Kaʼans a paalaleʼex

Marcoseʼ maʼ tu pʼataj u meyajtik Diosiʼ

TIʼ LE kampʼéel libroʼob yanoʼob teʼ Biblia ku tʼaanoʼob tiʼ u kuxtal Jesusoʼ, le tu tsʼíibtaj Marcosoʼ letiʼ u maas kóomil yéetel maas séebaʼan u xoʼokol. Baʼaleʼ ¿máax túun le Marcos k-aʼalikaʼ? A tuklikeʼ, ¿tu kʼaj óoltaj wa Jesús? *... Koʼox ilik baʼax talmiloʼob anchajtiʼ yéetel baʼaxten maʼ tu pʼataj u meyajtik Diosiʼ.

U kʼaabaʼ Marcoseʼ ku yáax chʼaʼachiʼitaʼal teʼ Biblia le maʼ úuch kʼaʼalak apóstol Pedro tumen le rey Herodes Agripaoʼ. Tiʼ upʼéel áakʼabeʼ, utúul angeleʼ tu jáalkʼabtaj Pedro teʼ tuʼux kʼalaʼanoʼ; letiʼ túuneʼ bin tu yotoch María, u maama Marcos, teʼ tu kaajil Jerusalenoʼ. Lelaʼ úuch óoliʼ diez jaʼaboʼob kíimsaʼak Jesús teʼ tu jaʼabil 33 teʼ yáax siglooʼ (Beetaʼanoʼob [Hechos] 12:1-5, 11-17).

¿A wojel wa baʼaxten bin Pedro tu yotoch María?... Maʼ xaaneʼ tumen u kʼaj óol u familia María yéetel u yojel tiʼ ku muchʼtal kaʼach u disipuloʼob Jesusiʼ. Bernabé, u primo Marcoseʼ, tsʼoʼok u máan kʼiin u beetuba u disipulo Jesús, maʼ xaaneʼ desde teʼ Pentecostés tu jaʼabil 33. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Bernabeeʼ jach uts yéetel le túumben disipuloʼoboʼ. Le oʼolal maʼ xaaneʼ Jesuseʼ u kʼaj óol Bernabé bey xan María, u tía Bernabé yéetel Marcos, u hijo María (Beetaʼanoʼob 4:36, 37; Colosailoʼob 4:10).

Tu Evangelioeʼ, Marcoseʼ ku tʼaan tiʼ le áakʼab ka maʼach Jesús tumen u enemigoʼoboʼ. Ku tʼaan xan tiʼ utúul xiʼipal «u toʼomuba kaʼach chéen yéetel u teepʼ» yéetel púutsʼ le ka tsʼoʼok u maʼachal Jesusoʼ. ¿Máax a tuklik le xiʼipalaʼ?... Ku tuklaʼaleʼ letiʼ le Marcosoʼ. Maʼ xaaneʼ, le ka tu yilaj u jóokʼol Jesús yéetel u apostoloʼob teʼ áakʼaboʼ, tu jáan kaxtaj nookʼ u tsʼáaeʼ ka bin tu paachoʼob (Marcos 14:51, 52).

Marcoseʼ líikʼ ichil máaxoʼob jach u kʼubmubaʼob u meyajtoʼob Dios. Maʼ xaaneʼ anchaj ichil le máaxoʼob tu kʼamoʼob u kiliʼich muukʼ Dios teʼ Pentecostés tu jaʼabil 33. Tsʼoʼoleʼ, jach tu bisuba yéetel máaxoʼob meyajtik Dios, jeʼex Pedroeʼ, yéetel bin xan predicar yéetel Bernabé, u primo. Óoliʼ óoxpʼéel jaʼab u chíikbesuba Jesús tiʼ Sauloeʼ, Bernabeeʼ tu bisaj Saulo tak tuʼux yaan apóstol Pedro utiaʼal ka áantaʼak. Ka máan jaʼaboʼobeʼ, Bernabeeʼ túuxtaʼab tu kaajil Tarso  utiaʼal ka u yiluba yéetel Saulo (Beetaʼanoʼob 9:1-15, 27; 11:22-26; 12:25; Galaciailoʼob 1:18, 19).

Tu jaʼabil 47 yéeyaʼab Bernabé yéetel Saulo utiaʼal ka xiʼikoʼob predicar tiʼ yaʼabach kaajoʼob. Tu bisoʼob xan Marcos tu yéeteloʼob, baʼaleʼ, kex maʼatech u yaʼalaʼal baʼaxteneʼ, Marcoseʼ tu pʼatoʼobeʼ ka suunaj Jerusalén. Saulo, le kʼaj óoltaʼab bey apóstol Pablooʼ kʼuuxilnaji, tumen tu tuklaj jach maʼ maʼalob le baʼax tu beetaj Marcosoʼ (Beetaʼanoʼob 13:1-3, 9, 13).

Le ka suunajoʼob teʼ predicación bin u beetoʼoboʼ, Pablo yéetel Bernabeeʼ tu tsikbaltoʼob bukaʼaj maʼalobil úuchik u bintiʼob (Beetaʼanoʼob 14:24-28). Ka chan máan kʼiineʼ, tu kaʼa tukultaj u suutoʼob teʼ tuʼuxoʼob yáax binoʼob predicaroʼ. Bernabeeʼ u kʼáat kaʼach u bis Marcos, baʼaleʼ ¿a wojel wa baʼax tu yaʼalaj Pablo?... Letiʼeʼ maʼ tu yóotaj ka xiʼik tu yéeteloʼobiʼ, tumen le ka yáax binoʼobeʼ pʼataʼaboʼob tumen Marcos. Úuch túun upʼéel baʼal tu beetaj u lúubul u yóol Marcos.

Yanchaj «jumpʼéel nojoch baʼateltʼaan» tiʼ Pablo yéetel Bernabé, ka tu jatsubaʼob. Bernabeeʼ bin tu yéetel Marcos predicar tu kaajil Chipre, yéetel Pabloeʼ bin tu yéetel Silas teʼ tuʼux yáax bin predicar tu yéetel Bernabeoʼ. Jach yaachaj wal tu yóol Marcos úuchik u beetik u jatskuba Pablo yéetel Bernabé (Beetaʼanoʼob 15:36-41, LTN).

Maʼ k-ojel baʼax oʼolal suunaj Marcos tu yotochiʼ, baʼaleʼ, letiʼeʼ tu yilaj wal kʼaʼabéet u suuteʼ. Kex beyoʼ, Bernabeeʼ u yojel maʼ kun kaʼa pʼatbiloʼob tumen Marcos. Yéetel  bey úuchikoʼ. Ka máan kʼiineʼ Marcoseʼ tu láakʼintaj xan Pedro le ka bin predicar tu náach luʼumil Babilonia. Le tiaʼanoʼob teʼeloʼ, Pedroeʼ tu tsʼíibtaj upʼéel carta tuʼux ku yaʼalik letiʼ túuxtik saludos bey xan Marcos u «paal» (1 Pedro 5:13).

Jeʼex túun k-ilkaʼ Pedro yéetel Marcoseʼ jach tu bisubaʼob maʼalob le táan u múul meyajtikoʼob Jéeobaoʼ. Lelaʼ bey u yeʼesik u Evangelioi Marcos. Teʼ Evangelioaʼ, Marcoseʼ tu tsʼíibtaj yaʼab tiʼ le baʼaxoʼob tu yilaj Pedrooʼ. Jeʼex le ken tʼaanak le Evangelioʼob tiʼ le kʼaʼamkach iikʼ yanchaj tu kʼáaʼnáabil Galileaoʼ, chéen Marcos aʼalik tuʼux teʼ chan barco táan u wenel Jesusoʼ yéetel yóokʼol baʼax u tʼalkúuntmaj u pool, baʼaxoʼob chéen utúul j-chuk kay jeʼex Pedro jeʼel u tsʼáaik cuentaeʼ. Utiaʼal k-ilik lelaʼ koʼox xokik Mateo 8:24, Marcos 4:37, 38 yéetel Lucas 8:23.

Le apóstol Pablo xanoʼ, le kʼalaʼan tu kaajil Romaoʼ, tu yaʼaleʼ jach maʼalob bix úuchik u yáantaʼal tumen Marcos (Colosailoʼob 4:10, 11). Yéetel le ka kʼaʼal tu kaʼatéen tu kaajil Romaeʼ, Pabloeʼ tu tsʼíibtaj tiʼ Timoteo ka u bis Marcos, yéetel tu yaʼalaj xan tu yoʼolal Marcos: «tumen ku páajtal u yáantiken tiʼ le meyajoʼ» (2 Timoteo 4:11). Jeʼex k-ilkoʼ, Marcoseʼ jach maʼalob úuchik u bintiʼ tumen maʼ tu pʼataj u meyajtik Diosiʼ.

[Tsolajiloʼob]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 24]

Kʼáatchiʼob:

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 24]

❍ ¿Tuʼux kajaʼan kaʼach Marcos, yéetel baʼaxten k-aʼalik tu kʼaj óoltaj Jesús?

❍ ¿Máax maas áant Marcos?

❍ ¿Baʼax úuch jeʼel u beetik kaʼach u pʼatik Marcos u meyajtik Dioseʼ?

❍ ¿Bix k-ojéeltik Pabloeʼ kʼuch u bisuba maʼalob yéetel Marcos?

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 23]

¿Máax a tuklik le xiʼipalaʼ? ¿Baʼax táan u yúuchultiʼ, yéetel baʼaxten?

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 24]

¿Baʼax utsiloʼob tu kʼamaj Marcos úuchik maʼ u pʼatik u meyajtik Dios?