HALI SA SAMONG ARCHIVE
Kun Paano Naisabwag sa Portugal an Inot na mga Banhi kan Kahadian
MANTANG sinasalpok kan mga alon kan Atlantiko an barkong naglalayag pa-Europa, maugmang iniisip-isip kan saro sa mga pasahero, si George Young, an mga naisagibo niya sa Brazil may koneksiyon sa Kahadian. * Pero sa pagpapadagos kan biyahe, ipinokus ni Brother Young an saiyang atensiyon sa bago niyang asignasyon—an mga teritoryo kan Espanya asin Portugal na kadaklan dai pa nahuhulitan. Pag-abot niya duman, plano niyang mag-areglo nin mga diskurso sa Bibliya na itatao ni Brother J. F. Rutherford asin makawaras nin 300,000 na tract!
Pag-abot niya sa Lisbon kan tigsuli kan 1925, maribok na sitwasyon an naabutan ni Brother Young. Tinapos kan rebolusyon kan mga republikano kan 1910 an monarkiya asin hinalian an Iglesiya Katolika kan kadaklan kan impluwensiya kaiyan. Nagin mas talingkas sa dakul na bagay an mga tawo, pero nagpadagos an kariribukan sibil sa nasyon.
Kan eksaktong naiareglo na ni Brother Young an diskurso ni Brother Rutherford, saka man ipinautob kan gobyerno an ley militar huli sa sarong purbar na kudeta. Pinatanidan kan sekretaryo kan British and Foreign Bible Society si Brother Young na siguradong mapapaatubang siya sa dakul na pagkontra. Sa ibong kaiyan, naghagad si Brother Young nin permiso na gamiton an gymnasium kan Camões Secondary School, asin tinugutan iyan!
Dangan kan mag-abot na an aldaw kan diskurso ni Brother Rutherford kan Mayo 13, mati-mati an antisipasyon kan mga tawo! May mga plakard na nakalaag sa mga edipisyo asin mga anunsiyo sa diyaryo na ipinapaisi an pampublikong diskurso na may temang “How to Live on the Earth Forever.” An relihiyosong mga parakontra tulos-tulos na nagpublikar nin artikulo sa saindang diyaryo tanganing patanidan an mga parabasa dapit sa bagong abot na “palsong mga propeta.” An mga parakontra nanao man sa entrada kan gymnasium nin rinibong brosyur na may impormasyon na nagkokontra sa mga katukduan na iprinesentar ni Brother Rutherford.
Sa ibong kaiyan, napano nin mga 2,000 katawo an gymnasium, asin arog man kaiyan kadakul an dai na pinalaog. May interesadong marhay na mga nagdadangog na nagkarabit sa mga hagyan na lubid sa mga gilid kan gymnasium; an iba nagpuwesto sa ibabaw kan mga kasangkapan sa pag-ehersisyo.
May mga nagin problema. Nagkurahaw an mga parakontra saka nangraot nin mga tukawan. Pero dai nagpaapekto diyan si Brother Rutherford asin kalmadong nagtindog sa sarong lamesa tanganing mas madangog siya. Kan matapos na siya—madali nang magmatanga—labing 1,200 na interesado an nagtao kan saindang pangaran asin adres tanganing makaresibi nin mga literatura na basado sa Bibliya. Kan sunod mismong aldaw, nagpublikar an diyaryong O Século nin artikulo mapadapit sa diskurso ni Brother Rutherford.
Kan Setyembre 1925, nagpuon na ipublikar sa Portugal an The Watch Tower sa lengguwaheng Portuges. (May nainot nang ipinublikar na edisyon sa
lengguwaheng Portuges sa Brazil.) Kan panahon man na iyan nagplano na magbalyo sa Portugal si Virgílio Ferguson, sarong Estudyante sa Bibliya sa Brazil, tanganing tumabang sa gibuhon na pang-Kahadian. Nakatrabaho niya na dati si Brother Young sa sadit na sangang opisina kan Mga Estudyante sa Bibliya sa Brazil. Dai nahaloy, nagbiyahe si Virgílio kaiba kan saiyang agom na si Lizzie tanganing makaibanan giraray si Brother Young. Tamang-tama an pag-abot ni Brother Ferguson huling dai mahahaloy, mabalyo si Brother Young sa ibang mga asignasyon sa paghuhulit, kaiba na an Unyon Sobyet.Kan magin diktadura an gobyerno sa Portugal huli sa kudeta kan militar, naggrabe an pagkontra. Kusog-buot na nagdanay si Brother Ferguson asin naggibo nin mga paagi tanganing protektaran an sadit na grupo nin mga Estudyante sa Bibliya saka suportaran an saindang mga aktibidad. Naghagad siya nin permiso na gamiton an saiyang harong para sa regular na mga pagtiripon. Kan Oktubre 1927, itinao sainda an permiso.
Sa inot na taon kan diktadura sa Portugal, mga 450 katawo diyan an nag-subscribe nin The Watch Tower. Apuwera kaiyan, paagi sa mga tract saka buklet, an katotoohan nakalakop sa mga lugar na nasasakupan kan Imperyo nin Portugal—Angola, Azores, Cape Verde, East Timor, Goa, Madeira, asin Mozambique.
Sa pagtatapos kan dekada nin 1920, nag-abot sa Lisbon si Manuel da Silva Jordão na sarong simpleng hardinerong Portuges. Kan yaon pa siya sa Brazil, nakadangog siya nin pampublikong diskurso ni Brother Young. Narealisar niya tulos na ini an katotoohan asin gustong-gusto niyang tabangan si Brother Ferguson na palakupon an paghuhulit. Tanganing magibo iyan, naglingkod si Manuel bilang colporteur, an apod kaidto sa mga payunir. Huling organisado nang marhay an pag-imprenta asin pagdistribwir nin mga literatura na basado sa Bibliya, nag-uswag an bagong kongregasyon sa Lisbon!
Kan 1934, kinaipuhan na bumalik sa Brazil ni Brother Ferguson asin kan agom niya. Dawa arog kaiyan, naisabwag na an mga banhi kan katotoohan. Sa ibong kan maribok na sitwasyon sa Europa huli sa Giyera Sibil sa Espanya asin sa Giyera Mundiyal II, nagdanay na maimbod ki Jehova an grupo nin mga tugang sa Portugal. Sa laog nin pirang panahon, garo sinda nagliliwanag na mga baga, alagad kan 1947 an grupong iyan nagkalayo giraray, sabi ngani, kan mag-abot an inot na misyonerong si John Cooke na nagsanay sa Gilead. Pagkatapos kaiyan, mayo nang nakaulang sa pagdakul kan mga parabalangibog kan Kahadian. Dawa kan ipinagbawal kan gobyerno an mga aktibidad kan Mga Saksi ni Jehova kan 1962, nagpadagos an pagdakul kan mga ini. Kan legal nang midbidon an Mga Saksi ni Jehova kan Disyembre 1974, igwa nin labing 13,000 na parahayag sa nasyon.
Ngunyan, labi nang 50,000 na parahayag kan Kahadian an naghuhulit kan maugmang bareta kan Kahadian nin Diyos sa Portugal asin sa nagkapirang mga isla na Portuges an lengguwahe, kaiba na diyan an Azores asin Madeira. Kabilang sa mga parahayag na iyan an ikatulong henerasyon na mga gikan kan pira sa mga nag-atender sa makasaysayan na diskurso ni Brother Rutherford kan 1925.
Nagpapasalamat kita ki Jehova asin sa maimbod na mga tugang na idto na kusog-buot na nanginot sa pagpuon kan gibuhon bilang ‘mga lingkod ni Cristo Jesus sa mga nasyon.’—Roma 15:15, 16.—Hali sa samong archive sa Portugal.
^ par. 3 Hilingon an artikulong “Dakulon Pa an Aanihon” sa An Torrengbantayan na Mayo 15, 2014, p. 31-32.