Bix jeʼel k-controlartik le ansiedadoʼ
LE ANSIEDADOʼ junpʼéel baʼal jeʼel u beetik u jach lúubul u yóol máakeʼ (Pro. 12:25). ¿Yaan wa kʼiin tsʼoʼok a wuʼuyikaba beyoʼ? ¿Yaan wa kʼiin tsʼoʼok a tuklik maʼ tu páajtal a beetik mix baʼal maas? U jaajileʼ maʼ chéen tiʼ teech ku yúuchul beyoʼ. Yaʼab tiʼ toʼoneʼ táan u kanáantik wa máax, tsʼoʼok u kíimil juntúul máax u yaabiltmaj, tsʼoʼok u yúuchul junpʼéel nojoch loobil teʼ tuʼux kajaʼanoʼ wa tu yoʼolal uláakʼ wa baʼaxeʼ ku yuʼubik kaʼanaʼan yéetel mix taak u tuukul tiʼ mix baʼaliʼ. ¿Baʼax túun jeʼel u yáantkoʼon k-controlart le ansiedadoʼ? a
U ejemplo rey Davideʼ jeʼel u yáantkoʼon k-controlart le ansiedadoʼ. Letiʼeʼ yaʼab baʼaloʼob tu aktáantaj, juntéenjeakileʼ hasta óolak kíimsaʼak (1 Sam. 17:34, 35; 18:10, 11). ¿Bix tu controlartil David le ansiedadoʼ? ¿Bix jeʼel u páajtal k-seguertik u ejemploeʼ?
BIX TU CONTROLARTIL DAVID LE ANSIEDADOʼ
Le táan kaʼach u púutsʼul David tiʼ rey Saúl tumen taak u kíimsaʼaleʼ yaʼab baʼaloʼob tu aktáantaj. Juntéenjeakeʼ letiʼ yéetel le máakoʼob láakʼintikoʼ le ka suunajoʼob tu yotochoʼobeʼ tu yiloʼobeʼ tsʼoʼok u yoklaʼal tuláakal baʼax yaantiʼob, tóokaʼan u yotochoʼob yéetel bisaʼan u yatanoʼob yéetel u paalaloʼob. ¿Baʼax túun tu beetaj David? Le Bibliaoʼ ku yaʼalik: «David yéetel le máakoʼob láakʼintikoʼ, joʼopʼ túun u yawat okʼoloʼob, okʼolnajoʼob tak ka pʼáat minaʼan u muukʼil utiaʼal u seguer u yokʼoloʼob». Tsʼoʼoleʼ le máakoʼob yanoʼob tu yéeteloʼ joʼopʼ u yaʼalikoʼob yaan «u muruxtuntikoʼob» (1 Sam. 30:1-6). Jeʼex k-ilkoʼ óoxpʼéel baʼal táan kaʼach u yúuchul tiʼ David. Yáaxeʼ bisaʼab u familia, u kaʼapʼéeleʼ taak u kíimsaʼal tumen le máakoʼob yanoʼob tu yéeteloʼ yéetel u yóoxpʼéeleʼ táan u chʼaʼpachtaʼal tumen rey Saúl. ¡Jach chiʼichnakchaj wal Davideʼ!
¿Baʼax túun tu beetaj? Letiʼeʼ tu séebaʼanileʼ «tu chʼaʼaj u muukʼ tiʼ Jéeoba u Dios». ¿Bix úuchik u beetik le jeʼeloʼ? Davideʼ suuk kaʼach u orar tiʼ Jéeoba utiaʼal u kʼáatik ka áantaʼak, yéetel suuk xan kaʼach u tuukul tiʼ baʼaxoʼob tsʼoʼok u beetik Jéeoba tu yoʼolal (1 Sam. 17:37; Sal. 18:2, 6). Davideʼ tu tsʼáaj cuenta xaneʼ kʼaʼabéet u yojéeltik baʼax u kʼáat Jéeoba, le oʼolaleʼ tu kʼáatajtiʼ baʼax unaj u beetik. Le ka núukaʼabtiʼeʼ tu séebaʼanil tu beetaj le baʼax aʼalaʼabtiʼoʼ. Le oʼolaleʼ bendecirtaʼab David yéetel le máaxoʼob láakʼintikoʼ ka béeychaj u salvartik u familiaʼob yéetel u kaʼa chʼaʼikoʼob le baʼaxoʼob oklaʼabtiʼoboʼ (1 Sam. 30:7-9, 18, 19). ¿Ta wilaj wa le óoxpʼéel baʼal tu beetaj Davidoʼ? Yáaxeʼ orarnaj tiʼ Jéeoba utiaʼal u kʼáatik áantaj, u kaʼapʼéeleʼ tuukulnaj tiʼ baʼax tsʼoʼok u yáax beetaʼal tu yoʼolal yéetel u yóoxpʼéeleʼ tu séebaʼanil tu beetaj le baʼax aʼalaʼabtiʼ tumen Jéeobaoʼ. ¿Bix jeʼel u páajtal k-seguertik u ejemplo Davideʼ? Koʼoneʼex ilik óoxpʼéel bix jeʼel u páajtal k-beetkeʼ.
UNAJ K-SEGUERTIK U EJEMPLO DAVID KÉEN YANAKTOʼON ANSIEDAD
1. Unaj k-orar. Jeʼel baʼaxak kʼiin ka u tsʼáatoʼon ansiedadeʼ jeʼel u páajtal k-orar tiʼ Jéeoba utiaʼal u yáantkoʼon k-il baʼax jeʼel u páajtal k-beetkeʼ. Wa ku xáantal táan k-orar tiʼ letiʼ yéetel k-aʼaliktiʼ baʼax chiʼichnakkúuntikoʼoneʼ jeʼel u yantaltoʼon jeetsʼelileʼ. Chéen baʼaleʼ wa maʼ tu páajtal k-beetik beyoʼ jeʼel xan u páajtal k-jáan orar ichil k-tuukuleʼ. Cada juntéen ken k-kʼáat áantaj tiʼ Jéeobaeʼ k-eʼesik k-confiar tiʼ letiʼ jeʼex tu beetil Davideʼ. Letiʼeʼ tu yaʼalaj: «Jéeobaeʼ bey junpʼéel nuxiʼ tuunich tuʼux kin taʼakikinbaeʼ, junpʼéel lugar tuʼux kin kanáantaʼal, letiʼ salvarken. In Dioseʼ bey junpʼéel nuxiʼ tuunich tuʼux kin balikinbaeʼ» (Sal. ). ¿Jach wa tu jaajil jeʼel u yáantik máak le oraciónoʼ? Juntúul precursora ku kʼaabaʼtik Kahliaeʼ ku yaʼalik: «Le kéen tsʼoʼokok in orareʼ kin wuʼuyik yaanten jeetsʼelil. Le oraciónoʼ ku yáantken utiaʼal in tuukul jeʼex Jéeobaeʼ bey xan utiaʼal in maas confiar tiʼ letiʼ». Jeʼex k-ilkoʼ le oraciónoʼ junpʼéel jatsʼuts regalo ku taal tiʼ Jéeoba jeʼel u yáantkoʼon k-controlart le ansiedadoʼ. 18:2
2. Unaj k-tuukul. ¿Kʼajaʼan wa tech le súutukiloʼob ta wuʼuyaj chéen yéetel u yáantaj Jéeoba béeychaj a aktáantik wa baʼaxoʼ? Le kéen tuukulnakoʼon tiʼ bix tu yáantil Jéeoba le máaxoʼob meyajt úuchjeakil bey xan tiʼ baʼax tsʼoʼok u beetik t-oʼolaloʼ k-maas confiar tiʼ letiʼ yéetel k-uʼuyikba maas tranquiloil (Sal. 18:17-19). Juntúul anciano ku kʼaabaʼtik Joshuaeʼ ku yaʼalik: «Teneʼ in beetmaj junpʼéel lista tiʼ le oraciónoʼob tsʼoʼok u núukikten Jéeobaoʼ. Beyoʼ ku páajtal u kʼaʼajalten tiʼ baʼax súutukil tin kʼáatajtiʼ junpʼéel baʼal yéetel bix úuchik u núukikten». Jeʼex k-ilkoʼ le kéen tuukulnakoʼon tiʼ le bukaʼaj baʼaloʼob tsʼoʼok u beetik Jéeoba t-oʼolaloʼ jach ku yáantkoʼon utiaʼal u béeytal k-controlartik le ansiedadoʼ.
3. Unaj k-beetik. Antes k-chʼaʼtuklik junpʼéel baʼaleʼ maʼalob ka k-xakʼalxokt le Bibliaoʼ tumen jeʼel u yáantkoʼon k-il baʼax unaj k-beetkeʼ (Sal. 19:7, 11). Yaʼab máakoʼobeʼ tsʼoʼok u yilkoʼobeʼ wa ku xakʼalxoktikoʼob junpʼéel tekstoeʼ ku maas naʼatkoʼob bix jeʼel u páajtal u tsʼáaikoʼob ichil u kuxtaloʼobeʼ. Juntúul anciano ku kʼaabaʼtik Jarrodeʼ ku yaʼalik: «Le in xakʼalxookoʼ ku yáantken in maas naʼat le tekstoʼoboʼ, in naʼat baʼax uts tu tʼaan Jéeoba, u kʼuchul tin puksiʼikʼal le baʼax ku yaʼalikoʼ yéetel in beetik le baʼax uts tu tʼaanoʼ». Jeʼex k-ilkoʼ wa k-chaʼik u nuʼuktikoʼon Jéeoba yéetel le Bibliaoʼ, yéetel k-ilik k-beetik le baʼax ku yaʼalikoʼ maas jeʼel u béeytal k-controlartik le ansiedadoʼ.
JÉEOBAEʼ YAAN U YÁANTKECH A CONTROLART LE ANSIEDADOʼ
Davideʼ u yojel kaʼacheʼ utiaʼal u páajtal u controlartik le ansiedadoʼ kʼaʼabéet u yáantaʼal tumen Jéeoba. Tumen jach kiʼimak u yóol ikil u yáantaʼaleʼ tu yaʼalaj: «Yéetel u poder Dioseʼ jeʼel u páajtal in naʼakal tiʼ junpʼéel kaʼanal pakʼeʼ». Tsʼoʼoleʼ tu yaʼalaj xan: «U jaajil Dioseʼ letiʼ tsʼáaik in muukʼ» (Sal. 18:29, 32). Maʼ xaaneʼ yaan kʼiineʼ jeʼel k-tuklikeʼ le problemas yaantoʼonoʼ beyoʼob kaʼanal pakʼoʼob maʼ tu páajtal k-naʼakal tu yóokʼoloʼobeʼ, chéen baʼaleʼ yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ jeʼel u béeytaleʼ. Wa k-orar utiaʼal k-kʼáatiktiʼ ka u yáantoʼon, k-tuukul tiʼ baʼax tsʼoʼok u beetik t-oʼolal yéetel k-beetik baʼax uts tu tʼaaneʼ letiʼeʼ yaan u tsʼáaiktoʼon u muukʼil yéetel u naʼatil utiaʼal k-controlartik le ansiedadoʼ.
a Wa ku tsʼáaiktech ansiedad graveeʼ maʼ xaaneʼ kʼaʼabéet a bin yiknal doctor.