Zuã 1:1-51
1 Romnaꞌrata ãma te Imreme* na isisi hã ꞌre hâimana uꞌâsi. Ta hã ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono siré te ꞌre hâimana uꞌâsi. Ta hã tô, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono.
2 Ta hã romnaꞌrata ãma, te tô ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono siré ꞌre hâimana uꞌâsi, marĩ õ uptabi ré.
3 ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã taha ma, te te iꞌruzéb zarina ma tô uburé te te roꞌapoto. Ta hã hâimana õ ꞌwaꞌâhã, marĩ hã hâimana õ uptabi di aré.
4 Taha si te dahâimana uꞌâsi zém nhomriꞌwa hã ꞌre hâimana. Ta hã duré dama rowaꞌaꞌwa, tiꞌai ãma hã.
5 Rowaꞌa hã te robra wi te te ꞌre rowaꞌa. Robra hã te te ãma aiꞌuté waihuꞌu õ di, rowaꞌa ãma hã.
6 Tawamhã aibâ hã te ꞌre hâimana, Zuwã na isisi, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono we te te isatõrĩ hã,
7 Rowaꞌa hã te te dama ꞌre wasuꞌu mono da, taha uꞌâbâ, da te ꞌre wapari zaꞌra mono wa, uburé da te ꞌre saze zaꞌra mono da.
8 Zuwã hã Rowaꞌaꞌwai õ di. Tane nherẽ, ma tô wei mo, te te dama ꞌre wasuꞌu mono da, Rowaꞌaꞌwa hã.
9 Rowaꞌaꞌwai uptabi hã ma tô we datẽme mo tiꞌai u, uburé te te dama ꞌre rowaꞌa mono da.
10 Imreme na isisi hã ma tô aré tiꞌai ãma dasiré ꞌre hâimana. Ta hã, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono zadawa para te te roꞌapoto mono nherẽ, roꞌapoto mono ꞌwa na hã da te waihuꞌu zaꞌra õ di.
11 Ta hã tisiré Zudeu norĩ u, ma tô we aré mo. Tane nherẽ, ta norĩ hã te te siwi âri wẽ õ di.
12 Niꞌwam norĩ si ma tô saze zaꞌra. Ma tô duré sô titobꞌuzu zaꞌra. Tahawa, ta norĩ ma, ma tô pisutu zaꞌra, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ꞌra na ꞌre nomro mono da hã.
13 Ta norĩ hã tiꞌai ãma ꞌre idapoto zaꞌra mono zém ne, poto téb zaꞌra õ di, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ꞌra na ꞌre hâimana zaꞌra mono da hã, damama sipodo ꞌre ipoto zaꞌra mono ne hã. Tô ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hawim na si, ma tô tipoto téb zaꞌra.
14 Imreme na isisi hã ma tô sihâiba, aꞌuwẽ na. Ma tô duré wasiré ꞌre hâimana. Ta hã simizawi pese uptabi di. Duré ta hã ma tô uburé wama hâiꞌré zaꞌra, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ãma tô sena rowaihu, ꞌre ihâimana mono zé hã. ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ꞌra wa, waihuꞌu pese uptabi na ꞌre imorĩzé hã wa tô duré ꞌmadâꞌâ zaꞌra ni, Õhõ si misi Iꞌra wa, Timama hawi te te iꞌâri hã, wẽ uptabi na ꞌre hâimana mono da.
15 Ta hã ma tô Zuwã Batista hã te te dama ꞌre wasuꞌu. Ãne te dama ꞌmahâ:
— Ãhãta ã hã wa tô te ꞌre wasuꞌu: “Ĩzaꞌu za we imorĩ hã ĩnhipai u pire uptabi di. E marĩ wa. Ĩpoto õ ré, ꞌre hâimana uꞌâsi mono wa.”
16 Simizawi pese uptabi wa, ma tô iwẽ hã te te uburé wama ꞌre iꞌapisutu mono na te te ãma ꞌre anhisiwi uꞌâsi.
17 ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã tinhimiroti zahi hã ma tô Mozésihi ma waihuꞌu, te te ãma robꞌuiꞌéré da. Tazahã, isimizawi pese zé hã duré ꞌre ihâimana mono zém na tô sena rowaihu hã, ma tô sina hâiꞌré, Zezu Cristu hã.
18 Niꞌwa tiꞌai ãma hã niwa titõmo na te te ꞌmadâꞌâ waihuꞌu õ di, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hã. Misi Iꞌra si, ma tô Timama hã te te ꞌre ꞌmadâ, ta hã tô ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono wa, duré Timama zababa ꞌre sãmra uꞌâsi mono wa. Ta hã ma tô wama hâiꞌré zaꞌra, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono, ꞌre ihâimana mono zé hã.
Zuwã Batista hã te te dama ꞌre irobꞌmahârâ mono zé
19 Tawamhã Zudeu norĩ ma rotiꞌwa norĩ hã ma tô Zuwãhã u satõrĩ zaꞌra, nima norĩ sacedoti norĩ* hã levita norĩ* me, te te siwi sadanharĩ da, õ hã niꞌwa hã zô.
20 Tahawa Zuwã hã siꞌudâ ãna te sõꞌawi tãma siwasuꞌu zaꞌra, ãne:
— Wa hã Cristu* õ di.
21 Tahawa te duré siwi sadanharĩ zahu, ãne:
— Tawamhã bété, e ꞌwa hã a hã. E a hã, Elias.
— Mare di. Ta hãi õ di, wa hã. — Ãne te duré tãma siwasuꞌu zaꞌra.
Tawamhã te duré siwi sadanha, ãne:
— E a hã, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono zadawa ꞌmahârâꞌwa, sô ꞌre iwanhimipari zaꞌra mono.
— Mare di. Ta hãi õ di, wa hã. — Ãne ma duré sadaꞌâbâ zaꞌra, Zuwã hã.
22 Tawamhã irẽme ma, te oto siwi sadanha, ãne:
— E ꞌwa hã bété, a hã. Maꞌãpé wama asiwasuꞌu waré zaꞌra na, wei wazatõrĩꞌwa norĩ ma, wa te aiwasuꞌu âri zaꞌra da. E niha te ꞌre asiwasuꞌu mo, a hã.
23 Tahawa, te Zuwã hã tãma siwasuꞌu zaꞌra, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono zadawa ꞌmahârâꞌwa Izaias, ãne te te ãma irobꞌuiꞌérézéb zarina:
— “Wa hã ĩhârâ ꞌrãihâ na te dama ꞌre irobꞌmahârâ mono, rop si ꞌre irosaꞌwari mono ãma, ãne: Saꞌra pese aba mono bâdâdi hã, Uburé Danhibꞌapito ma.”
24 Da te itẽme isatõrĩ zaꞌra norĩ hã farizeu norĩ siré ꞌre ihâimana zaꞌra mono.
25 Ta norĩ hã te Zuwã siwi sadanha, ãne:
— A hã, Cristu õ wamhã, duré Elias õ wamhã, duré ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono zadawa ꞌmahârâꞌwa, sô ꞌre iwanhimipari zaꞌra mono õ wamhã, tawamhã bété e niha zarina, te â dawabzuri hã dama ꞌre iꞌabꞌmanharĩ mo.
26 Tawamhã Zuwã hã ma sadaꞌâbâ zaꞌra, ãne:
— Wa hã wa â na si â dawabzuri hã te dama ꞌre abꞌmanharĩ. Tane nherẽ, aiwazari zaꞌra waꞌaba te niꞌwa hã tihâiba, aima isaꞌrese zaꞌra waꞌaba õ hã.
27 Ta hã ĩzaꞌu si te za wei mo. Tane nherẽ, ĩma pire wa, e ĩwẽ bâ, iparaꞌuza wasisizé hã te tãma iwasihu da hã.
28 Ãne hã ma tô uburé tiromhâiba, Betãnia na ꞌri waꞌõtõ nhisi ãma, Zodã pa bâtâ pusizém niwĩ, Zuwã hã â dawabzuri te te dama ꞌre iꞌabꞌmanharĩ mono zéb ãma.
Zezusi hã Poneꞌẽrebâ iꞌrare, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono te
29 Tawamhã awẽm na hã Zuwã Batista hã, Zezusi itẽme imorĩ na te te sãmri wamhã, ma tô dama ꞌmahâ, ãne:
— Maꞌãpé ꞌmadâꞌâ zaꞌra waꞌaba! Õhõta Poneꞌẽrebâ iꞌrare, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono te te ipisudu, tiꞌai ãma dawasété zaniꞌwa da hã.
30 Õ hã wa tô te ꞌre wasuꞌu, iwana ré te ꞌre wasuꞌu mono wamhã, ãne: “Ĩzaꞌu si te za wei mo, ĩnhipai u ĩma ipire uptabi hã, ĩpoto õ ré, ꞌre hâimana uꞌâsi mono wa.”
31 Ĩzama te waihuꞌu õ di aré, niꞌwa na hã. Tahawa, wa tô wei mo, â dawabzuri hã te dama ꞌre abꞌmanharĩ mono da, Izaraéu nhihudu norĩ hã te te siwi waihuꞌu da.
32 Tawamhã Zuwã hã ma tô iwasuꞌu na dama uzusi, ãne:
— Wa hã wa tô ꞌmadâ, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono Pẽꞌẽzani, utuꞌu ne we itẽme siꞌrai ré hã, duré isisi simizazâri ré hã.
33 Ta hã te waihuꞌu õ di aré. Tane nherẽ, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono, â dawabzuri hã â na si te dama ꞌre abꞌmanharĩ mono da, ĩpisutuꞌwa hã ma tô ĩma tinha, ãne: “Te za iꞌmadâ, Ĩpẽꞌẽzani hã itẽme te te isiꞌra na duré isisi simizazâri ré hã. Ta hã te za Ĩpẽꞌẽzani na te te ꞌre daꞌahâiba ubu.”
34 Ã hã wa hã wa tô ꞌmadâ. Tahawa, wa tô te ꞌre wasuꞌu, Õ hã ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ꞌra na.
Imorĩꞌrata na aibâ norĩ hã, Zezusihi ãma te te isasõmri zahuré zé
35 Tawamhã awẽm na hã te duré Zuwã Batista hã tame tihâiba. Isiré ꞌre inomro norĩ siré hã te maparane ime tihâimana zahuré.
36 Tawamhã Zezusi te te iroꞌrazâri na te te ꞌmadâꞌâ wamhã, te ãne ꞌmahâ:
— Õhõta Poneꞌẽrebâ iꞌrare, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono hawi we imorĩ Danhoꞌreptuiꞌwa da hã.
37 Ãne hã Zuwã Batistaha mreme, isiré ꞌre ine hã te te wapari zahuré wamhã, ma tô oto tineb zahuré, Zezusihi zarina.
38 Tawamhã Zezusi hã sibabarãi u apâ sipiꞌrai wamhã, ma tô ꞌmadâꞌâ zahuré, isarina inem na. Ãne te sadanharĩ zahuré:
— E marĩ zô, te we ꞌre ane waꞌwa.
Ãne te asa tãma nharĩ zahuré:
— Rabi, e mame asãmrazé hã. (“Rabi” hã “rowahutuꞌwa” te wasuꞌu.)
39 Tawamhã Zezusi hã te tãma nharĩ zahuré, ãne:
— We ane waꞌaba pé, sabui waꞌaba da.
Tahawa, te oto ime tineb zahuré, maparane siꞌuiwa na bâtâ pibuzéb ãma hâiwahâ. Isãmrazé hã ma tô sabu zahuré. Tame ma tô isiré aimasisi zahuré, irobꞌrazéb u.
40 Ãdré Simahã no, ta hã aibâ norĩ Zezusihi zarina inem hâiba amo, Zuwã te te wasuꞌu wa, te te iwapari zahuré.
41 Tawamhã imorĩꞌrata na te Ãdré hã tidubꞌrata zô rĩni, te te tãma rowasuꞌu da, ãne:
— Messias wa tô sõpẽtẽ ni. (Messias* hã, ta hã Cristu te wasuꞌu, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono te te ipisudu, Danhoꞌreptuiꞌwa da.)
42 Tawamhã Ãdré ma tô tidubꞌrada hã saprõ, Zezusihi u. Tame te Zezusi, Simau hã ꞌmadâ. Ãne te tãma tinha:
— A hã Simau, Zuwãhã ꞌra. Tane nherẽ, ã hawimhã asisi hã za oto, Cefasi na. (Ãma isaprĩ na hã Pedru na isisi hã, ta hã “ẽtẽ tõmo wawẽ” te wasuꞌu.)*
Zezusi hã, Filipi norĩ Natãnaéu me te te ipisutu zahuré zé
43 Tawamhã awẽm na Galiléia na danhiptiꞌa nhoꞌõmo nhisi u morĩ da, ma tô Zezusi hã sima rowairébé. Morĩ wana ré hã, te Filipihi zô rĩtĩ. Te te sõpẽtẽ wamhã, te ãne tãma tinha:
— We aimorĩ, ĩsiré oto ꞌre aimorĩ da.
44 Filipihi zaꞌru hã Betisaida na ꞌri waꞌõtõ nhisi hã. Tame te duré Ãdré norĩ hã Pedruhu me ꞌre simasisi zahuré.
45 Tawamhã Filipi hã te Natãnaéhé zô rĩtĩ. Te te oto sõpẽtẽ wamhã, te ãne tãma rowasuꞌu:
— Wa tô wasiwi sõpẽtẽ ni, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono nhimiroti zahi na Mozési te te ãma irobꞌuiꞌéré siromo hã duré ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono zadawa ꞌmahârâꞌwa norĩ zama te te ãma irobꞌuiꞌéré zaꞌra hã. Ta hã Zezusi, Nazaré ãma iprédu, Zuzéhé ꞌra.
46 Tawamhã Natãnaéu hã te asa sadanha, ãne:
— E Nazaré hawi marĩ iwẽ hã watobro da bâ.
Tawamhã Filipi hã te duré asa tãma tinha, ãne:
— We aimorĩ pé, sabu da.
47 Tawamhã Zezusi hã Natãnaéu itẽme imorĩ na te te ꞌmadâꞌâ wamhã, ma tô ãne ihâiba na tinha:
— Õhõta te wei mo, Izaraéu nhihudu uptabi. Ta hã aibâ, sena ꞌre ihâimana mono.
48 Tahawa, te Natãnaéu hã sihâiba na sadanha, ãne:
— E niha ma tô ĩwaihu.
Zezusi hã ma sadaꞌâ, ãne:
— Filipi hã asô hârâ wana ré, wa tô aiꞌmadâ, robꞌrã figu wede zahâpâ asãmra ré.
49 Tawamhã Natãnaéu te mreme ꞌrãihâ na ꞌmahâ, ãne:
— Rowahutuꞌwa, a hã ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ꞌra! A hã Izaraéu nhihudu norĩ nhibꞌapito!
50 Tawamhã Zezusi hã ma sadaꞌâ, ãne:
— E figu wede zahâpâ asãmra ré, te iꞌaiꞌmadâꞌâ na te aima nharĩ wap si, ma tô ĩzaze. Tazahã, niwapsi te za marĩ hã iꞌaꞌmadâ, ã hã iꞌmadâꞌâ nhipai u hã.
51 Tô sena wa za ãne hã aima waihuꞌu zaꞌra waꞌwa: Te za iꞌmadâꞌâ zaꞌra waꞌwa, niwamhã hâiwa nasi siꞌridawa ré hã duré hâiwa hawi ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ma romhuriꞌwa norĩ hã nasi te te saiꞌuri zaꞌra ré hã apâ, duré te te nasi siꞌra zaꞌra ré, Tiꞌai ãma Dasiré Ipoto ãma nasi sime zaꞌra da.
Ĩwaꞌõtõ piꞌreba watsuꞌu mono
^ 1:1 Imreme ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono mreme, te wasuꞌu.
^ 1:19 levita norĩ Levihi nhihudu wamri, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono te te ipisutu zaꞌra, isõrõwa ꞌri ꞌrãihâ te te ꞌre ꞌmadâꞌâ zaꞌra mono da.
^ 1:19 sacedoti norĩ ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono ma, daꞌãma romhuriꞌwa norĩ, isõrõwa ꞌri ꞌrãihâ ãma hã, Arãhã nhihudu norĩ.
^ 1:41 Messias hã, hebraicu mreme.
^ 1:20 Cristu hã, ꞌRe ihâimana uꞌâsi mono te te ipisudu, Danhoꞌreptuiꞌwa da, te wasuꞌu, gregu mreme na hã.
^ 1:42 Pedru hã “ẽtẽ tõmo wawẽ” te wasuꞌu.