“Be’ ndabiyog ni nge n’ag fan e kireb ni ke rin’ be’ ngak e bod ni ke kirebnag fare wethol nthingari yan u daken.” Ireray e thin ni yog Edward Herbert ni be’ ni ma yoloy chepin e girdi’ ko bin 17 e chibog, ma re n’ey e be tamilangnag reb i fan nthingar da n’aged fan e kireb ni ke rin’ be’ ngodad: Dabisiy ma ra munmun ma gad ra wenig ngak be’ ngki n’ag fan e kireb rodad. (Matthew 7:12) Machane, ku bay reb i fan nib ga’ fan ni ngad n’aged fan e kireb ku be’. Mu tay fanam i yan ko thin ni yog Paul ko Kolose 3:13.​—Mu beeg.

Bochan ni gadad gubin ndawor da flontgad, ma yu ngiyal’ e rayog ni ngad k’aringed e damumuw ngak yugu boch e girdi’, maku rayog ni ngkur k’aringed e damumuw ngodad. (Roma 3:23) Uw rogon ni nge aw e gapas u thildad e girdi’ ni yugu aram rogon ndawor da flontgad? Ke thagthagnag Got nga laniyan’ Paul ni nge fonownagdad ni ngaud gum’an’gad ma gad n’ag fan e kireb ni ke rin’ be’ ngodad. Yugu aram rogon ni ke chugur ni nge gaman l’agruw biyu’ e duw ni kan yoloy e re fonow ney machane ku ra yib angin ngodad e ngiyal’ ney. Gad ra fal’eg i yaliy e thin ni yoloy Paul.

“Nge bigimed mi i ayuweg bigimed ko meewar rok u fithik’ e runguy.” Fare bugithin ni “nge bigimed mi i ayuweg bigimed ko meewar rok” e bay reb e thin nu Greek ni kan fanay ngay ni be yip’ fan ni ngan gum’an’. Thin u reb e babyor e be weliy ni pi Kristiano ni yad ma dag e re fel’ngin ney e “ba m’agan’rad ngay ni ngar n’aged fan e kireb rok e piin ni yad ma rin’ boch ban’en ni ma k’aring e damumuw ngorad.” Fare thin ni “nge bigimed mi i ayuweg bigimed” e be puguran ngodad ni nge gubin e girdi’ ma nga i gum’an’. Ere, faanra gad manang ni bay boch ban’en ni gad ma rin’ nrayog ni nge k’aring e damumuw ngak yugu boch e girdi’, ma susun ni ku dab da paged e pi n’en ni yad ma rin’ ndubdad ni nge kirebnag e gapas u thildad e pi girdi’ nem. Machane, uw rogon nfaanra rin’ be’ reb e kireb ngodad?

‘Nge bigimed . . . mi i n’ag fan u wan’ e n’en ni ke kirebnag bigimed u laniyan’ bigimed.’ Rogon ni yog reb e scholar, fare bugithin ni Greek ni kan piliyeg ko ken nu Waab e Bible ni “um n’iged fan u wun’med” e kab toar fan ya be yip’ fan ni kam n’ag fan fare kireb u wan’um ni damur lemnag ni ngan rin’ ban’en ni nge yan nga puluwon. Ku reb e babyor e be yog nre bugithin ney e rayog ni nge yip’ fan “ban’en nra k’aring e felfelan’ nge ban’en nrayog ni ayuwegey me fel’ rogoy riy.” Gad ma dag ni gad ba gol ni faanra ba m’agan’dad ngay ni ngad n’aged fan e kireb ni yugu aram rogon ni “ba’ ban’en ni ke dabuy bigimed ni ke rin’ bigimed ngak.” Ere, mang fan nthingari m’agan’dad ngay ni ngad rin’ed e re n’ey? Reb i fan e sana bay ba ngiyal’ nib t’uf ni nge n’ag be’ fan e kireb ni kad rin’ed ngak.

“Um n’iged fan u wun’med e n’en ni ke rin’ bigimed ngak bigimed ni bod rogon ni ke n’ag Somol fan u wan’ e tin ni kam rin’ed nib togopluw ngak.” Ireray e bin th’abi ga’ i fan nthingar da n’aged fan e kireb ni ke rin’ be’ ngodad: Jehovah Got e ma n’ag fan u wan’ e kireb ni kad rin’ed. (Mikah 7:18) Gad ra lemnag rogon ni be dag Jehovah e runguy rok ngak e pi tadenen ni kar kalgadngan’rad. Jehovah e der ma denen ni bod gadad. Machane, ba m’agan’ ngay, ma ma n’ag fan e denen rok e piin ni kar kalgadngan’rad, ni yugu aram rogon ni manang ndariy ba ngiyal’ nra t’uf rorad ni ngar n’aged fan e kireb rok. Riyul’, ni Jehovah e ir e ke dag e kanawo’ u rogon ni ngan n’ag fan e kireb.

Runguy rok Jehovah e ra k’aringdad ni ngad chugurgad ngak ma gad adag ni ngad folwokgad rok. (Efesus 4:32–5:1) Rayog ni ngad fithed gadad ni nge lungudad, ‘Bochan nri ma n’ag Jehovah fan e kireb rog, ma uw rogon ni nge dab gu n’ag fan e kireb rok be’ nib tadenen nriyul’ ni ke kalngan’ ko kireb ni ke rin’ nib togopuluw ngog?’​—Luke 17:3, 4.