ARTIKULONG PAG-AADALAN 20
Kapahayagan—An Kahulugan Kaiyan Para sa mga Kaiwal nin Diyos
“Tiniripon sinda kan mga iyan sa lugar na sa Hebreo inaapod na Armagedon.”—KAP. 16:16.
KANTA 150 Hanapa Nindo an Diyos Para sa Saindong Kaligtasan
SUMARYO KAN PAG-AADALAN *
1. Ano an ihinahayag kan libro nin Kapahayagan manungod sa mga lingkod nin Diyos?
IHINAHAYAG kan libro nin Kapahayagan na naestablisar na an Kahadian nin Diyos sa langit asin na pinalayas na si Satanas sa langit. (Kap. 12:1-9) Huli sa pagpalayas na iyan, nagin matuninong na an kamugtakan sa langit, pero nagkawsa iyan nin mga problema para sa sato. Taano? Huling an kaanggutan ni Satanas nakapokus sa maimbod na mga naglilingkod ki Jehova digdi sa daga.—Kap. 12:12, 15, 17.
2. Ano an makakatabang sato na magdanay na maimbod?
2 Paano kita makakapagdanay na maimbod sa ibong kan mga pag-atake ni Satanas? (Kap. 13:10) Makakatabang sato kun aram ta an mga mangyayari sa maabot. Halimbawa, ilinadawan ni apostol Juan sa Kapahayagan an nagkapira sa mga bendisyon na madali ta nang makamtan. Kaiba sa mga bendisyon na iyan an pagpara sa mga kaiwal nin Diyos. Siyasaton ta ngunyan kun paano ilinaladawan kan Kapahayagan an mga kaiwal na iyan nin Diyos asin kun ano an mangyayari sainda.
MGA KAIWAL NIN DIYOS NA ILINADAWAN PAAGI SA “MGA TANDA”
3. Ano an nagkapira sa mga tanda na ginamit sa Kapahayagan?
3 Sa pinakainot na bersikulo kan Kapahayagan, sinasabi kaiyan sato na an impormasyon na mababasa ta ipinepresentar paagi sa “mga tanda,” o simbolikong pananaram. (Kap. 1:1) Ilinadawan sa simbolikong paagi an mga kaiwal nin Diyos. Mababasa ta an manungod sa nagkapirang mabangis na hayop. Halimbawa, may “sarong mabangis na hayop” na “nagbubutwa sa dagat.” Igwa iyan nin “sampulong sungay saka pitong payo.” (Kap. 13:1) Sunod, igwa nin “saro pang mabangis na hayop na nagluluwas hali sa daga.” An mabangis na hayop na iyan nagtataram na siring sa dragon asin “nagpapababa iyan nin kalayo . . . hali sa langit.” (Kap. 13:11-13) Dangan mahihiling ta an saro pang hayop, “sarong mabangis na hayop na mapulahon an kulor,” na diyan nakasakay an sarong hostes. Irinerepresentar kan tulong mabangis na hayop na iyan an haloy nang mga kaiwal kan Diyos na Jehova asin kan saiyang Kahadian. Kaya, mahalaga na maaraman ta kun sairisay sinda.—Kap. 17:1, 3.
4-5. Paano an sinabi sa Daniel 7:15-17 nakakatabang sa sato na masabutan an kahulugan kan mga tandang ini?
4 Bago ta maaraman kun sairisay an mga kaiwal na iyan, kaipuhan ta ngunang masabutan an kahulugan kan simbolikong mga pananaram na ini. An pinakamarahay na paagi para masabutan iyan iyo na tugutan ta an Bibliya na iyo mismo an magpaliwanag kaiyan. Dakul sa mga simbolo na yaon sa Kapahayagan an naipaliwanag na sa ibang mga libro sa Bibliya. Halimbawa, nagkaigwa nin pangaturugan si propeta Daniel na diyan “apat na darakulaon na hayop an nagbutwa sa dagat.” (Dan. 7:1-3) Isinurat ni Daniel kun ano an irinerepresentar kan mga iyan. Irinerepresentar kan darakulaon na hayop na iyan an apat na ‘hadi,’ o mga gobyerno. (Basahon an Daniel 7:15-17.) An malinaw na paliwanag na iyan nakakatabang sato na masabutan na an mga hayop na ilinadawan sa Kapahayagan siguradong nanunungod man sa pulitikal na mga kapangyarihan.
5 Siyasaton ta ngunyan an nagkapira sa mga tanda na ilinadawan sa Kapahayagan. Mantang ginigibo ta iyan, mahihiling ta kun paano kita tinatabangan kan Bibliya na maaraman an kahulugan kan mga tandang iyan. Punan ta sa magkakasunod na mabangis na mga hayop. Inot, aramon ta kun ano an irinerepresentar kan mga iyan. Dangan, aaramon ta kun ano an mangyayari sa mga hayop na iyan. Ultimo, pag-uulayan ta kun ano an kahulugan para sato kan mga pangyayaring ini.
IHINAYAG KUN SAIRISAY AN MGA KAIWAL NIN DIYOS
6. Sa ano nanunungod an mabangis na hayop na may pitong payo na sinambit sa Kapahayagan 13:1-4?
6 Ano an mabangis na hayop na may pitong payo? (Basahon an Kapahayagan 13:1-4.) Maririsa niyato na an itsura kan hayop kaagid nin leopardo pero an mga bitis kaiyan kaagid kan sa oso saka an nguso kaagid kan sa leon, asin igwa iyan nin sampulong sungay. An gabos na karakteristikong iyan mahihiling man sa apat na hayop na sinambit sa Daniel kapitulo 7. Pero, sa libro nin Kapahayagan, an gabos na karakteristikong iyan yaon sa saro sanang hayop, bakong sa apat na magkakaibang hayop. An mabangis na hayop na iyan nagrerepresentar bako sa saro sanang gobyerno o pambilog na kinaban na imperyo. Sinambit na namamahala iyan sa “lambang tribo asin banwaan asin lengguwahe saka nasyon.” Kaya siguradong mas dakula iyan kisa sa ano man na partikular na gobyerno nin sarong nasyon. (Kap. 13:7) Kun siring, an mabangis na hayop na iyan siyertong nagrerepresentar sa gabos na pulitikal na kapangyarihan na namahala sa mga tawo sa bilog na kasaysayan. *—Ecl. 8:9.
7. Ano an irinerepresentar kan kada saro sa pitong payo kan mabangis na hayop?
7 Ano an irinerepresentar kan kada saro sa pitong payo? Matatabangan kita kan Kapahayagan kapitulo 17 na maaraman an simbag huling ilinadawan diyan an imahen kan hayop na sinambit sa Kapahayagan kapitulo 13. Sa Kapahayagan 17:10, mababasa ta: “Igwa nin pitong hadi: An lima buminagsak na, an saro yaon ngunyan, asin an saro dai pa nag-aabot; pero pag uminabot na siya, magdadanay siya nin halipot na panahon.” Sa gabos na pulitikal na kapangyarihan na ginamit ni Satanas, pito an nagin prominente bilang mga “payo.” Iyan an pambilog na kinaban na mga imperyo na nagkaigwa nin dakulang epekto sa banwaan nin Diyos. Kan panahon ni apostol Juan, lima sa mga iyan an namahala na: Ehipto, Asiria, Babilonya, Medo-Persia, asin Grecia. An Roma, an ikaanom na pambilog na kinaban na kapangyarihan, iyo an namamahala kan maresibi ni Juan an kapahayagan. Anong pamamahala an magigin ikapito asin huring pambilog na kinaban na kapangyarihan, o payo?
8. Ano an irinerepresentar kan ikapitong payo kan mabangis na hayop?
8 Mahihiling niyato na an mga propesiya sa libro nin Daniel tinatabangan kitang maaraman kun ano an irinerepresentar kan ikapito saka huring payo kan mabangis na hayop. Anong pambilog na kinaban na kapangyarihan an namamahala sa panahon na ini kan katapusan, o sa “aldaw kan Kagurangnan”? (Kap. 1:10) Iyan an magkaalyadong United Kingdom saka an United States of America, sa ibang pananaram, an Pambilog na Kinaban na Kapangyarihan na Anglo-Amerikano. Kaya, masasabi niyato na iyan an ikapitong payo kan mabangis na hayop na sinambit sa Kapahayagan 13:1-4.
9. Ano an irinerepresentar kan mabangis na hayop na may “duwang sungay na arog kan sa kordero”?
9 Sinasabi pa sato kan Kapahayagan kapitulo 13 na an ikapitong payong ini, an Pambilog na Kinaban na Kapangyarihan na Anglo-Amerikano, minahiro man na garo baga arog kan mabangis na hayop na may “duwang sungay na arog kan sa kordero, pero nagpuon iyan na magtaram na siring sa dragon.” An hayop na ini “naggigibo . . . nin darakulang tanda, mala ta nagpapababa iyan nin kalayo sa daga hali sa langit sa atubangan kan mga tawo.” (Kap. 13:11-15) Sa Kapahayagan kapitulo 16 asin 19, ilinaladawan an mabangis na hayop na ini bilang “an bakong tunay na propeta.” (Kap. 16:13; 19:20) May sinambit si Daniel na kaagid kaiyan. Sinabi niya na an Pambilog na Kinaban na Kapangyarihan na Anglo-Amerikano “magdadara . . . nin teribleng kalaglagan.” (Dan. 8:19, 23, 24, nota sa ibaba) Iyan mismo an nangyari kan Giyera Mundiyal II. An duwang bomba atomika, na dakula an nagin papel para matapos an giyerang iyan sa Pasipiko, resulta kan pagtinarabangan kan mga siyentistang Britano saka Amerikano. An Pambilog na Kinaban na Kapangyarihan na Anglo-Amerikano garo man sana “[nagpababa] nin kalayo sa daga hali sa langit.”
10. Ano an irinerepresentar kan “imahen kan mabangis na hayop”? (Kapahayagan 13:14, 15; 17:3, 8, 11)
10 Dangan mahihiling ta an saro pang mabangis na hayop. An itsura kaini haros kapareho kan mabangis na hayop na may pitong payo, pero mapulahon an kulor kaiyan. Inaapod iyan na “imahen kan mabangis na hayop” asin ilinaladawan bilang “an ikawalong hadi.” * (Basahon an Kapahayagan 13:14, 15; 17:3, 8, 11.) Sinambit na an “hadi” na ini dating yaon, dangan nawara, pero nagtunga giraray. An pagkaladawan na iyan angay nanggad sa organisasyon na United Nations, na nagsusuportar sa intereses kan pambilog na kinaban na sistema nin pulitika! Kan primero, inapod iyan na League of Nations. Dangan nawara iyan kan Giyera Mundiyal II. Pag-abot nin panahon, nagtunga giraray iyan bilang an United Nations.
11. Ano an ginigibo kan mabangis na mga hayop, o mga gobyerno, asin taano ta mayo kitang dapat ikatakot sainda?
11 Paagi sa mga propaganda ninda, dinadagka kan mabangis na mga hayop, o mga gobyerno, an mga tawo na kontrahon si Jehova asin an mga lingkod niya. Sinabi ni Juan na garo man sana ninda tinitiripon “an mga hadi sa bilog na daga” para sa giyera nin Armagedon, na iyo an “dakulang aldaw kan Diyos na Makakamhan sa Gabos.” (Kap. 16:13, 14, 16) Pero mayo kitang dapat ikatakot. An satong dakulang Diyos, si Jehova, mahiro tulos para iligtas an gabos na nagsusuportar sa pamamahala niya.—Ezek. 38:21-23.
12. Ano an mangyayari sa gabos na hayop?
12 Ano an nangyari sa gabos na hayop? An Kapahayagan 19:20 nagsasabi: “Dinakop an mabangis na hayop, asin kaiba kaiyan dinakop man an bakong tunay na propeta na nagsagibo sa atubangan kaiyan kan mga tanda na ipinanglagalag niya sa mga nag-ako kan marka kan mabangis na hayop saka sa mga nagsasamba sa imahen kaiyan. Mantang buhay pa, pareho sindang inapon sa nagkakalayong danaw na may naglalaad na asupre.” Kaya mantang namamahala pa sinda, an mga gobyernong ini na kaiwal nin Diyos lalaglagon sagkod lamang.
13. Huli sa mga gobyerno sa kinaban, anong kadipisilan an napapaatubang sa mga Kristiyano?
13 Ano an kahulugan kaini para sato? Bilang mga Kristiyano, dapat kitang magin maimbod sa Diyos asin sa saiyang Kahadian. (Juan 18:36) Para magibo iyan, dapat na magdanay kitang neutral sa mga isyu sa pulitika kan kinaban na ini. Pero, puwedeng magin dipisil an pagigin neutral huling gusto kan mga gobyerno sa kinaban na suportaran ta sinda paagi sa satong tataramon saka gibo. An mga nagpapadara sa panggigipit na iyan nagkakaigwa nin marka kan mabangis na hayop. (Kap. 13:16, 17) Alagad, an siisay man na igwa kan markang iyan masapar kan kaanggutan ni Jehova asin dai mag-aako nin buhay na daing katapusan. (Kap. 14:9, 10; 20:4) Kaya, mahalaga nanggad na an lambang saro sa sato magdanay na lubos na neutral, ano man na panggigipit an atubangon ta!
AN MAKASUSUPOG NA KATAPUSAN KAN MAIMPLUWENSIYANG HOSTES
14. Siring kan mababasa sa Kapahayagan 17:3-5, anong makangangalas na bagay an sunod na nahiling ni apostol Juan?
14 Sinambit ni apostol Juan na “napangalas nanggad” siya sa saro pa niyang nahiling. Ano iyan? Sarong babayi na nakasakay sa saro sa mga mabangis na hayop. (Kap. 17:1, 2, 6) Ilinadawan an babaying iyan bilang sarong “maimpluwensiyang hostes” asin inapod na “Dakulang Babilonya.” Igwa siya nin “imoral na pakipagrelasyon” sa “mga hadi sa daga.”—Basahon an Kapahayagan 17:3-5.
15-16. Siisay an “Dakulang Babilonya,” asin paano ta naaraman iyan?
15 Siisay an “Dakulang Babilonya”? An babaying ini dai puwedeng nanunungod sa sarong pulitikal na organisasyon dahil sinabi na igwa siya nin imoral na pakipagrelasyon sa mga lider nin pulitika sa kinaban. (Kap. 18:9) Sa katunayan, dahil nakasakay siya sa mabangis na hayop, ipinapahiling kaiyan na hinihinguwa niyang kontrulon an mga tagapamahalang ini. Dugang pa, dai man siya puwedeng magrepresentar sa mahanab na mga elemento nin komersiyo kan kinaban ni Satanas. Sinambit an mga iyan sa ibang parte kan Kapahayagan asin inapod sinda na “mga negosyante sa daga.”—Kap. 18:11, 15, 16.
16 Sa Bibliya, an terminong “hostes” puwedeng ipanungod sa mga naghihingakong naglilingkod sa Diyos pero nagsasagibo nin idolatriya o nakikipag-amigo sa kinaban sa iba pang paagi. (1 Cron. 5:25; Sant. 4:4) Sa kabaliktaran, an maimbod na mga nagsasamba sa Diyos inaapod na ‘mabini’ o “mga birhen.” (2 Cor. 11:2; Kap. 14:4) An suanoy na Babilonya nagin sentro kaidto kan palsong pagsamba. Kaya, an Dakulang Babilonya siguradong nagrerepresentar sa gabos na klase nin palsong pagsamba. Sa katunayan, siya an pambilog na kinaban na imperyo nin palsong relihiyon.—Kap. 17:5, 18; hilingon sa jw.org an artikulong “Ano ang Babilonyang Dakila?”
17. Ano an mangyayari sa Dakulang Babilonya?
17 Ano an mangyayari sa Dakulang Babilonya? Sinisimbag iyan kan Kapahayagan 17:16, 17 sa arog kaining paagi: “An sampulong sungay na nahiling mo saka an mabangis na hayop, mauungis an mga ini sa hostes asin sasamsaman ninda siya saka huhubaan, asin uubuson nindang kakanon an saiyang laman saka biyo siyang tututungon sa kalayo. Huli ta ilinaag nin Diyos sa saindang puso na isagibo an saiyang kaisipan.” Iyo, papahiruon ni Jehova an mga nasyon na gamiton an mabangis na hayop na mapulahon an kulor, an United Nations, tanganing atakihon an pambilog na kinaban na imperyo nin palsong relihiyon asin biyong laglagon iyan.—Kap. 18:21-24.
18. Paano ta masisigurado na dai ta sinusuportaran sa ano man na paagi an Dakulang Babilonya?
18 Ano an kahulugan kaini para sato? Kaipuhan tang pagdanayon “an pagsamba na malinig saka daing digta sa paghiling kan satuyang Diyos.” (Sant. 1:27) Dai ta lamang gugustuhon na maimpluwensiyahan kita nin salang mga tukdo, paganong mga selebrasyon, hababang pamantayan sa moral, asin espiritistikong mga gibuhon kan Dakulang Babilonya! Asin padagos tang sasabihan an mga tawo na “lumuwas” saiya, tanganing dai sinda madamay sa saiyang mga kasalan tumang sa Diyos.—Kap. 18:4.
AN PAGHUKOM SA PANGINOT NA KAIWAL NIN DIYOS
19. Siisay an “dakulang dragon na kulor kalayo”?
19 Ilinaladawan man sa libro nin Kapahayagan an “sarong dakulang dragon na kulor kalayo.” (Kap. 12:3) An dragon na ini nakikipaglaban ki Jesus saka sa mga anghel niya. (Kap. 12:7-9) Inaatake kaiyan an mga lingkod nin Diyos, asin tinatawan kaiyan nin kapangyarihan an mabangis na mga hayop. (Kap. 12:17; 13:4) Siisay an dragon na iyan? Iyan “an gurangan na halas, an inaapod na Diyablo asin Satanas.” (Kap. 12:9; 20:2) Siya an nasa likod kan gabos na iba pang kaiwal ni Jehova.
20. Ano an mangyayari sa dragon?
20 Ano an nangyari sa dragon? Ipinapaliwanag kan Kapahayagan 20:1-3 na sarong anghel an iaapon si Satanas sa kairaruman. Iyan an magigin garo presuhan niya. Mantang yaon siya diyan, “dai na [ni Satanas mailalagalag] an mga nasyon sagkod na matapos an 1,000 taon.” Sa katapos-tapusi, si Satanas saka an saiyang mga demonyo biyong lalaglagon, na ipinaparisa kan pag-apon sa sainda “sa danaw nin kalayo asin asupre.” (Kap. 20:10) Imahinara na sana an kinaban na mayo na si Satanas saka an saiyang mga demonyo. Magigin magayunon nanggad na panahon iyan!
21. Taano ta nauugma kita sa nabasa ta sa libro nin Kapahayagan?
21 Nakakapakusog nanggad na masabutan an kahulugan kan mga tanda na mababasa sa libro nin Kapahayagan! Naaraman ta bako sana kun sairisay an mga kaiwal ni Jehova kundi pati man kun ano an mangyayari sa sainda. Iyo, “maugma an nagbabasa nin makusog asin an mga nagdadangog sa mga tataramon kan propesiyang ini”! (Kap. 1:3) Pag hinali na an mga kaiwal nin Diyos, anong mga bendisyon an makakamtan kan maimbod na mga tawo? Pag-uulayan ta iyan sa huring artikulo kan seryeng ini.
KANTA 23 Si Jehova Nagpuon Nang Mamahala
^ An libro nin Kapahayagan naggagamit nin mga tanda tanganing ihayag kun siisay an mga kaiwal nin Diyos. Tinatabangan kita kan libro nin Daniel para masabutan an kahulugan kan mga tandang iyan. Sa artikulong ini, ikukumparar ta an nagkapira sa mga propesiya sa Daniel sa kaagid na mga propesiya sa Kapahayagan. Paagi kaini, maaaraman ta kun sairisay an mga kaiwal nin Diyos. Dangan, pag-uulayan ta kun ano an mangyayari sa sainda.
^ An pagkaigwa nin “sampulong sungay” kan hayop na may pitong payo saro pang indikasyon na nagrerepresentar iyan sa gabos na pulitikal na kapangyarihan. An sampulo parating ginagamit sa Bibliya para ipanungod sa pagigin kumpleto.
^ Bakong arog kan inot na mabangis na hayop, an imahen mayo nin mga korona, o mga “diyadema,” sa mga sungay kaini. (Kap. 13:1) An dahilan iyo na “naggikan iyan sa pito” na iba pang hadi asin nakadepende sainda an awtoridad kan imahen.—Hilingon sa jw.org an artikulo na “Ano ang Kulay-Iskarlatang Hayop sa Apocalipsis Kabanata 17?”