Jéeobaeʼ kʼaʼanaʼan u yilik k-aʼalik «ka béeyak»
JÉEOBAEʼ ku kiʼimaktal u yóol yoʼolal le adoración ku tsʼaʼabaltiʼ tumen le máaxoʼob meyajtikoʼ. Letiʼeʼ ku chʼenxikintikoʼob yéetel ku beetik u cuentail tuláakal baʼax ku beetkoʼob utiaʼal u adorartikoʼob (Mal. 3:16). Tuukulnakoʼon tiʼ jaytéen tsʼoʼok k-aʼalik amén wa ka béeyak. Maʼ xaaneʼ tsʼoʼok k-aʼalik yaʼab u téenel. ¿Ku beetik wa u cuentail Jéeoba wa k-aʼalik amén wa ka béeyak? Ku beetik u cuentail. Utiaʼal k-naʼatikeʼ koʼoneʼex ilik baʼax u kʼáat u yaʼale yéetel bix u meyaj teʼ Bibliaoʼ.
«TULÁAKAL LE KAAJOʼ BÍIN U NÚUK: KA BÉEYAK»
Le tʼaan amenoʼ u kʼáat u yaʼal «ka béeyak», «ka úuchuk beyoʼ» wa «jach tu jaajil». Chʼaʼabaʼan tiʼ junpʼéel tʼaan ich hebreo u kʼáat u yaʼal «chúukaʼan óolal» yéetel «u creertaʼal baʼax ku yaʼalaʼal». Yaan kʼiineʼ ku meyaj utiaʼal u yaʼalik máak yaan u beetik wa baʼax. Jeʼex le israelitaʼoboʼ ku yaʼalikoʼob kaʼach «ka béeyak» utiaʼal u yeʼeskoʼob jaaj baʼax ku yaʼalikoʼob yéetel letiʼob kun kʼubik cuenta tu yoʼolal (Núm. 5:22). Wa táan u yaʼalikoʼob yaan u beetkoʼob wa baʼaxeʼ, kéen u yaʼaloʼob «ka béeyak» tu táan yaʼab máakeʼ ku yeʼeskoʼob jach yaan u béeykuntkoʼob (Neh. 5:13).
Deuteronomio capítulo 27, ku yeʼesik bix úuchik u yaʼalaʼal «ka béeyak» tumen le israelitaʼoboʼ. Ka tsʼoʼok u yookloʼob teʼ Luʼum Aʼalaʼan u Tsʼaʼabaloʼ, tu muchʼubaʼob tu yáam u puʼukil Ebal yéetel Guerizim utiaʼal u yuʼubikoʼob u xoʼokol le Leyoʼ yéetel utiaʼal u yaʼalikoʼob yaan u beetkoʼob baʼax ku yaʼalik. Letiʼobeʼ tu yaʼaloʼob «ka béeyak» cada kéen u yuʼuboʼob baʼax kun úuchultiʼob wa maʼ tu tsʼoʼokbeskoʼob (Deu. 27:15-26). ¡Chéen máans ta tuukul bix kʼaʼamil úuchik u núukaʼal tumen le yaʼabkach xiiboʼob, koʼoleloʼob yéetel paalaloʼoboʼ! (Jos. 8:30-35). Letiʼobeʼ maʼ tu tuʼubsoʼob le baʼax tu yaʼaloʼob teʼ kʼiin jeʼeloʼ. Toʼoneʼ k-ojel tu tsʼoʼokbesoʼob, tumen le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «Le israelitaʼoboʼ tu meyajtoʼob Yuumtsil kaʼalikil kuxaʼan Josué, bey xan ku tsʼoʼokol u kíimil, kaʼalikil kuxaʼanoʼob le u nuukiloʼob le kaaj u yojloʼob tuláakal baʼax tu beetaj Yuumtsil yéetel le israelitaʼoboʼ» (Jos. 24:31).
Jesús xaneʼ meyajnajtiʼ le tʼaan «amén» wa «ka béeyak» suuk u meyaj utiaʼal u yeʼesaʼal jaaj baʼax ku yaʼalaʼaloʼ, chéen baʼaleʼ yaanal bix úuchik u meyajtiʼ. Letiʼeʼ maʼatech u yaʼalik kaʼach kéen tsʼoʼokok u yaʼalal junpʼéel baʼal, baʼaxeʼ ku yaʼalik táanil. Beyoʼ ku yeʼesikeʼ jaaj le baʼax ku yaʼalikoʼ. Le oʼolaleʼ le tʼaan meyajnajtiʼoʼ ku suʼutul «tu jaajil». Baʼaleʼ yaan kʼiineʼ Jesuseʼ meyajnajtiʼ le tʼaan «amén amén», lelaʼ ku suʼutul «tu jaajil kin waʼalik» (Mat. 5:18; Juan 1:51). Beyoʼ ku yeʼesik jach jaaj le baʼax ku yaʼalikoʼ. U jaajileʼ chéen letiʼ ku páajtal u yaʼalik jach jaaj baʼax ku yaʼalik, tumen tiʼ letiʼ tsʼaʼan u páajtalil u béeykuntik tuláakal le baʼaxoʼob u yaʼalmaj Diosoʼ (2 Cor. 1:20; Apo. 3:14).
«TULÁAKAL LE KAAJOʼ TU NÚUKAJ: ¡[KA] BÉEYAK, KA TU KIʼIKIʼTʼANTAJ YUUMTSIL[!]»
Le israelitaʼob kaʼachoʼ ku yaʼalikoʼob «ka béeyak» kéen tsʼoʼokok u tsʼaʼabal nojbeʼenil tiʼ Jéeoba (Neh. 8:6; Sal. 41:13). Le máaxoʼob uʼuyik junpʼéel oración kaʼachoʼ ku yaʼalikoʼob «ka béeyak», beyoʼ ku yeʼeskoʼob ku yilkoʼob bey u oracionoʼob xaneʼ. Kéen u beetoʼobeʼ ku páajtal u múuchʼ adorartikoʼob Jéeoba. Lelaʼ bey úuchik ka bisaʼab u cofreil le núuptʼaan tu kaajil Jerusalén tumen Davidoʼ. Le táan le kʼiinbesajoʼ kʼaʼay junpʼéel kʼaay tsʼíibtaʼan tumen David, lelaʼ meyajnajtiʼob utiaʼal u beetkoʼob junpʼéel oración tu jaajil u yóoloʼob (1 Cró. 16:8-36). Le baʼaxoʼob aʼalaʼaboʼ jach tu beetaj u péek u yóoloʼob, le oʼolal «tuláakal le kaajoʼ tu núukaj: ¡[Ka] béeyak, ka tu kiʼikiʼtʼantaj Yuumtsil[!]». Jeʼex túun k-ilkoʼ, úuchik u núukikoʼob junmúuchʼeʼ maas kiʼimakchaj u yóoloʼob.
Le sukuʼunoʼob teʼ yáax siglo xanoʼ ku yaʼalikoʼob «amén» wa «ka béeyak». Yaan tak tiʼ le máaxoʼob tsʼíibt le Bibliaoʼ yaʼab u téenel meyajnajtiʼob (Rom. 1:25; 16:27; 1 Ped. 4:11). U libroil Apocalipsiseʼ ku yaʼalikeʼ ilaʼab angeloʼob táan u tsʼáaikoʼob nojbeʼenil tiʼ Jéeoba yéetel le tʼaanoʼobaʼ: «¡Amén! ¡Kiʼikiʼtʼanteʼex Jah!» (Apo. 19:1, 4). Le sukuʼunoʼob teʼ yáax siglooʼ suuk u yaʼalikoʼob «amén» tu tsʼoʼokbal le oracionoʼob ku beetaʼal teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ (1 Cor. 14:16). Baʼaleʼ maʼatech u yaʼalikoʼob chéen tiʼ jeʼel baʼalak súutukileʼ.
BAʼAXTEN KʼAʼANAʼAN K-AʼALIK «KA BÉEYAK»
Yéetel le baʼax tsʼoʼok k-ilkaʼ k-maas naʼatik baʼaxten kʼaʼanaʼan k-aʼalik «ka béeyak». Kéen k-aʼal tu tsʼoʼokbal k-oracionoʼobeʼ k-eʼesik tu jaajil k-óol úuchik k-beetik. Tsʼoʼoleʼ wa k-aʼalik «ka béeyak» tak chéen ichil k-tuukul kéen tsʼoʼokok u orar wa máax tu táan u maasileʼ, k-eʼesik maʼalob úuchik k-uʼuyik le baʼax aʼalaʼaboʼ. Koʼox ilik uláakʼ baʼax óolal unaj k-aʼalik «ka béeyak».
K-eʼesik k-chʼenxikintik le baʼax aʼalaʼaboʼ. K-eʼesik táan k-adorartik Jéeoba kéen k-aʼal «ka béeyak» bey xan yéetel baʼax k-beetik le táan u beetaʼal le oracionoʼ. Tumen k-kʼáat k-aʼal «ka béeyak» tu jaajil k-óoleʼ, k-eʼesik tsiikil le táan u beetaʼal le oracionoʼ yéetel k-chʼenxikintik.
K-eʼesik junmúuchʼ yaniloʼon yéetel k-sukuʼunoʼob. Kéen beetaʼak oración teʼ muchʼtáambaloʼoboʼ tuláakloʼon k-uʼuyik u yaʼalaʼal junpʼéeliliʼ baʼal (Bax. 1:14; 12:5). Kéen k-aʼal «ka béeyak» junmúuchʼeʼ ku yáantaj utiaʼal k-maas bisikba. Kéen k-aʼal «ka béeyak» tak chéen ichil k-tuukuleʼ, k-eʼesik tiʼ Jéeoba jach k-kʼáat ka u tsʼáatoʼon le baʼax t-múuchʼ kʼáatajtiʼoʼ.
Kéen k-aʼal «ka béeyakeʼ» k-nojbeʼenkúuntik Jéeoba.
K-nojbeʼenkúuntik Jéeoba. Letiʼeʼ ku yilik tuláakal baʼax k-beetik utiaʼal k-adorartik, kex ka k-tukult bey mix baʼaleʼ (Luc. 21:2, 3). Dioseʼ ku yilik baʼax yaan ichil k-puksiʼikʼal. Tsʼoʼoleʼ tak wa tiʼ teléfono k-uʼuyik le muchʼtáambaloʼ, letiʼeʼ ku yuʼubik kéen k-aʼal «ka béeyak». Kéen k-beet beyoʼ k-múul nojbeʼenkúuntik Jéeoba yéetel le sukuʼunoʼob teʼ múuchʼuliloʼ.
Jeʼex tsʼoʼok k-ilkoʼ jach kʼaʼanaʼan k-aʼalik «ka béeyak» kéen orarnakoʼon. Le libro Perspicaciaoʼ ku yaʼalikeʼ le tʼaanaʼ ku meyaj utiaʼal u yeʼesik máak «ku kʼubik u yóol, u yojel ku kʼaʼamal yéetel jach u yojel yaan u béeytal le baʼax ku creertikoʼ». Bey túunoʼ cada juntéen kéen k-aʼal «ka béeyakeʼ» k-lúubul utsil tiʼ Jéeoba (Sal. 19:14).
