Le paalaloʼoboʼ unaj u nuʼuktaʼaloʼob tumen máaxoʼob maas yaan u jaʼabiloʼob, lelaʼ u meyaj le taatatsiloʼoboʼ. Chéen baʼaleʼ jeʼel xan u yáantaʼaloʼob tumen uláakʼ máakoʼob yaan u jaʼabiloʼobeʼ.

Yaʼab tuʼuxoʼobeʼ le táankelmoʼoboʼ maases maʼatech u biskubaʼob yéetel máaxoʼob yaan u jaʼabiloʼob, ilawil baʼaxten k-aʼalik lelaʼ:

• Le mejen paalaloʼoboʼ maas yaʼab tiempo ku máanskoʼob escuela. Tsʼoʼoleʼ teʼeloʼ maas yaʼab paalaloʼob yaniʼ ke maestroʼob wa uláakʼ máakoʼob yaan u jaʼabiloʼob.

• Yaʼab tuʼuxoʼobeʼ le mejen paalaloʼoboʼ tu juunal ku pʼáatloʼob kéen suunakoʼob escuela tumen u taataʼobeʼ bijaʼanoʼob meyaj.

• Tu luʼumil Estados Unidoseʼ ilaʼabeʼ le paalaloʼob yaan kex 8 wa 12 años tiʼoboʼ ku máanskoʼob kex seis horaʼob táan u báaxtik u celularoʼob wa u tabletoʼob. *

Junpʼéel libroeʼ tu yaʼalaj: «Bejlaʼeʼ le táankelmoʼoboʼ maʼatech u beetkoʼob le baʼax ku beetik u taataʼoboʼ mix u maestroʼob wa uláakʼ máakoʼob yaan u jaʼabiloʼoboʼ, maʼatech u kʼáatkoʼob áantaj tiʼob, maas ku kʼáatkoʼob [...] áantaj tiʼ u yéet táankelmiloʼob» (Hold On to Your Kids [Aférrese a sus hijos]).

Máans tiempo yéetel a paalal

BAʼAX KU YAʼALIK LE BIBLIAOʼ: «Kaʼans le xiʼipal utiaʼal u bin teʼ bej tuʼux unaj u binoʼ, beyoʼ tak ken chʼíijkeʼ maʼ ken u pʼat le bejoʼ» (Proverbios 22:6).

U suukileʼ le mejen paalaloʼoboʼ ku kaxtikoʼob u nuʼuktaj u taataʼob. Le máaxoʼob kaʼanchajaʼan u xookoʼoboʼ ku yaʼalikoʼobeʼ tak ken joʼopʼok u táankelemtaloʼobeʼ láayliʼ bey u beetkoʼoboʼ. Letiʼobeʼ maas uts tu tʼaan u yaʼalaʼaltiʼob u nuʼuk tumen u taataʼob ke tumen u amigoʼob. Laurence Steinberg, juntúul psicologoeʼ, tu yaʼalaj: «Kex tsʼoʼok u káajal u táankelemtal le paalaloʼoboʼ láayliʼ ku chʼaʼikoʼob en cuenta le modos yéetel le baʼax ku beetik u taataʼoboʼ». Tsʼoʼoleʼ ku yaʼalik: «A paaleʼ u yojel maʼalob baʼax ka waʼalik, kex yaan hora maʼ tu yaʼaliktech, tsʼoʼoleʼ ku chʼenxikintik baʼax ka waʼalik kex yaan hora maʼ de acuerdo yéetel tuláakaliʼ» (You and Your Adolescent [Su hijo adolescente y usted]).

 U suukileʼ le paalaloʼoboʼ ku taaktal u beetkoʼob jeʼex u taataʼobeʼ, le oʼolal jóoʼs tiempo utiaʼal a wantal tu yéeteloʼob. Aʼaltiʼob bix a wilik wa baʼax yéetel tsikbalttiʼob baʼaxoʼob uchaʼantech.

Kaxt máaxoʼob jeʼel u yáantkechoʼobeʼ

BAʼAX KU YAʼALIK LE BIBLIAOʼ: «Le máax ku máan yéetel máaxoʼob yaan u naʼatoʼobeʼ yaan u yantal u naʼat» (Proverbios 13:20).

¿Yaan wa juntúul máax ka wilik jeʼel u yáantik a paal u beet baʼax maʼalobeʼ? ¿Baʼax jeʼel u páajtal a beetik utiaʼal u máansik tiempo tu yéeteleʼ? Lelaʼ maʼ u kʼáat u yaʼal wa yaan a pʼatik tu kʼab yaanal máax le meyaj unaj a beetkoʼ. Chéen baʼaleʼ jeʼel u yáantaʼal a paalal tumen máaxoʼob a wojel mix bikʼin jeʼel u beetkoʼob loob tiʼeʼ. Le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ Timoteoeʼ yaʼab utsil tu kʼamaj úuchik u biskuba desde tu táankelmil yéetel apóstol Pablo, Pablo xaneʼ tu kʼamaj yaʼab utsiloʼob úuchik u biskuba tu yéetel Timoteo (Filipenses 2:20, 22).

Tiʼ yaʼab familiaʼobeʼ le abuelotsiloʼob, le tíotsiloʼob yéetel u maasil láakʼtsiloʼoboʼ táanxel tuʼuxoʼob kajaʼanoʼob. Wa bey uchaʼan ichil a familiaoʼ ilawil ka u bisuba a paalal yéetel le máaxoʼob yaantiʼob le jatsʼuts modos a kʼáat ka yanaktiʼoboʼ.