ICIPANDE CA KUSAMBILILAMO 40
ULWIMBO 30 Lesa Wandi, Mufyashi Wandi Kabili Munandi
Yehova “Alondapa Ababa no Bulanda”
“Alondapa ababa no bulanda; alabakakila pa filonda fyabo.” —AMALU. 147:3.
IFYO TWALALANDAPO SANA
Yehova alasansamusha bonse ababa no bulanda. Muli cino cipande twalalanda pa fyo Yehova atusansamusha ilyo tuli no bulanda na pa fyo atwafwa pa kuti na ifwe tulesansamusha abantu.
1. Bushe Yehova omfwa shani pa babomfi bakwe?
YEHOVA alamona amafya yonse ayo ababomfi bakwe bakwata, aleshiba ilyo tuli ne nsansa ne lyo tuli no bulanda. (Amalu. 37:18) Alatemwa nga amona ukuti tuleibikilishako pa kuti tulemubombela na maka yesu yonse nangu ca kuti tuli no bulanda! Ne cacilapo ca kuti, alafwaisha ukutwafwa no kutusansamusha.
2. Bushe Yehova asakamana shani abali no bulanda, kabili kuti twanonkelamo shani mu fyo atusakamana?
2 Pa Amalumbo 147:3 Baibo itila Yehova ‘alakakila pa filonda’ fya baba no bulanda. Ili ilembo lilalangilila ifyo Yehova aba ne cikuuku ilyo alesakamana ababa no bulanda. Finshi tufwile ukucita pa kuti Yehova aletusakamana? Tontonkanyeni pali ici ica kumwenako. Dokota uwaishiba sana ifya kundapa kuti ayafwilisha umuntu uuicenene pa kuti apole. Nomba pa kuti umuntu uuicenene apole, alingile ukukonka bwino ifyo dokota alemweba. Muli cino cipande twalasambilila pa fyo Yehova alanda mu Cebo cakwe ifyo abali no bulanda balingile ukukonka, kabili twalamona ne fyo twingacita pa kuti tulekonka ifyo atusambilisha.
YEHOVA ALATWIBUKISHAKO UKUTILA ATUMONA UKUTI TWALICINDAMA
3. Mulandu nshi abantu bamo bomfwila ukuti tabacindama?
3 Twikala mu calo umushaba ukutemwa, kabili ku ca bulanda pa mulandu ne fyabipa ificitika, abantu abengi bomfwa ukuti tabacindama. Nkashi uwe shina lya kuti Helen a atile: “Abafyashi besu tabatutemenwe. Batata bali bankalwe, cila bushiku balenjeba ukuti ndi wacabecabe.” Nalimo na imwe balamucusha, ilingi line balamulengulula, nelyo mumfwa ukuti abantu tabamutemwa nga filya fine ba Helen baleumfwa. Nga ca kuti ifi fine e fyo mumfwa kuti camukosela ukusumina ukutila, kuti kwaba umuntu uwingamutemwa.
4. Nga fintu Baibo ilanda pa Amalumbo 34:18, bushe Yehova omfwa shani pa bantu ababa no bulanda, kabili finshi alaya ukubacitila?
4 Nangu ca kuti bamo balamucusha, kuti mwacetekela ukuti Yehova alimutemwa kabili amumona ukuti mwalicindama. Baibo itila: “Alaba mupepi na baba no bulanda.” (Belengeni Amalumbo 34:18.) Nga muli no bulanda, muleibukisha ukuti Yehova alimona ifisuma ifyaba mu mutima wenu kabili alilenga mwapalama kuli ena. (Yoh. 6:44) Lyonse ali-ipekanya ukumwafwa pa mulandu wa kuti alimutemwa.
5. Finshi twingasambilila ku fyo Yesu alecitila abantu abaleumfwa ukuti tabacindeme?
5 Kuti twaishiba ifyo Yehova omfwa nga ca kuti twaishiba ifyo Yesu alecita. Ilyo Yesu ali pano isonde, ali ne cikuuku sana ku bantu abaleumfwa ukuti tabacindeme pa mulandu ne fyo abantu balebamona. (Mat. 9:9-12) Ilyo umwanakashi uwalwele ubulwele ubwabipisha aikete ica kufwala cakwe, pantu alemona ukuti ali no kupola, Yesu alimusansamwishe kabili alimutashishe pa citetekelo cakwe. (Marko 5:25-34) Yesu alepashanya sana Wishi. (Yoh. 14:9) Kanshi kuti mwacetekela ukuti Yehova amumona ukuti mwalicindama, alamona imibele yenu iisuma, ukubikako fye ne citetekelo cenu ne fyo mwamutemwa.
6. Finshi mwingacita nga ca kuti mumfwa ukuti tamwacindama?
6 Finshi mwingacita nga mwatwalilila ukumfwa ukuti tamwacindama? Mulebelenga Amalembo ayalanga ukuti Yehova amumona ukuti mwalicindama, muletontonkanya sana pali aya Amalembo. b (Amalu. 94:19) Nga ca kuti mwalifilwa ukufikilisha ifyo mwapangile ukucita nelyo mwalifuupuka pa mulandu wa kuti tamubombela Yehova nge fyo aba bwananyina bambi bamubombela, mwilaumfwa ububi. Yehova tamwenekela ukucita ukucila pa fyo mwingakumanisha. (Amalu. 103:13, 14) Nga balimucushapo, mwilamona ukuti nimwe mwalengele ukuti bamucushe! Muleibukisha ukuti Yehova alapingula abacusha abantu lelo alafwa abo bacusha. (1 Pet. 3:12) Ba Sandra, abo balecusha lintu bali abaice batile, “Lyonse ndapepa kuli Yehova ukuti alengafwa pa kuti ndeimona nge fyo amona.”
7. Bushe amafya ayo twakwatapo kuti yalenga shani twala-afwa bwino abantu ilyo tulebomba umulimo wa kwa Yehova?
7 Mwilatwishika ukutila Yehova kuti ayafwa umuntu ukupitila muli imwe. Alimucindamika pa kumusuminisha ukulabomba nankwe umulimo wa kubila imbila nsuma. (1 Kor. 3:9) Pa mulandu na mafya ayo mwakwatapo, kuti camwangukila ukwishiba ifyo abakwete amafya baleumfwa. Kuti mwabafwa sana. Ba Helen balisumine ukubafwa, kabili pali ino nshita nabo balafwa abantu. Balandile abati: “Kale naleumfwa ukuti nshacindeme. Nomba Yehova alilenga ndeumfwa ukuti nalitemwikwa kabili alilenga ndeafwako na bantu.” Pali ino nshita ba Helen baliba ne nsansa kabili ni bapainiya ba nshita yonse.
YEHOVA TAFWAYA TWATWALILILA UKUMFWA UBUBI NGA ATWELELA
8. Finshi Yehova atweba pali Esaya 1:18?
8 Ababomfi ba kwa Yehova bamo balomfwa ububi sana pa fyo balufyenye kale ilyo bashilabatishiwa nelyo pa numa ya kubatishiwa. Lelo tulingile ukulaibukisha ukuti Yehova alitutemwa sana, e co atupeelela icilubula. Ukwabula no kutwishika Yehova afwaya twasumina ubu bupe. Alitweba ukuti nga ‘twalanshanya’ c nankwe, akatwelela umupwilapo. (Belengeni Esaya 1:18.) Ala tulatasha ifi Shifwe Yehova asuulako ku membu shesu nga twalapila! Kabili talaba ifisuma ifyo tucita.—Amalu. 103:9, 12; Heb. 6:10.
9. Mulandu nshi tushilingile ukwikalila fye ukulatontonkanya pa membu isho twacitile kale?
9 Nga ca kuti mulomfwa ububi sana pa fyo mwalufyenye kale, mulebika amano ku fyo mulecita pali ino nshita, ne fyo mukacita ku ntanshi. Natulandeko pali Paulo. Alecusha sana Abena Kristu, kabili aleumfwa ububi sana pali ifi acitile, lelo alishibe ukuti Yehova alimubelele uluse. (1 Tim. 1:12-15) Bushe alitwalilile fye ukutontonkanya pa membu isho acitile kale? Awe, tatwalilile. Filya fine ashatwalilile ukutontonkanya pa fyo acitile pa kuti abe umuFarise uwacindikwa, e fyo ashatwalilile ukutontonkanya pa membu isho acitile kale. (Fil. 3:4-8, 13-15) Lelo Paulo atwalilile fye ukubombesha mu mulimo wakwe kabili abikile amano ku fyo ali no kucita ku ntanshi. Te kuti mwalule ifyo mwacitile kale nga filya fine cali kuli Paulo. Lelo kuti mwacindika Yehova pa fyo mucita pali ino nshita kabili kuti mwalatontonkanya pa fisuma ifyo amulaya.
10. Finshi tufwile ukucita nga ca kuti ifyo twacitile fyalikalifye abantu?
10 Nalimo mulomfwa ububi sana pantu ifyo mwacitile fyalikalifya abantu. Finshi mwingacita? Kuti mwacitapo fimo ifingalenga mwaumfwako bwino kabili mufwile no kulomba ubwelelo. (2 Kor. 7:11) Mulelomba Yehova ukuti aleafwa abo mwakalifye. Kuti amwafwa kabili kuti ayafwa na bo mwakalifye pa kuti bonse mwingakwata umutende.
11. Finshi twingasambilila ku lyashi lya kwa kasesema Yona? (Moneni ne cikope .)
11 Mulesambililako ku fyo mwalufyenye kabili muleipeelesha pa kuti Yehova engamubomfya mu nshila iyo engafwaya ukumubomfeshamo. Natulande pali kasesema Yona. Mu cifulo ca kuti aye ku kabanga ku Ninebe nga fintu Lesa amwebele, ena aile ku masamba ku Tarshishi. Yehova alisalapwile Yona kabili alisambilileko ku cilubo cakwe. (Yona 1:1-4, 15-17; 2:7-10) Yehova tapokele Yona umulimo wa bukasesema. Na kabili Lesa alyebele Yona ukuya ku Ninebe kabili uyu muku wena Yona taikete na ku cani. Nangu ca kuti Yona alyumfwile ububi sana pa fyo alufyenye, alisumine ukucita ifyo Yehova amwebele.—Yona 3:1-3.
Ilyo kasesema Yona apuswike mu nda ya cisabi, Yehova alimwebele ukuya ku Ninebe na kabili pa kuti aye abile imbila iyo amwebele (Moneni paragrafu 11)
YEHOVA ALATUSANSAMUSHA UKUPITILA MU MUPASHI WA MUSHILO
12. Bushe Yehova alenga shani twaba no mutende nga natukwata ubwafya ubukalamba? (Abena Filipi 4:6, 7)
12 Nga ca kuti twakwata amafya, Yehova alatusansamusha ukupitila mu mupashi wakwe uwa mushilo. Ifi fine e fyo acitile kuli ba Ron na ba Carol. Ku ca bulanda umwana wabo umwaume ali-ipeye. Batile: “Kwena twalikwetepo amesho ku numa, nomba ubu bwena bwalicililemo. Pa nshiku ishingi tatwalelaala. E ico twalepepa kuli Yehova kabili twalekwata umutende uo Baibo yalandapo pa Abena Filipi 4:6, 7.” (Belengeni.) Nga ca kuti muli no bulanda pa mulandu wa kuti ifyabipa fyalimucitikila, kuti mwaeba Yehova ifyo muleumfwa, kuti mwapepa kuli ena pa nshita yonse iyo mulefwaya kabili ipepo lyenu kuti lyaba ilitali nelyo ilipi. (Amalu. 86:3; 88:1) Mulelomba Yehova ukuti alemupeela umupashi wakwe uwa mushilo. Akamwafwa.—Luka 11:9-13.
13. Bushe umupashi wa mushilo kuti watwafwa shani pa kuti tutwalilile ukubombela Yehova ne cishinka? (Abena Efese 3:16)
13 Bushe mwalikwatapo ubwesho ica kuti pali ino nshita mumfwa ukuti tamwakwata amaka ya kucita nangu cimo? Umupashi wa mushilo kuti wamukosha pa kuti mutwalilile ukubombela Yehova ne cishinka. (Belengeni Abena Efese 3:16.) Natulande pali nkashi Flora. Ilyo ena no mwina mwakwe balebomba bumishonari, umwina mwakwe alicitile ubucende kabili balilekene. Nkashi Flora atile: “Nali no bulanda sana pali ifi bampondokele kabili ifi fine e fyo naletontonkanyapo fye. Nalelomba Yehova ukuti alempeela umupashi uwa mushilo pa kuti ningatwalilila ukushipikisha. Nangu ca kuti ubu ubwafya pa kubala bwalemoneka ubukalamba, Yehova alensansamusha kabili alempeela amaka ya kubushipikisha.” Ba Flora bomfwa ukuti Yehova alilenga bamucetekela sana kabili balicetekela ukuti nga bakwata amafya ku ntanshi, akabafwa. Na kabili ba Flora balandile ukuti: “Amashiwi ayaba pa Amalumbo 119:32 yalalondolola bwino ifyo Yehova aba. Baibo itila: ‘Nakulakonka sana inshila ya mafunde yenu pantu mulalenga mu mutima wandi mwaba incende apa kuti yekale.’”
14. Kuti twacita shani pa kuti umupashi wa mushilo uletwafwa?
14 Bushe nga mwalomba Yehova ukuti amupeele umupashi wakwe uwa mushilo, finshi mufwile ukucita? Mufwile ukucita ifingalenga Yehova amupeelelapo umupashi wa mushilo. Ifyo mwingacita, kulalongana no kulashimikila abantu imbila nsuma, kabili mulebelenga Icebo cakwe cila bushiku. Nga mulecita ifi ninshi mukalatontonkanya sana pa fyo alanda mu Cebo cakwe. (Fil. 4:8, 9) Ilyo mulebelenga mulemona amesho ayo abantu abo Baibo yalandapo bakwete, kabili muletontonkanya sana pa fyo Yehova abafwile pa kuti bashipikishe. Ba Sandra abo tulandilepo balikwete amafya ayengi. Batile: “Ilyashi lya kwa Yosefe lilankoselesha sana. Talekele amesho ayo akwete ne fyo bamufyengele fyalenga bucibusa bwakwe na Yehova bwacepa.”—Ukute. 39:21-23.
YEHOVA ALATUSANSAMUSHA UKUPITILA MU BA BWANANYINA
15. Ni bani bengatusansamusha, kabili kuti batwafwa shani? (Moneni ne cikope.)
15 Nga tulecula, Abena Kristu banensu ‘balatusansamusha sana.’ (Kol. 4:11) Aba bwananyina balatusansamusha nga ca kuti batutandalila kabili nga ca kuti balekutika ilyo tulebalondolwela ifyo tuleumfwa. Nga baisa, kuti batubelengelako ilembo ilingatukoselesha nelyo batupepelako. d (Rom. 15:4) Inshita shimo, munyinefwe nelyo nkashi kuti atwibukishako ifyo Yehova alemona ubwafya tukwete, kabili ici kuti calenga twatwalilila ukushipikisha. Aba bwananyina balatwafwa mu nshila na shimbi, pamo nga ukutupeelako ifya kulya nga natukwata amafya.
Ifibusa ifyo twacetekela kuti fyatusansamusha no kututungilila (Moneni paragrafu 15)
16. Cinshi inshita shimo tulingile ukulombela aba bwananyina ukuti batwafwe?
16 Pa kuti aba bwananyina batwafwe, inshita shimo tufwile ukubeba amafya tukwete. Aba bwananyina balitutemwa kabili balafwaya ukutwafwa. (Amapi. 17:17) Nomba nga tatubebele, te kuti beshibe ifyo tuleumfwa nelyo ifyo tulekabila. (Amapi. 14:10) Nga muli no bulanda, kuti mwaebako ifibusa fyenu ifyo muleumfwa. Bebeni ifyo mulefwaya ukuti bamwafwe. Kuti mwaebako eluda umo nelyo babili abo cingamwangukila ukwebako. Bankashi bamo basanga ukuti balasansamuka nga ca kuti balandako na nkashi umukalamba mu fya kwa Lesa.
17. Finshi fingalenga cakosela aba bwananyina ukutukoselesha, kabili finshi twingacita pa kuti tacikoseele aba bwananyina ukutwafwa?
17 Mwilatemwa ukwikala fye mweka. Inshita shimo kuti mwaumfwa ububi sana ica kuti mulefwaya fye ukuba mweka. Na kabili inshita shimo bamunyinefwe na bankashi te kuti beshibe bwino ifyo muleumfwa nelyo kuti balanda fimo ifingamukalifya. (Yako. 3:2) Nomba mwilaitalusha ku ba bwananyina pantu Yehova kuti amusansamusha ukupitila muli bena. Eluda umo uwe shina lya kuti Gavin uwalwala amasakamika atile: “Ilingi line nshifwaya ukulanda ne fibusa nelyo ukuba pamo nabo.” Lelo ba Gavin balaibikilishako pa kuti baleba pamo na ba bwananyina, kabili balomfwako bwino nga bacita ifi. Nkashi uwe shina lya kuti Amy alandile ati: “Pa mulandu ne fyabipa ifyancitikilapo, cilankosela ukucetekela abantu. Lelo ndesambilila ukutemwa no kucetekela bamunyinefwe na bankashi nga fintu Yehova acita. Nalishiba ukuti ifi filalenga Yehova aleba ne nsansa kabili filalenga na ine wine ndeba ne nsansa.”
IFYO YEHOVA ATULAYA KUTI FYATUSANSAMUSHA
18. Fisuma nshi Yehova atulaya, kabili finshi tulingile ukucita pali ino nshita?
18 Nomba line Yehova ali no kufumyapo fyonse ifilenga tuleba no bulanda ne filenga tulekalipwa. (Ukus. 21:3, 4) Ilyo akacita ifi, ifyabipa fyonse ifyatucitikilapo, “tafyakese na mu mutima” wesu. (Esa. 65:17) Nga fintu twasambilila, na pali ino ine nshita Yehova ‘alatukakila pa filonda fyesu.’ Mulebomfya fyonse ifyo Yehova atupeela pa kutusansamusha. Mwilatwishika nangu panono ukuti “alamusakamana.”—1 Pet. 5:7.
ULWIMBO 7 Yehova E Maka Yesu
a Amashina yamo nabayalula.
b Moneni akabokoshi akaleti “ Yehova Amumona Ukuti Mwalicindama.”
c Pa kuti “tulanshanye” na Yehova, tulingile ukulanga ukuti natulapila. Kanshi tufwile ukumulomba ukuti atweleleko pa membu shesu kabili tulingile ukwalula imibele yesu. Nga twacita ulubembu ulukalamba, tulingile no kweba baeluda mu cilonganino pa kuti batwafwe.—Yako. 5:14, 15.
d Ku ca kumwenako, moneni Amalembo ayaba pa kamutwe akatila “Amasakamika” na yaba pa kamutwe akatila “Ukusansamusha” mu citabo citila Amalembo Ayengafwa Abena Kristu mu Mikalile.
