Mpweya pawujonasiche mpaka ujonanje yindu yaumi pachilambo chapasi. Mwakamulana ni yajasasile Bungwe Jakulola ya Umi wa Ŵandu Pachilambo Chosope, ŵandu ŵamnono pachilambopa ni ŵakusakamulichisya masengo mpweya wambone.

Kamulichisya masengo mpweya wejonasiche mpaka kutendekasye kuti ŵandu alepeleje kupumula chenene, alwale kansa ja m’mapapo nambosoni ulwele wa mtima. Chaka chilichose ŵandu chiŵandika 7,000,000 akusawa ligongo lyakupumula mpweya wejonasiche.

Chilambo chapasi ŵachilinganyisye m’litala lyakuti chikomboleje kupeleka mpweya wambone wakuti ya umi yosope yikamulichisyeje masengo. Yeleyitu yikaliji yangasawusya yikaŵe kuti ŵandu ngakonanga yachilengedwe. Aganichisye yindu ayi.

• Ngalango sikusamanyika kuti sikusatyosya mpweya wakusakala wa kaboni dayiokosayidi. Nambope ŵajinji ŵangamanyilila kuti pana mtundu wine wa yitela yayikusasimanikwa m’malambo yayikusatyosya mpweya wakusakala wejinji kulekangana ni mwayikusatendela yitela yayili mu ngalango.

• Pachangakaŵapa ŵandu ŵane apatile kuti pana mtundu wine wa yingondowa wawukusatyosya mpweya wakusakala. Yingondowayi yikwete tumisaku twatukusagumbala ni mpweya wakusakala wawukusakamuchisya kuti sijajaŵaleje ni kwawula palutando lwelewu. Yingondowayi payiyiche pamalo pakutalikangana ni mkuli, tumisakutu tukusawulika. Kaneko mpweya ula ukusajinjila pasi pa nyasa ni ukusatama pelepo kwa yaka yejinji.

• Umboni wakuti pachilambopa mpaka pasimanikwe mpweya wambone wawonechele pandaŵi ja mlili wa COVID-19 pele ŵandu nganajendagajendaga. Mpweya wambone wawujilesoni mwachitema m’chaka cha 2020, ligongo lyakuti makampani gejinji pachilambopa ŵagawugele soni magalimoto gejinji nganigajendaga. Mwakamulana ni “Lipoti lya Chaka cha 2020 Lyakulola ya Mpweya Wambone wa pa Chilambo Chosope” yikulosya kuti mu yilambo yiŵawungunyisye ŵayiweni kuti ŵandu paŵagambile kuleka kwendajenda mpweya wambone watandite kusimanikwa.

Maboma gakupitilisya kugalimbikasya makampani kuti galeche konanga mpweya. Nombenawo ŵasayansi akukopochela matala gampaka gakamuchisye kuti mpweya ukajonasikaga. Mwachisyasyo, akusakamulichisya masengo tulombo twamwanamwana twangawoneka ni meso pakuchenga yindu yayijonasiche m’chilengedwe kuti yiŵe yambone. Nambosoni, ŵalijiganye akusiŵalimbikasya ŵandu kuti ajendeje wapasi kapena kamulichisya masengo njinga sya kapalasa mmalo mwakamulichisya masengo magalimoto. Nambosoni akusiŵalimbikasya ŵandu kuti pali ku nyumba syawo akamulichisyeje masengo yindu yele nganiyiŵa yijonasile yindu yachilengedwe.

Mwakamulana ni lipoti lya 2022 liŵakopwesye ŵa mabungwe pachilambo chosope kupwatikaposoni Bungwe Jakulola ya Umi wa Ŵandu Pachilambo Chosope soni Banki ja Pachilambo Chosope, yikulosya kuti pana yindu yejinji yakusosekwa kutenda ŵandu kuti akombole kusamalila mpweya.

Lipotili lyasasile kuti m’chaka cha 2020, ŵandu ŵajinji ŵakamulichisyaga masengo yindu yejinji yakutelechela yiyajonangaga mpweya. Nambosoni m’madela gejinji ŵandu ŵamnonope ni ŵampaka apate mbawula syasambano kapena matala gasambano gakutelechela nambo gangajonanga yindu yachilengedwe.

“Mlungu, AMBUJE ŵapanganyisye kwinani . . . Ŵapanganyisye chilambo ni yosope yichikusaŵeleka. Ŵapeleche lipuje kwa ŵandu ŵakutama m’chilambomo.”—Yesaya 42:5.

Mlungu ni juŵapanganyisye mpweya utukusapumula nambosoni ŵalinganyisye yindu yayikusakamuchisya kuti pachilambopa papitilisye kusimanikwa mpweya wambone ndaŵi syosope. Jwalakwe akwete machili gangamala nambosoni akusiŵanonyela ŵandu. Ana yeleyi ngayikwatendekasya kulupilila kuti jwalakwe chachityosya yindu yosope yayikusajonanga mpweya? Aŵalanje ngani jamtwe wakuti “Mlungu Ŵasasile Kuti Chilambo Chapasi Ngasichijonasika.”