamukana—yona  tukelo ya hae ya ku busa—kamita-ni-mita ku ka ba bupaki bwa kuli bubusi bwa hae ki bona bo bunde ka ku fitisisa. Lu bulela ni muapositola Paulusi kuli: “O! buliba bwa bufumu ni bwa butali ni bwa zibo ya Mulimu! Likatulo za hae ha li konwi ku batisezwa, ni linzila za hae ha li konwi ku fumanwa!”—Maroma 11:33.

Kolo ya ku Bonisa Buipeyo bwa Luna

13. Ha lu nyanda ka butu, lu ba ni kolo ya ku ezañi, mi lu ka tusiwa kiñi kuli lu eze ka butali?

¹³ Buñata bwa batanga ba Mulimu ba mwa miinelo ye ama manyando a ka butu. Manyando a bona a zwelapili kakuli Mulimu ha si ka sinya kale ba ba maswe ni ku tahisa tukuluho ya batu ye bulezwi cimo. Kana nto yeo ya swanela ku lu filikanya? Kamba kana lu nga miinelo yeo ku ba kolo ya ku abana mwa ku bonisa kuli Diabulosi ki lihata? Lu kona ku tiiswa kuli lu eze cwalo haiba lu hupula kupo ya kuli: “Mwan’aka u talife, mi u tabise pilu ya ka, mi ni ka kona ku alaba ya ni nyaza.” (Liproverbia 27:11) Satani, yena ya nyaza Jehova, n’a pihile kuli batu ha ne ba ka latehelwa ki maluo a bona kamba ku nyanda kwa mubili, ba ka nyaza Mulimu, mane ni ku mu kuta. (Jobo 1:9-11; 2:4, 5) Ha lu sepahala ku Jehova ha lu nyanda, lu bonisa kuli luna ha lu koni ku eza cwalo, mi kacwalo lu tahisa tabo kwa pilu ya hae.

14. Haiba lu itinga ku Jehova ha lu tahelwa ki miliko, lu kona ku fumana lituso mañi?

¹⁴ Haiba lu itinga ku Jehova ha lu tahelwa ki miliko, lu kona ku ba ni tulemeno twa butokwa. Ka mutala, ka manyando a n’a nyandile Jesu ka ona, n’a “itutile ku utwa” ka nzila ye nca. Ni luna lu kona ku ituta kwa miliko ya luna kakuli lu kona ku ba ni pilu-telele, buitiiso,  ni ku itebuha hahulu linzila za Jehova ze lukile.—Maheberu 5:8, 9; 12:11; Jakobo 1:2-4.

15. Ha lu nze lu tiyela matata ka pilu-telele, ba bañwi ba kona ku tusiwa cwañi?

¹⁵ Ba bañwi ba ka bona ze lu eza. Kabakala ze lu tahela kakuli lu lata ku luka, nako ha i nze i ya ba bañwi ku bona ba kana ba fita fa ku lemuha kuli Bakreste ba niti kacenu ki bafi. Mi ka ku swalisana ni luna mwa ku lapela, ba kona ku ba ni tibelelo ya ku fumana bupilo bo bu sa feli. (Mateu 25:34-36, 40, 46) Jehova ni Mwan’a hae ba bata kuli batu ba be ni yona kolo yeo.

16. Mo lu ngela matata a ka butu ku ama cwañi taba ya swalisano?

 ¹⁶ Ki ko kunde luli ha lu nga nihaiba miinelo ye t’ata ku ba y’e lu konisa ku bonisa buipeyo bwa luna ku Jehova, ni ku i nga hape ku ba y’e lu konisa ku abana mwa ku peta tato ya hae! Ku eza cwalo ku kona ku bonisa kuli luli lu liba kwa ku ba ni swalisano ni Mulimu ni Kreste. Jesu n’a lapelezi Bakreste ba niti kaufela ku Jehova kuli: “Ha ni lapeleli bona fela [balutiwa ba hae be ne ba sebelisana hahulu ni yena], kono ni lapelela ni ba ba ka lumela ku na, ka linzwi la bona. Kuli kaufela ba be a li muñwi, sina Wena Ndate ha u li ku na, ni na ku Wena. Ni bona cwalo, ba be a li muñwi ku luna; kuli lifasi li lumele kuli ki Wena ya ni lumile.”—Joani 17:20, 21.

17. Haiba lu sepahala ku Jehova lu kona ku ba ni sepo mañi?

¹⁷ Haiba lu sepahala ku Jehova, u ka lu kapweka mupuzo. Linzwi la hae li li: “Mu tiye, mu si ke mwa zikinyeha, mi mu tiise kamita musebezi wa Mulena, inze mu ziba kuli musebezi wa mina o tata ha u na ku ba o si na tuso ku Mulena.” (1 Makorinte 15:58) Hape li li: “Mulimu hasi ya si ka luka, kuli a libale misebezi ya mina, ni lilato le mu bonisize kwa Libizo la hae.” (Maheberu 6:10) Jakobo 5:11 i li: “A mu bone, lu ba bulela kuli ba na ni mbuyoti ba ba konile ku itiisa; mu utwile za Jobo, za ku sa fela pilu kwa hae; mi mu boni mafelelezo a hae, a’ mu file Mulena; kakuli Mulena u tezi sishemo ni mukekecima.” Mafelelezo a Jobo ne li afi? “[Muñ’a] Bupilo a fa Jobo limbuyoti mwa mafelelezo a bupilo bwa hae, ku fita mw’a n’a mu fezi mwa makalelo.” (Jobo 42:10-16) Ee, Jehova ki “Yena ya fa ba ba mu bata mupuzo.” (Maheberu 11:6) Mi lu libelela mupuzo  o munde luli, ona wa bupilo bo bu sa feli mwa paradaisi fa lifasi-mubu!

18. Kwa mafelelezo ku ka ezahalañi kwa mihupulo ye butuku ye lu kana lwa ba ni yona?

¹⁸ Mubuso wa Mulimu u ka felisa ze maswe kaufela ze ezahezi kwa batu mwa lilimo ze likiti-kiti ze felile. Ze nde ze ka ba teñi ka nako yeo li ka fitela kwahule manyando kaufela e lu na ni ona cwale. Ha lu na ku katazwa ki mihupulo ye maswe ya manyando a kwamulaho. Mihupulo ni misebezi ye yahisa ye ka patehisa batu ka zazi mwa lifasi le linca hanyinyani-hanyinyani i ka felisa mihupulo ye butuku. Jehova u zibahaza kuli: “A mu bone! Cwale ni ka eza mahalimu a manca [Mubuso o munca wa kwa lihalimu o ka busa batu] ni lifasi le linca [batu ba ba lukile]. Za kale ha li sa na ku hupulwa, nihaiba ku kutela mwa minahano. Kono mu ka taba ni ku wabelwa kamita kabakala ze ni eza.” Ee, mwa lifasi le linca la Jehova, ba ba lukile ba ka kona ku bulela kuli: “Lifasi kaufela li pumuzi, li na ni kozo; ku tabelezwa lipina za tabo.”—Isaya 14:7; 65:17, 18.

Lundululo

• Niha tuhelezi bumaswe, Jehova u bonisize cwañi hande kuli u kuteka hahulu libizo la hae?

• Ku tuhelela “lipiza za buhali” kwa Mulimu ku konisize cwañi kuli sishemo sa hae si to fita ku luna?

• Lu swanela ku satalala ku bonañi mwa miinelo ye ama manyando a ka butu?

[Lipuzo za Tuto]

[Maswaniso a fa likepe 67]

Jehova “a fa Jobo limbuyoti mwa mafelelezo a bupilo bwa hae, ku fita mw’a n’a mu fezi mwa makalelo”