Mubuso ‘O Si Ke Wa Sinyiwa’
Kauhanyo 10
Mubuso ‘O Si Ke Wa Sinyiwa’
1. Ze ezahezi mwa lifasi mwa litaba za batu ku zwelela kwamulaho li tunumekile buniti mañi?
ZE EZAHALA mwa lifasi ka zazi li tunumeka buniti bwa kuli batu ha ba si ka fumana tabo ka ku hana bubusi bwa Jehova bo bu pahami ni ku lika ku ipusa. Ha ku na puso ya butu ye tahiselize batu kaufela lituso ze swanelela. Batu niha ba zwiselize hahulu-hulu pili zibo ya bona ka za sayansi, ha ba si ka kona ku felisa matuku kamba lifu, nihaiba la mutu a li muñwi fela. Puso ya butu ha i si ka felisa lindwa, mifilifili, bubangoki, likweta, kamba bunjebwe. Lipuso za buhateleli li sa busa batu mwa linaha ze ñata. (Muekelesia 8:9) Za bumapanga-panga, mukwañuli, ni ku sa ba ni zibo ki lika zeo kaufela li silafaza mubu, mezi, ni moya. Ku sinya-sinya mali kwa babusisi ku biseza ba bañata t’ata ku fumana lika za butokwa mwa bupilo. Lilimo ze likiti-kiti za puso ya butu li bonisize hande-nde buniti bwa taba ye: “Nzila ya mutu ha i yo mwa mata a hae; mi mutu nih’a zamaya, h’a koni ku izamaisa ili yena.”—Jeremia 10:23.
2. Ki nto mañi fela ye ka tatulula butata bwa batu?
2 Zeo li ka tatululwa cwañi? Ka Mubuso wa Mulimu, w’o Jesu n’a lutile balateleli ba hae ku u lapelela, kuli: “Ku tahe mubuso wa hao; se si latwa ki Wena si ezwe mwa lifasi, mo si ezezwa kwa lihalimu.” (Mateu 6:9, 10) Kwa 2 Pitrosi 3:13, Mubuso wa Mulimu wa kwa lihalimu u talusizwe kuli ki “lihalimu le linca,” le li ka busa “lifasi le linca,” ili batu ba ba lukile. Mubuso wa Mulimu wa kwa lihalimu ki wa butokwa luli kuli mane ne li yona taba ye tuna yeo Jesu n’a kutaza ka za yona. (Mateu 4:17) N’a bonisize mo lu swanela k’u ngela ha n’a susuelize kuli: “Mu bate pili mubuso wa Mulimu ni Ku Luka kwa Hae.”—Mateu 6:33.
3. Ki kabakalañi ku ituta ka za Mubuso wa Mulimu ha ku li kwa butokwa hahulu ka nako ye?
3 Ku ituta ka za Mubuso wa Mulimu ku butokwa hahulu ka nako ye, kakuli honafa ona Mubuso w’o u ka tuha u cinca ku ya ku ile puso ya lifasi le. Daniele 2:44 i polofita kuli: “Mwa mazazi a malena ao [lipuso ze busa cwale], Mulimu wa mwa lihalimu u ka tahisa mubuso [mwa lihalimu] o si na ku sinyeha ku ya ku ile; mi bulena bwa ona ha bu na ku shimbulukela kwa sicaba si sili [batu ni kamuta ha ba sa na hape ku busa lifasi]. Mubuso wo, u ka ketula ni ku feza mibuso [ya cwale] kaufela; kono ona u ka ba teñi kamita ni ku ya ku ile.” Kacwalo Mubuso u ka felisa mazazi a a maungulelo ka ku sinya muinelo wa linto o maswe wo kaufela. Ka nako yeo, puso ya Mubuso wa kwa lihalimu fahalimw’a lifasi ha i sa na ku hanyezwa. Lu swanela ku itebuha luli kuli kimuluho ye ka tahiswa ki zeo se i li fa ngo ni mulomo!
4. Ka za Mubuso, ne ku ezaheziñi mwa lihalimu ka 1914, mi ki kabakalañi seo ha si li sa butokwa ku luna?
4 Ka 1914, Kreste Jesu n’a beilwe fa Bulena mi n’a filwe m’ata a ku “toma puso ya mwahal’a lila za [hae].” (Samu 110:1, 2) Hape ka sona silimo seo, “mazazi a maungulelo” a muinelo wa linto o maswe wo n’a kalisize. (2 Timotea 3:1-5, 13) Ka nako ye swana, lika za n’a boni Daniele mwa pono ya bupolofita ne li ezahezi mwa lihalimu. “Yo Muhulu wa Mazazi,” yena Jehova Mulimu, a fa Mwan’a mutu, yena Jesu Kreste, “bulena, kanya, ni mubuso, kuli ba mishobo kaufela, ni ba macaba, ni ba lipuo kaufela ba t’o mu sebeleza.” Daniele ha n’a biha ka za pono yeo, n’a ñozi kuli: “Bulena bwa hae ki bulena bwa kamita, bo bu si na ku fela, mi mubuso wa hae ha u na ku feliswa.” (Daniele 7:13, 14) Ona Mubuso wa kwa lihalimu w’o o ka buswa ki Kreste Jesu ki ona o ka tahisa kuli Mulimu a konise ba ba lata ku luka ku ikola lika ze nde ze ñata-ñata za n’a lelile ha n’a beile bashemi ba luna ba pili mwa Paradaisi.
5. Ki litaba mañi ze tungile ka za Mubuso ze lu tabela hahulu ku ziba, mi ki kabakalañi?
5 Kana mwa lakaza ku ba mubusiwa ya sepahala wa ona Mubuso w’o? Haiba ku cwalo, u zibe mu ka tabela ku ziba mo i inezi yona puso ya kwa lihalimu yeo ni mo i sebeleza. Mu ka bata ku ziba ze i eza cwale, ze i ka peta mwa nako ya kwapili, ni ze i tokwa ku mina. Ha mu nze mu nyakisisa hahulu Mubuso w’o, buitebuho bwa mina ku ona bu lukela ku hula. Haiba mwa u amuhela, mu ka kona hande ku taluseza ba bañwi ka za lika ze nde zeo Mubuso wa Mulimu u ka ezeza batu ba ba ipeya ku utwa.—Samu 48:12, 13.
Babusi Ba Mubuso wa Mulimu
6. (a) Mañolo a bonisa cwañi kuli ki bubusi bwa mañi bo bu boniswa ka Mubuso wa Bumesiya? (b) Ze lu ituta ka za Mubuso li swanela ku lu ezisañi?
6 Ye ñwi ya lika za pili ze fumanwa mwa tatubisiso yeo kikuli Mubuso wa Bumesiya w’o u bonisa bubusi bwa Jehova. Ki Jehova ya n’a file Mwan’a hae “bulena, kanya, ni mubuso.” Mwan’a Mulimu ha n’a filwe m’ata a ku kala ku busa, manzwi mwa lihalimu ka ku swanela n’a shaezi kuli: “Mubuso wa lifasi u fetuhile mubuso wa Mulen’a luna [Jehova Mulimu], ni wa Kreste wa hae; mi [Jehova] u ka busa ku ya ku ile.” (Sinulo 11:15) Kacwalo, ze lu lemuha kaufela ka za ona Mubuso wo ni ze u peta li kona ku lu suteleza hahulu ku yena Jehova ka sibili. Ze lu ituta li swanela ku lu ezisa ku ba ni takazo ya ku ipeya kwatas’a puso ya hae ku ya ku ile.
7. Ki kabakalañi ha lu cisehela luli taba ya kuli Jesu Kreste ki yena Mubusi ya bakwela Jehova?
7 Hape mu nahane sisupo sa kuli Jehova u file Jesu Kreste ku ba yena Mubusi ya mu bakwela. Ka ku ba Mubeleki ya Pahami y’o Mulimu n’a itusisize kwa ku eza lifasi-mubu ni batu, Jesu u ziba hande ze lu tokwa ku fita ufi kamba ufi wa luna mwa zibela. Hape, ku zwelela kwa makalelo a ku ba teñi kwa batu, u bonisize kuli ‘u wabelelwa bana ba batu.’ (Liproverbia 8:30, 31; Makolose 1:15-17) Lilato la hae kwa batu ki le lituna hahulu kuli mane yena ka sibili n’a tile fa lifasi-mubu ni ku fana bupilo bwa hae ku ba sitabelo kuli a lu liulule. (Joani 3:16) Kacwalo u tahisize kuli lu kone ku lukululwa kwa sibi ni lifu ni kuli lu kone ku fumana bupilo bo bu sa feli.—Mateu 20:28.
8. (a) Ka ku sa swana ni lipuso za butu, ki kabakalañi puso ya Mulimu ha i ka inelela? (b) Ki swalisano mañi ye mwahal’a “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso” ni puso ya kwa lihalimu?
8 Mubuso wa Mulimu ki puso ye tiile, ye inelela. Ku kona ku inelela kwa ona ku tiisezwa ki taba ya kuli yena Jehova ka sibili h’a koni ku shwa. (Samu 146: 3-5, 10) Jesu Kreste, yena ya filwe bulena ki Mulimu, h’a swani ni malena ba butu kakuli ni yena h’a koni ku shwa. (Maroma 6:9; 1 Timotea 6:15, 16) Batu ba bañwi b’a 144,000, ili batanga ba Mulimu ba ba sepahala ba ba zwa mwa “masika kaufela, ni mwa lipuo, ni mwa mishobo, ni mwa macaba,” ba ka busa ni Kreste mwa lihalimu. Bao ni bona ba fiwa bupilo bo bu sa koni ku shwa. (Sinulo 5:9, 10; 14:1-4; 1 Makorinte 15:42-44, 53) Buñata-ñata bwa bona se ba li kwa lihalimu, mi bomasiyaleti ba bona ba ba sa li fa lifasi-mubu ki bona ba ba li “mutanga ya sepahala, ya na ni kutwisiso” kacenu, ili yena ya tokomela ze ama Mubuso w’o.—Mateu 24:45-47.
9, 10. (a) Mubuso u ka zwisa likukuezo mañi ze kauhanya ili ze sinya? (b) Haiba ha lu lati ku ba lila za Mubuso wa Mulimu, lu swanela ku pima litamo mañi?
9 Honafa, ka nako y’a tomile, Jehova u ka luma limpi za hae ku to kenisa lifasi. Li ka timeleleza batu ba ba iketela ku sa lemuha bubusi bwa hae ni ba ba sheununa litukiso ze lilato z’a fa ka Jesu Kreste. (2 Matesalonika 1:6-9) Leo li ka ba lizazi la Jehova, lona le se li libelezwi ka nako ye telele ya kuli a bonise ku ba yena Muambakani-ya-Pahami. “A mu bone, lizazi la [Muñ’a] Bupilo la ta, le li situhu, le li tezi buhali ni ku bifa ko kutuna; . . . mi ba ba maswe ba ku yona [naha] ba ka timiswa.” (Isaya 13:9) “Lizazi leo ki lizazi la buhali, lizazi la maswenyeho ni la ñalelwa; ki lizazi la ku sinya ni la ku bulaya, lizazi la lififi ni la bunsu, lizazi la malu ni la lififi le linsu.”—Zefania 1:15.
10 Bulapeli bwa buhata kaufela ni lipuso kaufela za butu ni limpi za zona, ze puma-pumilwe ki mubusi wa lifasi le ya maswe ya sa bonahali, li ka timelelezwa. Kaufela ba ba swalisana ni lifasi le ka ku pila bupilo bwa buitati, bwa ku sa sepahala, ni bwa buhule, ba ka timezwa. Satani ni badimona ba hae ba ka paleliswa ku swalisana ni bayahi ba lifasi, mi ba ka tamiwa ka lilimo ze sikiti. Ka nako yeo, Mubuso wa Mulimu u ka zamaisa lika kaufela fa lifasi-mubu. Ba ba lata ku luka ba ka imululwa hakalo!—Sinulo 18:21, 24; 19:11-16, 19-21; 20:1, 2.
Mo I Petelwa Milelo ya Mubuso
11. (a) Mubuso wa Bumesiya u ka peta cwañi mulelo wa Jehova ka za lifasi-mubu? (b) Puso ya Mubuso i ka tahisezañi batu ba ba ka pila fa lifasi-mubu ka nako yeo?
11 Mubuso wa Bumesiya u ka peta ka ku tala mulelo wa Mulimu wa kwa makalelo ka za lifasi-mubu. (Genese 1:28; 2:8, 9, 15) Ku to fita kacenu le, batu ba palezwi ku yemela mulelo w’o. Kono “lifasi le li sa taha” li ka beiwa mwatas’a Mwan’a mutu, yena Jesu Kreste. Kaufela ba ba ka banduka katulo ya Jehova fahalimw’a muinelo wa linto wa kale wo ba ka sebelisana hamoho mwatas’a Kreste yena Mulena, inze ba eza ka tabo z’a laela kaufela, ilikuli lifasi kaufela li be paradaisi. (Maheberu 2:5-9) Batu kaufela ba ka ikola misebezi ya bona ni ku tusiwa ka ku tala ki lico ze ñata ze ka beiwa ki lifasi-mubu.—Samu 72:1, 7, 8, 16-19; Isaya 65:21, 22.
12. Babusiwa ba Mubuso ba ka tahisezwa cwañi ku petahala mwa munahano ni mwa mubili?
12 Bo Adama ni Eva ha ne ba bupilwe, ne ba li ba ba petehile, mi mulelo wa Mulimu ne li kuli lifasi li tale bana ba bona, inze ba li ba ba petehile mwa munahano ni mwa mubili. Mulelo w’o u ka talelezwa luli-luli mwatas’a Mubuso. Kuli seo si ezahale, ku tokwahala kuli ze tahiswa ki sibi kaufela li zwiswe, mi kacwalo, Kreste ki Mulena mi hape ki Muprisita yo Muhulu. Ka pilu-telele, u ka tusa babusiwa ba hae ba ba ipeya ku utwa ku tusiwa ki sitabelo sa bupilo bwa hae bwa butu se si lifela libi.
13. Ki lituso mañi za kwa mubili ze ka ba teñi mwatas’a Mubuso?
13 Mwatas’a Mubuso, bayahi ba lifasi ba ka fumana lituso ze ñata kwa mubili. “Meto a libofu kih’a ka tutubuluha, lizebe za bosusu li tibuluhe ni zona. Ibe ya toza u ka tula sina lizwii, lilimi la wa satambi li ka opela za tabo.” (Isaya 35:5, 6) Nama ye kokonyanisizwe ki busupali kamba ku kula i ka uncafala ku fita ya mwanana, mi bufokoli bo bu tahiswa ki mukishi bu ka yoliwa ki buikangulo bo bunde. “Fo he, nama ya mubili wa hae ikaba ye nde ku fita ya mwanana, a kutelwe ki mata a kwa bucaha bwa hae.” (Jobo 33:25) Ku ka taha lizazi fo ku si ke kwa ba ni ya ka bulela kuli “Na kula.” Libaka? Kakuli batu ba ba saba Mulimu ba ka imululwa mutiyo wa sibi ni ze maswe ze si tahisa. (Isaya 33:24; Luka 13:11-13) Ee, Mulimu “u ka takula miyoko kaufela kwa meto a bona; mi lifu ha li sa na ku ba teñi; nihaiba ku tahelwa ki maswabi ni ku lila, ni ku utwa butuku; kakuli za pili li felile.”—Sinulo 21:4.
14. Ku fita fa ku petahala kwa batu ku kopanyeleza lika mañi?
14 Kono ku fita fa ku petahala ha ku ami fela ku ba ni mubili ni munahano ze iketile. Ku kopanyeleza ni ku bonahaza hande mikwa ya Jehova, ka ku ba kuli lu ezizwe ‘ka siswaniso sa Mulimu.’ (Genese 1:26) Kuli seo si ezahale, ku ka tokwahala tuto ye tuna. Mwa lifasi le linca, ‘ku ka yaha ku luka.’ Kacwalo, sina mwa n’a polofitezi Isaya, “batu ba lifasi ba [ka] ituta ku luka.” (2 Pitrosi 3:13; Isaya 26:9) Kalemeno kao ka tahisa kozo—mwahal’a batu ba mibala kaufela, mwahal’a balikani ba batuna, mwa lubasi lwa mutu, mi sihulu, ni yena Mulimu ka sibili. (Samu 85:10-13; Isaya 32:17) Ba ba ituta ku luka nako ha i nze i ya ba ka lutiwa s’a bata Mulimu kuli ba eze. Lilato la ku lata Jehova ha li nze li kenelela mwa lipilu za bona, ba ka latelela linzila za hae mwa likalulo kaufela za bupilo bwa bona. Sina Jesu, ni bona ba ka kona ku bulela kuli, ‘Kamita ni eza ze tabisa Ndate.’ (Joani 8:29) Bupilo bu ka ba bo bunde luli seo ha si ka ezahala kwa batu kaufela!
Ze Petilwe Ze S’e Bonahala
15. Ka ku itusisa lipuzo ze mwa paragilafu ye, mu koñomeke ze petilwe ki Mubuso ni ku bonisa ze lu swanela ku eza cwale.
15 Ze nde ze petilwe ki Mubuso wa Mulimu ni babusiwa ba ona za kona ku iponelwa. Lipuzo ni mañolo a latelela li ka mi hupuza ze ñwi za zona, hamoho ni lika zeo babusiwa ba Mubuso kaufela ba kona ku eza mi ili ze ba swanela ku eza ka nako ye.
Mubuso ne u lwanisize mañi pili, mi ne ku zwileñi mwateñi? (Sinulo 12:7-10, 12)
Ki ku kubukanyiwa kwa lilama za sikwata sifi ze siyezi ko ku sweli ku eziwa ku zwelela fa n’a beezwi Kreste fa bulena? (Sinulo 14:1-3)
Ka mo ku ñolezwi kwa Mateu 25:31-33, Jesu n’a polofitile kuli n’a ka eza musebezi mañi o muñwi hamulaho wa ku kalisa kwa ñalelwa ye tuna?
Ki musebezi mañi wa pili o sweli ku petiwa kacenu? Ki bomañi ba ba abana ku ona? (Samu 110:3; Mateu 24:14; Sinulo 14:6, 7)
Ki kabakalañi ba bupolitiki ni ba bulapeli ba ba li balwanisi ha ba palezwi ku yemisa musebezi wa ku kutaza? (Zakaria 4:6; Likezo 5:38, 39)
Ki licinceho mañi ze ezahezi mwa bupilo bwa ba ba ipeya kwatas’a Mubuso? (Isaya 2:4; 1 Makorinte 6:9-11)
Mubuso wa Lilimo Ze Sikiti
16. (a) Kreste u ka busa ka nako ye kuma kai? (b) Ki lika mañi ze makaza ze ka eziwa mwa nako yeo ni hamulaho wa yona?
16 Satani ni badimona ba hae ha se ba tamilwe, Jesu Kreste ni bacalifa ba hae b’a 144,000 ba ka ba malena ni baprisita ka lilimo ze sikiti. (Sinulo 20:6) Mwa nako yeo, batu ba ka fitiswa fa ku petahala, mi sibi ni lifu le li tahisizwe ki Adama li ka feliselezwa. Kwa mafelelezo a Puso ya Lilimo ze Sikiti, Jesu ha s’a petile hande musebezi wa hae wa ku ba Mesiya ni Muprisita ya li Mulena, u “beya mubuso” ku Ndat’ahe, “ilikuli Mulimu a [be] linto kamukana kwa batu kamukana.” (1 Makorinte 15:24-28) Ka nako yeo, Satani wa lukululwa ka nakonyana kuli a like batu ba ba liuluzwi ka za ku yemela kwa bona bubusi bwa Jehova bwa pupo kamukana. Tiko ya mafelelezo yeo ha se i felile, Jehova u ka sinya Satani ni baipanguli be ne ba mu yemezi. (Sinulo 20:7-10) Ba ba yemezi bubusi bwa Jehova—yona tukelo ya hae ya ku busa—ba kabe ba bonisize ka ku tala busepahali bwa bona bo bu sa fokoli. Ka nako yeo ba ka tiswa mwa swalisano ya bona ye swanela ni Jehova, ili ku amuhelwa ki yena ku ba bana ba hae, ba ba lumelelizwe ki yena ku ba ni bupilo bo bu sa feli.—Maroma 8:21.
17. (a) Ki sifi se si ka ezahala kwa Mubuso kwa mafelelezo a lilimo ze sikiti? (b) Ki ka nzila ifi ha i li nto ya niti kuli Mubuso ha u “na ku sinyeha ku ya ku ile”?
17 Kacwalo, musebezi wa Jesu ni wa b’a 144,000 ka za lifasi-mubu u ka cinca. Musebezi wa bona kwapili u ka ba ufi? Bibele ha i talusi. Kono haiba lu yemela ka busepahali bubusi bwa Jehova, lu ka pila kwa mafelelezo a Puso ya Lilimo ze Sikiti kuli lu bone z’a ba lelezi Jehova ni z’a lelezi pupo ya hae ye tuna kamukana. Nihakulicwalo, puso ya Kreste ya lilimo ze sikiti ikaba ya “kamita” mi Mubuso wa hae “ha u na ku feliswa.” (Daniele 7:14) Ka nzila ifi? Nzila i liñwi ki ya kuli m’ata a ku busa h’a na ku shimbululelwa ku ba bañwi ba ba na ni milelo i sili, kakuli Jehova ki yena ya ka ba Mubusi. Hape, Mubuso ha u “na ku sinyeha ku ya ku ile” kakuli ze u ka peta li ka ba ze inelela. (Daniele 2:44) Mi Mesiya ya li Muprisita ya li Mulena ni baprisita ba ba li malena sina yena ba ka kutekiwa kuye-kuye kabakala sebelezo ya bona ya ka busepahali ku Jehova.
Lundululo
• Ki kabakalañi Mubuso wa Mulimu ha u li ona fela o kona ku felisa butata bwa batu? Mulena wa Mubuso wa Mulimu n’a kalile lili ku busa?
• Ki nto mañi ye mu lata hahulu ka za Mubuso wa Mulimu ni ze u ka peta?
• Ki lika mañi ze se u petile Mubuso ze lu kona ku bona, mi lu na ni kalulo mañi ku zona zeo?
[Lipuzo za Tuto]
[Siswaniso se si fa likepe 92, 93]
Mwa Mubuso wa Mulimu, batu kaufela ba ka ituta ku luka