Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

XOOK 108

Jesuseʼ ku makik u chiʼ le máaxoʼob takik u pooloʼ

Jesuseʼ ku makik u chiʼ le máaxoʼob takik u pooloʼ

MATEO 22:15-40 MARCOS 12:13-34 LUCAS 20:20-40

  • U TSʼAʼABAL TIʼ CÉSAR LE BAʼAXOʼOB UTIAʼAL CESAROʼ

  • ¿YAAN WA U TSʼOʼOKOL U BEEL LE KUN KAʼA KUXTALOʼOBOʼ?

  • LE MAAS NOJOCH LEYOʼ

U nuuktakil le judíoʼob pʼekmil Jesusoʼ jach pʼujaʼanoʼob. Letiʼeʼ tsʼoʼok u yaʼalik kaʼapʼéel kettʼaanoʼob ku yeʼesik u kʼaakʼas tuukuloʼob. Beoraaʼ le fariseoʼoboʼ joʼopʼ u kaxtikoʼob bix jeʼel u takikoʼob u pooleʼ. Letiʼobeʼ joʼopʼ u yilkoʼob baʼax jeʼel u yaʼalik utiaʼal u takikoʼob u pool tiʼ u gobernadoril Romaeʼ, ka tu boʼotoʼob jujuntúul máakoʼob utiaʼal u beetkoʼob u yaʼalik wa baʼax utiaʼal u takikoʼob u pool (Lucas 6:7).

Letiʼobeʼ tu yaʼaloʼob: «J-Kaʼansaj, k-ojel ka waʼalik u jaajil, maʼalob a kaʼansaj yéetel ka kʼamik tuláakal máak, tsʼoʼoleʼ ka kaʼansik u jaajil yoʼolal u bejil Dios: ¿Maʼalob wa ka k-boʼot impuesto tiʼ César, wa maʼ?» (Lucas 20:21, 22). Jesuseʼ u yojel chéen j-kaʼapʼéel ichoʼob, maʼ tumen wa jach maʼalob u yuʼubikoʼob u kaʼansajiʼ. Tumen wa ka u yaʼaltiʼob: «Maʼ, maʼ maʼalob ka boʼoteʼex impuestoiʼ», yaan u yaʼalaʼal táan u tsʼáaikuba tu contra u ley Roma. Baʼaleʼ wa ku yaʼalik: «Maʼalob ka boʼotaʼak le impuestooʼ», yaan u líikʼil tu contra le máakoʼob maʼ uts tu tʼaan u boʼotkoʼob le impuesto tiʼ Romaoʼ. Le oʼolaleʼ, ¿baʼax túun tu yaʼalajtiʼob?

Tu núukajtiʼob: «¿Baʼaxten ka túuntkeʼex in wóol, j-kaʼapʼéel icheʼex? Eʼeseʼexten le taakʼin ikil u boʼotaʼal le nojoch impuestooʼ». Letiʼobeʼ tu taasoʼob junpʼéel denario tiʼ. Letiʼ túuneʼ tu kʼáatajtiʼob: «¿Máax ku chíikpajal teʼelaʼ yéetel máax kʼaabaʼ tsʼíibtaʼaniʼ?». Letiʼobeʼ tu yaʼaloʼob: «César». Jesús túuneʼ tu yaʼalajtiʼob: «Jeʼeloʼ, boʼoteʼex tiʼ César le baʼaxoʼob utiaʼal Cesaroʼ, baʼaleʼ tiʼ Dioseʼ boʼoteʼex le baʼaxoʼob utiaʼal Diosoʼ» (Mateo 22:18-21).

Le máakoʼoboʼ jaʼakʼ u yóoloʼob ka tu yuʼuboʼob baʼax tu yaʼalaj Jesús. Tumen maʼ tu kaxtoʼob uláakʼ baʼax u yaʼaloʼobeʼ ka binoʼob. Baʼaleʼ maʼ áakʼabchajkiʼ, le oʼolal seguernaj u kaxtikoʼob bix ken u takikoʼob u pool. Le fariseoʼoboʼ maʼ páajchaj u takikoʼob u pool Jesusiʼ, ka taal uláakʼ u nuuktakil le judíoʼob tu yiknaloʼ.

Le saduceoʼob maʼatech u creertikoʼob wa yaan u kaʼa kuxtal le kimenoʼoboʼ, tu beetoʼob junpʼéel kʼáatchiʼ yaan yil yéetel le kaʼa kuxtaloʼ bey xan yéetel u tsʼoʼokol u beel juntúul koʼolel yéetel u cuñado. Tu yaʼaloʼob: «J-Kaʼansaj, Moiseseʼ tu yaʼalaj: ‹Wa juntúul xiib ku kíimil táanil tiʼ u yantal u paalal u yataneʼ, u yíitsʼineʼ kʼaʼabéet u tsʼoʼokol u beel tu yéetel utiaʼal ka yanak u chʼiʼibal u sukuʼun›. Ichiloʼon túuneʼ yanchaj siete sukuʼuntsiloʼob; le yáaxoʼ tsʼoʼok u beel, baʼaleʼ kíim táanil tiʼ u yantal u paalal, ka túun tu pʼataj u yatan tiʼ u yáax íitsʼin. Baʼaleʼ bey xan úuchiktiʼoʼ, bey xan tiʼ le u kaʼatúuloʼ, tiʼ le u yóoxtúuloʼ tak tiʼ u maasiloʼoboʼ. Ka tsʼoʼok u láaj kíimloʼobeʼ, kíim xan le koʼoleloʼ. Le ken kaʼa kuxkíintaʼakoʼobeʼ, ¿máakalmáak tiʼ le siete sukuʼuntsiloʼob kun pʼáatal yéetel le koʼolelaʼ? Tumen tuláakloʼob tsʼoʼok u beeloʼob tu yéetel» (Mateo 22:24-28).

Jesuseʼ meyajnajtiʼ le baʼax u tsʼíibtmaj Moisés ku kʼamik le saduceoʼoboʼ, ka tu yaʼalajtiʼob: «¿Maʼ wa tumen maʼ a kʼaj óoleʼex le Kiliʼich Tsʼíiboʼoboʼ mix le páajtalil yaan tiʼ Diosoʼ le beetik maʼ maʼalob bix a tuukuleʼexiʼ? Tumen ken líiʼsaʼakoʼob ichil le kimenoʼoboʼ, mix le xiiboʼob, mix le koʼoleloʼob kun tsʼoʼokol u beeloʼoboʼ, baʼaxeʼ yaan u kuxtaloʼob jeʼex le angeloʼob yanoʼob teʼ kaʼanoʼ. Baʼaleʼ wa yoʼolal u kaʼa kuxkíintaʼal le kimenoʼoboʼ, ¿maʼ wa ta xokeʼex tu libro Moisés u tsikbalil le chan cheʼ ku tóochʼbal u kʼáakʼileʼ? ¿Maʼ wa tiʼ ku yaʼalikeʼ Dioseʼ tu yaʼalaj tiʼ Moisés: ‹Teen u Dios Abrahán, u Dios Isaak yéetel u Dios Jacob›? Letiʼeʼ maʼ u Dios kimenoʼobiʼ, baʼaxeʼ u Dios máaxoʼob kuxaʼanoʼob. Teʼexeʼ jach maʼ maʼalob bix a tuukuleʼexiʼ» (Marcos 12:24-27; Éxodo 3:1-6). Le máakoʼoboʼ jaʼakʼ u yóoloʼob yoʼolal le bix úuchik u núukiktiʼoboʼ.

Jesuseʼ tsʼoʼok u makik u chiʼ le fariseoʼob yéetel le saduceoʼoboʼ, baʼaleʼ beoraaʼ taal uláakʼ juntúul máax túuntik u yóol. Juntúul escribaeʼ tu kʼáatajtiʼ: «J-Kaʼansaj, ichil le baʼaxoʼob ku yaʼalik le Leyoʼ, ¿máakalmáak u maas nojchil?» (Mateo 22:36).

Jesuseʼ tu núukajtiʼ: «Le yáaxoʼ letiʼ lelaʼ: ‹Israel, chʼenxikinte, Jéeoba k-Dioseʼ juntúuliliʼ Jéeoba, kʼaʼabéet xan a yaabiltik Jéeoba a Dios yéetel tuláakal a puksiʼikʼal, yéetel tuláakal a kuxtal, yéetel tuláakal a tuukul bey xan yéetel tuláakal a muukʼ›. U kaʼapʼéeleʼ letiʼ lelaʼ: ‹Kʼaʼabéet a yaabiltik a wéet máakil jeʼex a yaabiltikabaeʼ›. Minaʼan uláakʼ baʼax ku yaʼalik le Ley maas nojoch tiʼ leloʼobaʼ» (Marcos 12:29-31).

Le ka tu yuʼubaj le escriba le baʼax tu yaʼaloʼ, tu núukaj: «J-Kaʼansaj, jach jaaj yéetel jach maʼalob le baʼax ta waʼalaʼ: ‹Letiʼeʼ Chéen Juntúuliliʼ, yéetel minaʼan uláakʼ jeʼex Letiʼeʼ›; tsʼoʼoleʼ le u yaabiltaʼal Dios yéetel tuláakal u puksiʼikʼal máak, yéetel tuláakal u naʼat, yéetel tuláakal u muukʼoʼ, bey xan u yaabiltik máak u yéet máakiloʼ, maas jach kʼaʼanaʼan tiʼ u kʼuʼubul tuláakal tóokbil siibaloʼob yéetel tuláakal baʼalcheʼob ku tóokaʼaloʼob tu túulisiloʼob». Jesuseʼ tu yuʼubaj jach maʼalob le baʼax tu yaʼalaj le máakoʼ, le oʼolal tu yaʼalajtiʼ: «Maʼ náach yanech tiʼ u Reino Diosiʼ» (Marcos 12:32-34).

Jesuseʼ tsʼoʼok óoxpʼéel kʼiin joʼopʼok u kaʼansaj teʼ templooʼ (9, 10, yéetel 11 tiʼ nisán). Yaan máakoʼob jeʼex le escribaaʼ, tsʼoʼok u yuʼubikoʼob yéetel kiʼimak óolal le baʼax ku kaʼansikoʼ. Baʼaleʼ u nuuktakil le judíoʼoboʼ maʼatech, mix taakchaj «u kaʼa kʼáat[koʼob] mix baʼal tiʼ» letiʼiʼ.