1, 2. (a) Taano ta nahadit an mga idinistiyero? (b) Taano ta masusurpresa sinda? (c) Anong mga hapot an pag-uulayan ta?

 SA PAGGIYA nin Diyos, dakul na propesiya an ipinahayag ni Ezekiel sa mga idinistiyero sa Babilonya paagi sa nahihiling na mga tanda. An inot na propesiya na iinakto ni Ezekiel sarong mensahe nin paghukom, asin iyo man an ikaduwa, an ikatulo, saka an iba pang mga kasunod kaiyan. (Ezek. 3:24-26; 4:1-7; 5:1; 12:3-6) Sa katunayan, an gabos na propesiyang iinakto niya paagi sa mga tanda naghahayag nin mga mensahe nin grabeng paghukom laban sa mga Judio.

² Kaya, imahinara na sana kun gurano kahadit an mga idinistiyero kan mahiling ninda si Ezekiel na nagpuwesto na naman sa atubangan ninda para iakto an saro pang propesiya. ‘Anong makatatakot na mensahe na naman daw an itatao sato?’ an posibleng naiisip ninda. Pero masusurpresa nanggad sinda. Ibang-iba an propesiyang iaakto ngunyan ni Ezekiel. Bako iyan sarong makatatakot na mensahe nin paghukom kundi sarong nakakaugmang panuga. (Ezek. 37:23) Anong mensahe an ipapahayag ni Ezekiel sa mga idinistiyero? Ano an kahulugan kaiyan? Asin ano an epekto kaiyan sa mga lingkod nin Diyos ngunyan? Aramon ta.

 3. (a) Ano an irinerepresentar kan pidaso nin kahoy na “para ki Juda”? (b) Taano ta “an pidaso nin kahoy ni Efraim” nagrerepresentar sa sampulong tribong kahadian?

³ Pinagbutan ni Jehova si Ezekiel na magkua nin duwang pidaso nin kahoy asin isurat sa sarong pidaso, “para ki Juda,” dangan sa saro pa, “para ki Jose, an pidaso nin kahoy ni Efraim.” (Basahon an Ezekiel 37:15, 16.) Ano an irinerepresentar kan duwang pidasong ini nin kahoy? An pidaso nin kahoy na “para ki Juda” nagrerepresentar sa duwang tribong kahadian nin Juda asin Benjamin. An mga hadi na gikan sa pamilya ni Juda an namahala sa duwang tribo; ikinonektar man sa sainda an pagkasaserdote, huling an mga saserdote naglingkod sa templo sa Jerusalem. (2 Cron. 11:13, 14; 34:30) Kaya, yaon sa kahadian nin Juda an linya nin mga hadi na gikan ki David saka an areglo nin paglilingkod kan mga saserdoteng gikan ki Levi. “An pidaso nin kahoy ni Efraim” nagrerepresentar sa sampulong tribong kahadian nin Israel. Sa paanong paagi konektado ki Efraim an pidasong iyan nin kahoy? An primerong hadi kan sampulong tribong kahadian iyo si Jeroboam, na hali sa tribo ni Efraim. Sa paglihis nin mga panahon, an Efraim an nagin nangingibabaw na tribo sa Israel. (Deu. 33:17; 1 Ha. 11:26) Mangnuhon na dai kabilang sa sampulong tribong kahadian nin Israel an mga hadi sa linya ni David o an mga Levitang saserdote.

 4. Sa ano naglaladawan an sunod na ginibo ni Ezekiel sa duwang pidaso nin kahoy? (Hilingon an ritrato sa kapinunan kan kapitulo.)

⁴ Pinagbutan man si Ezekiel na pagtaidon an duwang pidaso nin kahoy “para magin sarong pidaso nin kahoy.” Mantang haditon na pighihiling si Ezekiel kan mga idinistiyero, naghapot sinda sa saiya: “Dai mo sasabihon samo kun ano an buot sabihon kan mga ini?” Sinabi niya na an iinakto niya naglaladawan sa gigibuhon mismo ni Jehova. Manungod sa duwang pidaso nin kahoy, sinabi ni Jehova: “Gigibuhon ko sindang sarong pidaso nin kahoy, asin magigin saro na sana sinda sa kamot ko.”—Ezek. 37:17-19.

 5. Ano an kahulugan kan iinakto ni Ezekiel? (Hilingon an kahon na “An Pagdukot sa Duwang Pidaso nin Kahoy.”)

⁵ Dangan, ipinaliwanag ni Jehova an kahulugan kan sinabi niyang pagdudukuton niya an duwang pidaso nin kahoy. (Basahon an Ezekiel 37:21, 22.) An mga distiyero hali sa duwang tribong kahadian nin Juda asin an mga distiyero hali sa sampulong tribong kahadian nin Israel (Efraim) dadarahon sa daga nin Israel, asin diyan magigi sindang “sarong nasyon.”—Jer. 30:1-3; 31:2-9; 33:7.

 6. Anong magkakonektar na propesiya an mahihiling sa Ezekiel kapitulo 37?

⁶ Kahanga-hanga nanggad an magkakonektar na propesiya sa Ezekiel kapitulo 37 manungod sa pagbabalik! Si Jehova saro nanggad na Diyos na kayang magbuhay (bersikulo 1-14) asin kayang pagkasararuon an saiyang banwaan (bersikulo 15-28). An nakakapakusog na mensahe sa duwang propesiyang ini iyo na: Puwedeng buhayon an mga nagadan, asin puwedeng pagkasararuon an mga nagkabaranga.

 7. Paano kinukumpirmar kan 1 Cronica 9:2, 3 na “sa Diyos an gabos na bagay posible”?

⁷ Sa pagmansay nin tawo, garo baga imposibleng marhay na patalingkason asin pagkasararuon an mga idinistiyero. a Alagad, “sa Diyos an gabos na bagay posible.” (Mat. 19:26) Inutob ni Jehova an saiyang propesiya. An mga bihag sa Babilonya nakatalingkas kan 537 B.C.E.  Pagkatapos, nag-abot sa Jerusalem an mga kabilang sa duwang kahadian para tumabang sa pagbalik kan tunay na pagsamba. Kinukumpirmar iyan kan Bibliya: “An nagkapira sa mga gikan ni Juda, ni Benjamin, ni Efraim, asin ni Manases . . . nag-istar sa Jerusalem.” (1 Cron. 9:2, 3; Esd. 6:17) Arog nanggad kan ihinula ni Jehova, pinagdukot, o pinagsaro, an mga kabilang sa sampulong tribong kahadian nin Israel saka an mga kabilang sa duwang tribong kahadian nin Juda.

 8. (a) Ano an iprinopesiya ni Isaias? (b) Anong duwang mahalagang punto an mahihiling sa Ezekiel 37:21?

⁸ Mga 200 na taon bago kaiyan, nagpropesiya si propeta Isaias manungod sa kun ano an mangyayari sa Israel saka sa Juda pagkatapos sindang patalingkason. Ihinula niya na titipunon ni Jehova “an nagkasuruway-suway na mga taga Israel” asin ‘an nagkawararak na mga taga Juda hali sa apat na kanto kan daga,’ pati na an mga hali “sa Asiria.” (Isa. 11:12, 13, 16) Asin arog kan ihinula ni Jehova, kinua niya “an mga Israelita sa mga nasyon.” (Ezek. 37:21) Pag-isipan an duwang mahalagang punto: Sa pagkakataon na ini, an mga idinistiyero dai na inapod ni Jehova na “Juda” saka “Efraim” kundi “mga Israelita”—sarong grupo. Apuwera kaiyan, dai sinabi na an mga Israelita maabot hali sa sarong nasyon, an Babilonya, kundi hali sa manlain-lain na nasyon—sa katunayan, “hali sa gabos na direksiyon.”

 9. Paano tinabangan ni Jehova na magkasararo an mga nagbaralik hali sa pagkadistiyero?

⁹ Pagkatapos na makabalik sa Israel an mga distiyero, paano sinda tinabangan ni Jehova na magkasararo? Tinawan niya sinda nin espirituwal na mga pastor, arog ni Zerubabel, Josue na Halangkaw na Saserdote, Esdras, asin Nehemias. Nagsugo man an Diyos nin mga propetang arog ni Hageo, Zacarias, asin Malakias. Nagmaigot na marhay an maimbod na mga lalaking ini para pakusugon an nasyon na sunudon an mga pagbuot nin Diyos. (Neh. 8:2, 3) Dugang pa, tanganing  maprotektaran an nasyon nin Israel, dai tinugutan ni Jehova na magin mapanggana an mga pakana kan mga kalaban kan banwaan nin Diyos.—Est. 9:24, 25; Zac. 4:6.

10. Ano an nagibo ni Satanas?

¹⁰ Minsan siring, sa ibong kan gabos na mamumuton na probisyon ni Jehova, dai man giraray nagdanay sa pagsagibo nin dalisay na pagsamba an kadaklan sa mga Israelita. Mababasa an mga iginawi ninda sa mga libro sa Bibliya na isinurat pagkatapos makabalik kan mga distiyero. (Esd. 9:1-3; Neh. 13:1, 2, 15) An totoo, mayo pang sarong siglo puon kan makabalik an mga Israelita, suminuway na sindang marhay sa dalisay na pagsamba mala ta nakiulay pa ngani sa sainda si Jehova: “Bumalik kamo sako.” (Mal. 3:7) Kan panahon na nasa daga si Jesus, an relihiyon nin mga Judio baranga na sa manlain-lain na sekta na pinapanginutan nin bakong maimbod na mga pastor. (Mat. 16:6; Mar. 7:5-8) Naulang ni Satanas an lubos na pagkasararo ninda. Minsan siring, siyerto nanggad na mauutob an propesiya ni Jehova manungod sa pagkasararo. Paano?

11. (a) Ano an ihinayag ni Jehova sa saiyang propesiya manungod sa pagkasararo? (b) Ano an hininguwa na naman na gibuhon ni Satanas pagkatapos siyang palayason sa langit?

¹¹ Basahon an Ezekiel 37:24. Ihinayag ni Jehova na magkakaigwa sana nin lubos na kautuban an saiyang propesiya manungod sa pagkasararo kan saiyang banwaan pag magpuon nang mamahala bilang Hadi an saiyang ‘lingkod na si David,’ si Jesus, na nangyari kan 1914. b (2 Sam. 7:16; Luc. 1:32) Sa panahon na iyan, an Israel sa laman sinalidahan na kan espirituwal na Israel, an mga linahidan. (Jer. 31:33; Gal. 3:29) Pero hininguwa na naman ni Satanas, lalo na pagkatapos siyang palayason sa langit, na rauton an pagkasararo kan banwaan nin Diyos. (Kap. 12:7-10) Halimbawa, pagkagadan ni Brother Russell kan 1916, ginamit ni Satanas an mga apostata tanganing magkabaranga an mga linahidan. Pero dai nahaloy, binayaan kan mga apostatang idto an organisasyon. Nagibo man ni Satanas na maipapreso an mga brother na nanginginot kan panahon na idto, pero dai man kaiyan napara an banwaan ni Jehova. Padagos na nagkasararo an linahidan na mga tugang na nagdanay na maimbod ki Jehova.

12. Taano ta dai nagin mapanggana si Satanas na rauton an pagkasararo kan espirituwal na Israel?

¹² Kaya bakong arog kan Israel sa laman, napangganahan kan espirituwal na Israel an mga pakana ni Satanas na rauton an saindang pagkasararo. Taano ta dai nagin mapanggana si Satanas? Huling ginibo kan mga linahidan an pinakamakakaya ninda para masunod an mga pamantayan ni Jehova. Dahil diyan, pinoprotektaran sinda kan saindang Hadi, si Jesu-Cristo, na nagpapadagos sa saiyang pandadaog ki Satanas.—Kap. 6:2.

13. Anong mahalagang katotoohan an itinutukdo sa sato kan propesiya manungod sa pinagsarong duwang pidaso nin kahoy?

¹³ Ano an kahalagahan sa sato ngunyan kan propesiya manungod sa pinagsarong duwang pidaso nin kahoy? Tandaan na an propesiyang iyan naglaladawan sa kun paano magkakasararo an duwang grupo.  Urog sa gabos, idinuduon kan propesiya na si Jehova an nasa likod kan pagkasararong ini. Kaya anong mahalagang katotoohan mapadapit sa dalisay na pagsamba an idinuduon kan propesiyang ini manungod sa pagdukot sa duwang pidaso nin kahoy? Iyo ini: Si Jehova mismo an magpapangyari na magkasararo an saiyang mga parasamba.—Ezek. 37:19.

14. Puon 1919, paano nagkaigwa nin mas dakulang kautuban an propesiya manungod sa pagdukot sa mga pidaso nin kahoy?

¹⁴ Puon 1919, pagkatapos na malinigan sa espirituwal an banwaan nin Diyos asin magpuon sindang lumaog sa espirituwal na paraiso, nagpuon na an mas dakulang kautuban kan propesiya manungod sa pagdukot sa mga pidaso nin kahoy. Kan panahon na iyan, an kadaklan sa mga pinagkasararo igwa nin paglaom na magin mga hadi saka saserdote sa langit. (Kap. 20:6) An mga linahidan na ini siring sa pidaso nin kahoy “para ki Juda”—sarong nasyon na kinabibilangan kan mga hadi sa linya ni David asin kan mga Levitang saserdote. Pero sa paglihis nin panahon, padakul nin padakul na mga may daganon na paglaom an minaiba sa linahidan na mga Kristiyanong ini. Siring sinda sa “pidaso nin kahoy ni Efraim”—sarong nasyon na diyan dai kabilang an mga hadi sa linya ni David asin an mga Levitang saserdote. An duwang grupong ini sararong naglilingkod bilang banwaan ni Jehova sa pamamahala kan saro sanang Hadi, si Jesu-Cristo.—Ezek. 37:24.

15. Paano nauutob ngunyan an propesiya sa Ezekiel 37:26, 27?

¹⁵ Ipinaparisa kan propesiya ni Ezekiel na dakul an mapapahiro na umiba sa mga linahidan sa dalisay na pagsamba. Sinabi ni Jehova manungod sa saiyang banwaan: ‘Papadakulon ko sinda’ asin “an tolda ko mamumugtak sa ibabaw ninda.” (Ezek. 37:26, 27; nota sa ibaba) Magigirumduman ta sa mga tataramon na iyan an ihinayag na propesiya ki apostol Juan mga 700 na taon pagkagadan ni Ezekiel. Sinabi niya na “bibikladon kan Saro na nakatukaw sa trono an saiyang tolda” sa ibabaw nin “sarong dakulang kadaklan.” (Kap. 7:9, 15) Sa ngunyan, an mga linahidan saka an dakulang kadaklan nag-iistar bilang sarong nasyon, sarong banwaan nin Diyos, sa irarom kan mapagprotektar niyang tolda.

16. Anong propesiya an itinao ni Zacarias manungod sa pagkasararo kan espirituwal na Israel saka kan mga may daganon na paglaom?

¹⁶ Nagpropesiya man si Zacarias, saro sa mga nagbaralik hali sa pagkadistiyero, manungod sa pagkasararo kan linahidan na mga Kristiyano saka kan mga may daganon na paglaom. Sinabi niya na “sampulong lalaki hali sa . . . mga nasyon an makapot . . . nin higot sa halabang bado nin sarong Judio asin masabi: ‘Gusto ming mag-iba sa saindo, huli ta nabaretaan ming nasa kaibanan nindo an Diyos.’” (Zac. 8:23) An “sarong Judio” dai nanunungod sa saro sanang tawo, kundi sa sarong grupo nin mga tawo, arog kan ipinaparisa kan pananaram na “sa saindo.” Nagrerepresentar iyan ngunyan sa linahidan na mga natatada, o sa espirituwal na mga Judio. (Roma 2:28, 29) An “sampulong lalaki” nagrerepresentar sa mga may daganon na paglaom. “Makapot sinda nin higot” sa mga linahidan asin ‘maiba’ sa sainda.  (Isa. 2:2, 3; Mat. 25:40) An mga pananaram na ‘makapot nin higot’ asin ‘maiba sa saindo’ nagduduon sa lubos na pagkasararo kan duwang grupong ini.

17. Paano ilinadawan ni Jesus an pagkasararo na igwa kita ngunyan?

¹⁷ Posibleng an propesiya ni Ezekiel manungod sa pagkasararo an nasa isip ni Jesus kan iladawan niya an saiyang sadiri bilang sarong pastor asin na sa irarom kan paggiya niya, an saiyang mga karnero (an mga linahidan) asin an “ibang mga karnero” (idtong mga may daganon na paglaom) magigin “sarong aripumpon.” (Juan 10:16; Ezek. 34:23; 37:24, 25) Angay nanggad an mga sinabing idto ni Jesus asin kan suanoy na mga propeta para iladawan an kahanga-hangang pagkasararo na igwa kita ngunyan, ano man an paglaom na igwa an lambang saro sa sato sa maabot na panahon! An palsong relihiyon nababanga sa dai mabilang na mga grupo, pero kita may makangangalas na pagkasararo.

18. Arog kan ipinaparisa sa Ezekiel 37:28, taano ta importanteng marhay na an banwaan nin Diyos ‘bakong kabtang kan kinaban’?

¹⁸ Sinisigurado kan huring mga tataramon sa propesiya ni Ezekiel na magdadanay sagkod lamang an satong pagkasararo. (Basahon an Ezekiel 37:28.) Nagkakasararo an banwaan ni Jehova huling an saiyang santuwaryo, o dalisay na pagsamba, yaon “sa tahaw ninda.” Asin an saiyang santuwaryo magdadanay sa tahaw ninda kun magdadanay sindang banal, o suway sa kinaban ni Satanas. (1 Cor. 6:11; Kap. 7:14) Idinuon ni Jesus an importansiya kan pagigin bakong kabtang kan kinaban. Kan banggi bago siya magadan, udok sa puso siyang namibi para sa saiyang mga disipulo. Sinabi niya: “Amang Banal, bantayan mo sinda . . . tanganing sinda magin saro . . . Bako sindang  kabtang kan kinaban . . . Pabanalon mo sinda paagi kan katotoohan.” (Juan 17:11, 16, 17) Mangnuhon na ikinonektar ni Jesus an pagigin “saro” sa pagigin ‘bakong kabtang kan kinaban.’

19. (a) Paano niyato maipapahiling na kita mga “paraarog . . . sa Diyos”? (b) Kan banggi bago si Jesus magadan, anong importanteng katotoohan an idinuon niya manungod sa pagkasararo?

¹⁹ Ini sana an pagkasaysay sa Bibliya na diyan inapod ni Jesus an Diyos na “Amang Banal.” Dalisay na marhay si Jehova asin matanos. Pinagbutan Niya an suanoy na Israel: “Magpakabanal kamo, huli ta ako banal.” (Lev. 11:45) Bilang mga “paraarog . . . sa Diyos,” gusto tang sunudon an pagbuot na iyan sa gabos na paggawi ta. (Efe. 5:1; 1 Ped. 1:14, 15) Pag tawo an pinapanungdan, an “banal” nangangahulugan na “isinuway.” Kaya idinuon ni Jesus kan banggi bago siya magadan na magdadanay na nagkakasararo an saiyang mga disipulo sagkod na nagdadanay sindang suway sa kinaban na ini asin dai nagpapaimpluwensiya sa pagkabaranga kaiyan.

20, 21. (a) Taano ta urog kitang nagtitiwala sa proteksiyon ni Jehova? (b) Ano an determinasyon mo?

²⁰ An pambihirang pagkasararo kan mga Saksi ni Jehova na hiling-hiling ngunyan sa bilog na kinaban nagpapatunay na sinimbag ni Jehova an pakimahirak ni Jesus: “Bantayan mo sinda dahil sa saro na maraot.” (Basahon an Juan 17:14, 15.) Iyo, urog kitang nagtitiwala sa proteksiyon nin Diyos mantang nahihiling ta na dai kayang rauton ni Satanas an pagkasararo kan banwaan nin Diyos. Sa propesiya ni Ezekiel, sinabi ni Jehova na an duwang pidaso nin kahoy nagin saro sa saiyang kamot. Kaya milagrosong pinagkasararo ni Jehova an banwaan niya sa saiyang mapagprotektar na kamot—dai maaano ni Satanas.

²¹ Kaya ano ngunyan an dapat na magin determinasyon ta? Determinado kita na padagos na maghinguwa para makatabang sa pagpapadanay kan satong pagkasararo ngunyan. Ano an sarong mahalagang paagi na magigibo iyan kan lambang saro sa sato? Regular na makikabtang sa dalisay na pagsamba sa espirituwal na templo ni Jehova. Tutukaron sa masunod na mga kapitulo kun ano an kalabot sa pagsambang iyan.