Sara wa tja: “Owami omundu wohoṋi, * nu hi nongamburiro mu ami omuini. Kunao, hi yenene okukara pu nomundu ngu nongamburiro mu ye omuini nu ngu hungira tjinene. Nungwari, mbi vanga okukara pu nomundu ngu noupore nu ngu risusuparisa. Mbi yenena okukara noupaturuke kuna ye nokumuraera ohunga nouzeu wandje. Omapanga wandje wopopezu ovandu mbe noupore nu mbe risusuparisa.”

Omambo wa Sara maye tu raisire kutja indu tji tu noupore, ovandu varwe ve vanga okurira omapanga wetu. Oupore u tjita kutja tu tjate ku Jehova. Embo re ri tu rakiza kutja: “Otji mamu sokukara . . . noupore.” (Kol. 3:12) Oupore otjikeṋa? Omomuano uṋe Jesus ma raisa oupore? Nu otjikaṋena hi ma tji tu vatere vi kutja tu kare nondjoroka mehupo retu?

Oupore otjikaṋena tjitji kara momundu ngu nohange. Omundu ngu noupore u tjinda varwe momuano omuwa nu wondengero, nandarire kutja ma kurungisiwa i otjiṋa u kara noupore nomeritjaerero.

Ovandu ve muna kutja omundu ngu noupore otjingundi, posi yokutja imbo kauatjiri. Embo rOtjigrike “oupore” aa ri ungurisiwa okukahurura okakambe okahahu nu ku kazeewa. Iho katji nokuheya kutja okakambe ngo ka rira okangundi, posi yokutja ka hongwa okuungurisa omasa wako momuano omuwa. Momuano otjingewo, indu tji matu raisa oupore, eṱe tu kara nomeritjaerero kozongaro zetu ozombi nu tu kara nohange na varwe.

Mape ya atu ripura kutja, ‘kawami omundu ngu mbi noupore.’ Ovandu ovengi ve raisa ozongaro ozombi nu kave nomuretima kunao otje rira ouzeu okukara noupore. (Rom. 7:19) Tjiri, pe hepa ongondjero okukara noupore, posi yokutja ombepo ondjapuke ya Jehova ma i tu vatere kutja tu kare noupore. (Gal. 5:22, 23) Omena ratjike tji matu sokukondja kutja tu kare noupore?

Oupore otjikaṋena tji tji nana ombango yovandu. Tjimuna Sara, ngwa tamunwa rukuru, eṱe wina tu vanga okukara pu novandu ozongozu. Jesus otjihorera otjiwa tjinga ari ongozu notjari. (2 Kor. 10:1) Nandarire ovanatje mbe hina aave mu tjiwa nawa aave vanga okukara popezu naye.—Mar. 10:13-16.

Oupore u tu etera ouwa nu u etera imba mbe ri ongondoroka na eṱe ouwa wina. Indu tji tu noupore, eṱe ka tu hakahana okukurungisiwa  poo okuzira nomapindi. (Omiano 16:32) Kunao tu ritjaera kongaro ngamwa aihe ndji ma i tjiti kutja tu rimune ondjo mena rokuhihamisa varwe, nandarire imba mbu twa suvera. Nu varwe mave munu ouwa mena rokutja matu kara nomeritjaerero nu kamaatu ve hihamisa.

Jesus wa ri ongozu kovandu avehe nandarire kutja wa ri noviungura ovingi novizeu. Ovengi moruveze rwe aave munu omauzeu nu aave hepa okuhuhumiṋiwa. Tjiri owo va yanḓiparisiwa indu Jesus tja tja nai kuwo: “Indjeye ku Ami, . . . tjinga ambi ri ongozu nomurisusuparise momutima.”—Mat. 11:28, 29.

Omomuano uṋe mu matu rihongere koupore Jesus mbwa raisa? Eṱe tu konḓonona Embo ra Mukuru okurihonga omuano Jesus maa tjindi varwe nokutja wa tjita tjike mozongaro ozonḓeu. Kunao, indu tji tu ri mozongaro nḓu ma ze roro oupore wetu matu yenene okuhorera ku Jesus. (1 Petr. 2:21) Tara koviṋa vitatu mbya vatera Jesus okukara noupore.

Jesus wa ri omurisusuparise momutima. Jesus wa tja, eye “ongozu nomurisusuparise momutima.” (Mat. 11:29) Ombeibela ya tamuna ovikaṋena vivari mbi pamwe mena rokutja oupore u ri tjimuna omerisusuparisiro. (Ef. 4:1-3) Omena ra ye?

Omerisusuparisiro ye tu vatera kutja atu hapindike tjimanga poo okuhihamisiwa i yoviṋa ovandu varwe mbi mave hungire ohunga na eṱe. Jesus wa zira vi imba mbaave mu kwekurura kutja “omunararu nomunwe womavinu”? Eye wa raisa movitjitwa vye kutja iho kauatjiri mena rokutja eye wa ri omurisusuparise ‘oviungura vye ombya raisa kutja imbwi ounongo owo ouatjiri.’—Mat. 11:19.

Indu omundu warwe tja hungire oviṋa ovivi ohunga nomuhoko woye, poo omuano mbu we kura, ma rire nawa okuzira noupore. Peter, omunene wombongo moSouth Africa, wa tja: “Indu tji mba pindikisiwa i yotjiṋa omundu tja hungire, mbi ripura kutja, ‘Hapo Jesus atja zira vi?’” Eye wa tja: “Ami mbe rihonga kutja e he ripurire kwami omuini tjinene.”

Jesus aa tjiwa kutja ovandu ka homonena. Ovahongewa va Jesus aave vanga okutjita imbi mbi ri ovisemba, posi yokutja kaave yenene okutjita ouwa aruhe mena rokutja ka vari ohomonena. Otjotjihorera, ongurova komurungu wonḓiro ya Jesus, Petrus, Jakobus na Johanes kaave yenene okukara katumba indu Jesus tje ve ningira okutjita nao. Jesus aa tjiwa kutja omena raye nopa tjera nai, “Ombepo vari mai vanga, nungwari indji onyama otjingundi.” (Mat. 26:40, 41) Jesus ka pindikire tjinga aa tjiwa kutja ovaapostele ve ka homonena.

Mandy omukazendu omukambure ngwaa undjire ko ovingi okuza ku varwe, posi yokutja nai u kondja oukukutu okuhorera kotjihorera tja Jesus tjoupore. Eye wa tja: “Ami mba kondja okuyakura kutja ka ku nomundu ohomonena nokutara kovikaṋena oviwa vyovandu varwe tjimuna Jehova.” Hapo otjari Jesus tjaa raisa kovandu mbe he ri ohomonena matji ku vatere okutjinda varwe noupore?

Jesus we riyamekere ku Mukuru. Indu Jesus tja ri kombanda yehi eye wa yenena okutjinda ouhasemba. Ovandu aave mu zuu navi, wa tonderwe nokutatumisiwa. Nandarire nao, eye wa ri ongozu nu “wa undjire ku Ndjambi, ingwi omupangure omusemba.” (1 Petr. 2:23) Jesus aa tjiwa kutja Ihe womeyuru me mu vatere kutja ma tuurunge nu ma vere imba mbe mu tjinda navi moruveze orusemba.

Indu tji twa tjindwa navi nu atu utu okuhungira omundu ngo omambo omavi, mape ya atu tjiti kutja ongaro ndjo i ri rire ko ombi. Mena ranao Omatjangwa ye tu zemburukisa kutja, “Omundu ngu ṱomazenge ka tjiti ovisemba komurungu wa Ndjambi.” (Jak. 1:20) Nandarire kutja tu nepu ewa rokupindika, mena rokutja kaweṱe ohomonena mape ya atu tjiti oviṋa mbi heri ovisemba.

Omukazendu omukambure wena Cathy moGermany aa munu kutja, ‘Ove tji u hi nokurivatera omuini, kape nomundu ngu me ku vatere.’ Posi yokutja indu tje rihonga okukara nongamburiro mu Jehova, eye wa rundurura oumune we mbo. Eye wa tja: “Ami nai hi hepa okumuna kutja mbi ri nawa. Mbi noumune ouwa, mena rokutja me tjiwa kutja Jehova ma ka ṱuna avihe ovivi mouye  mbwi.” Ndovazu ove wa tjindwa navi, horera kotjihorera tja Jesus tjokukara nongamburiro mu Jehova nu tji wa tjiti nao ihi matji ku vatere okukara noupore.

Jesus wa tja indu tji matu vanga okukara nondjoroka matu sokukara noupore. Eye wa tja: “Ovaṋingandu imba ozongozu.” (Mat. 5:5) Tara kutja oupore u tu vatera vi moviṋenge mbi mavi kongorere kehi mba.

Oupore u tjita kutja pe kare ohange morukupo. Robert, omurumendu omukambure okuza ko Australia wa tja: “Ami ee hungire omambo omahihamise komukazendu wandje, nokuhinokuripura. Posi yokutja omambo omahihamise nga hungirwa momazenge ko yenene okuyenanununa. Ami tjiri ee hihamwa indu tjee munu kutja omambo ngo ye mu hihamisa.”

“Eṱe atuhe tu tataiza moviṋa ovingi” momambo ngu tu hungira, nu omambo nge hungirwa nokuhinokuripura ye eta ouzeu morukupo. (Jak. 3:2) Nu mozongaro otja inḓo, oupore u tu vatera okukara nomeritjaerero moviṋa mbi matu hungire.—Omiano 17:27.

Robert wa kondja nomasa okukara noupore nomeritjaerero. Ouwa waye mbwa muna? Eye wa tja: “Nai ami nomukazendu wandje tji twa pitasana oumune, mbi kondja okupuratena nawa, okuhungira noupore, nokukondja kutja e ha pindike tjimanga. Oupanga pokati komukazendu wandje nai wa ri rira ko ouwa.”

Oupore u tu vatera okukara noupanga ouwa kuna varwe. Ovandu ovengi mbe pindika tjimanga kave nomapanga omengi. Posi yokutja oupore u tu vatera ‘okuṱakamisa . . . ohange ndji tu waneka kumwe.’ (Ef. 4:2, 3) Cathy, ngwa ta munwa rukuru wa tja, “Indu tji mbi noupore, mbi yenena okukara noupanga ouwa kuna varwe nandarire kutja i rira ouzeu okukara pu novandu tjiva.”

Oupore u tjita kutja u kare nohange momuinyo. Ombeibela ya sasaneka “ounongo mbu za kOmbanda” ku noupore nohange. (Jak. 3:13, 17) Omundu ngu noupore eye u ‘nomutima mbwa pora.’ (Omiano 14:30) Martin, ngwa kondja oukukutu okukara noupore wa tja, “Nai hi kondjo okuṋiṋikiza kutja oviṋa vi ungurwe momuano ami mu me vanga.”

Otjiperi kutja, matu sokukondja nomasa kutja tu kare noupore. Omurumendu omukambure umwe wa tja, “okuhungira ouatjiri povikando tjiva mbi pindika tjinene.” Posi yokutja Jehova u tu tuunduza kutja tu pahe ohange ndji mai tu vatere motjiṱo hi. (Jes. 41:10; 1 Tim. 6:11) Eye ‘me tu pwisa’ me tu ‘zeuparisa momasa we.’ (1 Petr. 5:10) Nu otja oruveze tji maru kayenda, tjimuna omuapostele Paulus, matu yenene okuhorera ku “Kristus ngu nouwa nondjiririsa.”—2 Kor. 10:1.