•  Munahana kuli mu batu babacwañi?

•  Ki kabakalañi kunyakisisa taba ye hakuli kwa butokwa?

•  Zemukona kueza

•  Mubale litaba zeñata zekona kumitusa kuba ni mubonelo oswanela

•  Zebabulela litaka zamina

•   Mutu yanani mubonelo wa kuli kamita lika likaba hande

   “Nilikanga monikonela kaufela kuba ni tabo ni kusanyema-nyema. Nalikanga kumenya ni kuba yatabile zazi ni zazi.”—Valerie.

•   Mutu yanani mubonelo wa kuli kamita lika halina kuba hande

   “Hakuezahala lika zende, nikalanga kunahana kuli lika zeo halikoni kuba za niti.”—Rebecca.

•   Mutu yaanga lika moliinezi luli

   “Haiba niba ni mubonelo wa kuli kamita lika likaba hande, nikaikutwa hahulu bumaswe lika halisike zani zamaela hande mi haiba niba ni mubonelo wa kuli kamita lika halina kuba hande, hanina kuba ni tabo. Kono kuba ni mubonelo oswanela kunitusanga kuunga lika sina moliinezi luli.”—Anna.

 Bibele ibulela kuli “mutu yanani pilu yetabile u mwa mukiti ka nako kaufela.” (Liproverbia 15:15) Kaniti luli, batu babaambukanga kuba ni mubonelo ofosahalile nako kaufela ni kulika kuba ni mubonelo oswanela ka za bupilo ni batu babañwi hañata babanga ni tabo. Mi hape bakona kuba ni balikani babañata. Mane, hakuna yakona kutabela kutanda nako ni mutu yanani mubonelo ofosahalile nako kaufela.

 Niteñi, nihaikaba kuli munani mubonelo wa kuli kamita lika likaba hande, mwakopananga ni miinelo yetaata mwa bupilo. Ka mutala:

•   Mwa makande, muutwanga hahulu lipiho za lindwa ni likezo za bukebenga.

•   Mwendi mukopana ni miinelo yetaata mwa lubasi lwamina.

•   Kusina kukakanya munani bufokoli bobuñwi bomutokwa kutula.

•   Mwendi mulikanaa mina naaezize kamba naabulezi nto yeñwi yenesika mitabisa.

 Mwa sibaka sa kusaisa pilu kwa miinelo yetaata yeo kamba kunahana hahulu ka za yona, mulike kuba ni mubonelo oswanela. Kuba ni mubonelo oswanela kuka mitusa kuambuka mubonelo ofosahalile mi hamuna kuzwafiswa ki miinelo yetaata yemukopana ni yona.

•   Mube ni mubonelo oswanela ka za bufokoli bwamina.

   Bibele ibulela kuli: “Hakuna mutu mwa lifasi yaeza lika zelukile nako kaufela asaezi mafosisa.” (Muekelesia 7:20, Bibele ya Good News Translation) Kuba ni bufokoli ni kueza mafosisa kubonisa feela kuli mu batu babasika petahala kono hakutalusi kuli hamukoni kueza zelukile.

   Momukona kubela ni mubonelo oswanela: Mubelekele fa bufokoli bwamina, kono muhupule kuli hamusika petahala. Mutangana yabizwa Caleb ubulela kuli: “Nilikanga kusaisa hahulu pilu kwa mafosisa aka kuli asike anizwafisa. Kono, nilikanga kuituta kwa mafosisa aka kuli nisike nakutela kuaeza.”

•   Muambuke kuibapanya kwa batu babañwi.

   Bibele ibulela kuli: “Lusike lwainuneka, lunze lushamiliketa moya wa kukangisana ni babañwi, ni kushwelana muna.” (Magalata 5:26) Kubuha maswaniso a balikani bamina fa mawebusaiti a kulumelana ka ona litaba a kwa tukiti kone musika memiwa, kwakona kutahisa kuli munyeme kamba kuikutwa bumaswe. Taba yeo yakona kutahisa kuli muikutwe kuli balikani bamina habamilati luli.

   Momukona kubela ni mubonelo oswanela: Muzibe kuli hamuna kumemiwanga kwa tukiti kaufela. Hape, maswaniso emubonanga fa mawebusaiti a kulumelana ka ona litaba habonisangi litaba kaufela. Musizana yabizwa Alexis ubulela kuli: “Fa mawebusaiti a kulumelana ka ona litaba, hañata batu babeyanga feela lika zende hahulu zeezahezi mwa bupilo bwabona, isiñi lika zenesika batabisa.”

•   Mube batu babatahisa kozo mwa lubasi lwamina.

   Bibele ibulela kuli: “Mueze ka momukonela kaufela kuli mupilisane ka kozo.” (Maroma 12:18) Hamuna maata a kucinca lika zebaeza babañwi, kono munani maata a kucinca lika zemukona kueza ka za lika zebaeza babañwi. Mwakona kuketa kutahisa kozo.

   Momukona kubela ni mubonelo oswanela: Muikataze kusatahisa kuli miinelo yetaata mwa lubasi lwamina itotobele, kono mupilisane ka kozo ni ba mwa lubasi lwamina sina mone mukaezeza ni balikani bamina. Musizana yabizwa Melinda ubulela kuli: “Hakuna mutu yapetahalile, mi kaufela luna lukafoseza babañwi ka likezo zaluna kamba ka lika zelubulela nako yeñwi. Mi lunani kuikatulela zeluka eza, ibe kutahisa kozo kamba kutokwa.”

•   Mubonisange buitumelo.

   Bibele ibulela kuli: “Mubonise buitumelo.” (Makolose 3:15) Kuba ni moya wa buitumelo kuka mitusa kuisa pilu kwa lika zende mwa bupilo bwamina kufita kuisa pilu kwa lika kaufela zemusa tabeli.

   Momukona kubela ni mubonelo oswanela: Mulemuhe miinelo yetaata yemukopana ni yona, kono hape musike mwalibala lika zende zemuikola mwa bupilo bwamina. Musizana yabizwa Rebecca ubulela kuli: “Zazi ni zazi, niñolanga nto yende mwa buka yaka. Nibatanga kuikupulisa kuli nihaike kuli nikopana ni miinelo yetaata, kamita kunani nto yende yenikona kunahana ka za teñi.”

•   Munahane ka za mufuta wa batu bomutandanga nako ni bona.

   Bibele ibulela kuli: “Liango zemaswe lisinya mikwa yeminde.” (1 Makorinte 15:33) Haiba batu bomutandanga nako ni bona banani mikwa yemaswe, mikwa yabona yemaswe ikasinya mikwa yamina yeminde.

   Momukona kubela ni mubonelo oswanela: Balikani bamina habakopana ni miinelo yetaata, bakona kuzwafa ni kulembwala ka nakonyana. Mubatuse momukonela kaufela, kono musike mwa amiwa hahulu ki miinelo yetaata yebakopana ni yona. Musizana yabizwa Michelle ubulela kuli: “Haluswaneli kutandanga feela nako ni batu babanani mubonelo ofosahalile wa lika.”

 Lupila mwa linako zeibulela Bibele kuli “linako zetaata, zeziyeza.” (2 Timotea 3:1) Kana kumibela taata kuba ni mubonelo oswanela mwa lifasi inze kutezi miinelo yetaata yemiñata? Mubale taba yeli, “Ki Kabakalañi Hakunani Manyando Amañata?”