Kwa South America, kunani sibaka sesinani likota zeñata-ñata sesibizwa Amazon. Mi mwa sibaka seo, kupila batu babashutana-shutana, bababulela lipuo zeshutana-shutana, ni babazwa mwa libaka zeshutana. Mwa July 2017, sikwata sa Lipaki za Jehova ba 13 nesitamile musipili kuliba kwa nuka yebizwa Maroni ni kwa tunukana totuli bukaufi mwa naha ya French Guiana. Ki kabakalañi hane batamile musipili wo? Nebayo taluseza batu babapila bukaufi ni nuka yeo lushango lwa mwa Bibele lolufa sepo.

 Kweli iliñwi pili basika tama kale musipili wabona wa mazazi a 12, batu kaufela mwa sikwata seo nebafumanehile kwa mukopano wa kuitukiseza musipili. Bo Winsley batalusa kuli: “Nelunyakisisize sibaka seo ni kuituta litaba zakale ka za sona, mi hape nelunyakisisize mone lukona kuitukiseza musipili waluna.” Mañi ni mañi naafilwe mukotana mwanaakona kulonga kambetanyana ni kanyandi ka minañi, mi lika zeneka beiwa mwa mukotana wo nelisike zakoloba. Musipili waluna neu lutokwa kufufa mwa fulai habeli ni kufuluha mwa mukolo ka lihora zeñata.

 Mizwale ni likaizeli bane bamemilwe kuyo kutaleza kwa sibaka seo nebaikutwile cwañi? Bo Claude ni bo Lisette, babali mwa lilimo za ma 60 nebaamuhezi memo yeo kapili-pili. Bo Claude batalusa kuli: “Nenitabile hahulu kono hape neniikalezwi hanyinyani. Neniutwile litaba zeñata ka za kuli nuka ya Maroni neinani libaka zesabisa zenenani macwe amatuna, mi mezi a fateñi naabuba ka maata.” Bo Lisette bona nebaikalezwi lika lisili. Batalusa kuli: “Neniikalezwi mone nikaambolela ni batu mwa lipuo za Maindia ba kwa America.”

 Bo Mickaël bane bali mwa sikwata seo ni bona nebaikutwile cwalo. Batalusa kuli “Neluziba feela litaba lisikai ka za batu bane babulela puo ya Siwayana. Kacwalo, naeza lipatisiso fa Intaneti ilikuli niitute manzwi asikai a mwa puo yabona.”

 Bo Shirley, bane baile ni bakubona bo Johann, nebañozi mukoloko wa lipuo kaufela zenebulelwa ki batu bane bapila kwatuko ni nuka yeo. Bo Shirley bali: “Neluikungezi mavidio a mwa lipuo zeo fa jw.org, mi nelulekile ni bukanyana yenenani manzwi a mwa puo ya Siwayana.”

 La Bubeli, July 4, sikwata seo sakala musipili wasona ka kuitusisa fulai. Safufa kuzwa mwa Saint-Laurent du Maroni kuliba kwa toloponyana ya Maripasoula, ili yefumaneha kwahule luli mwa naha ya French Guiana.

 Sikwata seo nesitandile mazazi amane inze sikutaza kwa batu babapila mwa minzi yeli bukaufi ni nuka ya Maroni, mi nebazamayanga mwa mikolo yenebeilwe injini yebizwa pirogues. Bo Roland bane bali mwa sikwata seo batalusa kuli: “Maindia ba mwa sibaka seo nebatabela hahulu kuziba litaba za mwa Bibele. Neba lubuzize lipuzo zeñata, mi mane babañwi ku bona nebabata kuli luitutange Bibele ni bona.”

 Bo Johann ni bo Shirley nebakutalize ku bo mutu ni musalaa hae babasali babanca. Wahabo bona kihona hanaasazo ipulaya. Bo Johann bali: “Lwababuhisa vidio ya mwa puo yabona yeli, A Native American Finds His Creator,” yefumaneha fa jw.org. “Bo mutu ni musalaa hae bao nebatabisizwe hahulu ki litaba zene baboni mwa vidio. Mane balufa likeyala zabona za fa Intaneti kakuli nebabata kuli luzwelepili kuambolanga ni bona.”

 Sibaka sa kwahule hahulu sene bakutalize ku sona mwa libaka zeli bukaufi ni nuka, neli munzi obizwa Antécume Pata. Habafitile kwa sibaka seo, nduna wa munzi alumeleza Lipaki bane bakatezi bao kufitela mwa sibaka sa nyangela. Mi hape Lipaki bao batapa mwa nuka mobatapanga batu ba mwa sibaka seo.

 Habazwile mwa sibaka seo, baliba kwa munzi obizwa Twenké. Bayo fumana kuli mwa munzi wo nekunani maswabi a mutu yomuñwi yanaatimezi. Bo Éric, babañwi ba batu bane batusize kuonga-onga za musipili wo, bali: “‘Muñaa Munzi,’ yena nduna wa sibaka seo, naalulumelelize kupota mwa munzi wo kaufela ilikuli luomba-ombe batu bane balila. Nduna yo ni lubasi lwahae nebatabisizwe hahulu ki litaba zene lubalile ni bona mwa Bibele ya mwa puo ya Siwayana. Hape nelubuhisize ni mavidio abonisa za sepiso ya mwa Bibele ka za zuho.”

 Haluzwile fo, lwaya kwa Maripasoula, ili kone luyo zwelapili mwa musipili waluna ka fulai kuliba kwa toloponyana ya Grand-Santi, ili musipili one uluungezi mizuzu ye 30. La Bubeli ni la Bulaalu, batu ba mwa sikwata saluna nebashaezi lushango lwa mwa Bibele kwa batu ba mwa sibaka seo. Mi la Bune, sikwata sazwelapili mwa musipili wasona kuliba kwa munzi omuñwi ofumaneha bukaufi ni Nuka ya Maroni wa Apatou. Musipili wo neueza lihora zeketalizoho ni licika.

 Hane kusiyezi lizazi lililiñwi kuli lufite kwa mafelelezo a musipili waluna, lwayo potela minzi yefumaneha mwa mishitu ya Maroon. Batu babapila mwa minzi yeo basimuluha mwa Africa mi nebaisizwe kwa South America sina batanga ka nako yeo naha ya Suriname yeli mabapa neibusiwa ki naha yeñwi. Lipaki bao bamemela batu kaufela kwa mukopano one ukaezezwa mwa tende yetuna yene babapuzi mwa mushitu. Bo Claude batalusa kuli: “Nelutabile hahulu kubona batu babañata habataha kwa mukopano wo. Nelusika libelela kuba ni palo yetuna bakeñisa kuli nelu bamemile fa lizazi leliswana leo kakusasana!” Bo Karsten, bane bafumanehile lwapili fa musipili ocwalo, bafa ngambolo ya nyangela mwa puo ya Siaukani yenenani toho ya taba yeli, “Kana Bupilo bo ki Bona Feela Bobuliteñi?” Batu ba 91 bane bazwa mwa minzi yeshutana-shutana nebafumanehile kwa mukopano wo.

 Hase bafelize kupotela libaka zeo, sikwata seo sakutela kwa Saint-Laurent du Maroni. Kaufelaa bona bane bali mwa sikwata seo nebatabile hahulu kubona kuli batu babañata ba mwa sibaka seo nebatabela lushango lwaluna, mi nebaamuhezi lihatiso zeñata ni kubuha mavidio amañata ashutana-shutana alukisizwe ki Lipaki za Jehova.

 Bo Lisette bali: “Nitabile hahulu kuli neniile fa musipili wo. Hanizibi feela monikona kutaluseza tabo yaka!” Bo Cindy baikutwa cwalo ni bona, bali: “Hane nikafiwa kolo yecwalo hape, nenika tabela hahulu luli. Mutu utokwa kuya fa misipili yecwalo kuli autwisise tabo yelunani yona!”

 Mizwale ni likaizeli babañwi bane batamile musipili wo, nebasusuelizwe hahulu kuli mane nebabata kukutela kwa libaka zeo. Bo Mickaël bali: “Luitukiselize kukutela kwa libaka zani!” Bo Winsley bona kikale batutela kwa Saint-Laurent du Maroni. Mi bo Claude ni bo Lisette, baba mwa lilimo za ma 60 bona batutezi kwa Apatou.