Lucas 12:1-59

  • U levadura le fariseoʼoboʼ (1-3)

  • Tiʼ máax unaj u chʼaʼabal saajkil (4-7)

  • U yaʼalik máak u kʼaj óol Cristo (8-12)

  • Ayikʼal máak minaʼan u naʼat (13-21)

  • «Xuʼuluk a chiʼichnaktaleʼex» (22-34)

    • «U chan múuchʼ taman» (32)

  • «Maʼ a weenleʼex» (35-40)

  • «J-kanan ayikʼalil chúukaʼan u yóol» (41-48)

  • ‹Maʼ taalen in taas jeetsʼeliliʼ› (49-53)

  • «Kéen a pakteʼex u yich kaʼan» (54-56)

  • ‹Ilawil a wutskíintik le problemaoʼ› (57-59)

12  Teʼ súutuk jeʼeloʼ tu muchʼuba u milesil máakoʼob, ka joʼopʼ tak u yaʼayachʼkubaʼob. Jesús túuneʼ tu yaʼalaj tiʼ u discípuloʼob: «Kanáantabaʼex tiʼ u levadura le fariseoʼoboʼ, leloʼ u kʼáat u yaʼaleʼ unaj a kanáantkabaʼex utiaʼal maʼ u tuskeʼexoʼob.+  Tuláakal baʼal jach taʼakaʼan tubeeleʼ yaan u chíikbesaʼal, yéetel tuláakal baʼal taʼakaʼaneʼ yaan u yojéeltaʼal.+  Le oʼolaleʼ jeʼel baʼalak ka a waʼaleʼex teʼ tuʼux éeʼjochʼeʼenoʼ yaan u yuʼubaʼal teʼ tuʼux sáasiloʼ, yéetel le baʼaxoʼob ken a x-mukul aʼaleʼex ichil a wotocheʼexeʼ yaan u yawtaʼal* yóokʼol le najoʼoboʼ.  Tiʼ teʼex, in amigoʼexeʼ,+ kin waʼalik: maʼ a chʼaʼikeʼex saajkil tiʼ máaxoʼob jeʼel u kíimskeʼexoʼobeʼ, chéen baʼaleʼ kéen tsʼoʼokkeʼ mix baʼal uláakʼ jeʼel u páajtal u beetkoʼobeʼ.+  Teneʼ nikaʼaj in waʼalteʼex tiʼ máax unaj a chʼaʼikeʼex saajkil: chʼaʼex saajkil tiʼ le Máax jeʼel u páajtal u kíimsik máak yéetel u pulik teʼ Gehenaoʼ.*+ Jach tu jaajil kin waʼalikteʼexeʼ tiʼ letiʼ unaj a chʼaʼikeʼex saajkil.+  ¿Máasaʼ cinco mejen chʼíichʼoʼobeʼ suuk u koʼonoloʼob chéen tu yoʼolal kaʼapʼéel mejen taakʼin jach junpʼíit u tojoloʼob?* Kex beyoʼ mix juntúul tiʼ letiʼob ku tuʼubsaʼaloʼob tumen Diosiʼ.+  Tsʼoʼoleʼ tak u tsoʼotsel a pooleʼexeʼ láaj xokaʼanoʼob.+ Maʼ a chʼaʼikeʼex saajkil, teʼexeʼ maas koʼoj a tojoleʼex ke yaʼab mejen chʼíichʼoʼob.+  Le oʼolaleʼ teneʼ kin waʼalikteʼex: jeʼel máaxak ka u yaʼal u kʼaj óolen tu táan le máakoʼoboʼ+ u Paal máakeʼ yaan xan u yaʼalik u kʼaj óol tu táan u ángeloʼob Dios.+  Chéen baʼaleʼ jeʼel máaxak ka u yaʼal tu táan le máakoʼob maʼ u kʼaj óolenoʼ yaan xan u yaʼalaʼal maʼ kʼaj óolaʼan tu táan u ángeloʼob Diosiʼ.+ 10  Jeʼel máaxak ka u yaʼal junpʼéel baʼal tu contra u Paal máakeʼ yaan u perdonartaʼal, chéen baʼaleʼ le máax ku tʼaan kʼaas tu contra le espíritu santooʼ maʼ kun perdonarbil.+ 11  Le kéen bisaʼakeʼex tu táan yaʼab máakoʼob,* tu táan le máaxoʼob ku gobernaroʼob bey xan tu táan le autoridadoʼoboʼ maʼ a sen chiʼichnaktaleʼex tu yoʼolal bix ken a defendertilabaʼex bey xan tu yoʼolal baʼax ken a waʼaleʼex,+ 12  tumen teʼ súutuk jeʼeloʼ le espíritu santooʼ yaan u kaʼansikteʼex baʼax unaj a waʼalikeʼex».+ 13  Juntúul tiʼ le yaʼabkach máakoʼob yanoʼoboʼ tu yaʼalajtiʼ: «J-Kaʼansaj, aʼal tiʼ in sukuʼun ka u tsʼáaten junjaats tiʼ le herenciaoʼ». 14  Jesúseʼ tu yaʼalajtiʼ: «Wíinik, ¿máax beeten juezil wa máax yéeyen utiaʼal ka in tʼoxteʼex le herenciaoʼ?». 15  Ka túun tu yaʼalajtiʼob: «Jach pʼil a wicheʼex mantatsʼ yéetel kanáantabaʼex utiaʼal maʼ a tsʼíiboltkeʼex ayikʼalil,+ tumen maʼ tu páajtal u manik u kuxtal máak yéetel le baʼaxoʼob yaantiʼoʼ».+ 16  Ka tsʼoʼokeʼ tu tsikbaltajtiʼob lelaʼ: «U parcela juntúul ayikʼal máakeʼ jach yaʼab ich tu tsʼáaj. 17  Le oʼolal káaj u tuklik: ‹¿Baʼax ken in beet beora minaʼan tuʼux in líiʼsik u yich in paakʼalaʼ?›. 18  Letiʼ túuneʼ tu yaʼalaj: ‹In wojel baʼax ken in beete:+ yaan in nikik in chʼiiloʼob yéetel yaan in beetik uláakʼ maas nuuktakoʼob, teʼeloʼ tiʼ ken in líiʼs tuláakal u yich in paakʼal yéetel le baʼaloʼob maʼalobtak yaantenoʼ. 19  Le kéen tsʼoʼokkeʼ yaan in waʼalik: «Yaanten yaʼab baʼaloʼob in líiʼsmaj utiaʼal yaʼab años, maʼ kin chiʼichnaktal, yaan baʼal in jaante yéetel yaan baʼal in wukʼe, teneʼ yaan in kiʼimakkúuntik in wóol»›. 20  Chéen baʼaleʼ aʼalaʼabtiʼ tumen Dios: ‹J-maʼ naʼat, teʼ áakʼabaʼ yaan u luʼsaʼal a kuxtal. ¿Tiʼ máax túun kun pʼáatal le baʼaxoʼob ta líiʼsoʼ?›.+ 21  Bey u yúuchul tiʼ le máak chéen ku muchʼkíintik ayikʼaliloʼob, chéen baʼaleʼ maʼ ayikʼal tu táan Diosiʼ».+ 22  Ka túun tu yaʼalaj tiʼ u discípuloʼob: «Le oʼolal kin waʼalikteʼex: xuʼuluk a chiʼichnaktaleʼex tu yoʼolal baʼax ken a jaanteʼex utiaʼal a kuxtaleʼex, wa tu yoʼolal a wíinklileʼex tu yoʼolal baʼax ken a búukinteʼex.+ 23  Tumen le kuxtaloʼ maas kʼaʼanaʼan ke le janaloʼ, yéetel le wíinkliloʼ maas kʼaʼanaʼan ke le nookʼoʼ. 24  Tuukulneneʼex tiʼ le chʼíichʼoʼoboʼ.* Letiʼobeʼ maʼ tu paakʼaloʼob mix tu joochoʼob; minaʼan u chʼiiloʼob mix uláakʼ tuʼux u líiʼsik u yoʼochoʼob. Chéen baʼaleʼ ku tséentaʼaloʼob tumen Dios.+ ¿Maʼ wa túun maas koʼoj a tojoleʼex tiʼ letiʼobiʼ?+ 25  ¿Máax tiʼ teʼex jeʼel u chowakkíintik junpʼíit maas u kuxtal ikil u sen chiʼichnaktaleʼ? 26  Le oʼolaleʼ wa maʼ tu páajtal a beetkeʼex mix lelaʼ, ¿baʼaxten túun ka sen chiʼichnaktaleʼex yoʼolal le uláakʼ baʼaloʼoboʼ?+ 27  Tuukulneneʼex xan tiʼ bix u nuuktal le looloʼob* yanoʼob teʼ kʼáaxoʼ, letiʼobeʼ maʼatech u kíimskubaʼob meyaj yéetel maʼatech u chuuyoʼob, chéen baʼaleʼ kin waʼalikteʼexeʼ tak Salomón kex jach táaj ayikʼal kaʼacheʼ maʼ tu vestirtuba jeʼex junkúul tiʼ le looloʼobaʼ.+ 28  Máakeʼex junpʼíit a fejeʼex, wa Dios bey u vestirtik u cheʼiloʼob yéetel u xíiwiloʼob kʼáax, kex chéen bejlaʼa kuxaʼanoʼob yéetel sáamaleʼ ku puʼululoʼob teʼ kʼáakʼoʼ, ¿maʼ wa maas jeʼel u vestirkeʼexeʼ? 29  Le oʼolaleʼ xuʼuluk a tuklikeʼex baʼax ken a jaanteʼex yéetel baʼax ken a wukʼeʼex, xuʼuluk xan a sen chiʼichnaktaleʼex yéetel a sen tuklikeʼex baʼax ku taal u kʼiinil.+ 30  Tumen tuláakal le baʼaloʼobaʼ letiʼe baʼax ku chʼíikil u kaxt u máakiloʼob le yóokʼol kaabaʼ, chéen baʼaleʼ a Taataʼex yaan teʼ kaʼanoʼ u yojel kʼaʼabéetteʼex tuláakal le baʼaloʼobaʼ.+ 31  Le oʼolaleʼ maʼ u xuʼulul a kaxtikeʼex u Reino Dios, beyoʼ tuláakal le uláakʼ baʼaloʼobaʼ yaan xan u tsʼaʼabalteʼex.+ 32  U chan múuchʼ tamaneʼex,+ maʼ a chʼaʼikeʼex saajkil, tumen a Taataʼexeʼ tsʼoʼok u yaʼalik yaan u tsʼáaikteʼex le Reinooʼ.+ 33  Koneʼex le baʼaloʼob yaanteʼexoʼ ka a tsʼáaʼex maʼalob baʼaloʼob tiʼ le óotsiloʼoboʼ,+ beyoʼ yaan a weʼeskeʼex ka chʼaʼikeʼex óotsilil. Ilawil u yantalteʼex mejen bolsaʼob* maʼatech u séeb kʼastaloʼob, wa muchʼkíinteʼex baʼaloʼob maʼalobtak teʼ kaʼanoʼ,+ tuʼux mix bikʼin kun xuʼulultiʼob. Teʼeloʼ maʼ tu yokol mix juntúul j-ookoliʼ mix xan tu jaantaʼal tumen kʼamas.* 34  Tumen le tuʼux yaan a ayikʼalileʼexeʼ tiʼ kun antal xan a puksiʼikʼaleʼexiʼ. 35  Líiʼsabaʼex*+ yéetel tʼabeʼex a lámparaʼex.*+ 36  Unaj a beetkabaʼex jeʼex le máakoʼob táan u páaʼtkoʼob u suut u tsʼuuliloʼob+ bijaʼan tiʼ le tsʼoʼokol beeloʼ,+ beyoʼ kéen kʼuchuk yéetel kéen kʼoopnakeʼ tu séebaʼanil ken u jeʼekʼabtoʼob le joonaj tiʼoʼ. 37  ¡Kiʼimak u yóol le esclavoʼob wa táan u kananoʼob le kéen kʼuchuk u tsʼuuliloʼoboʼ! Tu jaajil kin waʼalikteʼex: letiʼeʼ yaan u búukintik u nookʼil u meyaj, yaan u yaʼaliktiʼob ka kulakoʼob tu yiknal le mesaoʼ, yaan u bin tu yiknaloʼob yéetel yaan u jáalik u yoʼochoʼob. 38  Jach kiʼimak xan u yóol le esclavoʼob wa táan u kananoʼob kéen kʼuchuk u tsʼuuliloʼob le taʼaytak chúumuk áakʼaboʼ, wa le tsʼoʼok u máan chúumuk áakʼaboʼ. 39  Tuukulnakeʼex xan tiʼ lelaʼ: wa u yuumil naj ka u yojéelt kaʼach baʼax hora ken taalak le j-ookoloʼ bejlaʼa maʼatan kaʼach u weenleʼ yéetel maʼ tu chaʼik u jeʼebel u yotocheʼ.+ 40  Teʼex xaneʼ maʼ a weenleʼex, tumen tiʼ junpʼéel hora maʼ táan a páaʼtkeʼexeʼ yaan u kʼuchul u Paal máak».+ 41  Pedro túuneʼ tu yaʼalaj: «Yuumtsil, ¿tiʼ toʼon wa ka waʼalik lelaʼ wa tiʼ tuláakal?». 42  Yuumtsil Jesús túuneʼ tu yaʼalaj: «¿Jach máax le j-kanan ayikʼalil chúukaʼan u yóol, le yaan u naʼatoʼ, le kun tsʼaabil tumen u tsʼuulil tu yóokʼol uláakʼ u esclavoʼob utiaʼal ka seguernak u tsʼáaik le janal kʼaʼabéettiʼob jach tu yorailoʼ?+ 43  ¡Le esclavoaʼ yaan u kiʼimaktal u yóol wa kéen kʼuchuk u tsʼuulileʼ ku yilik táan u beetik le baʼax kʼubéentaʼabtiʼoʼ! 44  Tu jaajil kin waʼalikteʼexeʼ u tsʼuulileʼ yaan u tsʼáaik u kanáant tuláakal le baʼaxoʼob yaantiʼoʼ. 45  Chéen baʼaleʼ wa le esclavo ku káajal u tuklik: ‹In tsʼuulileʼ tsʼoʼok u xáantal maʼ taalakiʼ›, yéetel ku káajal u jaʼajatsʼik le esclavoʼob yéetel le esclavaʼoboʼ, bey xan ku káajal u janal yéetel u káaltaleʼ,+ 46  u tsʼuulil túuneʼ yaan u taal tiʼ junpʼéel kʼiin maʼ táan u páaʼtikiʼ bey xan tiʼ junpʼéel hora maʼ u yojliʼ. Le tsʼuul túunoʼ yaan u sen castigartik le esclavooʼ yéetel yaan u tojolchʼintik yiknal le máaxoʼob maʼatech u yuʼubikoʼob tʼaanoʼ. 47  Chéen baʼaleʼ wa juntúul esclavo tu naʼataj baʼax u kʼáat u tsʼuulil ka u beete, pero maʼ tu líiʼsuba yéetel mix tu beetaj le baʼax tu yaʼalaj u tsʼuuliloʼ yaan u sen jaʼajatsʼaʼal.+ 48  Chéen baʼaleʼ wa le esclavo maʼ tu naʼataj baʼax u kʼáat u tsʼuulil, le oʼolal tu beetaj baʼaloʼob ku náajmatik jaatsʼeʼ maas maʼ yaʼab jaatsʼ kun tsʼaabiltiʼiʼ. U jaajileʼ tiʼ máax tsʼaʼab yaʼab baʼaloʼobeʼ maas yaʼab baʼax xan kun kʼáatbiltiʼ; tiʼ le máax tsʼaʼab u kanáant yaʼab baʼaloʼoboʼ yaan u kʼáataʼaltiʼ maas yaʼab baʼaloʼob tiʼ le suukaʼan u kʼáataʼaloʼ.+ 49  Teneʼ taalen in tʼab junpʼéel kʼáakʼ way luʼumeʼ, chéen baʼaleʼ wa tsʼoʼok u tʼaʼableʼ, jach maʼalob, letiʼe baʼax in kʼáatoʼ. 50  Yaan junpʼéel okjaʼ unaj u tsʼaʼabalten, le oʼolal ¡jach táaj yaachajaʼan in wóol, kin tsʼíiboltik ka séeb tsʼoʼokok!+ 51  ¿Ka tuklikeʼex wa taalen in beet u yantal jeetsʼelil way luʼumeʼ? U jaajileʼ maʼ letiʼe baʼax taalen in beetoʼ, baʼaxeʼ taalen in beet u jatskuba le máakoʼoboʼ.+ 52  Desde bejlaʼeʼ ichil junpʼéel najeʼ yaan u yantal cinco máakoʼob maʼ ken u bisubaʼob maʼalob, óoxtúuleʼ yaan u tsʼáaikubaʼob tu contra kaʼatúuliʼ yéetel kaʼatúuleʼ yaan u tsʼáaikubaʼob tu contra óoxtúuliʼ. 53  Le taatatsil túunoʼ yaan u tsʼáaikuba tu contra u hijo, le hijotsiloʼ tu contra u taata, le maamatsiloʼ tu contra u hija, le hijatsiloʼ tu contra u maama, le suegratsiloʼ tu contra u yilib yéetel le x-ilibtsiloʼ tu contra u suegra».+ 54  Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ le yaʼabkach máakoʼob yanoʼob teʼeloʼ: «Kéen a wileʼex táan u nookoytal tu tojil chikʼineʼ* tu séebaʼanil ka waʼalikeʼex: ‹Táan u taal junpʼéel kʼaʼamkach jaʼ›, tsʼoʼoleʼ bey xan u yúuchloʼ. 55  Yéetel kéen a wileʼex noojol u taal le iikʼoʼ ka waʼalikeʼex: ‹Yaan u sen beetik ooxol›, tsʼoʼoleʼ bey xan u yúuchloʼ. 56  J-kaʼapʼéel icheʼex, kéen a pakteʼex u yich kaʼan yéetel kéen a pakteʼex le luʼumoʼ ka naʼatkeʼex baʼax tiempoil tsʼoʼok u náatsʼal. Chéen baʼaleʼ, ¿bix yanil túun maʼ ta naʼatkeʼex baʼax u kʼáat u yaʼal le kʼiinoʼob jeʼelaʼ?+ 57  ¿Baʼaxten túun maʼ ta naʼatkeʼex baʼax ku páaʼtaʼal ka a beeteʼex? 58  Jeʼex kéen xiʼikech yéetel le máax takik a pool tu táan le autoridadoʼ le táan a bineʼex teʼ bejoʼ ilawil a wutskíintik le problema yaantech tu yéeteloʼ, beyoʼ maʼ kun kʼaʼabéettal u biskech tu táan le juezoʼ mix ka u kʼubech le juez tiʼ le carcelero utiaʼal ka u kʼalechoʼ.+ 59  Kin waʼaliktecheʼ maʼ kan jóokʼol teʼ cárcel wa maʼ ta boʼotik tak u tsʼook centavo* a pʼaxmoʼ».

Notas

Wa «u kʼaʼaytaʼal».
Lelaʼ junpʼéel lugar tuʼux ku tóokaʼal kaʼach basura tu joʼokajil Jerusalén.
Ich griegoeʼ ku yaʼalaʼal kaʼach «tu yoʼolal kaʼapʼéel asarion»; lelaʼ junpʼéel taakʼin jach junpʼíit u tojol. Ilawil «Asarion», página 2690.
Uláakʼ bix u traducirtaʼaleʼ «tu táan le sinagogaʼob».
Le chʼíichʼoʼob ku yaʼalaʼal teʼelaʼ chíikaʼanoʼob tiʼ kʼaʼaw, chéen baʼaleʼ maas nuuktakoʼob.
Wa «lirioʼob».
Le mejen bolsaʼobaʼ ku meyaj kaʼach utiaʼal u bisaʼal taakʼin, oro, plata, cobre wa uláakʼ baʼaloʼob.
Tuláakʼ tuʼuxeʼ ku yaʼalaʼal «x-tuyul».
Ich griegoeʼ ku yaʼalaʼal kaʼach «jéepʼkʼaxt a nakʼeʼex».
Wa «oeste».
Lelaʼ junpʼéel chan taakʼin jach junpʼíit u tojol. Ich griegoeʼ ku yaʼalaʼal kaʼach «cuadrante». Ilawil «Cuadrante», página 2690.