Le yaabilajoʼ ku tsʼáaiktoʼon u muukʼil utiaʼal k-beetik baʼax maʼalob

«Jajal Dioseʼ maʼ tu tsʼáa[j]toʼon u pixanil sajakil, baʼaleʼ u pixanil páajtalil, yaakunaj yéetel maʼalob tuukul». (2 TIMOTEO 1:7.)

1, 2. 1) ¿Tak baʼax jeʼel u péekskoʼon k-beet le yaabilajoʼ? 2) ¿Baʼaxten jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ Jesuseʼ maʼ tu chʼaʼaj saajkil u aktáan le baʼax tu muʼyajtoʼ?

UTÉENJEAKILEʼ, tiʼ upʼéel chan kaaj yaan tu luʼumil Australiaeʼ, utúul máak yéetel utúul koʼolel túumben tsʼokaʼanil u beeloʼobeʼ táan kaʼach u nadaroʼob, baʼaleʼ tiʼ leloʼ utúul nuxiʼ tiburón chíikpajeʼ ka tu yóotaj u jaant le koʼoleloʼ. Le íichamtsil túunoʼ tu luʼsaj u yatan tu beel le tiburonoʼ ka tu takuba utiaʼal u salvartik u yatanoʼ, ka jaantaʼak letiʼ. Le táan u velartaʼal u yíichamoʼ, le koʼoleloʼ tu yaʼalaj: «In wíichameʼ tu tsʼáaj u kuxtal tin woʼolal».

² Jach beyoʼ, máax jach yaan u yaabilajeʼ ku lukʼul tak u saajkilil. Bey tu yeʼesil Jesús le ka tu yaʼalaj: «U maas nojochil yaakunaj ku páajtal u yantal tiʼ juntúul máakeʼ letiʼ lelaʼ: u tsʼáaik u kuxtal tu yoʼolal u amigoʼob» (Juan 15:13). Mix upʼéel kʼiin máanak u yaʼal Jesús lelaʼ, ka anchaj u kʼubik u kuxtal yoʼolal tuláakal u máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ, maʼ chéen tu yoʼolal utúuliʼ (Mateo 20:28). Tsʼoʼoleʼ lelaʼ, maʼ chéen ka tu jáan tuklaj u beetkiʼ, letiʼeʼ úuch u yojéelt yaan u pʼaʼastaʼal, yaan u loobiltaʼal yéetel yaan u muʼyajtik upʼéel yaayaj kíimil. Tsʼokaʼaniliʼ tak u yaʼalik tiʼ u disipuloʼob le baʼax kun úuchul tiʼoʼ: «Tu yaʼalajtiʼob: Jeʼel bix ka wilikeʼexaʼ, táan k-bin Jerusalén, tuʼux ku bin kʼubbil u Paal Máak tu kʼab u nojchiloʼob le j-kʼiinoʼoboʼ yéetel tiʼ u j-kaʼambesajiloʼob le [leyoʼ]. Leloʼobaʼ letiʼob ku bin kʼubik utiaʼal ka kíimsaʼak tumen le táanxel luʼumil máakoʼob. Yaan u pʼaʼastikoʼob, u jatsʼikoʼob, u túubikoʼob yéetel u kíimsikoʼob» (Marcos 10:33, 34).

3. ¿Baʼaxoʼob áant Jesús utiaʼal maʼ u chʼaʼik saajkil u muʼyajt le baʼax tu aktáantoʼ?

³ ¿Baʼaxoʼob áant Jesús utiaʼal maʼ u chʼaʼik saajkil u muʼyajt le baʼax tu aktáantoʼ? Letiʼe fe yéetel le maʼalob saajkil tiʼ Diosoʼ (Hebreob 5:7; 12:2). Baʼaleʼ baʼax maas áanteʼ, letiʼe yaabilaj ku yuʼubik tu yoʼolal Diosoʼ yéetel tu yoʼolal le wíinikoʼoboʼ (1 Juan 3:16). Wa k-ilik u yantaltoʼon yaabilaj, fe yéetel wa k-chʼaʼik xan maʼalob saajkilil tiʼ Dioseʼ, yaan u páajtal k-beetik jeʼex Cristoeʼ (Efesoiloʼob 5:2). Baʼaleʼ ¿bix jeʼel u yantaltoʼon le yaabilaj jeʼex le anchaj tiʼ Cristooʼ? Yáaxeʼ, unaj k-ojéeltik tiʼ Máax u taal.

«Le yaakunajoʼ tiʼ JajalDios u taal»

4. ¿Baʼaxten jeʼel u páajtal k-aʼalik tiʼ Jéeoba u taal le yaabilajoʼ?

⁴ Tiʼ Jéeoba u taal le yaabilajoʼ, yéetel chéen letiʼ ku yeʼesik tu chúukaʼanil. Le oʼolal le apóstol Juanoʼ tu tsʼíibtaj: «In yaabilaj sukuʼuneʼex, unaj k-yaabiltikba t-baatsil, tumen le yaakunajoʼ tiʼ Jajal Dios u taal. Tuláakal máax ku yaakunajeʼ síijaʼan tiʼ Jajal Dios yéetel u kʼaj óol Jajal Dios. Le máax maʼ tu yaakunajeʼ maʼ u kʼaj óol [...] Jajal Diosiʼ, tumen Jajal Dioseʼ yaakunaj» (1 Juan 4:7, 8). Tumen le yaabilaj tiʼ Dios u taaloʼ, chéen jeʼel u páajtal u yantal tiʼ máak wa ku natsʼkuba tiʼ letiʼeʼ. Baʼaleʼ, utiaʼal u páajtal k-natsʼikba tiʼ Dioseʼ unaj k-ojéeltik baʼax u kʼáat  ka k-beete yéetel unaj k-tsʼáaik k-óol utiaʼal k-beetik (Filiposiloʼob 1:9; Santiago 4:8; 1 Juan 5:3).

5, 6. ¿Baʼax áant u yáax disipuloʼob Jesús utiaʼal u maas nojochtal u yaabilajoʼob tiʼ Dios?

⁵ Teʼ tsʼook oración tu beetaj Jesús yéetel u apostoloʼoboʼ, letiʼeʼ tu yaʼalaj baʼaxten unaj u kʼaj óoltik máak Dios utiaʼal ka yanak yaabilaj tiʼ máak; Jesuseʼ tu yaʼalaj: «Tin tsʼáa u yojéeltoʼob máaxech, láayliʼ yaan in tsʼáaikech kʼaj óoltbileʼ, utiaʼal ka yanaktiʼob le yaakunaj yaan teech tiʼ tenoʼ utiaʼal ka yanaken tiʼob xan» (Juan 17:26). Jesuseʼ tu yáantaj u disipuloʼob utiaʼal ka yanaktiʼob xan le yaabilaj yaan tiʼ letiʼ yéetel u Taataoʼ. Utiaʼal u yáantkoʼobeʼ, yéetel baʼax tu yaʼalaj bey xan yéetel baʼax tu beeteʼ tu yeʼesajtiʼob tuláakal le jatsʼuts modos yaan tiʼ Diosoʼ. Le oʼolal páajchaj u yaʼalik: «Le máax ku yilken teneʼ ku yilik le Taataoʼ» (Juan 14:9, 10; 17:8).

⁶ U kiliʼich muukʼ Dioseʼ ku yáantik xan máak utiaʼal u yeʼesik yaabilaj (Galaciailoʼob 5:22). Teʼ Pentecostés tiʼ u jaʼabil 33, u yáax disipuloʼob Jesuseʼ tu kʼamoʼob le kiliʼich muukʼ aʼalaʼan u tsʼaʼabaltiʼoboʼ, lelaʼ maʼ chéen tu yáantoʼob utiaʼal u kʼaʼajskoʼob le baʼax kaʼansaʼabtiʼob tumen Jesusoʼ, baʼaxeʼ tu yáantoʼob xan utiaʼal ka u maas naʼatoʼob tubeel le baʼax ku yaʼalik le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ. Úuchik u maas naʼatkoʼob lelaʼ, maas nojochchaj u yaabilajoʼob tiʼ Jéeoba (Juan 14:26; 15:26). ¿Baʼax túun tu beetoʼob yoʼolal le nojoch yaabilaj yantiʼoboʼ? Kex óotaʼab u kíimsbiloʼobeʼ, maʼ tu chʼaʼajoʼob saajkil u kʼaʼaytkoʼob mantatsʼ u maʼalob péektsilil le Reinooʼ (Beetaʼanoʼob [Hechos] 5:28, 29).

Tu yeʼesoʼob yaabilaj yéetel maʼ sajakchajoʼobiʼ

7. Le táan u bin u kʼaʼaytajoʼob tiʼ jejeláas kaajoʼobeʼ, ¿baʼax talamiloʼob tu aktáantaj Pablo yéetel Bernabé?

⁷ Pabloeʼ ka tʼaanaj tiʼ baʼax úuchtiʼeʼ, tu tsʼíibtaj: «Jajal Dioseʼ maʼ tu tsʼáa[j]toʼon u pixanil saajkil, baʼaleʼ u pixanil páajtalil, yaakunaj yéetel maʼalob tuukul» (2 Timoteo 1:7). Koʼoneʼex tʼaan tiʼ baʼax úuch tiʼ letiʼ yéetel tiʼ Bernabé le táan u bin u kʼaʼaytajoʼob tiʼ jejeláas kaajoʼoboʼ. Letiʼobeʼ kʼaʼaytajnajoʼob Antioquía, Iconio, Listra yéetel tiʼ yaʼab uláakʼ kaajoʼob; tiʼ tuláakal le kaajoʼob máanoʼobaʼ yanchaj máaxoʼob kʼam le maʼalob péektsiloʼ yéetel anchaj xan máaxoʼob tu tsʼáajubaʼob tu contra le kʼaʼaytaj ku beetkoʼoboʼ (Beetaʼanoʼob 13:2, 14, 45, 50; 14:1, 5). Tu kaajil Listraeʼ, u múuchʼ máakoʼob jach pʼujaʼanoʼobeʼ tu muruxtuntoʼob Pablo tak ka tu tukloʼob tsʼoʼok u kíimskoʼob. «Baʼaleʼ le ka baʼpachtaʼab [Pablo] tumen le j-kaambaloʼob[oʼ], líikʼ[eʼ], ka j-ook teʼ j-kaajoʼ; tuláakʼ kʼiin túuneʼ, bin Derbe yéetel Bernabe.» (Hechos 14:6, 19, 20, LTN.)

8. ¿Pablo yéetel Bernabeeʼ bix tu yeʼesiloʼob le yaabilaj ku yuʼubkoʼob yoʼolal u maasiloʼoboʼ?

⁸ Le kaʼatúul cristianoʼobaʼ, ¿xuʼul wa túun u kʼaʼaytajoʼob yoʼolal le baʼax úuch tiʼ Pablooʼ? Maʼatech. Baʼaxeʼ, ka tsʼoʼok u kʼaʼaytikoʼob «le maʼalob péektsil tu kaajil Derbeeʼ, [...] suunajoʼob Listra, Iconio yéetel Antioquía». ¿Baʼaxten suunajoʼobiʼ? Suunajoʼob utiaʼal u líiʼskoʼob u yóol le túumben disipuloʼob utiaʼal maʼ u xuʼulul u chúukpajal u yóoloʼob u meyajtoʼob Dios. Le oʼolal «tu yaʼalajoʼob tiʼobeʼ utiaʼal ka okok máak tu [reino] Jajal Dioseʼ kʼaʼabéet u máan tiʼ yaʼabkach mukʼyajiloʼob». Jeʼex k-ilkoʼ, le nojoch yaabilaj ku yuʼubkoʼob kaʼach yoʼolal u «mejen j-tamanoʼob» Cristoeʼ le áantoʼob utiaʼal maʼ u xuʼulul u kʼaʼaytkoʼob le maʼalob péektsiloʼ (Beetaʼanoʼob 14:21-23; Juan 21:15-17). Ka tsʼoʼok u yéeykoʼob ancianoʼob teʼ túumben múuchʼuliloʼoboʼ, tu beetoʼob upʼéel oración ka «tu kʼubéentajoʼob tiʼ le Yuumtsil tsʼoʼok u yoksaj óoltikoʼoboʼ».

9. U ancianoiloʼob Efesoeʼ, ¿bix tu yeʼesiloʼob u yaabilmoʼob Pablo jeʼex úuchik u yaabiltaʼaloʼob tumen letiʼeʼ?

⁹ Pablo kaʼacheʼ utúul máak jach ku yeʼesik u yaabilaj yéetel maʼatech u chʼaʼik saajkil u beet baʼax maʼalob, le oʼolal jach yaabiltaʼab tumen le yáax cristianoʼoboʼ. Kʼaʼajaktoʼon upʼéel muchʼtáambal anchaj tiʼ Pablo yéetel u ancianoiloʼob Éfeso, le kaaj tuʼux tu máansaj óoxpʼéel jaʼaboʼob kex táan u chʼaʼapachtaʼal kaʼachoʼ (Beetaʼanoʼob 20:17-31). Le ka tsʼoʼok u yaʼaliktiʼob ka u nuʼuktoʼob tubeel u tamanoʼob Dioseʼ, xolaj tu yéeteloʼobeʼ ka orarnaji. Ka tsʼoʼok u orareʼ, «tuláakaloʼob okʼolnajoʼob ka tu méekʼajoʼob yéetel tu tsʼuʼutsʼajoʼob Pablo. Jach okʼomchaj u yóoloʼob tumen tu yaʼalajtiʼob maʼ bíin u yiloʼob tu kaʼatéeniʼ». ¡Jach túun yaabiltaʼan Pablo kaʼach! Tsʼoʼoleʼ ka kʼuch u yorai utiaʼal u binoʼobeʼ, Pablo yéetel le máaxoʼob kun binoʼob tu yéeteloʼ istikiaj úuchik u  lukʼuloʼob Éfeso, tumen maʼ tu chaʼabal u lukʼloʼob kaʼach tumen le sukuʼunoʼoboʼ (Beetaʼanoʼob 20:36–21:1).

10. U j-jaajkunajoʼob Jéeoba bejlaʼeʼ, ¿bix u yeʼeskoʼob le yaabilaj yantiʼoboʼ?

¹⁰ Bejlaʼa xaneʼ yaʼab sukuʼunoʼob, jeʼex le ancianoʼob wa le sukuʼunoʼob ku xíimbaltkoʼob le múuchʼuliloʼoboʼ, jach ku yaabiltaʼaloʼob, tumen maʼ saajkoʼob u peʼertikoʼob u kuxtaloʼob utiaʼal u kanáantkoʼob u tamanoʼob Jéeobaiʼ. Jeʼex teʼ luʼumiloʼob tuʼux yaan baʼateloʼoboʼ yéetel tuʼux maʼatech u chaʼabal u yúuchul le kʼaʼaytajoʼ, le sukuʼunoʼob yéetel u yatanoʼoboʼ maʼ tu jáawal u xíimbaltkoʼob le múuchʼuliloʼob kex u yojloʼob jeʼel u yoksaʼaloʼob cárcel wa jeʼel tak u kíimsaʼaloʼobeʼ. Yaʼab uláakʼ sukuʼunoʼob xaneʼ, tsʼoʼok u sen beetaʼal u muʼyajoʼob tumen le kʼasaʼan gobiernoʼoboʼ. Lelaʼ ku beetaʼaltiʼob tumen maʼ tu yóotik u yaʼaloʼob tuʼux yaan u yéet sukuʼuniloʼob wa tumen maʼatech u yóotik u yaʼaloʼob tuʼux ku chʼaʼikoʼob le libroʼob yéetel le revistas ku xokkoʼoboʼ. U milesi cristianoʼobeʼ tsʼoʼok u chʼaʼapachtaʼaloʼob, tsʼoʼok u sen beetaʼal u muʼyajoʼob yéetel tsʼoʼok tak u kíimsaʼaloʼob tumen maʼ tu xulik u kʼaʼaytajoʼob yéetel u muchʼkubaʼob utiaʼal u adorartoʼob Dios (Beetaʼanoʼob 5:28, 29; Hebreob 10:24, 25). Jeʼex le sukuʼunoʼobaʼ, toʼon xaneʼ maʼalob ka yanaktoʼon fe, yaabilaj yéetel maʼ k-chʼaʼik saajkilil k-beet baʼax maʼalob (1 Tesalonicailoʼob 1:6).

Maʼ k-chaʼik u síistal k-yaabilaj

11. ¿Baʼaxoʼob ku meyaj tiʼ Satanás utiaʼal u baʼateʼel tu contra u j-jaajkunajoʼob Jéeoba, yéetel letiʼobeʼ baʼax ku beetikoʼob?

¹¹ Le ka pulaʼab way Luʼumeʼ, Satanaseʼ, yoʼolal u pʼujaʼanileʼ, taak kaʼach u xuʼulsik tiʼ máaxoʼob meyajtik Jéeoba, «le máaxoʼob ku tsʼoʼokbesikoʼob u yaʼalmaj tʼaan Jajal Diosoʼ yéetel ku pʼáataloʼob yéetel chúukaʼan óolal tiʼ u jaajkunaj Jesucristo[oʼ]» (Apocalipsis 12:9, 17). Upʼéel baʼax jach ku meyaj tiʼ le Kʼaasilbaʼaloʼ letiʼe chʼaʼapachtajiloʼ. Kex beyoʼ yaʼab utéeneleʼ kúulpach u jóokʼol tiʼ tuláakal baʼax ku beetik, tumen le máaxoʼob ku meyajkoʼob Jéeobaoʼ ken chʼaʼapachtaʼakoʼobeʼ maases ku paklan eʼeskoʼob le yaabilaj yaan tu baatsiloʼoboʼ yéetel ku maas tsʼáaik u yóoloʼob u meyajtoʼob Dios. Uláakʼ baʼax ku meyaj tiʼ Satanaseʼ letiʼe u tsʼáaik baʼaloʼob tu táan máak utiaʼal u maas nojochtal le kʼaakʼas tsʼíibolaloʼob yaan kʼiin ku yantal tu puksiʼikʼaloʼ. Utiaʼal maʼ k-lúubul teʼ táabsajilaʼ kʼaʼabéet u yantaltoʼon u muukʼil utiaʼal maʼ k-beetik baʼax maʼ maʼalobiʼ, tumen yaan kʼiineʼ k-puksiʼikʼaleʼ «ku tuus yéetel sen kʼasaʼan» (Jeremías 17:9; Santiago 1:14, 15).

12. ¿Bix u meyaj tiʼ Satanás «u pixan yóokʼol kaab» utiaʼal u beetik u jáawal k-yaabiltik Dios?

¹² Uláakʼ upʼéel baʼax ku meyaj tiʼ Satanaseʼ, letiʼe «u pixan yóokʼol kaab[oʼ]», le pixanaʼ letiʼe bix u tuukul tuláakal le máaxoʼob u tsʼáamubaʼob tu contra le baʼax u kʼáat Jajal Diosoʼ (1 Corintoiloʼob 2:12). U máakiloʼob le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ u tsʼáamubaʼob u kaxtoʼob chéen u yutsiloʼob yéetel u yantal yaʼab baʼaloʼob tiʼob, wa jeʼex tu yaʼalil  apóstol Juaneʼ chéen táan u kaxkoʼob «u kʼaakʼas tsʼíibolalil le ichoʼ» (1 Juan 2:16; 1 Timoteo 6:9, 10). Kex maʼ kʼaas u yantaltoʼon baʼaloʼobeʼ, Satanaseʼ jeʼel u ganar wa ka joʼopʼok k-maas yaabiltik baʼaxoʼob yantoʼon ke ka k-yaabilt Dioseʼ. U pixanil le yóokʼol kaabaʼ jach yaan u páajtalil. ¿Baʼaxten k-aʼalik lelaʼ? Tumen le bix u tuukul u máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ jach jeʼel u beetik k-lúubul tiʼ baʼax kʼaaseʼ, tuláakal tuʼux ku yilaʼal yéetel mantatsʼ ku yeʼesaʼal bey upʼéel maʼalob tuukuleʼ. Le oʼolaleʼ, ¡kʼaʼabéet k-kanáantikba utiaʼal maʼ u joʼopʼol k-tuukul jeʼex letiʼobeʼ! (Efesoiloʼob 2:2, 3; Proverbios 4:23.)

13. ¿Tiʼ baʼaxoʼob kʼaʼabéettoʼon u muukʼil utiaʼal k-beetik baʼax maʼalob?

¹³ Utiaʼal k-kanáantikba tiʼ le bix u tuukul le yóokʼol kaabaʼ unaj u yantaltoʼon u muukʼil utiaʼal k-beetik baʼax maʼalob. Jeʼex wa táan k-chaʼan yéetel k-ilik táan u chíikpajal baʼaloʼob kʼaastakeʼ, yaan u kʼaʼabéettaltoʼon u muukʼil utiaʼal k-jóokʼol teʼ cineoʼ, wa utiaʼal k-tupik le computadora wa le televisionoʼ. Kʼaʼabéet u yantaltoʼon u muukʼil utiaʼal maʼ k-beetik baʼax k-túulchʼintaʼal k-beet tumen k-éet xookoʼob wa utiaʼal u xuʼulul k-bisikba yéetel máaxoʼob maʼatech u beetkoʼob baʼax u kʼáat Dios, tsʼoʼoleʼ yaan xan u kʼaʼabéettaltoʼon u muukʼil utiaʼal k-beetik baʼax utstutʼaan Dios kex ka pʼaʼastakoʼon tu kúuchil k-xook, tu kúuchil k-meyaj yéetel teʼ tuʼux kajaʼanoʼonoʼ wa tumen k-láakʼoʼob (1 Corintoiloʼob 15:33; 1 Juan 5:19).

14. ¿Baʼax unaj k-beetik wa tsʼoʼok u káajal k-tuukul jeʼex le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ?

¹⁴ Le oʼolaleʼ, jach kʼaʼabéet muʼukʼaʼankúuntik le yaabilaj k-uʼuyik tu yoʼolal Jéeoba yéetel tu yoʼolal k-sukuʼunoʼoboʼ. Kʼaʼabéet k-jóoʼsik tiempo utiaʼal k-ilik baʼax táan k-tsʼáaik táanil ichil k-kuxtal, utiaʼal beyoʼ ka k-il wa tsʼoʼok u káajal k-tuukul jeʼex u kʼasaʼan máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ. Wa k-ilik tsʼoʼok u chan káajal k-tuukul jeʼex le yóokʼol kaabaʼ, unaj k-kʼáatik tiʼ Jéeoba ka u tsʼáatoʼon u muukʼil utiaʼal u xuʼulul k-tuukul beyoʼ yéetel utiaʼal maʼ u kaʼa yantaltoʼon le tuukulaʼ. Jéeobaeʼ yaan u tsʼáaiktoʼon le áantaj k-kʼáatik tiʼoʼ (Salmo 51:17). Yéetel kʼaʼajaktoʼoneʼ u kiliʼich muukʼeʼ maas nojoch u páajtalil tiʼ le páajtalil yaan tiʼ le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ (1 Juan 4:4).

Anaktoʼon u muukʼil utiaʼal k-aktáantik le talamiloʼoboʼ

15, 16. ¿Bix u yáantkoʼon le yaabilaj utiaʼal u chúukpajal k-óol aktáant upʼéel muʼyajileʼ? Aʼal máax beet beyoʼ.

¹⁵ Máaxoʼob meyajtik Jéeobaeʼ ku aktáantkoʼob yaʼab uláakʼ talamiloʼob. Kʼaʼabéet u aktáantkoʼob le muʼyajiloʼob ku taasik le kʼeban yéetel le chʼíijiloʼ, jeʼex le kʼojaʼaniloʼoboʼ, le u jach lúubul u yóol máakoʼ yéetel uláakʼ talamiloʼob (Romailoʼob 8:22). Le yaabilajoʼ ku yáankoʼon xan utiaʼal k-aktáantik le talamiloʼoboʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ le talmil tu aktáantaj Namangolwa, letiʼeʼ utúul kiik kajaʼan Zambia, yéetel líikʼ ichil upʼéel familia tuʼux tuláakloʼob j-jaajkunajoʼob tiʼ Jéeoba. Le kiikaʼ kaʼapʼéel jaʼaboʼob yaan tiʼ ka pʼáat maʼ tu páajtal u xíimbal, letiʼeʼ ku yaʼalik bix u yuʼubikuba kaʼach: «Jach kʼaas bix in wuʼuykimba kaʼach, teneʼ kin tuklikeʼ jach kʼaas in wilaʼal tumen u maasil. Baʼaleʼ yéetel u yáantaj le sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ páajchaj in kʼexik bix in tuukul yéetel tak okjaʼanajen».

¹⁶ Kex le kiik yaan u silla de ruedasoʼ, mantatsʼ ku kʼaʼabéettal u yéemel tu silla utiaʼal u xíimbal yéetel u píixoʼob bey xan yéetel u kʼaboʼob teʼ bejoʼoboʼ. Kex beyoʼ, dos meses ichil upʼéel jaʼabeʼ ku beetikuba precursora auxiliari. Utéenjeakil táan u kʼaʼaytaj tiʼ utúul nojoch koʼoleleʼ, chéen ka túupʼ u yokʼol le nojoch koʼolelaʼ. ¿Baʼaxten? Tumen jach péeknaj u yóol le ka tu yilaj jach yaan u fe le kiikaʼ yéetel jach ku tsʼáaik u yóol teʼ kʼaʼaytajoʼ. Jéeobaeʼ tsʼoʼok xan u yeʼesik u yutsil tiʼ le kiikaʼ, tumen tsʼoʼok u yokjaʼ cinco utúulul tiʼ le máaxoʼob ku tsʼáaik xook tiʼoboʼ, yéetel tak utúul tiʼ letiʼobeʼ anciano bejlaʼeʼ. Le kiikaʼ ku yaʼalik: «Yaʼab utéeneleʼ jach yaj u kʼiʼinam in wookoʼob, baʼaleʼ maʼatech in chaʼik in ganartaʼal tumen u yajil». Jeʼex le kiikaʼ yaʼab xan uláakʼ j-Jaajkunajoʼob tiʼ tuláakal yóokʼol kaabeʼ, kex táan u aktáantkoʼob upʼéel nojoch kʼojaʼanil wa muʼyajileʼ, ku tsʼáaik u yóoloʼob u meyajtoʼob Dios, tumen u yaabiltmoʼob Jéeoba yéetel u yaabiltmoʼob u yéet máakiloʼob. ¡Jach túun ku kiʼimaktal u yóol Jéeoba tu yéeteloʼob! (Ageo 2:7.)

17, 18. ¿Baʼax áantik yaʼab sukuʼunoʼob utiaʼal u chúukpajal u yóol u aktáantoʼob le muʼyajiloʼob yéetel uláakʼ talmiloʼoboʼ? Aʼal máaxoʼob a kʼaj óol tsʼoʼok u yáantaʼaloʼob.

¹⁷ Le kʼojaʼaniloʼob úuch joʼopʼok k-muʼyajtikoʼ  jeʼel xan u beetkoʼob u jach lúubul k-óoleʼ. Utúul ancianoeʼ, ku yaʼalik: «Teʼ tu xookil libro tuʼux kin binoʼ ku bin xan utúul kiik yaan diabetes tiʼ yéetel kʼojaʼan tiʼ u riñon, uláakʼ utúul kiikeʼ yaan cáncer tiʼ, uláakʼ kaʼatúuleʼ yaan artritis tiʼob, yéetel uláakʼeʼ yaan tiʼ upʼéel kʼojaʼanil ku kʼaabaʼtik lupus yéetel yaan xan tiʼ fibromialgia. Yaan kʼiineʼ ku lúubul u yóoloʼob, baʼaleʼ chéen wa jach kʼojaʼanoʼob bey xan wa tiaʼanoʼob hospitaleʼ, chéen bey u pʼáatal maʼ tu binoʼob muchʼtáambaloʼ, yéetel tuláakloʼob mantatsʼ ku jóoʼloʼob kʼaʼaytaj. Letiʼobeʼ ku kʼaʼajskoʼobten le Apóstol Pablo le ka tu yaʼalaj: “Kaʼalikil [maas] minaʼan in muukʼeʼ, [maas] muʼukʼaʼan in wuʼuyikimba”. Jach ku líikʼil in wóol ken in wil bukaʼaj yaabilaj ku yeʼeskoʼob yéetel bix u tsʼáaik u yóoloʼob u meyajtoʼob Dios. In tuklikeʼ, le muʼyajiloʼob ku aktáantkoʼoboʼ ku yáantkoʼob utiaʼal u tsʼáaikoʼob táanil ichil u kuxtaloʼob le baʼax maas kʼaʼananoʼ» (2 Corintoiloʼob 12:10).

¹⁸ Le máaxoʼob ku muʼyajkoʼob kʼojaʼaniloʼob wa uláakʼ talmiloʼobeʼ, jach kʼaʼabéet u oraroʼob mantatsʼ tiʼ Dios, utiaʼal beyoʼ maʼ u lúubul u yóoloʼob (1 Tesalonicailoʼob 5:14, 17). Wa yaan kʼiin ku chan lúubul k-óoleʼ, unaj k-ilik k-tuukul tiʼ baʼaloʼob jeʼel u líiʼskoʼob k-óoleʼ, jeʼex tiʼ le jatsʼuts baʼaloʼob ken u taas u Reino Diosoʼ. Utúul kiikeʼ ku yaʼalik: «In tiaʼal teneʼ le kʼaʼaytajoʼ jach ku líiʼsik in wóol». K-bisik le maʼalob péektsil tiʼ uláakʼ máakoʼoboʼ jeʼel xan u yáantkoʼon utiaʼal ka líikʼik k-óoleʼ.

Le yaabilajoʼ ku péeksik le máaxoʼob tsʼoʼok u kʼebantaloʼob utiaʼal ka suunakoʼob tiʼ Jéeobaoʼ

19, 20. 1) ¿Baʼax unaj u beetik le máaxoʼob tsʼoʼok u lúubloʼob tiʼ kʼeban utiaʼal u kaʼa natsʼkubaʼob tiʼ Diosoʼ? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ tuláakʼ xookoʼ?

¹⁹ Yaʼab tiʼ le máaxoʼob tsʼoʼok u lúubloʼob tiʼ kʼebaneʼ ku jach talamtaltiʼob u kaʼa natsʼkubaʼob tu yiknal Jéeoba. Baʼaleʼ yaan u yantaltiʼob u muukʼil utiaʼal u beetkoʼob wa ku yaatal u yóoloʼob yoʼolal baʼax tu beetoʼob yéetel wa ku maas muʼukʼankuntkoʼob le yaabilaj ku yuʼubkoʼob tu yoʼolal Diosoʼ. Tuukulnakoʼon tiʼ Mario, * letiʼeʼ tiʼ kajaʼan Estados Unidoseʼ. Marioeʼ jóokʼ tiʼ u kaajal Dios, ka joʼopʼ u sen káaltal yéetel joʼopʼ xan u drogarkuba, yéetel ka máan veinte jaʼaboʼobeʼ oksaʼab cárcel. Letiʼeʼ ku yaʼalik baʼax úuch tiʼ le tiaʼan teʼ carceloʼ: «Teʼeloʼ joʼopʼ in jach tuklik bix kin tsʼoʼokol yéetel káaj xan in kaʼa xokik le Bibliaoʼ. Ka máan kʼiineʼ joʼopʼ u yutstal tin wich le jatsʼuts modos ku yeʼesik Jéeobaoʼ, jeʼex le chʼaʼa óotsililoʼ; le oʼolal ken orarnaken kaʼacheʼ jach kin kʼáatik tiʼ ka u chʼaʼaten óotsilil. Ka jóokʼen carceleʼ, maʼ tin kaʼa bisimba yéetel le máaxoʼob kin biskimba kaʼachoʼ, baʼaxeʼ joʼopʼ in bin teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ yéetel ka tsʼoʼokeʼ kʼaʼamen tu kaʼatéen ichil u kaajal Dios. Kex bejlaʼaʼ yanten yaʼab kʼojaʼaniloʼob yoʼolal le baʼaxoʼob tin beetaj úuchiloʼ, baʼaleʼ yaan upʼéel baʼal jach jatsʼuts kin páaʼtik. Mix bikʼin kun jáawal in tsʼáaik nib óolal tiʼ Jéeoba ikil tu perdonartilaken yéetel ikil tu chʼaʼajilten óotsilil» (Salmo 103:9-13; 130:3, 4; Galaciailoʼob 6:7, 8).

²⁰ U jaajileʼ le máaxoʼob tsʼoʼok u náachtaloʼob tiʼ Dios, jeʼex úuch tiʼ Mariooʼ, jach jeʼel u talamtaltiʼob u kaʼa natsʼkubaʼob tiʼ letiʼeʼ. Baʼaleʼ wa ku xokkoʼob le Bibliaoʼ, ku tuukuloʼob tiʼ baʼax tsʼoʼok u kankoʼob yéetel ku oraroʼobeʼ jeʼel u kʼuchul u kaʼa yaabiltoʼob Jéeoba yéetel leloʼ yaan u tsʼáaiktiʼob le muukʼ kʼaʼabéettiʼoboʼ. Uláakʼ baʼax tsʼáa muukʼ tiʼ Marioeʼ letiʼe esperanza ku tsʼáaik u Reino Diosoʼ. Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ le yaabilajoʼ, le fejoʼ yéetel le u chʼaʼabal upʼéel maʼalob saajkilil tiʼ Dioseʼ jach jeʼel u yáantkoʼon utiaʼal k-beetik baʼax maʼalobeʼ, baʼaleʼ uláakʼ baʼax jeʼel u yáantkoʼoneʼ letiʼe k-páaʼtik le jatsʼuts baʼaloʼob ken u tsʼáatoʼon Diosoʼ. Teʼ tuláakʼ xookoʼ yaan k-ilik bix u yáantkoʼob lelaʼ, utiaʼal k-beetik baʼax utstutʼaan Dios.

[Tsolajiloʼob]

¿A wojel wa u núukil?

• ¿Baʼaxoʼob áant Jesús utiaʼal maʼ u chʼaʼik saajkil u muʼyajt le baʼax tu aktáantoʼ?

• ¿Bix áantaʼabik Pablo yéetel Bernabé tumen le yaabilaj utiaʼal maʼ u chʼaʼaikoʼob saajkil u beetkoʼob baʼax maʼaloboʼ?

• ¿Baʼaxoʼob ku meyaj tiʼ Satanás utiaʼal u beetik u xuʼulul k-eʼesik yaabilaj?

• ¿Baʼax talmiloʼob jeʼel u chúukpajal k-óol k-aktáant yoʼolal le yaabilaj k-uʼuyik yoʼolal Jéeobaoʼ?

[U kʼáatchiʼiloʼob le xookoʼ]

[U tsolajil le oochel teʼ táan juʼun 20]

Le yaabilaj ku yuʼubik tu yoʼolal u yéet wíinikiloʼoboʼ le tsʼáa u muukʼil tiʼ Pablo utiaʼal maʼ u jáawal u kʼaʼaytaj