Atus 27:1-44
27 Tawamhã rowairébé hã ma tô tihâiba, rowaꞌuꞌu na ubaꞌre nem na wasisaꞌrei mono da, Italia u. Tawamhã Paulu hã duré isiré dazazéb ꞌre isimasam norĩ hã ma tô hâiba nhomri zaꞌra ni, Zuliu ma. Ta hã dasiꞌwapéi ꞌmanharĩꞌwa norĩ wadaꞌuriꞌwa, Roma ãma Apito te, dasiꞌwapéi ꞌmanharĩꞌwa norĩ siré ꞌre ihâimana mono.
2 Rowaꞌuꞌu na ubaꞌrenem na wa tô wasisaꞌre, ꞌri nhoꞌu Adramitiu hawi we isimizazâri na, Azia na danhiptiꞌa nhoꞌõmo u za iwara na, â zadaꞌréi baba. Ãne, wa tô tawamhã wawara na sãnaꞌrata zaꞌra ni. Aristarcu, Tesalonica ãma ꞌre isãmra mono hã, Masédonia na danhiptiꞌa nhoꞌõmo nhisi ꞌremhã ma tô wasiré timorĩ zaꞌra.
3 Tawamhã awẽm na wa tô aihutu ni, Sidõ u hã. Tame Zuliu hã Pauluhu ma, ma tô tãma ꞌmanharĩ wẽ. Ma tô tãma waprosi, tisiwaihuꞌu norĩ hã te te sabu zaꞌra da tame, marĩ na te te siwi pawaptob da, tiwi sô irowaptâꞌâ na.
4 Tawamhã Sidõ hawi oto wawairébé wamhã, robꞌré zaꞌidi Chipri hâiwa nhimire niwĩ, wa tô wasisaꞌre, rowaꞌu hã siptete na wawaꞌrãmib zaꞌra saꞌẽtẽ te te rowapõrĩ wa.
5 Silisia na tiꞌa nhisi nhoꞌre baba duré Pãfilia na danhiptiꞌa nhoꞌõmo nhisi waꞌwaibaba, âporé na wa te roꞌrahâri zaꞌra wamhã, wa tô oto aihutu ni ꞌri nhoꞌu Mirra u, Licia na tiꞌai ꞌremhã.
6 Tame dasiꞌwapéi ꞌmanharĩꞌwa norĩ wadaꞌuriꞌwa hã ma tô rowaꞌuꞌu na ubaꞌreneb amo hã ꞌmasã, Alesãdria hawi iwara Italia u iwara da hã. Tawamhã ma tô wama ꞌru zaꞌra, iꞌre wanhisisi da.
7 Atãma hâire ma tô waré tiwara zaꞌra, bâtâ ahâ na. Tawamhã pire nherẽ, wa tô aihutu ni, Sinidu na ꞌri nhoꞌõmo nhisi u hã. Rowaꞌu hã saꞌẽtẽ wawaꞌrãmib zaꞌra te te rowapõrĩ wa, tô õhõ na iwasisaꞌre da hã waihuꞌu õ di. Tahawa ma tô waré tiwara zaꞌra, Saumona na romnhisi nhoꞌre baba Creta na robꞌré zaꞌidi hâiwa nhimiꞌe niwĩ, rowaꞌuꞌu wi te te irobꞌupsibi niwĩ.
8 Â zadaꞌréi baba te waré tiwara uꞌâsi zaꞌra. Pire nherẽ, wa tô aihutu ni, “Ubaꞌre Nhimizahârizé iwẽ” na romnhisi u, Lazéa na ꞌri nhoꞌõmo nhisi ꞌratamhã.
9 Tamemhã wa tô asimroi hâ ni. Tahawa wawara na wa te ãma iꞌuzusi zaꞌra da hã simimnhasi uptabi di, dawasété parizém na ꞌre idasipoꞌre puꞌu zaꞌra mono zé bâtâ zaꞌu si wa.* Tawamhã Paulu hã ma tô uburé daꞌapoꞌre puꞌu, ãne:
10 — Aibâ norĩ, wa tô robꞌmadâꞌâ waihuꞌu siro, ã hawi iwasiꞌabaꞌrézé hã simimnhasi uptabi di za. Marĩ hã ahâ na wa za simini zaꞌra ni. Ubaꞌre hã te za waré aiprub zaꞌra. Tazahã, taha si õ di. Marĩ te te iduri zama wa za simini zaꞌra ni za. Duré niꞌwam norĩ iwahâimana zaꞌra norĩ zama wa za aiꞌutõrĩ ni za.
11 Tane nherẽ, dasiꞌwapéi ꞌmanharĩꞌwa norĩ wadaꞌuriꞌwa hã Pauluhu mreme te te sazei õ di. Ubaꞌre ꞌmaprabaꞌwai mreme si ma tô wapa duré itedeꞌwai mreme zama.
12 Tame ubaꞌre nhimizahârizé hã rowaꞌuꞌu wawẽ ꞌre pusi mono ré, ubaꞌre hã ꞌre isimasa mono zéb õ di. Tahawa, daꞌahâ na ma tô dasima wẽ zaꞌra ni, õ hawi dawairébé da, dasihutu wẽ zô ꞌwaꞌâ Fenice u hã, tame rowaꞌuꞌu wawẽ te te rowapõrĩ ré te te sapari zaꞌra da. Fenice hã ubaꞌre nhimizahârizé Creta ãma hã, hâiwa nhimiꞌe u danebzé duré hâiwa nhimire u danebzéb da hã.
 poré ãma rowaꞌu isaꞌẽne iwatobrozé
13 Tawamhã rowaꞌu hã waꞌuꞌu nhibꞌuware na ma tô rowapõ, hâiwa nhimiꞌe hawimhã. Tahawa, ma tô ãma rosaꞌrata zaꞌra, te te sima irowaꞌõtõ zaꞌra zéb zarina, sihutu waré da newa. Isiꞌuwazi ubaꞌre tétézé hã ma tô â hawi sani zaꞌra, â ꞌrowi isipra zaꞌra hã. Tawamhã wa tô wasisaꞌre, â zadaꞌréi baba si, Creta na robꞌré zaꞌiti nhisi zababap si.
14 Tane nherẽ, ronomro pese õ ré, ma tô rowaꞌuꞌu zaꞌẽne hã waptu na rowapõ, robꞌré zaꞌiti hawi. Rowaꞌuꞌu zaꞌẽne hã, Nordesti na da te ꞌre isisi zaꞌra mono, bâtâ pusizém nhimire hawimhã ꞌre pusi uꞌâsi mono wa.
15 Tawamhã rowaꞌu isiptede hã ubaꞌre te te waré sari zaꞌra wa, wa te wasiwi hiri wẽ waihuꞌu õ di, tiwarazéb uwaibaba iwara da hã. Tahawa wa tô tãma marẽme zaꞌra ni, rowaꞌu hã siwaꞌru te te waré sari zaꞌra da tô.
16 Rowaꞌuꞌu wi wasisõꞌreptu zaꞌra da, Cauda na robꞌré zaꞌidi iꞌratare nhisi uwaibaba ma tô wara, hâiwa nhimiꞌe niwĩ rowaꞌuꞌu suru niwĩ. Tamomo wara ré, ubaꞌre ꞌrare hã inaꞌre na wasisi na te te isari hã wa tô wasiwi wazere ni, â hawi, siprup tõ da.
17 Â na ineꞌwa norĩ hã ma tô ubaꞌre ĩsurure hã siwi sarõtõ, ubaꞌre isaꞌẽtẽ ꞌre, te te siwi sẽrẽ da. Taha pari ubaꞌre zaꞌẽne hã ma tô duré te te siwi wasisi, wedenhorõ rutu na sipoꞌo tõ da. Libia na danhiptiꞌa nhoꞌõmo nhisi ãma â zaihâ uwaibaba supara uwa niwĩ wara õꞌumnhasite, ma tô ãma tihâtâꞌâ zaꞌra. Tahawa, ma tô zazahâi wawẽ iꞌmaprabazé hã siwi siꞌra. Tawamhã ubaꞌre hã rowaꞌuꞌu wawẽ te te sari da tô, ma tô tãma marẽme zaꞌra.
18 Rowaꞌuꞌu zaꞌẽne hã ma tô rowapõrĩ uꞌâsi. Tawamhã awẽm na ma tô oto ãma sãnaꞌrata zaꞌra, ubaꞌre marĩ te te iduri hã â pore wa, te te isãmra zaꞌra na hã.
19 Tawamhã siꞌubdatõ oto iꞌawẽ ãma hã tinhibꞌrata na ma tô ubaꞌre pru hã sãmra zaꞌra, âi ba.
20 Bâtâ ahâ na, bâdâ hã wa te wasiwi ꞌmadâꞌâ õ di, wasi norĩ zama. Duré rowaꞌu hã ma tô rowapõrĩ uꞌâsi, siptete na. Tawamhã wa te oto robꞌumnhasi zaꞌra õ di, za iwasisõꞌreptu zaꞌra da hã.
21 Bâtâ ahâ na saihuri õ wamhã, Paulu hã hâiwi ma tô za, iwaꞌwab zaꞌra. Ãne ma tô tãma nharĩ zaꞌra:
— Aibâ norĩ, aiwi ĩwapari aba ꞌwaꞌâhã, Creta ãma aꞌâ wasiꞌubumroi ꞌwaꞌâhã, ãne hã aré marĩ hâimana õ di. Duré marĩ hã aré simini zaꞌra waꞌaba õ di.
22 Tane nherẽ, ãhã na hã wa za aima nharĩ zaꞌra waꞌwa, asibꞌru zaꞌra waꞌaba da. Niꞌwa hã dâꞌâ dai õ di. Ubaꞌre si wa za wasiwi simini ni.
23 Wa hã, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono nhibꞌaꞌuwẽ, te tãma ꞌre iromhuri mono. Ãne hã wa aima nharĩ zaꞌra waꞌwa, ahâmhâ bara na hâiwa hawi tãma iromhuriꞌwa hã ĩma sihâiꞌré wa.
24 Ma tô ĩma tinha, ãne: “Paulu, aipahi tõ! Tô iꞌru zahi, Roma ãma apito Cézaha nhoꞌre iꞌasab da hã. ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã tiwẽ uptabi na, ma tô aima hâiba nhomri zaꞌra asiré isisaꞌrei mono norĩ hã, siꞌutõrĩ tõ da.”
25 Tahawa, aibâ norĩ, aipahi zaꞌra waꞌaba tõ. Wa umnhasi ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã. Duré te te ĩma iwaihuꞌuzéb zarina, te za tô ãma uwaimra.
26 Tazahã nimomo robꞌré zaꞌiti u te za tô ubaꞌre hã rowaꞌu te te waré sari zaꞌra.
27 Tawamhã 14 na waꞌãma mara zaꞌra wamhã, rowaꞌuꞌu zaꞌẽne hã te zahadu waré sari uꞌâsi zaꞌra, âporé Mediterãniu waꞌwaibaba. Niwamhã mara waꞌwa oto, â na ineꞌwa norĩ hã ma tô waihuꞌu zaꞌra, â zadaꞌré u wa te wasina irotété zaꞌra na hã.
28 Tahawa wedenhorõ na ẽtẽ nhiꞌõmo hã ma tô siwi time âi ba, â ꞌreptõ zô te te siwi pibu da. Tawamhã ma tô waihuꞌu zaꞌra, 36 metru na â ꞌrehâ pibuzém na hã. Duré surure na sina pahâ wamhã, ma duré siwi pibu. Tawamhã ipibuzé hã ma tô oto watobro, 27 metru na.
29 Ma tô tipahi pese zaꞌra, ubaꞌre hã ẽne te te azâri õꞌumnhasite. Tahawa itétézé hã maparane siꞌuiwa na ma tô inaꞌre hawi siwi sãmra, âi ba. Taha pari ma tô rowaptẽrẽ zaꞌra, awẽ suꞌu da.
30 Tawamhã ubaꞌre na ineꞌwa norĩ hã ma tô sima wẽ zaꞌra aré, ubaꞌre hawi tobro zaꞌra da, sisõꞌreptu zaꞌra da. Ubaꞌre ꞌrare hã âi ba ma tô siwi siza, ubaꞌre tétézé hã te te siwi sãmra da newa, iwata hawimhã.
31 Tane nherẽ, Paulu hã ma tô dasiꞌwapéi ꞌmanharĩꞌwa norĩ wadaꞌuriꞌwai ma tinha, duré dasiꞌwapéi ꞌmanharĩꞌwa norĩ ma zama, ãne:
— Ubaꞌre na ineꞌwa norĩ hã ubaꞌre wa, siꞌubumroi uꞌâsi õ wamhã, asisõꞌreptui waihuꞌu zaꞌra waꞌaba õ di za.
32 Tawamhã dasiꞌwapéi ꞌmanharĩꞌwa norĩ hã ma tô wedenhorõ hã siwi sõrõ nhizâ, ubaꞌre ꞌrare nhiꞌõmozé hã. Tahawa â na ma tô baba na tiwi tiwara zaꞌra, ubaꞌre ꞌrare hã.
33 Tawamhã awẽ wana ré, Paulu hã ma tô tãma waihuꞌu zaꞌra, uburé saihuri da. Ãne te tãma nharĩ zaꞌra:
— Bâdâ hã 14 na ma tô aiꞌãma aiꞌutõrĩ zaꞌra waꞌwa, asaihuri aba ãna robꞌmadâꞌâ uꞌâsi zaꞌra waꞌaba ré hã.
34 Tahawa wa aiwi waptẽrẽ zaꞌra waꞌwa, maꞌãpé siwaꞌru marĩ hã ꞌmaiꞌrẽne zaꞌra waꞌaba. Asaihuri waꞌaba wapsi, te za asiptete na aihâimana zaꞌra waꞌwa. Niꞌwa hã misi tizéré te te isimini da hã mare di za.
35 Ãne te te tãma nharĩ zaꞌra pari, Paulu ma tô iꞌuꞌẽtẽ wapu hã tiꞌâ. ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ãma te tiwata, isõꞌa zaꞌra. Taha pari ma tô te te wẽꞌẽ. Ma tô duré tiꞌrẽ.
36 Tawamhã uburé ma tô apâ aptete zaꞌra. Ma tô duré marĩ hã ꞌmaiꞌrẽne zaꞌra.
37 Ubaꞌre wa iwahâimana zaꞌra hã 276 na wahâiba zaꞌra hã.
38 Iwasidupu zaꞌra zéb u wasaihuri parimhã, ubaꞌre hã wapu na da, ma tô amnho trigu hã uburé âi ba siwi sãmra.
Uburé rowẽ na iwairébézé, ubaꞌre sébré wamhã
39 Awẽ wamhã, â na ineꞌwa norĩ hã ro hã te te siwi waihuꞌu õ di. Tane nherẽ, ma tô supara hã siwi tisã, ẽtẽ ꞌrãihâ papara inomro hã, â zaihâ na. Tahawa ma tô sima rowairébé zaꞌra, tamomo ubaꞌre hã te te siwi sari da, te te siwi hiri da, supara wa.
40 Tawamhã ubaꞌre tétézé hã â ꞌrowi isimiꞌwara hã ma tô sõrõ nhihâri zaꞌra. Sisaꞌu ma tô âi ba sãmra zaꞌra. Ubaꞌre wabzurizé hã ma tô siwi wasihu, te te siwi piꞌra da. Taha pari zazahâ ubaꞌre warazé hã ma tô ubaꞌre wata ãma siwi hânhozi, rowaꞌu hã te te ꞌmapraba da, supara u.
41 Tane nherẽ, ubaꞌre hã supara â ꞌrowi ꞌre inomro mono u hã ma tô ãzé. Tahawa, supara hã ma tô ubaꞌre wada tiꞌâ. Rési waihuꞌu õ di oto. Taha ré, ubaꞌre naꞌre u hã â sisasi hã ma tô oto pru.
42 Tawamhã dasiꞌwapéi ꞌmanharĩꞌwa norĩ hã ma tô sima waihuꞌu zaꞌra, uburé ipawasisi ré norĩ hã te te simro da, ꞌmaiwisi tõ da, supara ai u, duré ꞌmasimani tõ da.
43 Tane nherẽ, iwadaꞌuriꞌwa hã ma tô sima wẽ, Paulu hã te te sõꞌreptu da. Tahawa ma tô tiwi sawi zaꞌra, te te ꞌmanharĩ zaꞌra tõ da. Ma tô tãma robꞌru zaꞌra, niꞌwam norĩ iribi pe hã imorĩꞌrata na âi ba rereꞌe da, supara ai u zâribi zaꞌra da,
44 duré niꞌwam norĩ hã iribi waihuꞌuꞌõ norĩ hã wedepoꞌo na duré ubaꞌre isiprum na te te roptété zaꞌra mono sina isarina zâribi zaꞌra da. Tahawa ma tô ãne uburé rowẽ na wairé, rob u. Niꞌwa hã dâꞌâ õ di.
Ĩwaꞌõtõ piꞌreba watsuꞌu mono
^ 27:9 Dawasété parizém na ꞌre idasipoꞌre puꞌu zaꞌra mono zé bâtâ zaꞌu hã te rowaꞌuꞌu wawẽ hã ꞌre pusi, wahup sidâpâsi. Tahawa, â waꞌwaibaba ꞌre danomro mono õ di oto, rowaꞌuꞌu wawẽ nhimimnhasi te.
