NGANI JAKULIJIGANYA 23
NYIMBO NA. 2 Lina Lyawo Lili Yehofa
Ligongo Chichi Lina lya Yehofa Lili Lyakusosekwa Mnope kwa M’weji?
“‘Jemanja mli mboni syangu,’ akuti Yehofa.”—YES. 43:10, NWT.
CHAKULINGA CHA NGANIJI
Kutukamuchisya kumanyilila udindo wetu pangani ja kuswejesya soni kulichimbichisya lina lya Yehofa.
1-2. Ana tukusamanyilila chamti uli kuti Yesu akusaliwonaga lina lya Yehofa kuŵa lyakusosekwa mnope?
YESU akusaliwona lina lya Yehofa kuŵa lyakusosekwa mnope. Mwamti pangali mundu jwine juŵalimanyikasisye lina lya Yehofa kumpunda Yesu. Mpela yajatite pakulondesya ngani jipite jila, Yesu jwaliji jwakusachilila kuwa ligongo lya lina lya Yehofa soni yalikusajimila linali. (Maliko 14:36; Aheb. 10:7-9) Panyuma pa Ulamusi wa Yaka 1,000, Yesu chachiŵa jwakusachilila kupeleka udindo wakwe wosope pakusaka kulichimbichisya lina lya Yehofa. (1 Akoli. 15:26-28) Yakusati Yesu pakulinonyela lina lya Mlungu yikusatukamuchisya kumanyilila yejinji pakwamba ya unasi wawupali pasikati pa jwalakwe ni Atati ŵakwe. Mwamti yeleyi yikusatusimichisya kuti Yesu akusamnonyela Yehofa yisyesyene.
2 Yesu jwayiche pa chilambopa kupitila mu lina lya Atati ŵakwe. (Yoh. 5:43; 12:13) Jwalakwe jwalimanyikasisye lina lya Atati ŵakwe kwa ŵakumkuya ŵakwe. (Yoh. 17:6, 26) Jwajiganyaga ŵane kupitila mu lina ya Atati ŵakwe soni jwatendaga yakusimonjesya kupitila mu linali. (Yoh. 10:25) Yesu jwayikene pakumŵenda Yehofa kuti jwaloleleje ŵakulijiganya ŵakwe “ligongo lya lina” lya Yehofajo. (Yoh. 17:11) Myoyo, naga Yesu jwapikanaga mumtima myiyi pakwamba ya lina lya Yehofa, ana mpaka yikomboleche mundu jwine kuŵechetaga kuti ali jwakumkuya jwa Klistu chitamilecho yili mkuti jwangakamulichisyaga masengo lina lya Atati ŵakwe?
3. Ana chitukambilane chichi munganiji?
3 M’weji Aklistu ni ŵatukusalingalinga kukuya sajo sya Yesu mwakusamala, soni tukusaliwona lina lya Yehofa kuŵa lyakusosekwa mnope. (1 Pet. 2:21) Mungani ajino, chitulole yakusati pakumanyika ni lina lya Yehofa ŵandu ŵakusalalichila ‘ngani syambone syakwamba ya Uchimwene.’ (Mat. 24:14) Chitukambilanesoni kusosekwa kwa lina lya Yehofa kwa jwalijose jwa m’weji.
“ŴANDU ŴAKUMANYIKA NI LINA LYAKWE”
4. (a) Ana Yesu mkanawujile kwinani jwalamwile chichi ŵakulijiganya ŵakwe? (b) Ana yaŵalamwile Yesuyi yikusayikasya yiwusyo yapi?
4 Yesu mkanaŵe kuwujila kwinani, jwasalile ŵakulijiganya ŵakwe kuti, “Msimu weswela pawuchiyika pa jemanja, chimchipochela machili, soni chimchiŵa mboni syangu mu Yelusalemu, mu Yudeya mosope, mu Samaliya, soni mpaka kumbesi kwa chilambo chapasi.” (Mase. 1:8) Ayitu yikwamba kulosya kuti ŵakulijiganyaŵa ŵasosekwaga kulalichila ngani syambonesi kulikose ngaŵaga mu Isalayelipe. Mwamti kaneko, ŵandu ŵamitundu josope ŵakwete upile wakuŵa ŵakumkuya ŵa Yesu. (Mat. 28:19, 20) Nambo Yesu jwatite, “chimchiŵa mboni syangu.” Ana ŵakulijiganya ŵa Yesu ŵasambanowo ŵasosekwaga kumanyilila lina lya Yehofa, kapena ŵaliji ŵakuti chagambe kuŵa mboni sya Yesu? Yakutendekwa yakusayilondesya m’buku ja Masengo chaputala 15 yikusatukamuchisya kupata kwanga kwa chiwusyochi.
5. Ana ŵandumetume soni achakulungwa ŵa ku Yelusalemu ŵalosisye chamti uli kuti ŵandu wosope akusosekwa kumanyilila lina lya Yehofa? (Alolesoni chiwulili.)
5 Mu 49 C.E., ŵandumetume soni achakulungwa ŵa ku Yelusalemu ŵasimene pampepe kuti akambilane yaŵasosekwaga kutenda ŵandu ŵa mitundu jine ŵaŵaliji ŵangaumbala kuti aŵe Aklistu ŵasyesyesye. Pambesi pa nganiji, Yakobo juŵaliji m’chimwenegwe Yesu jwasasile kuti, “[Petulo] alondesisye chenene yaŵatesile Mlungu pandanda pakugalawuchila kwa ŵandu ŵamitundu jine kuti asagule ŵandu ŵakumanyika ni lina lyakwe pasikati pa jemanjajo.” Ana pelepa Yakobo jwagambaga ya lina lyakwe lyapi? Pakamula maloŵe ga jwakulochesya Amosi, Yakobo jwajendelechele kuŵecheta kuti, “Ni chakulinga chakuti ŵandu ŵakusigalawo amsosesose Yehofa ni mtima wosope, pampepe ni ŵandu wosope ŵamitundu jine. Ŵanduwo ali ŵakumanyika ni lina lyangu, yeleyi ni yakuŵecheta Yehofa.” (Mase. 15:14-18) Apatu yikulosya kuti ŵakulijiganya ŵasambanoŵa nganasosekwaga kwamba kulijiganya ya Yehofape, nambo ŵasosekwagasoni ‘kumanyikaga ni lina lyakwe.’ Yeleyitu yikulosya kuti jemanjaji ŵasosekwaga kwasalila ŵane yakwamba lina lya Mlungu soni kumanyika ni linali.
Pamsongano wa likuga lyakulongolela lya m’yaka 100 yandanda, achalume ŵakulupichika ŵayiweni kuti Aklistu akusosekwa kuŵa ŵandu ŵakumanyika ni lina lya Mlungu (Alole ndime 5)
6-7. (a) Ligongo chichi Yesu jwayiche pachilambopa? (b) Ana ni ligongo line lyapi lyekulungwa lyalyamtendekasisye jwalakwe kwika pachilambopa?
6 Lina lya Yesu lisyesyenelyo likusagopolela kuti “Yehofa ali Mkulupusyo.” Mwamti Yehofa jwamkamulichisye masengo Yesu pakwakulupusya ŵandu ŵakusamkulupilila jwalakwejo soni Yesujo. Yesu jwayiche pachilambopa pakusaka kupeleka umi wakwe kuti ŵakulupusye ŵandu. (Mat. 20:28) Mwakupeleka mbopesi jakutuwombola, Yesu jwatendekasisye kuŵa yakomboleka kuti ŵandu akulupuche ni kupata umi wangamala.—Yoh. 3:16.
7 Nambo ligongo chichi ŵandu ŵasosekwaga kwawombola? Yili myoyo ligongo lya yindu yayatendekwe mumgunda wa Edeni. Mpela mwajaŵechetele ngani jipite jila, Adamu ni Hawa ŵali achinangolo ŵandanda ŵa ŵandu wosope ŵamjimuchile Yehofa. Mwamti yeleyi yatendekasisye kuti ajase upile wakutama ni umi mpaka kalakala. (Gen. 3:6, 24) Nambope, nganiji jakwayiyesoni chindu chine chachaliji chakusosekwa mnope kupunda kwakulupusya ŵandu. Yaŵatesile Adamu ni Hawa yanyosisye lina lya Yehofa. (Gen. 3:4, 5) Myoyo, kulupuka kwa ŵanache ŵa Adamu ni Hawa kwajendelaga yimo ni ngani jakusosekwa mnope jakwamba kuswejesya lina lya Yehofa. Nambo ligongo lyakuti Yesu ŵamjimilaga Yehofa soni jwalichimbichisyaga lina lyakwe, jwatesile chindu chakusosekwa mnope pangani ja kuswejesya lina lya Yehofa.
Ana mpaka yikomboleche mundu jwine kuŵechetaga kuti ali jwakumkuya jwa Klistu chitamilecho yili mkuti jwangakamulichisyaga masengo lina lya Atati ŵakwe?
8. Ana ŵadu wosope ŵakusamkulupilila Yesu akusasosekwa kumanyilila chichi?
8 Ŵandu wosope ŵaŵakumkulupililaga Yesu, chinga Ayuda kapena ŵandu ŵa mitundu jine, ŵasosekwaga kummanyilila mkulupusyo jwawo jwali Atati ŵakwe ŵa Yesu, Yehofa Mlungu. (Yoh. 17:3) Konjechesya pelepa, nombe jemanjaji ŵasosekwaga kumanyika ni lina lya Yehofa mpela mujwatendele Yesu. Ŵasosekwagasoni kumanyilila umbone wakuliswejesya linali. Yili myoyo, ligongo yeleyi ni yayikakamuchisye jemanjaji kukulupuka. (Mase. 2:21, 22) Myoyo, ŵakumkuya ŵa Yesu wosope ŵakulupichika ŵasosekwaga kulijiganya yakwamba Yehofa soni Yesujo. Mwamti lyeleli ni ligongo lyakwe Yesu jwamalisisye lipopelo lyakwe lyalikusasimanikwa m’buku ja Yohane chapututala 17 ni maloŵe gakuti, “Une namanyisye jemanjaji lina lyawo soni chimbitilisye kwamanyisya, ni chakulinga chakuti jemanjaji anonyelaneje mpela muŵatite wawojo pakunonyela une soni kuti une mbe jwakamulana ni jemanjaji.”—Yoh. 17:26.
“JEMANJA MLI MBONI SYANGU”
9. Ana mpaka tulosye chamti uli kuti lina lya Yehofa lili lyakusosekwa mnope kwa m’weji?
9 Ŵakumkuya ŵa Yesu ŵasyesyene, akusasosekwa kujiwonaga ngani ja kuswejesya lina lya Yehofa kuŵa jakusosekwa mnope. (Mat. 6:9, 10) Mwamti tukusasosekwa kuliwona lina lya Yehofa kuŵa lyakusosekwa mnope kupunda chine chilichose. Nambosoni yitendo yetu yikusasosekwa yilosyeje yeleyi. Nambo ana mpaka tutende uli kuti tujigaleje nawo mbali pakuswejesya lina lya Yehofa nambosoni pakulosya kuti yajwaŵechete Satana pakwamba ya Yehofa yili yaunami?
10. Ana m’buku ja Yesaya chaputala 42 mpaka 44 mwana ngani japi ja magambo jakuwanichisya? (Yesaya 43:9; 44:7-9) (Alolesoni chiwulili.)
10 Buku ja Yesaya chaputala 42 mpaka 44 jikusalosya kusosekwa kwa udindo watukwete pangani ja kuswejesya lina lya Yehofa. M’machaputalaga Yehofa akwasalila ŵandu ŵangakusamtumichilaga kuti apeleche umboni wakulosya kuti milungu jawojo jili jisyesyene. Nambosoni mpela mwayikusaŵela paluŵala lwa magambo, Yehofa akusala kuti milungujo jiŵilasye mboni syawo kuti sitendele umboni yakuti jemanjajo ali milungu. Nambo ngajikupatikana atamose mboni jimpepe.—Aŵalanje Yesaya 43:9; 44:7-9.
Ngani ja magambo jakuwanichisya jikusatukwaya m’weji mmatala gejinji (Alole ndime 10-11)
11. Mwakamulana ni Yesaya 43:10-12, ana Yehofa jwaŵechete yamti uli kwa ŵandu ŵakwe?
11 Aŵalanje Yesaya 43:10-12. Yehofa pakwamba ya ŵandu ŵakwe jwaŵechete kuti, “Jemanja mli mboni syangu, . . . soni une ndili Mlungu.” Kaneko Yehofa akwawusya jemanjajo kuti ajanje chiwusyo chakuti, “Ana pana Mlungu jwine pambali pa Une?” (Yes. 44:8) M’weji tukwete upile wakwanga chiwusyo chelechi. Mwamti kupitila mu yatukusaŵecheta soni kutenda, tukusapeleka umboni wakulosya kuti Yehofa ali Mlungu jwakuwona. Lina lyakwe lili lyakupunda mena gosope. Chinga Satana akutulagasya chinawuli, tukusalolechesya kuti yitendo yetu yikulosya kuti tukusamnonyela Yehofa yisyesyene soni kuti tuli ŵakulupichika kwa jwalakwe. Patukutenda yeleyi, tukusaŵa kuti tukukamuchisya nawo kuliswejesya lina lyakwe.
12. Ana yakulochesya ya pa Yesaya 40:3, 5 yakwanilichikwe chamti uli?
12 Patukuŵa kumbali ja lina lya Yehofa, soni kamuchisya nawo pakuswejesya mbili jakwe, tukusaŵa kuti tukumsyasya Yesu Klistu. Yesaya jwasasile chile mkanipaŵe kuti mundu jwine ‘chachilinganya litala lya’ Yehofa. (Yes. 40:3) Ana maloŵega gakwanilichikwe chamti uli? Yohane M’batisi jwamlinganyichisye Yesu litala. Yesuju ni jujwayiche mu lina lya Yehofa soni ni jujwaŵechetaga kupitila mu linali. (Mat. 3:3; Maliko 1:2-4; Luk. 3:3-6) Yakulochesya ya Yesayayi yasasilesoni kuti, “Lumbili lwa [Yehofa] tuluchiwoneka.” (Yes. 40:5) Ana yeleyi yakwanilichikwe chamti uli? Yesu pajwayiche pachilambopa, jwatesile yakomboleka mwakutenda yindu ndendende mpela mwakatendele Yehofajo. Mwamti yaliji mpela Yehofa msyenejo ni jwayiche pachilambopa.—Yoh. 12:45.
13. Ana mpaka tumsyasye Yesu chamti uli?
13 M’weji tuli mboni sya Yehofa mpela mujwaŵelele Yesu. Tukusamanyika ni lina lya Yehofa soni kwasalila ŵane yakwamba masengo gakwe gakusimonjesya. Nambo kuti tuŵe mboni sya Yehofa syambone mnope, tukusasosekwa kwamanyisya ŵane yosope yajwatesile Yesu pakuswejesya lina lya Yehofa. (Mase. 1:8) Mwamti Yesu ali mboni jekulungwa mnope ja Yehofa, soni m’weji tukusamsyasya jwalakwe. (Chiw. 1:5) Nambo ana mpaka tulosyesoni chamti uli kuti lina lya Yehofa lili lyakusosekwa mnope kwa m’weji?
KUSOSEKWA KWA LINA LYA YEHOFA KWA M’WEJI
14. Mwakamulana ni Salimo 105:3, ana tukusapikana uli mumtima pakwamba ya lina lya Yehofa?
14 Tukusasangalala mnope ligongo lya lina lya Yehofa. (Aŵalanje Salimo 105:3.) Yehofa akusasangalala mnope pakutuwona m’weji tuli mkulilapila lina lyakwe. (Yel. 9:23, 24; 1 Akoli. 1:31; 2 Akoli. 10:17) ‘Kulilapilila mwa Yehofa’ kuli kunyadila kuti Yehofa ali Mlungu jwetu. Mwamti tukusawuwona kuŵa upile wetu wakuchimbichisya lina lyakwe soni kuswejesya mbili jakwe. Myoyo, ngatukusasosekwa kutendaga sooni kwasalila achimjetu ŵa kumasengo, ŵa kusukulu, ŵakuŵandikana nawo nyumba soni ŵane kuti m’weji tuli ŵa Mboni sya Yehofa. Satana akusasaka tuli tulesile kwasalila ŵane yakwamba lina lya Yehofa. (Yel. 11:21; Chiw. 12:17) Mwamti jwalakwe pampepe ni ŵandu ŵali kumbali jakwe, akusasaka ali ŵatendekasisye ŵandu kuliŵalila lina lya Yehofa. (Yel. 23:26, 27) Nambo ligongo lyakuti tukusamnonyela Yehofa, tukusasaka kumchimbichisya jwalakwe “lisiku lyosope.”—Sal. 5:11; 89:16.
15. Ana kuŵilanga pa lina lya Yehofa kukusagopolela chichi?
15 Ngatukusaleka kuŵilanjila pa lina lya Yehofa. (Yow. 2:32; Alo. 10:13, 14) Kuŵilanjila pa lina lya Yehofa, kukusasaka yejinji kupunda kwamba kumanyilila soni kamulichisya masengo lina lya Mlungu. Tukusayika pakummanyilila chenene, kumkulupililaga mnope, soni kumdalilaga jwalakwejo kuti chatukamuchisyeje soni kutulongolela. (Sal. 20:7; 99:6; 116:4; 145:18) Konjechesya pelepa, tukusalalichila kwa ŵane yakwamba lina lyakwe soni ndamo syakwe syambone, nambosoni tukusitwalimbikasya kuti agalawuche mtima ni kutanda kutenda yindu yakwakamuchisya kuŵa paunasi wambone ni Yehofa.—Yes. 12:4; Mase. 2:21, 38.
16. Ana mpaka tulosye chamti uli kuti Satana ali jwaunami?
16 Tukusaŵa ŵakoseka kusimana ni yakusawusya ligongo lya lina lya Yehofa. (Yak. 5:10, 11) Patukuŵape ŵakulupichika kwa Yehofa atamose kuti tukusimana ni yakusawusya, tukusalosya kuti Satana ali jwaunami. Pakwamba ya ŵakutumichila ŵa Yehofa, m’masiku ga Yobu, Satana jwasasile kuti, “Mundu mpaka apeleche yakwe yosope pakusaka kukulupusya umi wakwe.” (Yob. 2:4) Apatu Satana jwagopolelaga kuti ŵandu mpaka amtumichileje chenene Yehofa yindu payikwajendela chenene. Nambo pasimene ni yakusawusya, mpaka aleche kumtumichila jwalakwe. Chakusangalasya chaliji chakuti mundu jwakulupichika Yobu, jwalosisye kuti yajwasasile Satanayi yaliji yaunami. Myoyo, m’wejisoni tukwete upile wakulosya kuti nganituŵa tulesile kumtumichila Yehofa atamose Satana ali alinjile kututengusya. Mwamti ndaŵi syosope, kwende tuŵeje ŵakusimichisya kuti Yehofa chachipitilisya kutulolela ligongo lya lina lyakwe.—Yoh. 17:11.
17. Mwakamulana ni 1 Petulo 2:12, ana ni yindu yine yapi yampaka tutende pakulichimbichisya lina lya Yehofa?
17 Tukusalichimbichisya lina lya Yehofa. (Mis. 30:9; Yel. 7:8-11) Ligongo lyakuti ŵandu akusamanyilila kuti tuli Mboni sya Yehofa, yatukusatendaga mpaka yichimbichisye kapena kunyosya kwene lina lyakwe. (Aŵalanje 1 Petulo 2:12.) Myoyo, tukusosekwa kutendaga yiliyose yampaka tukombole pakulichimbichisya lina lya Yehofa kupitila mu yakuŵecheta soni yitendo yetu. Mwamti patukutenda yeleyi, tuchikombola kulichimbichisya lina lya Yehofa atamose kuti tuli ŵangali umlama.
18. Ana ni chindu chine chapi champaka tutende pakulosya kuti lina lya Yehofa lili lyakusosekwa mnope kwa m’weji? (Alolesoni maloŵe gamwiŵanda.)
18 Tukusaganichsiya mnope ya lina lya Yehofa kupundana ni mbili jetu. (Sal. 138:2) Ligongo chichi kutenda yeleyi kuli kwakusosekwa mnope? Yili myoyo ligongo lyakuti kunonyela kwetu lina lya Yehofa mpaka kutendekasye kuti ŵandu ŵane atuŵecheteleje yindu yakusakala. a Yesu jwaliji jwakusachilila kuwa mpela chigaŵenga pakasaka kulichimbichisya lina lya Yehofa. Jwalakwe nganasamalaga yakuti “yakutesya sooni” chiyimtendechele kapena mwachamwoneleje ŵane. (Aheb. 12:2-4) Jwalakwe jwaŵikaga nganisyo syakwe syosope pakutenda chakulinga cha Mlungu.—Mat. 26:39.
19. Ana wawojo akusapikana uli mumtima pakwamba ya lina lya Yehofa, soni ligongo chichi?
19 Tukusanyadila mnope lina lya Yehofa, soni tukusasangalala ligongo lyakumanyika kuti tuli Mboni sya Yehofa. Yeleyi yikusatutendekasya kusachilila mnope kumchimbichisya Yehofa atamose tuli tusimene ni yakusawusya yamti uli. Mwamti tukusaliwona lina lya Yehofa kuŵa lyakusosekwa mnope kupunda mwampaka ŵandu atuwoneleje m’weji. Myoyo, kwende tulinjelinjeje kupitilisya kuchimbichisya lina lya Yehofa atamose Satana ali mkutujogoya. Patukutenda yeleyi, tuchilosya kuti lina lya Yehofa lili lyakusosekwa mnope kwa m’weji mpela mwayiŵelele ni Yesu.
NYIMBO NA. 10 Tumjimbile Yehofa Mlungu Jwetu!
a Atamose Yobu juŵaliji mundu jwakulupichika, pandaŵi jine jwatandite ganichisya mnope pakwamba muŵamwonelaga ŵandu pandaŵi jele achimjakwe ŵatatu ŵamŵechetele yakulemwecheka. Chakusangalasya chaliji chakuti, ali awile ŵanache ŵakwe wosope soni chipanje chakwe chosope chili chijonasiche, Yobu “nganalemwa kapena kumdandawula Mlungu pa yindu yakusakala yajwasimene nayoyo.” (Yob. 1:22; 2:10) Nambope, achimjakwe ŵala paŵasalaga kuti Yobu alemwisye yine yakwe, jwalakwejo jwayikene pakuŵecheta ‘mwangaŵajilwa.’ Pelepatu, Yobu jwaganichisyaga mnope yakuliŵichila kunyuma mmalo mwaganichisya yakuswejesya lina lya Yehofa.—Yob. 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5.