MTWE 17
Am’ŵandicile Mlungu Mwipopelo
Ligongo cici tukusosekwa kupopela kwa Mlungu?
Ana tukusosekwa kutenda cici kuti Mlungu ajanjeje mapopelo getu?
Ana Mlungu akusajanga mapopelo getu catuli?
1, 2. Ligongo cici tukusosekwa kugawona mapopelo kuŵa upile wekulungwa, soni ligongo cici tukusosekwa kumanyilila yajikusajiganya Baibulo panganiji?
CILAMBO capasici cili camwana pakucilandanya ni yakupanganyikwa yine. Kusala yisyene, pameso pa Yehofa jwali “Mkupanganya jwakwinani ni cilambo capasi,” ŵandu ali mpela lidondo lya mesi lyakutyocela mu mlulo. (Salimo 115:15; Yesaya 40:15) Nambope Baibulo jikusasala kuti: “Yehofa ali ciŵandika ŵakuŵilanjila pa jwalakwe, wosope ŵakum’ŵilanga mu usyesyene. Cacikwanilisya yakumbila ya jwalijose jwakumjogopa jwalakwe, soni cacipikana kulila kwawo kwakusaka cikamucisyo.” (Salimo 145:18, 19) Agambe ganisya mate ga yeleyi! Mkupanganya jwamacili gosope ali ciŵandika m’weji, soni akusatupikana naga “tukum’ŵilanga mu usyesyene.” Uli upile wetu wekulungwa kum’yicila Yehofa mwipopelo!
2 Nambope, naga tukusaka kuti Yehofa apikaneje mapopelo getu, tukusosekwa kupopela kwa jwalakwe m’litala lyakusalijiticisya. Mpaka tutende yeleyi naga tukumanyilila yajikusajiganya Baibulo pakwamba ya lipopelo. Kuli kwakusosekwa kuti tumanyilileje yagakusasala Malemba pakwamba ya mapopelo, ligongo gakusatukamucisya kum’ŵandicila Yehofa.
LIGONGO CICI TUKUSOSEKWA KUPOPELA KWA YEHOFA?
3. Ana ligongo limo lyakusosekwa mnope kupopelela kwa Yehofa lili lyapi?
3 Ligongo limo lyakusosekwa mnope lyakupopelela kwa Yehofa lili lyakuti jwalakwe akusatulimbikasya kutenda yeleyo. Maloŵe gakwe gakusatulimbikasya kuti: “Mkadandawula ni kandu kane kalikose, nambo pandaŵi jimkupopela mum’ŵendeje Mlungu yindu yayikumsoŵa, nipo ndaŵi syosope myiŵendeje yindu yeleyi ni mitima jakutogolela. Mtendele wa Mlungu, wele uli wakupunda umanyilisi wosope wa ŵandu, tiwucisunga cenene mitima jenu ni nganisyo syenu kupitila mukulumbikana kwenu ni Klistu Yesu.” (Afilipi 4:6, 7) Kusala yisyene ngatukusaka kwasa upile watupele mwacinonyelo Jwakulamula Jwamkulungwa jwacilambo cosope!
4. Ana kupopela mwakutamilicika kwa Yehofa kukusalimbikasya catuli unasi wetu ni jwalakwe?
4 Ligongo line lyatukusapopelela mwakutamilicika kwa Yehofa lili lyakuti tulimbikasye unasi wetu ni jwalakwe. Acanasi ŵasyesyene ŵangaŵecetana pakusaka kanekakwepe. Nambo acanasi ŵambone akusanonyelana, soni unasi ŵawo ukusakulaga pakusalilana mwagopoka nganisyo, yakusawusya, soni mwakupikanila mumtima. Mu litala line, yeleyi yikulandana ni mwawuŵelele unasi wetu ni Yehofa Mlungu. Nicikamucisyo ca bukuji, alijigenye yejinji yajikusajiganya Baibulo pakwamba ya Yehofa, umundu wakwe, soni lisosa lyakwe. Alijigenye kuti komboleka kuŵa najo paunasi. Lipopelo likusatupaga upile wakwasalila Atati ŵetu ŵakwinani ya mumtima mwetu. Pakutenda yeleyi akusam’ŵandicila Yehofa.
YATUKUSOSEKWA KUTENDA KUTI MLUNGU AJANJEJE MAPOPELO GETU
5. Ana cici cacikulosya kuti Mlungu jwangajanga mapopelo gosope?
5 Ana Yehofa akusapikana mapopelo gosope? Kwende tulole yaŵasalile Ayisalayeli ŵaŵasapwice m’moŵa ga jwakulocesya Yesaya. Yehofa ŵasalile kuti: “Atamose atupiye mapopelo gawo, une ngangwapikana, ligongo m’myala mwawo mugumbele miyasi.” (Yesaya 1:15) M’yoyo yitendo yine yikusamtendekasya Mlungu kuti akajanga mapopelo getu. Kuti Mlungu ajanje mapopelo getu, pana yatukusosekwa kutenda.
6. Ana cici cacikusosekwa mnope kuti Mlungu ajanjeje mapopelo getu, soni ana mpaka tucilosye catuli?
6 Cindu cakusosekwa mnope cili kola cikulupi. (Maliko 11:24) Ndumetume Paulo ŵalembile kuti: “Pangali mundu jwampaka amsangalasye Mlungu naga nganakola cikulupi, pakuti jwalijose jwakusaka kum’ŵandicila Mlungu, akwenela kulupilila kuti Mlungu apali nditu nipo kuti akusiŵapa mituka ŵandu ŵele ŵakusamsosa jwalakwejo.” (Ahebeli 11:6) Kola cikulupi cisyesyene ngaŵa kwamba kumanyilila kuti Mlungu apali, soni akusapikanilaga ni kwanga mapopelo. Cikulupi cikusawonecela mu yitendo yetu. Yitendo yetu ya lisiku lililyose yilosyeje kuti tukwete cikulupi.
7. (a) Ana ligongo cici tukusosekwa kuŵeceta mwaucimbicimbi patukupopela kwa Yehofa? (b) Patukupopela, ana mpaka tulosye catuli kulinandiya, soni kuti mapopelogo gakutyocela mumtima?
7 Yehofa akusasakasoni kuti ŵandu am’yicileje mwipopelo mwakulinandiya, soni ni mtima wosope. Ligongo cici tukusosekwa kulinandiya patukuŵecetana ni Yehofa? Naga ŵandu akwete upile wakuŵecetana ni mwenye kapena pulesidenti, akusaŵecetana najo mwaucimbicimbi, acimanyililaga ukumu wakwe. Kuli wuli m’weji patukuŵecetana ni Yehofa! Ana ngatukusosekwa kumcimbicisya? (Salimo 138:6) Soni kusala yisyene jwalakwe ali “Mlungu Jwamaciligose.” (Genesis 17:1) Patukupopela kwa Mlungu, tuŵeceteje mwakulinandiya kulosya kuti tukumanyilila ukumu wakwe. Kulinandiya kweleku kucitukamucisya kupopela kutyocela mumtima, kuŵambala mapopelo gacisyoŵe, gakuwilisyawilisya, kamulicisya masengo ciŵeceto cangapikanika, soni kuŵalanga mapopelo kutyocela m’buku ja mapopelo.
8. Ana tukusosekwa tutendeje cici mwakamulana ni mapopelo getu?
8 Cindu cine catukusosekwa kutenda kuti Mlungu ajanje mapopelo getu, cili kutenda yakamulana ni mapopelogo. Yehofa akusasaka kuti tutendeje yiliyose yampaka tukombole yayikamulana ni yatuŵendileyo. Mwambone, naga tukupopela kuti: “Atupe uwe lelo yakulya yetu ya lelo,” tukusosekwa kamula masengo galigose gampaka tugakombole mwamtawu. (Matayo 6:11; 2 Atesalonika 3:10) Naga tukupopela kuti Mlungu atukamucisye kumalana ni cisyoŵe cinecakwe cakusakala, tukusosekwa kuŵambala ndamo jilijose jampaka jitutendekasye kutenda cakulemweceka. (Akolose 3:5) Nambo konjecesya pa yakusosekwa yeleyi, panasoni yiwusyo yatukusosekwa kumanyilila kwanga kwakwe.
KWANGA YIWUSYO YINE YAKWAMBA MAPOPELO
9. Ana tukusosekwa kupopela kwaceni, soni kupitila mwa ŵani?
9 Ana tupopeleje kwaceni? Yesu ŵajigenye ŵakumkuya ŵakwe kupopela kwa “Atati ŵetu ŵa kwinani.” (Matayo 6:9) M’yoyo mapopelo getu gakusosekwa gajawuleje kwa Yehofa Mlungu. Nambope Yehofa akusasaka kuti tumanyilile ukumu wa Mwanace jwakwe jumopejo, Yesu Klistu. Mpela mutwalijiganyile mu Mtwe 5, Yesu ŵatumigwe pacilambo capasi mpela mbopesi jakutukulupusya ku ulemwa, soni ciwa. (Yohane 3:16; Aloma 5:12) Jwalakwe ali Jwamkulungwa Jwambopesi, soni Jwakulamula. (Yohane 5:22; Ahebeli 6:20) Ni ligongo lyakwe, Malemba gakusatusalila kuti tupeleceje mapopelo getu kupitila mwa Yesu. Jwalakwe jika ŵatite: “Une ndili litala, kusyesyene, ni umi, pangali mundu jwakwawula kwa Atati akaŵe kupitila mwa une basi.” (Yohane 14:6) Kuti Yehofa ajanjeje mapopelo getu, tukusosekwa kupopela kwa jwalakwe kupitila mwa Mwanagwe.
10. Ligongo cici katame ketu, kapena kulola kwine kwakwe ngaŵa yakusosekwa patukupopela?
10 Ana tukusosekwa kutama mu litala line lyakwe, kapena kulola kwine kwakwe patukupopela? Iyayi. Yehofa ngakusasaka kuti tutameje m’litala line lyakwe, kapena kulola kwine kwakwe. Baibulo jikusajiganya kuti yili yakomboleka kupopela tuli tutemi, tujineme, tutindiŵele, soni atamose tuli tujimi. (1 Mbiri 17:16; Nehemiya 8:6; Danieli 6:10; Maliko 11:25) Cakusosekwa mnope ngaŵa katame kakulilosya kwa ŵane, kapena kupopela uli mkulola kwine kwakwe, nambo lisosa lyambone lyakupopelela. Mpaka tupopele camumtima kulikose kwatuli, cinga patukutenda yindu ya lisiku lililyose, kapena patusimene ni yindu yakusawusya yanganituyijembeceya. Yehofa akusapikana mapopelo gelega, atamose kuti ŵatuŵandikene nawo ngaŵa mkugapikana.
11. Ana yindu yapi ya usyegwe yatukusosekwa kuyisala m’mapopelo getu?
11 Ana tupopeleleje ngani syapi? Baibulo jikusasala kuti Yehofa “akusatupikana pandaŵi jitukuŵenda kandu kalikose mwakulingana ni lisosa lyakwe.” (1 Yohane 5:14) M’yoyo mpaka tupopelele cilicose, cakamulana ni lisosa lya Mlungu. Ana jwalakwe akusasakaga kuti tupopeleje ngani sya usyegwe? Elo kwene! Kupopela kwa Yehofa kuli mpela kuŵecetana ni mjetu jwapamtima. Mpaka tuŵecetane najo mwagopoka, ‘mwakumkusulila ya mumtima mwetu.’ (Salimo 62:8) Tukusosekwa kum’ŵenda msimu weswela, ligongo ukusatukamucisya kutenda yambone. (Luka 11:13) Mpaka tuŵendesoni kuti atukamucisye patukusagula yakutenda, soni kutulimbikasya kumalana ni yakusawusya. (Yakobo 1:5) Patulemwisye, tukusosekwa kuŵenda kuti atukululucile kupitila mu mbopesi ja Klistu. (Aefeso 1:3, 7) Nambope, ngatukusosekwa kwamba kupopelelaga ngani sya usyegwepe. Tukusosekwasoni kwapopelelaga ŵane mpela ŵamwiŵasa mwetu, soni ŵakulambila acimjetu.
12. Ana mpaka tulosye catuli m’mapopelo getu kuti yindu yakwayana ni Atati ŵetu ŵakwinani yili yakusosekwa mnope?
12 Yindu yakwayana ni Yehofa Mlungu yiŵeje yakusosekwa mnope kuyisala m’mapopelo getu. Tukwete magongo gakuti tumlumbeje, soni kum’yamicila kutyocela pasi pamtima ligongo lya umbone wakwe. (1 Mbiri 29:10-13) Yesu ŵapelece lipopelo lya cisyasyo, lyalikusimanikwa pa Matayo 6:9-13, paŵatujigenye kupopela kuti lina lya Mlungu licimbicikwe, yayikugopolela kuti tuliwoneje kuŵa lyeswela. Kaneko ŵasasile kuti, Ucimwene wa Mlungu uyice, kusosa kwakwe kutendekwe pacilambo capasi mpela kwinani. Ali asasile yindu yakusosekwa mnope yakwayana ni Yehofa, kaneko Yesu ŵasasile yindu ya usyegwe. M’yoyosoni naga tukutanda kusala yindu yakusosekwa mnope yakwayana ni Mlungu m’mapopelo getu, tukusalosyaga kuti ngatukusagamba kusamala yetuwe.
13. Ana Malemba gakusasala yatuli pakwamba ya ulewu wa mapopelo gakusagajitika Mlungu?
13 Ana mapopelo getu gaŵeje gelewu mwatuli? Baibulo jangasala ulewu wa mapopelo ga usyegwe kapena ga pekuga. Komboleka kuŵa gejipi mpela lipopelo lya pa cakulya, soni komboleka kuŵa gelewu mpela lipopelo lya usyegwe lya kumkusulila Yehofa ya mumtima mwetu. (1 Samueli 1:12, 15) Nambope Yesu ŵajamwice ŵandu ŵakulilungamisya ŵaŵapelekaga mapopelo gelewu, soni gakulilosya kwa ŵane. (Luka 20:46, 47) Mapopelo gelega gangamsangalasya Yehofa. Cakusosekwa cili kupopela kutyocela mumtima. Nambope, ulewu wa mapopelo gakusagajitika Mlungu mpaka uŵe wakulekanganalekangana mwakamulana ni yatukusosecela, soni ndamo jatuli.
14. Ana Baibulo pajikutulimbikasya kuti “mpopeleje ndaŵi syosope,” jikusagopolela cici, soni ana cakulimbikasya pangani jeleji cili cici?
14 Ana tupopeleje kalingwa? Baibulo jikusatulimbikasya kuti: “Mpopeleje ndaŵi syosope,” “mpopeleje mwangalecesya,” soni “aŵeje ŵakupopela ndaŵi syosope mwangawujila panyuma.” (Aloma 12:12; 1 Atesalonika 5:17; Luka 18:1) Maloŵega ngagakugopolela kuti tugambeje kupopela kwa Yehofa lisiku lyosope. Nambo Baibulo jikutulimbikasya kupopela mwakutamilicika. Tum’yamicileje Yehofa ndaŵi syosope ligongo lya umbone wakwe, soni tuŵendeje kuti jwalakwe atulongoleleje, atutondoyeje, soni atulimbikasyeje. Ana nganiyiŵa yakulimbikasya kumanyilila kuti Yehofa nganasala ulewu wa mapopelo getu, soni nganasala kuti tupopeleje kalingwa palisiku? Naga tukusayamicila kwene upile wa mapopelo, tucipataga ndaŵi jakupopelela kwa Atati ŵetu ŵakwinani.
15. Ligongo cici tukusosekwa kusala kuti “Ami” pambesi pa lipopelo lya usyegwe, soni lya pekuga?
15 Ligongo cici tukusasosekwa kusala kuti “Ami” pambesi pa lipopelo? Liloŵe lyakuti “Ami” likusagopolela kuti “yisyene,” kapena kuti “yiŵe m’yoyo.” Yisyasyo ya m’Malemba yikusalosya kuti yili yakusosekwa kusala kuti “Ami” pambesi pa lipopelo lya usyegwe, soni lya pekuga. (1 Mbiri 16:36; Salimo 41:13) Kusala kuti “Ami” pambesi pa lipopelo lyetu, kukusagopolela kuti yatusasileyo yili yakutyocela mumtima. Kusala kuti “Ami” cinga mwangakoposya maloŵe kapena mwakoposya maloŵe pambesi pa lipopelo lya pekuga, kukusalosya kuti tukukamulana ni yasasile mu lipopelolyo.—1 Akolinto 14:16.
ANA MLUNGU AKUSAJANGA CATULI MAPOPELO GETU?
16. Ana mpaka tukole cikulupi catuli patukupopela?
16 Ana yili yisyene kuti Yehofa akusajanga mapopelo getu? Elo, yili yisyene! Tukwete umboni wakutukamucisya kulupilila kuti “Jwakupikana lipopelo” akusajanga mapopelo gakutyocela mu mtima ga ŵandu ŵajinji. (Salimo 65:2) Yehofa akusajanga mapopelo getu m’matala gakulekanganalekangana.
17. Ligongo cici mpaka tujile kuti Yehofa akusakamulicisya masengo malayika, soni ŵakutumicila ŵakwe ŵa pacilambo capasi pakwanga mapopelo getu?
17 Yehofa akusakamulicisya masengo malayika gakwe, soni ŵakutumicila ŵakwe ŵa pacilambo capasi pakwanga mapopelo. (Ahebeli 1:13, 14) Pana yisyasyo yejinji ya ŵandu ŵaŵapopesile kwa Mlungu kuti ŵakamucisye kujipikanicisya Baibulo, kaneko mwangacelewa ŵakutumicila ŵa Yehofa ŵajawile kukwakamucisya. Yisyasyo yeleyi yikupeleka umboni wakuti malayika gakusalongolela masengo gakulalicila ya Ucimwene. (Ciunukuko 14:6) Kuti ajanje mapopelo getu ga pandaŵi jatukusosecela cikamucisyo, Yehofa komboleka kulimbikasya Mklistu jwine kuti atukamucisye.
18. Ana Yehofa akusakamulicisya masengo catuli msimu wakwe weswela, soni Maloŵe gakwe pakwanga mapopelo ga ŵakutumicila ŵakwe?
18 Yehofa Mlungu akusakamulicisyasoni masengo msimu wakwe weswela, soni Maloŵe gakwe gagali Baibulo, pakwanga mapopelo ga ŵakutumicila ŵakwe. Jwalakwe mpaka ajanje mapopelo getu gakuŵenda cikamucisyo kuti tumalane ni yakusawusya mwakutulongolela, soni kutulimbikasya ni msimu wakwe weswela. (2 Akolinto 4:7) Ndaŵi syejinji Yehofa akusajanga mapopelo getu gakuŵenda kuti atulongolele kupitila m’Baibulo, mwele akusatupa cikamucisyo kuti tusaguleje yindu mwalunda. Malemba gakamucisya mpaka tugapate patukulijiganya Baibulo pajika, soni patukuŵalanga mabuku ga Ciklistu, mpela buku ajino. Misongano ja Ciklistu, soni maloŵe ga jwamkulungwa jwa mumpingo jwakusatuganicisya mpaka yitukumbusye ngani sya m’Malemba syampaka situkamucisye.
19. Ana tukumbucileje cici naga mapopelo getu gakuwoneka mpela kuti Yehofa ngakugajanga?
19 Naga yikuwoneka kuti Yehofa akucelewa kwanga mapopelo getu, yeleyi ngayikulosya kuti jwalakwe ngakombola kwanga. Tukusosekwa kumbucila kuti Yehofa akusajanga mapopelo gakwilana ni lisosa lyakwe, soni pa ndaŵi jakwe. Jwalakwe akusamanyilila cenene yatukusasosecela, soni mwampaka ayisamalilile kutupunda acimsyewe. Ndaŵi syosope jwalakwe akusatukunda ‘kuŵenda, kusosasosa, soni kupoposya.’ (Luka 11:5-10) Kwendelecela kum’ŵenda Mlungu, kukusalosya kuti yatukusacilila yili yakusosekwa mnope, soni kuti cikulupi cetu cili cisyesyene. Konjecesya pelepa, Yehofa komboleka kwanga mapopelo getu mu litala lyanganituliganicisyaga. Mwambone, komboleka kwanga lipopelo lyetu lyakwamba cakusawusya cine cakwe, ngaŵa mwakututyocesya cakusawusyaco, nambo mwakutupa macili kuti tupilile.
20. Ligongo cici tukusosekwa kamulicisya masengo upile wekulungwa wa lipopelo?
20 Kwende tum’yamicileje Mkupanganya jwa cilambo cosope ligongo jwalakwe akusaŵa ciŵandika wosope ŵakusam’ŵilanga mwakuŵajilwa kupitila mwipopelo! (Salimo 145:18) Kwende tukamulicisye masengo upile wekulungwa watukwete wa lipopelo. Naga tukutenda yeleyi, tuciŵa ŵakusengwa kum’ŵandicila mnope Yehofa, Jwakupikana lipopelo.