Mateus 13:1-58
13 Tô taha bâtâ na Zezusi hã ma tô watobro, ꞌri hawi. Ma tô mo, Galiléia isõꞌu zaihâ u. Tame ma tô nhamra.
2 Tawamhã daꞌahâ uptabi na da te dasiwi uirĩ wa, ma tô ubaꞌre wa ãzé. Ma tô nhamra. Tame te isõꞌu zaihâ na hâiwi aimasam ni, supara wa.
3 Tawamhã Zezusi hã rowasuꞌu ahâ na te dama arowasuꞌu, romnhimiréꞌé na, ãne:
— Maꞌãpé, ĩwapari pese zaꞌra waꞌaba. Robꞌreꞌwa hã ma tô mo, te te robꞌre da.
4 Tawamhã romnhamare te te anhamra mono wamhã, nima norĩ ma tô rereꞌe, bâdâdi zababa. Tane nherẽ, si norĩ hã ma tô sô sina. Ma tô te te huri, uburé.
5 Tawamhã nima norĩ hã tiꞌa surure na ẽtẽ wazari ꞌre ihâimana zaꞌra mono na ma duré rereꞌe. Ta norĩ hã ma ꞌwanhipré suꞌu, tiꞌai baihâire wa.
6 Tane nherẽ, bâdâ oto ꞌrãiwatobro wamhã, ma tô tiꞌwanhipré ꞌré zaꞌra, sari õ wa.
7 Tawamhã nima norĩ hã ma duré rereꞌe, wabꞌru waꞌwa. Ta norĩ hã prédub zaꞌra wamhã, ma tô wapre zaꞌra, robꞌre hã.
8 Tanei õ di, romnhamare tiꞌai wẽ wa irereꞌe mono hã wẽ na ma tô tiꞌrã zaꞌra. Nima norĩ 100 na ma tiꞌrã zaꞌra misi iwede na hã, duré niwamhã 60 na, duré 30 na iꞌrã hã.
9 Tawamhã Zezusi hã ma tô ãne ãma ꞌrãsutu:
— Asimiparizé aima hâimana zaꞌra waꞌaba wamhã, maꞌãpé wapari zaꞌra waꞌaba!
Zezusi hã rowasuꞌu na romnhimiréꞌé na si te te dama ꞌre irowasuꞌu mono zé
10 Tawamhã isiré ꞌre inomro mono norĩ hã ma tô Zezusihi u ubumro. Ãne ma tô siwi sadanha:
— Rowahutuꞌwa. E marĩ wa, te rowasuꞌu na romnhimiréꞌé na si dama ꞌre irowahutu mo.
11 Tawamhã Zezusi hã ma ãma sadaꞌâbâ zaꞌra, ãne:
— Hâiwa ãma ꞌre Isãmra mono hã aima zaꞌra waꞌaba si, ma tô hâiꞌré, dama iwaihuꞌuꞌõ daꞌãma ꞌre isibꞌaꞌuwẽ mono zém na hã. Aimawi norĩ ma hã te te hâiꞌré õ di.
12 Taha na rowaihu hã niꞌwai ma hâimana wamhã, te za ãma tãma sisiwi, saꞌẽtẽ na tãma hâimana da. Tanei õ di, niꞌwai ma hâimana õ wamhã, suru na tãma hâimana nherẽ, te za tô tiwi waze.
13 Ãne wa, wa rowasuꞌu na romnhimiréꞌé na si te dama ꞌre rowahutu. E marĩ wa. Da te ꞌmadâꞌâ zaꞌra nherẽ, da te ꞌmadâꞌâ waihuꞌu zaꞌra õ di. Duré da te wapari zaꞌra nherẽ, da te wapari waihuꞌu zaꞌra õ di. Da te duré sadaihuꞌu zaꞌra õ di.
14 Ãne zarina ma tô sina uwaimrami zaꞌra, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono zadawa ꞌmahârâꞌwa Izaias te te irobꞌuiꞌérézé hã, ãne:“Wapari zaꞌra waꞌaba nherẽ, sadaihuꞌu zaꞌra waꞌaba õ di za. Duré ꞌmadâꞌâ zaꞌra waꞌaba nherẽ, ꞌmadâꞌâ waihuꞌu zaꞌra waꞌaba õ di za.
15 E marĩ wa. Ã hã aꞌuwẽ norĩ hã pẽꞌẽ tete zaꞌra wa.Ma tô sipoꞌre nhidâ zaꞌra. Ma duré sitob ubu zaꞌra.Ãnei õ ꞌwaꞌâhã, te aré ꞌmadâꞌâ zaꞌra, titõmo na. Te aré duré wapari zaꞌra, tipoꞌre na. Tipẽꞌẽ na zama te aré duré sadaihuꞌu zaꞌra. Tawamhã te aré apâ ĩtẽme aipizari zaꞌra. Tawamhã wa aré duré pese zaꞌra.”
16 — Tazahã, a norĩ waꞌwa hã aima rowẽ uptabi zaꞌra waꞌaba di, atõmo na ꞌmadâꞌâ zaꞌra waꞌaba wa, marĩ te ꞌre iꞌabꞌmanharĩ mono zé hã, duré aipoꞌre na wapari zaꞌra waꞌaba wa, ĩnhimiroti hã.
17 Tô sena wa za ãne hã aima waihuꞌu zaꞌra waꞌwa. ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono zadawa ꞌmahârâꞌwa norĩ hã ahâ uptabi na duré isimiroti ꞌmadâꞌâ pese ꞌwa norĩ hã ahâ uptabi na ma tô aré te te sima ꞌre wẽ zaꞌra, te te ꞌmadâꞌâ zaꞌra da, ã hã atõmo na iꞌmadâꞌâ zaꞌra waꞌaba zé hã. Tane nherẽ, te te ꞌmadâꞌâ zaꞌra õ di. Ma tô aré duré te te sima ꞌre wẽ zaꞌra, ã hã iwapari zaꞌra waꞌwa hã tipoꞌre na te te ꞌre wapari zaꞌra mono da. Tane nherẽ, te te wapari zaꞌra õ di.
Zezusi hã sõꞌawi te te oto ãma irowasuꞌuzé robꞌreꞌwai wasuꞌu na hã
18 — Tahawa, maꞌãpé ĩwapari pese zaꞌra waꞌaba. Sadaihuꞌu zaꞌra waꞌaba da, rowasuꞌu na romnhimiréꞌé na robꞌreꞌwai wasuꞌu te te isimiré hã.
19 Romnhamare, bâdâdi zababa irereꞌe mono hã te wasuꞌu, niꞌwa hã za te te iwapari, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono, daꞌãma ꞌre isibꞌaꞌuwẽ mono zé wasuꞌu hã. Tane nherẽ, za te te isadaihuꞌu õ, te wasuꞌu. Tawamhã Iwasété Uptabi hã* te za sô mo. Te za tiwi waze, ipẽꞌẽ ꞌre, da te tãma iꞌaꞌre hã.
20 Romnhamare, tiꞌa ẽtẽ wazari ihâimana ãma irereꞌe mono hã, ta hã te wasuꞌu, niꞌwa hã za te te iwapari, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono mreme hã. Tawamhã za te te sima iwẽ, rowẽ sina waptu na, awaꞌawi na.
21 Tane nherẽ, sari õ wa, ãma ronomro õ di za. Tawamhã ropire hã duré niwamhã da te tãma irobꞌmanharĩ wasété zé hã tãma hâimana wamhã, te za tirẽ, te te isazezé hã.
22 Romnhamare, wabꞌru wazari irereꞌe mono hã te wasuꞌu, niꞌwa hã za te te iwapari, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono mreme. Tane nherẽ, te za te te ꞌre tété, marĩ na tiꞌai ãmam na si ꞌre ihâtâꞌâ mono zé hã duré danhibro pe hã wẽ uptabi newa, tinhimarĩ zô te te sima ꞌre irobꞌruiwapari mono zé hã. Tawamhã ã hã, niꞌwa hã ꞌrãi waihuꞌu õ di za.
23 Tanei õ di, romnhamare tiꞌai wẽ wa irereꞌe mono hã te wasuꞌu, niꞌwa hã za te te iwapari, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono mreme, awaꞌawi za te te isadaihu. Tawamhã ã hã niꞌwa hã te za tiprédu wẽ. ꞌRãi pese na te za duré tiꞌrã. 30 na tiꞌrã na te za ãma sisiwi. Niwamhã 60 na, duré 100 na te za ãma sisiwi, tiꞌrã na hã.
Amnho trigu wasuꞌu, wabꞌru iwazari ipoto mono zé
24 Tawamhã Zezusi hã ma tô duré aimawi na oto rowasuꞌu, romnhimiréꞌé na:
— Hâiwa ãma ꞌre Isãmra mono, daꞌãma ꞌre isibꞌaꞌuwẽ mono zé hã, aiwa aibâ romnhamare iwẽ hã te te iꞌaꞌre ne tinhiptiꞌai ãma.
25 Tane nherẽ, uburé oto sõtõ zaꞌra wamhã, isitobꞌru hã ma tô mo, iburu u. Ma tô tiwi aꞌre wabꞌru hã, amnho trigu wazari. Te te tiwi aꞌre pari, ma tô apâ mo.
26 Tawamhã amnho trigu hã oto prédub zaꞌra wamhã, ma tô teihi wairébé. Tane nherẽ, wabꞌru zama ma tô tiprédub zaꞌra iwazari.
27 Tawamhã tiꞌa tedeꞌwai ma romhuriꞌwa norĩ hã ma tô tinhibꞌapito u aihutu. Ãne ma tô tãma rowasuꞌu zaꞌra: “Apito, e niha romnhamare iwẽ si aꞌre nherẽ hã, asiptiꞌai ꞌremhã. Tane nherẽ, e ma hawi, ma wabꞌru hã tipoto zaꞌra.”
28 — “Niꞌwa ĩnhitobꞌru ma tô ꞌmanha, ãne hã.” Ãne ma tô ãma sadaꞌâbâ zaꞌra.
Tawamhã ma tô duré siwi sadanha: “E te asima iwẽ, wa te sano zaꞌra da, wabꞌru hã”
29 — “Mare di. E marĩ wa. Wabꞌru hã sano zaꞌra waꞌaba da wamhã, isu sano zaꞌra waꞌaba õꞌumnhasite, amnho trigu hã.
30 Aꞌâ siré prédub zaꞌra. Iꞌrãihârizé hã bâdâ wisi wamhã, wa za tiꞌru, za te te iꞌrãihâri zaꞌra norĩ ma, ãne: ‘Imorĩꞌrata na wabꞌru hã ubumroi waꞌaba. Wasisi zaꞌra waꞌaba mono, ãma iroꞌo da. Taha parip si amnho trigu hã ubumroi waꞌaba, séme waꞌaba da, ĩte dasai ubumrozéb ꞌre.’ ”
Romnhamare mostarda na isisi wasuꞌu
31 Tawamhã Zezusi hã ma tô duré aimawi na rowasuꞌu, romnhimiréꞌé na. Ãne te dama rowasuꞌu:
— Hâiwa ãma ꞌre Isãmra mono, daꞌãma ꞌre isibꞌaꞌuwẽ mono zé hã, aiwa romnhamare mostarda, aibâ te te iꞌaꞌre ne, tinhiptiꞌai ãma.
32 Ta hã dama hã surure di uburé romnhamare ꞌre ihâimana zaꞌra mono norĩ ma hã. Tane nherẽ, oto prédu wamhã, danhipai u wede zaꞌẽtẽ di, uburé robꞌre ꞌre ihâimana zaꞌra mono nhipai u. Wede ne te za tihâiba. Tahawa, te za si norĩ hã itẽme ꞌre sihutu, ipanhipti na te te sima ꞌre sasi zaꞌra mono da.
Iꞌuꞌẽtẽ wapu mapuzé
33 Tawamhã Zezusi hã ma tô duré ãhã rowasuꞌu na dama romnhimiréꞌé, ãne:
— Hâiwa ãma ꞌre Isãmra mono, daꞌãma ꞌre isibꞌaꞌuwẽ mono zé hã, aiwa piꞌõ hã iꞌuꞌẽtẽ wapu mapuzém na amnho trigu za te te iwazari ne saꞌẽtẽ na, uburé te te iwazari pese zéb u.
34 Tawamhã Zezusi hã rowasuꞌu na romnhimiréꞌé na si ma tô te te dama ꞌre rowasuꞌu. Taha ãna hã te te dama ꞌre rowasuꞌu mono õ di.
35 Ãne hã ma tô te te ꞌre ꞌmanharĩ, te te sina uwaimrami da, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono zadawa ꞌmahârâꞌwa te te ãma irobꞌuiꞌérézé hã, ãne:“Rowasuꞌu na romnhimiréꞌé na si wa za te ꞌre rowasuꞌu, dama hã.Wa za duré te dama ꞌre awaihuꞌu, ropoto naꞌrata hawim haré marĩ waihuꞌu ãna ꞌre ihâimana zaꞌra mono hã.”
Zezusi hã sõꞌawi te te ãma irowasuꞌuzé, wabꞌru na romnhimiréꞌézém na hã
36 Tawamhã Zezusi hã dahawi ma tô mo. ꞌRe iwaꞌutu pese mono zéb u, ꞌri u. Tawamhã isiré ꞌre inomro mono norĩ hã ma tô ꞌrâwi itẽme ubumro. Ãne ma tô siwi sadanha:
— Rowahutuꞌwa. Maꞌãpé wama waihuꞌu zaꞌra na, marĩ te te iwasuꞌu hã wabꞌru wasuꞌu na romnhimiré hã.
37 Tawamhã Zezusi hã ma ãma sadaꞌâbâ zaꞌra, ãne:
— Romnhamare iwẽ te te iꞌaꞌre hã, ta hã Tiꞌai ãma Dasiré Ipodo te wasuꞌu.
38 Aibâ te tiꞌa hã, tiꞌai ãma ꞌre idahâimana zaꞌra mono te wasuꞌu. Romnhamare norĩ iwẽ hã, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono, ãma ꞌre isibꞌaꞌuwẽ zaꞌra mono norĩ, te wasuꞌu. Duré wabꞌru hã, Waꞌuburé nhibꞌaꞌuwẽ na ꞌre ihâimana zaꞌra mono norĩ, te wasuꞌu.
39 Aibâ nhitobꞌru, wabꞌru te te iꞌaꞌre hã, ta hã Iwasété Uptabi hã*, te wasuꞌu. Amnho tehârizé za ihâimana hã, ta hã robꞌrãsudu, te wasuꞌu. Duré roptehâriꞌwa norĩ hã, hâiwa hawi romhuriꞌwa norĩ, te wasuꞌu.
40 Wabꞌru hã da te iꞌubumro ne, duré unhama u da te isãmra ne, tane te za tiromhâiba, robꞌrãsutu ãma hã.
41 Tiꞌai ãma Dasiré Ipodo hã hâiwa hawi tãma iromhuriꞌwa norĩ hã te za we satõrĩ zaꞌra. Tawamhã ta norĩ hã te za sani zaꞌra, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono nhibꞌaꞌuwẽ norĩ nhiti, marĩ iwasété ꞌmanharĩꞌwa norĩ uꞌâbâ, isiré da te ꞌre iꞌmanharĩ wasété zaꞌra mono norĩ hã, duré uburé marĩ iwasété si da te iꞌmanharĩ zaꞌra mono norĩ hã.
42 Taha parimhã, hâiwa hawi romhuriꞌwa norĩ hã te za danhamra zaꞌra, unhama waꞌrozé uptabi u. Tame te za ꞌre daꞌruꞌru uꞌâsi. Te za duré ꞌre daꞌwahi sitete uꞌâsi zaꞌra.
43 Tawamhã ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono nhimiroti ꞌmadâꞌâ pese ꞌwa norĩ hã te za te te ꞌre robꞌuiwẽ zaꞌra, bâtâ ne, Imama zaꞌra daꞌãma ꞌre isibꞌaꞌuwẽ mono zéb ãma hã.
Asimiparizé aima hâimana zaꞌra waꞌaba wamhã, maꞌãpé wapari zaꞌra waꞌaba!
Danhibro iwẽ uptabi simiꞌuri na ihâimana
44 — Hâiwa ãma ꞌre Isãmra mono, daꞌãma ꞌre isibꞌaꞌuwẽ mono zé hã, aiwa danhibro iwaꞌâbâ zaꞌẽne hã, rom na tiꞌai ꞌrowi simiꞌuri na ihâimana ne. Aibâ hã te te sãmri wamhã, ma tô apâ duré simiꞌu. Tawamhã tãma rowẽ zaꞌẽtẽ uptabi wa, ma tô uburé tinhimarĩ hã wede zaꞌra. Taha pari ma tô uipra iré, tiꞌa hã.
Ẽtẽwaipo perola na isisi
45 — Hâiwa ãma ꞌre Isãmra mono, daꞌãma ꞌre isibꞌaꞌuwẽ mono zé hã, aiwa duré marĩ uipraꞌwa, ẽtẽ waipo perola na isisi zô ꞌre irĩtĩ mono ne.
46 Tawamhã ẽtẽ waipo perola iwaꞌâbâ zaꞌẽne hã te te ꞌmanhopẽtẽ wamhã, te za mo, uburé tinhimarĩ hã te te wede zaꞌra da. Taha pari te za uipra, ẽtẽ waipo perola hã.
Abazipara tepe mramizé
47 — Duré, Hâiwa ãma ꞌre Isãmra mono, daꞌãma ꞌre isibꞌaꞌuwẽ mono zé hã, aiwa abazipara tepe mramizém na, tepe zô â pore na, da te ime ne. Tawamhã te za ãma awaibu ni, tebe ipoto mono bâ.
48 ꞌMasisi wamhã, tepe mramiꞌwa norĩ hã te za siwi tisa, pazaihâ supara u. Tame te za tãma asimro, te te upsãtã zaꞌra da, tebe iwẽ hã siꞌõtõ ꞌre. Tazahã, tebe iwasédé hã te za sãmra zaꞌra.
49 Robꞌrãsutu ãma hã, ãne te za duré tiromhâiba za. Hâiwa hawi romhuriꞌwa norĩ hã te za we aiꞌabaꞌré, te te aimawi upsãtã zaꞌra da iwasété norĩ hã, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono nhimiroti ꞌmadâꞌâ pese ꞌwa norĩ nhiti.
50 Tawamhã iwasété norĩ hã te za sãmra zaꞌra, unhama waꞌrozé uptabi u. Tame te za ꞌre ꞌruꞌru uꞌâsi. Te za duré ꞌre ꞌwahi sitete uꞌâsi zaꞌra.
Danhimarĩ itém norĩ duré iꞌratare
51 Tawamhã Zezusi hã ma tô sadanharĩ zaꞌra, isiré ꞌre inomro mono norĩ hã, ãne:
— E ma tô isadaihuꞌu zaꞌra waꞌwa, te ãma iꞌarowasuꞌuzém na hã.
Tawamhã isiré ꞌre inomro mono norĩ hã ma siwi sadaꞌâ, ãne:
— Ĩhe. Wa tô sadaihuꞌu zaꞌra ni.
52 Tawamhã Zezusi hã te tãma nharĩ zaꞌra, ãne:
— Tahawa, uburé ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono nhimiroti zahi waihuꞌu pese ꞌwa norĩ hã, Hâiwa ãma ꞌre Isãmra mono, daꞌãma ꞌre isibꞌaꞌuwẽ mono zé hã te te waihuꞌu wẽ pese wamhã, te za oto tihâiba, damama robzaꞌrazém hawi marĩ itém norĩ, za te te iꞌazani ne, duré marĩ iꞌrata norĩ hã.
Zezusi hã iprédubzé Nazaré ãma, da te dasiwi iwẽꞌõzé
53 Tawamhã Zezusi hã rowasuꞌu na romnhimiréꞌé na te te dama arowasuꞌu parimhã, ma tô oto mo, ta hawi.
54 Tawamhã Nazaré u ma tô apâ mo, aré ꞌre isãmra mono zéb u. Tame ma tô dama rowahutu na sãnaꞌrata, Zudeu norĩ te rowahutuzéb ãma. Tawamhã ma tô ãma tatobꞌuzu zaꞌra ni. Ma tô duré nasi tasisadanharĩ zaꞌra ni, ãne:
— Pra. E ma hawimhã te tãma tihâiba rowaihu hã, duré iwaihuꞌu pe, marĩ dama iꞌmanharĩ waihuꞌuꞌõ te te ꞌre iꞌabꞌmanharĩ mono zéb da hã.
55 E ã hã wedeꞌé na romhuriꞌwai ꞌra ã bâ. Duré e ina hã Maria na isisi ã bâ. E Tiaguhu norĩ sisãnawãi ã bâ, Zuzé, Simau duré Zudasihi zama.
56 E duré uburé ihidiba norĩ hã ãme ꞌre siꞌubumroi mono ã bâ. E niha tane nherẽ, te te rowaihuꞌu pese di, duré waihuꞌu pese uptabi di.
57 Tawamhã ãne uꞌâbâ, ma tô siwi wẽꞌõ, Zezusi hã.
Tahawa, Zezusi hã ma tô tãma nharĩ zaꞌra, ãne:
— ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono zadawa ꞌmahârâꞌwa norĩ hã daro mono bâ, dama wazé pese di. Tane nherẽ, isiptiꞌai ãma si duré isõrõwa ꞌrep si dama wazéb õ di.
58 Tahawa Zezusi hã, marĩ dama iꞌmanharĩ waihuꞌuꞌõ hã ahâ na te te abꞌmanharĩ õ di, tame, da te dasina iꞌumnhasi zaꞌra zé hã dama hâimana zaꞌra õ wa.
