1, 2. Kan ultimong banggi kan buhay ni Jesus sa daga, anong praktikal na leksion an itinokdo nia sa saiyang mga apostol?

ULTIMO nang banggi kaidto kan buhay ni Jesus sa daga, asin kaibanan nia an mga apostol sa itaas na kuarto nin sarong harong sa Jerusalem. Kan namamanggi na sinda, tuminindog si Jesus asin hinuba an saiyang pang-ibabaw na mga gubing. Naghagkos sia nin tuwalya. Dangan pinalisan nia nin tubig an planggana asin hinugasan an bitis kan mga disipulo saka pinunasan iyan kan tuwalya. Pakatapos, isinulot nia an saiyang pang-ibabaw na mga gubing. Taano ta ginibo ni Jesus an hababang klaseng gibohon na ini?—Juan 13:3-5.

² Ipinaliwanag mismo ni Jesus: ‘Nasasabotan nindo an ginibo ko saindo? Kun ako ngani na Kagurangnan asin Paratokdo naghanaw kan saindong mga bitis, kamo man maninigong magpaharanawhanawan kan saindong mga bitis. Huli ta tinawan ko kamo nin arogan, tanganing kamo man maggibo nin siring kan ginibo ko saindo.’ (Juan 13:12-15) Paagi sa pagigin andam na gibohon an siring kahababang gibohon, tinokdoan ni Jesus an saiyang mga apostol nin praktikal na leksion na dai ninda malilingawan asin makakatabang sa sainda na magin mapakumbaba sa maarabot na aldaw.

3. (a) Sa duwang pangyayari, paano idinoon ni Jesus an kahalagahan nin kapakumbabaan? (b) Ano an pag-oolayan sa artikulong ini?

³ Kan hinugasan ni Jesus an bitis kan mga apostol, bako idto an enot na pagkakataon na idinoon nia an kahalagahan nin kapakumbabaan. Sa sarong pangyayari bago kaiyan, kan an nagkapira sa mga apostol nagdidiriskutiran kun siisay sa sainda an nangongorog, itinaed ni Jesus sa saiya an sarong aking sadit, dangan sinabihan Nia sinda: ‘An siisay man na umako kaining aking sadit sa ngaran ko minaako sako, asin an siisay man na umako sako minaako kaidtong nagsugo sako; huli ta an sadangoton sa saindo gabos, ini iyo an dakula.’ (Luc. 9:46-48) Paghaloyhaloy kan kaolay ni Jesus  an mga Fariseo, na aram niang gustong magin prominente, sinabi nia: ‘An siisay man na magpalangkaw sa saiya man sana ibababa; asin an magpakumbaba sa saiya man sana ilalangkaw.’ (Luc. 14:11) Malinaw na gusto ni Jesus na an mga parasunod nia magin mapakumbaba, an boot sabihon, may kababaan nin pag-iisip asin bakong orgolyoso o arogante. Tanganing maarog sia, siyasaton tang marhay an saiyang halimbawa nin kapakumbabaan. Maaaraman man niato kun paano an kualidad na ini kapakipakinabang bako sana sa saro na nagpapahiling kaiyan kundi pati na sa iba.

4. Paano nagpahiling nin kapakumbabaan an bugtong na Aki nin Dios bago sia nagin tawo?

⁴ An bugtong na Aki nin Dios nagpahiling na nin kapakumbabaan bago pa sia magdigdi sa daga. Bago nagin tawo si Jesus, nakaibanan nia an saiyang langitnon na Ama sa laog nin dai mabilang na mga taon. An libro sa Biblia na Isaias may sinasabi dapit sa dayupot na relasyon kan Aki sa saiyang Ama: ‘An Kagurangnan na Jehova tinawan ako nin dila na sa madonong tanganing makanood ako nin pagtaram na tongod sa panahon nin tataramon sa napapagal; nagmamata sia na amay pupukawon nia ako, tanganing makadangog ako nin siring kan mga madodonong. An Kagurangnan na Jehova buminukas kan sakuyang talinga, asin ako dai nagin masumbikal, saka dai man ako suminibog.’ (Isa. 50:4, 5) An Aki nin Dios nagpahiling nin kapakumbabaan asin atentibo sa itinokdo sa saiya ni Jehova. Gustong-gusto nia asin andam sia na makanood sa tunay na Dios. Sierto nanggad na naobserbaran na marhay ni Jesus an kapakumbabaan ni Jehova sa pagpahiling nin pagkaherak sa makasalan na katawohan!

5. Bilang si Miguel na arkanghel, paano si Jesus nagpahiling nin kapakumbabaan asin kababaan nin boot kan magpasuhay sinda kan Diablo?

⁵ Bakong gabos na linalang sa langit igwa kan saboot na arog kan sa bugtong na Aki nin Dios. Imbes na mawoton na makanood ki Jehova, tinogotan kan anghel, na nagin Satanas na Diablo, na magkaigwa sia kan mga ugale na kabaliktaran kan kapakumbabaan—an sobrang pagpahalaga sa sadiri saka pagigin orgolyoso—asin nagrebelde nanggad ki Jehova. Bakong arog kaiyan si Jesus, na dai nagin diskontento sa saiyang posisyon sa langit ni nagkaigwa man nin tendensia na abusohon an autoridad nia. Bilang si Miguel na arkanghel, dai si Jesus luminampas sa saiyang autoridad kan magpasuhay sinda kan Diablo dapit sa hawak ni Moises. Imbes, an Aki nin Dios nagpahiling nin kapakumbabaan asin kababaan nin boot. Maogma sia na si Jehova, an Supremong Hukom kan uniberso, an maasikaso kan mga bagay-bagay sa sadiri Niang paagi asin panahon.—Basahon an Judas 9.

6. Paano nagpahiling si Jesus nin kapakumbabaan sa pag-ako nia kan asignasyon na magin an Mesiyas?

⁶ Daing duda na kaiba sa naaraman ni Jesus bago sia nagin tawo an mga hula manongod sa magigin buhay nia sa daga bilang an Mesiyas. Huli kaini, posibleng marhay na aram na nia na maagi sia nin mga kasakitan. Alagad, inako ni Jesus an asignasyon na mabuhay digdi sa daga asin magadan bilang an ipinanugang Mesiyas. Taano? Bilang pagdodoon sa kapakumbabaan kan bugtong na Aki nin Dios, si apostol Pablo nagsurat: ‘Sia, minsan kabaing nin Dios, dai naghona na an pakapantay sa Dios sarong bagay na maninigong agawon, kundi nagpakang-daing-halaga sa saiya man sana, na buminaing sa sarong oripon, na nagin kabaing nin mga tawo.’—Fil. 2:6, 7.

7, 8. Sa anong mga paagi nagpahiling si Jesus nin kapakumbabaan kan sia aki pa asin durante kan ministeryo nia sa daga?

⁷ Isinurat ni Pablo na kan si Jesus magin ‘kabaing nin tawo, sia nagpakumbaba sa saiya man sana, na nagkuyog sagkod sa kagadanan, oho, kagadanan sa [hariging pasakitan].’ (Fil. 2:8) Poon sa pagkaaki, nagtao si Jesus sa sato nin halimbawa nin kapakumbabaan. Dawa ngani an nagpadakula sa saiya bakong perpektong mga magurang—si Jose asin Maria—sia padagos na  mapakumbabang ‘nagsunod sainda.’ (Luc. 2:51) Marahayon nanggad na halimbawa iyan para sa mga aki, na bebendisyonan nin Dios huli sa gikan sa boot na pagpasakop sa saindang mga magurang!

⁸ Kan si Jesus adulto na, nagpahiling sia nin kapakumbabaan paagi sa pagtaong prioridad sa paggibo kan kabotan ni Jehova, bako an saiya. (Juan 4:34) Durante kan saiyang ministeryo, ginamit ni Jesu-Cristo an personal na ngaran nin Dios asin tinabangan an sinserong mga tawo na magkaigwa nin tamang kaaraman dapit sa mga kualidad ni Jehova saka sa Saiyang katuyohan para sa katawohan. Namuhay man si Jesus kaoyon kan saiyang itinokdo manongod ki Jehova. Halimbawa, sa modelong pamibi, an enot na puntong sinambit ni Jesus iyo ini: ‘Ama niamo, na yaon sa langit, pabanalon an ngaran mo.’ (Mat. 6:9, An Banal na Biblia) Sa siring, ininstruksionan ni Jesus an mga parasunod nia na magin pangenot sa sainda an pagpakangbanal kan ngaran ni Jehova. Ginibo nia mismo iyan. Sa paghinanapos kan ministeryo nia sa daga, nakapagsabi si Jesus sa pamibi ki Jehova: ‘Ipinamidbid ko sainda [sa mga apostol] an saimong ngaran, asin ipapamidbid ko iyan.’ (Juan 17:26) Apuera dian, sa mga nagibo ni Jesus sa bilog niang ministeryo digdi sa daga, an inomaw nia iyo si Jehova.—Juan 5:19.

9. Ano an ihinula ni Zacarias mapadapit sa Mesiyas, asin paano ini inotob ni Jesus?

⁹ Mapadapit sa Mesiyas, ihinula ni Zacarias: ‘Mag-ogma ka nin labi-labi, aking babae kan Sion; magkurahaw ka sa kaogmahan, aking babae kan Jerusalem. Uya, an saimong hade madolok sa saimo, banal asin paraligtas, maboot, asin nangangabayo sa sarong asno, siring man sana sa sarong ogbon na lalaki nin sarong babaeng asno.’ (Zac. 9:9) Naotob ini kan si Jesus luminaog sa Jerusalem bago an Paskua kan 33 C.E. An mga tawo naglatag sa dalan kan saindang pangluwas na mga gubing saka nin mga sanga nin kahoy. Iyo, nagkariribok an bilog na siudad kan maglaog sia. Dawa ngani inomaw sia kan mga tawo bilang Hade, si Jesus mapakumbaba.—Mat. 21:4-11.

10. Ano an pinatunayan kan pagigin andam ni Jesus na kumuyog sagkod sa kagadanan?

¹⁰ Kan yaon digdi sa daga, si Jesu-Cristo nagdanay na  mapakumbaba asin makinuyog sagkod na sia magadan sa hariging pasakitan. Sa siring, lubos niang pinatunayan na puedeng magdanay na maimbod ki Jehova an mga tawo dawa sa pinakagrabeng pagbalo. Ipinahiling man ni Jesus na sala si Satanas sa paghihingako na naglilingkod sana an mga tawo ki Jehova huli sa makasadiring mga dahilan. (Job 1:9-11; 2:4) Paagi sa perpektong integridad ni Cristo, sinuportaran man nia an deretso asin katanosan ni Jehova bilang an soberano kan uniberso. Siertong ogmahon si Jehova na mahiling an masarig na kaimbodan kan saiyang mapakumbabang Aki.—Basahon an Talinhaga 27:11.

11. Huli sa atang na pantubos ni Jesu-Cristo, anong mga paglaom an nagin posible para sa nagtutubod na mga tawo?

¹¹ Paagi sa saiyang kagadanan sa hariging pasakitan, binayadan man ni Jesus an halagang pantubos para sa katawohan. (Mat. 20:28) Nagtao ini nin oportunidad sa makasalan na mga tawo na mabuhay sagkod lamang, asin nasunod kaini an matanos na mga kahagadan ni Jehova. ‘Huli sa sarong gibo nin katanosan an ugay nagdatong sa gabos na tawo sa pagpakangmatanos nin buhay [“pagpahayag sa sainda na matanos para sa buhay,” NW],’ an surat ni Pablo. (Roma 5:18) Pinagin posible kan kagadanan ni Jesus an paglaom na imortal na buhay sa langit para sa mga Kristianong linahidan nin espiritu asin buhay na daing katapusan sa daga para sa ‘ibang mga karnero.’—Juan 10:16; Roma 8:16, 17.

12. Sa pagtratar sa bakong perpektong mga tawo, paano si Jesus nagpahiling nin kahoyoan asin kapakumbabaan?

¹² Dinagka ni Jesus an gabos na ‘napapagal asin nagagabatan’ na dumolok sa saiya. Sia nagsabi: ‘Pasanon nindo an sakong sakal asin maghinonod kamo sako, huli ta ako mahoyo asin mapakumbaba sa puso, asin makakakua kamo nin kapahingaloan sa saindong mga kalag.’ (Mat. 11:28, 29) An kapakumbabaan asin kahoyoan an nagpahiro ki Jesus na magin maboot saka dai magpaorog sa pagtratar nia sa bakong perpektong mga tawo. Rasonable sia sa mga inaasahan nia sa saiyang mga disipulo. Kinomendaran asin pinarigon nia sinda. Dai nia ipinamate sa sainda na dai sinda nin kakayahan o halaga. Si Jesus siertong bakong maringis o mapang-api. Sa kabaliktaran, inasegurar nia an saiyang mga parasunod na kun sinda marani sa saiya asin magibo kan mga itinokdo nia, magiginhawahan sinda, huling an saiyang sakal maboot saka an saiyang pasan magian. An mga tawo, lalaki man o babae, ano man an edad, pamugtak an boot kun kaibanan sia.—Mat. 11:30.

13. Paano si Jesus nagmalasakit sa mga kaherakherak?

¹³ Sa pakikiiba nia sa ordinaryong mga tawo sa Israel, nagmalasakit si Jesus sa sainda huling sinda kaherakherak, asin nagtao sia nin mamomoton na atension sa pangangaipo ninda. Sa may Jerico, nanuparan nia an butang makilimos na si Bartimeo asin an kaibanan kaining buta na dai nginaranan. Nagparapakimaherak sinda ki Jesus na tabangan sinda, pero sinaway sinda kan mga tawo na magsilensio. Madalion sana kutanang  baliwalaon an mga pakimaherak kan mga butang idto! Pero, ipinaapod sinda ni Jesus, asin napahiro sia nin pagkaherak kaya pinaomayan nia sinda. Iyo, inarog ni Jesus an saiyang Ama na si Jehova paagi sa pagpahiling nin kapakumbabaan asin pagkaherak sa hamak na mga parakasala.—Mat. 20:29-34; Mar. 10:46-52.

14. Anong mga pakinabang an nagin resulta kan kapakumbabaan ni Jesus?

¹⁴ An kapakumbabaan ni Jesus nakakagayagaya asin kapakipakinabang nanggad. Naggayagaya si Jehova kan nahihiling nia na an namomotan niang Aki mapakumbabang nagpapasakop sa saiyang kabotan. Naginhawahan an mga apostol saka disipulo huli sa kahoyoan nin boot asin kababaan nin puso ni Jesus. An saiyang halimbawa, mga katokdoan, asin mamomoton na komendasyon nakapahiro sa sainda na umoswag sa espirituwal. An ordinaryong mga tawo nakinabang sa kapakumbabaan ni Jesus huling sinda tinabangan nia, tinokdoan, asin pinarigon an boot. An totoo, an gabos na mababalukat na tawo magkakamit nin panghaloyan na mga pakinabang sa atang na pantubos ni Jesus.

15. Paano nakinabang si Jesus sa pagigin mapakumbaba?

¹⁵ Kumusta man si Jesus? Nakinabang daw sia sa kapakumbabaan nia? Iyo, huling sinabi nia sa saiyang mga disipulo: ‘An siisay man na magpakumbaba sa saiya man sana ilalangkaw.’ (Mat. 23:12) Totoo mismo iyan sa saiya. Si Pablo nagpaliwanag: ‘[Si Jesus] pinahalangkaw nin marahay nin Dios asin tinawan kan ngaran na nasa itaas nin gabos na ngaran, tanganing sa ngaran ni Jesus magluhod an gabos na tuhod, kan mga nasa langit asin mga nasa ibabaw nin daga patin mga nasa irarom nin daga, asin tanganing an gabos na dila magpatotoo na si Jesu-Cristo iyo an Kagurangnan, manongod sa kamurawayan nin Dios na Ama.’ Huli sa kapakumbabaan asin kaimbodan ni Jesus mantang nasa daga, ilinangkaw ni Jehova Dios an saiyang Aki paagi sa pagtao sa saiya nin autoridad sa mga linalang sa langit asin sa daga.—Fil. 2:9-11.

16. Paano niato naaraman na padagos na mapahiling nin kapakumbabaan an Aki nin Dios?

¹⁶ Padagos na mapahiling nin kapakumbabaan an Aki nin Dios. Dapit sa kun paano si Jesus mahiro tumang sa mga kaiwal Nia mantang nasa ilinangkaw na posisyon sa langit, ihinula kan salmista na Sia magkakaigwa nin mamuraway na kapangganahan sa pakikipaglaban para sa ‘katotoohan, kapakumbabaan, asin katanosan.’ (Sal. 45:4) Apuera sa mga namomoot sa katotoohan asin katanosan, makikipaglaban man si Jesu-Cristo sa Armagedon para sa mga mapakumbaba. Asin ano an mangyayari sa katapusan kan Sangribong Taon na Paghade ni Cristo kun ‘mapara na nia an gabos na kapangyarihan’? Mapahiling daw sia nin kapakumbabaan? Iyo, huling ‘itatao nia an kahadean sa Dios na Ama.’—Basahon an 1 Corinto 15:24-28.

17, 18. (a) Taano ta mahalagang arogon kan mga lingkod ni Jehova an kapakumbabaan ni Jesus? (b) Ano an pag-oolayan sa sunod na artikulo?

¹⁷ Kumusta man kita? Aarogon ta daw an halimbawang itinao kan satong Arogan asin mapahiling nin kapakumbabaan? Ano an mangyayari sa sato pag nag-abot na an Hadeng si Jesu-Cristo tanganing maghukom sa Armagedon? Basado sa katuyohan kan pakikipaglaban nia, an ililigtas sana nia iyo an mga mapakumbaba asin matanos. Kun siring, mahalagang marhay na magin mapakumbaba kita tanganing makaligtas. Dugang pa, kun paanong an kapakumbabaan ni Jesu-Cristo nagin kapakipakinabang sa saiya asin sa iba, an pagpahiling ta nin kapakumbabaan magigin kapakipakinabang man sa manlaenlaen na paagi.

¹⁸ Ano an makakatabang sa sato na arogon an kapakumbabaan ni Jesus? Paano kita magmamaigot na magin mapakumbaba dawa kun masakit iyan gibohon? Sisimbagon ini sa sunod na artikulo.