Mga Hapot Hale sa mga Parabasa

Pakatapos kan Baha, pinaluwas ni Noe sa dahong an sarong salampati na nagbalik na may darang “dahon nin olibo.” Saen kinua kan salampati an dahon?

An Biblia nagsasabi sa sato na “sinanop nanggad kan katubigan an daga kaya an gabos na halangkaw na bukid na nasa sirong kan bilog na kalangitan nagkaralantopan.” (Genesis 7:19) Mantang nag-aati an tubig nin baha, si Noe tolong beses na nagpaluwas nin sarong salampati na tigsararong semana an pag-oltanan. Sa ikaduwang beses, an salampati buminalik na may darang “bagong gutos na dahon nin olibo sa tuka kaini, asin sa siring naaraman ni Noe na naghubas na an tubig sa ibabaw kan daga.”​—Genesis 8:​8-​11.

Siempre, dai ngonyan maaraman kun gurano kahaloy na nalantopan an sarong kabtang kan daga, huli ta daing duda na nabago kan Delubyo an topograpiya kan daga. Minsan siring, posibleng marhay na nalantopan nin tubig an kadaklan na rehion nin harohalawig na ikagagadan nin dakol na kahoy. Pero, minalataw na an nagkapira nakasalbar, na nagpangyari sa sainda na tumubo nin bagong mga supang kan mag-ati an katubigan.

May labot sa poon nin olibo, an The New Bible Dictionary nagsasabi: “Kun palodon, minatubo an bagong mga supang sa gamot, kaya sa siring sagkod sa limang bagong poon an puedeng tumubo. An madali nang magadan na mga olibo sa parate minasupang sa arog man kaining paagi.” “Garo baga an buhay kaiyan dai mapopoho,” an sabi kan The New Schaff-​Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge. Mayo nin tawo ngonyan an nakaaaram kan mga detalye, siring baga kan asgad asin temperatura, kan tubig nin baha. Huli kaini, dai kita makasesegurado manongod sa saindang potensial na epekto sa mga poon nin olibo asin iba pang mga pananom.

Minsan siring, an kadlaganon na olibo dai mabubuhay sa malipot na temperatura, arog baga kan manonompongan sa mas halangkaw na kabukidan. Iyan sa pankagabsan nagtutubo sa mga lugar na hababa sa 1,000 metros, na dian labing 10 grado Celsio an promedyong temperatura. “Sa siring,” an sabi kan librong The Flood Reconsidered, “puedeng ipamugtak ni Noe base sa bagong gutos na dahon na naaatihan na an mas hababang mga kababan.” Kan butasan ni Noe an salampati pakalihis nin sarong semana, dai na iyan buminalik, na nag-iindikar nin pagkaigwa nin mas abundang pananom asin potensial na maiistaran para sa salampati.​—Genesis 8:12.