Tou Ako Te Nofo ʼAlaʼala Mai Te Faʼifaʼitaki ʼa Te Kau ʼApositolo ʼa Sesu

“Kotou alaala mo au.”—MAT. 26:38.

KOTEĀ ʼAĒ NEʼE KOTOU AKO ʼO ʼUHIGA MO:

․․․․․

Te nofo ʼalaʼala ke fakahā mai te potu ʼaē ke fai fakamafola ai?

․․․․․

Te tokaga ki te faikole?

․․․․․

Te fai fagonogono kātoa logolā te ʼu faigataʼaʼia?

1-3. ʼI te pō fakaʼosi ʼa Sesu ʼi te kele, koteā ʼaē neʼe fai e te kau ʼapositolo ʼi tanatou mole nonofo ʼalaʼala, pea koteā ʼaē ʼe hā mai neʼe natou tāʼofi te ako mai te hala ʼaia neʼe natou fai?

 KOTOU fakakaukauʼi age muʼa te meʼa ʼaē neʼe hoko ʼi te pō fakaʼosi ʼa Sesu ʼi te kele. Neʼe ʼalu Sesu ki te ʼōloto ʼo Setesemani, ʼaē neʼe ko te koga meʼa neʼe ina leleiʼia i te potu ʼesitē ʼo Selusalemi. Neʼe ʼalu kiai mo tana ʼu ʼapositolo agatonu. Neʼe tonu kiā Sesu ke fakakaukau ki he ʼu faʼahi ʼe maʼuhiga, koia ʼaē neʼe ʼaoga ai ke ina maʼu he koga meʼa ke faikole tokotahi ai.—Mat. 26:36; Soa. 18:1, 2.

² Ko te ʼu ʼapositolo e toko tolu, ko Petelo, mo Sake, pea mo Soane, neʼe natou kaugā ʼolo mo Sesu ki he faʼahi ʼi te loto ʼōloto. Neʼe ʼui fēnei age e Sesu kiā nātou: “Kotou nonofo i heni, pea kotou alaala mo au.” Pea neʼe fakamamaʼo atu Sesu ʼo faikole. ʼI tana toe liliu age, neʼe ina maʼu mai tana ʼu kaumeʼa ʼe natou tūlemomoe. Neʼe ina toe ʼui fēnei age kiā nātou: “Kotou alaala.” Kae neʼe natou toe māʼumoea! Ki muli age, ʼi te pō pē ʼaia, ko te ʼu ʼapositolo fuli neʼe mole nonofo ʼalaʼala ʼi te faʼahi fakalaumālie. Neʼe natou liʼaki Sesu pea mo feholaki!—Mat. 26:38, 41, 56.

³ ʼE mahino ia neʼe fakahemala te ʼu ʼapositolo ki tanatou mole nonofo ʼalaʼala. Ko te ʼu tagata agatonu ʼaia neʼe natou tāʼofi atu aipē te ako mai tanatou hala ʼaia. ʼE fakahā ʼi te Tohi-Tapu, ʼi te tohi ʼo Gaue, neʼe natou haga tuku he faʼifaʼitaki lelei ʼo ʼuhiga mo te nofo ʼalaʼala. Ko tanatou agatonu ʼaia, neʼe lagi ina fakalotomālohiʼi tonatou ʼu tehina Kilisitiano ke natou toe agatonu mo nātou. ʼE ʼaoga tāfito iā ʼaho nei ke tou nonofo ʼalaʼala. (Mat. 24:42) Tou vakaʼi ako e tolu ʼo ʼuhiga mo te nofo ʼalaʼala ʼe feala ke tou tāʼofi mai te tohi ʼo Gaue.

NEʼE NATOU NOFO ʼALAʼALA KE FAKAHĀ AGE TE POTU ʼAĒ NEʼE TONU KE NATOU FAI FAKAMAFOLA AI

4, 5. Neʼe takitaki feafeaʼi e te laumālie māʼoniʼoni ia Paulo pea mo tona ʼu tehina?

⁴ ʼUluaki, neʼe nofo ʼalaʼala te kau ʼapositolo ke fakahā age te potu ʼaē neʼe tonu ke natou fai fakamafola ai. ʼI te  tahi fakamatala, ʼe tou ako ai pe neʼe fakaʼaogaʼi feafeaʼi e Sesu te laumālie māʼoniʼoni, ʼaē neʼe foaki age e Sehova, moʼo takitaki te ʼapositolo ko Paulo pea mo tona ʼu tehina ʼi tanatou fai folau. (Gaue 2:33) Tou vakaʼi te ʼu meʼa ʼaē neʼe hoko.—Lau ia Gaue 16:6-10.

⁵ Ko Paulo, mo Silasi pea mo Timoteo neʼe natou mavae ʼi te kolo ʼo Lisitia, ʼi te potu sautē ʼo Kalatia. Hili ni ʼaho, neʼe natou kaku ki te ala ʼo Loma ʼaē ʼe taki ki te potu ʼuesitē, ki te kolo ʼaē ʼe tokolahi te hahaʼi ʼe nonofo ai ʼi te tisitilike ʼo Asia. Neʼe natou fia ʼolo ʼi te ala ʼaia ke natou ʼaʼahi te ʼu kolo ʼaē ko te toko lauʼi afe hahaʼi ʼe māʼuʼuli ai ʼaē neʼe ʼaoga ke natou logo ʼo ʼuhiga mo Kilisito. Kae neʼe ʼi ai te meʼa neʼe ina tāʼofi nātou. ʼE ʼui ʼi te vaega 6 neʼe natou fakalaka leva ʼi Filisia mo te fenua ko Kalatia, he neʼe mole fakagafua age e te laumālie ʼo te ʼAtua ke natou tala te folafola ʼi Asia. ʼE mole tou ʼiloʼi pe neʼe tāʼofi feafeaʼi e te laumālie māʼoniʼoni te kau folau ʼaia ke mole natou fai fakamafola ʼi Asia. ʼE mahino ia ko Sesu, ʼaki te laumālie ʼo te ʼAtua, neʼe ina fia takitaki ia Paulo pea mo tona ʼu tehina ki te tahi age koga meʼa.

6, 7. (a) ʼI te fakaovi ʼa Paulo pea mo tona ʼu tehina ki Pitinia, koteā ʼaē neʼe hoko? (b) Koteā te tonu ʼaē neʼe fai e te ʼu tisipulo, pea neʼe koteā tona fua?

⁶ Ko te potu fea ʼaē neʼe ʼolo kiai te kau folau ʼaia? ʼE fakamahino ʼi te vaega 7 ʼi tanatou kaku ʼo ovi ki Misia, neʼe natou faiga leva ke natou hū ki Pitinia; kae neʼe mole fakagafua e te Laumālie ʼo Sesu ʼaē neʼe ina maʼu mai tana Tamai. ʼI te tāʼofi ʼaē ʼo Paulo mo tona ʼu tehina ke natou fai fakamafola ʼi Asia, neʼe natou ʼolo ai ki te potu noleto, ke natou fai fakamafola ki te ʼu kolo ʼo Pitinia. Kae ʼi tanatou fakaovi ki Pitinia, neʼe toe fakaʼaogaʼi e Sesu te laumālie māʼoniʼoni moʼo tāʼofi nātou. Neʼe lagi mole kei mahino ki te ʼu tagata ʼaia te meʼa ʼaē neʼe tonu ke natou fai. Neʼe natou ʼiloʼi peʼe koteā ʼaē kā fakamafola, pea mo feafeaʼi tona faʼahiga fai, kae neʼe mole natou ʼiloʼi pe ko te potu fea ʼaē neʼe tonu ke natou fai fakamafola ai. Koia ʼe feala pē hatatou ʼui ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia: Neʼe natou fia ʼolo ʼo fai fakamafola ʼi Asia, kae neʼe tāʼofi nātou. Neʼe natou fia fai fakamafola ʼi Pitinia, kae tatau aipē. Neʼe tuku koa e te ʼu tehina faʼafai ʼaia tanatou fai fakamafola? Kailoa ia.

⁷ ʼI te temi ʼaia, neʼe fai e te ʼu tagata ʼaia he tonu neʼe mata faikehe. ʼE ʼui fēnei ʼi te vaega 8: “Nee [natou] fakalaka ai leva ʼi Misia, pea nee [natou] hifo leva ki Toloasi.” Ko te kau folau ʼaia neʼe natou ʼolo ki te potu ʼuesitē pea mo natou haʼele iā kilometa e 563, ʼo natou fakalaka ʼi te ʼu kolo ʼo kaku ki te uafu ʼo Toloasi, ʼaē neʼe ʼolo vaka ai te hahaʼi ki Masetonia. Tuʼa tolu leva ʼaē, te loto ʼa Paulo pea mo tona ʼu tehina ke natou ʼolo ʼo fai fakamafola, pea neʼe fakagafua ai leva kiā nātou! ʼE fakahā fēnei ʼi te vaega 9 te meʼa ʼaē neʼe hoko: “I te pouli, nee mau leva e Paulo he sio: nee ha age leva kia ia he tagata Masetonia, o ina fai age kia ia te kole aeni: Hau ki Masetonia, tokoni mai kia matou!” Kua ʼiloʼi leva e Paulo pe ko te potu fea ʼaē neʼe tonu ke natou ʼolo ʼo fai fakamafola ai. Neʼe natou ʼolo vaka atu aipē ki Masetonia.

8, 9. Koteā te ako ʼe feala ke tou tāʼofi mai te fakamatala ʼo ʼuhiga mo te folau ʼa Paulo?

⁸ Koteā te ako ʼe tou lava tāʼofi mai te fakamatala ʼaia? Kotou fakatokagaʼi, neʼe tāʼofi e te laumālie ʼo te ʼAtua ia Paulo ʼi te temi ʼaē neʼe kua ʼalu ai ki Asia. Pea neʼe tāʼofi e Sesu ia Paulo ʼi te temi pē ʼaē neʼe kua ovi ai ki Pitinia. Pea ki muli age, neʼe taki e Sesu ia Paulo ki Masetonia ʼi te temi pē ʼaē neʼe kua kaku ai ki Toloasi. ʼE feala ke toe fai fēia Sesu kiā tātou, ʼuhi he ko ia te Pule ʼo te kōkelekāsio. (Kol. 1:18) Ohagē lā, ʼe lagi kotou manatu ke kotou pioniē peʼe ke kotou ʼolo ki he koga meʼa ʼe ʼaoga lahi kiai he kau fai fakamafola. Kae ʼe lagi takitaki anai koutou e Sesu ʼaki te laumālie māʼoniʼoni ʼo te ʼAtua ʼi te temi pē ʼaē kua kotou ʼamanaki fakahoko ai takotou fakatuʼutuʼu. Tou vakaʼi he kiʼi faʼifaʼitaki: ʼE feala pē ke ofe he motokā ki te faʼahi hema peʼe ki te faʼahi mataʼu ʼi te temi pē ʼaē kua ʼalu ai ʼi te ala. ʼO toe fēia pē, ʼe feala ke takitaki tātou e Sesu moʼo fakalahi tatatou minisitelio, ʼi te temi pē ʼaē kua tou faiga lahi ai ke tou fakahoko tatatou fakatuʼutuʼu.

⁹ Kae ʼe feafeaʼi mo kapau ʼe mole he fua ʼo takotou ʼu faiga? ʼE tonu koa ke kotou tuku, ʼo kotou ʼui ʼe mole takitaki koutou e te laumālie  ʼo te ʼAtua? Kotou manatuʼi neʼe toe ʼi ai mo te ʼu faʼahi neʼe natou tāʼofi ia Paulo. Kae neʼe ina haga kumi pea mo ina faiga aipē ʼo kaku ki tana maʼu he potu neʼe feala ke ʼalu ʼo fai fakamafola ai. ʼO toe fēia, kapau ʼe kotou faʼa kātaki ʼo kumi “he matapa lahi mo aoga,” ʼe lagi toe fakapale fēia anai mo koutou.—1 Ko. 16:9.

NEʼE NATOU TOKAGA KI TE FAIKOLE

10. Koteā ʼaē ʼe hā mai ʼe maʼuhiga ke tou tokaga ki te faikole ke feala hatatou haga nonofo ʼalaʼala?

¹⁰ Ko te lua ako ʼaenī ʼo ʼuhiga mo te nofo ʼalaʼala ʼe feala ke tou tāʼofi mai totatou ʼu tehina Kilisitiano ʼo te ʼuluaki sēkulō: Neʼe natou tokaga ki te faikole. (1 Pet. 4:7) ʼE maʼuhiga ʼaupitō ke tou haga faikole ke feala hatatou nonofo ʼalaʼala. Kotou manatuʼi ʼi muʼa ʼo te puke ʼa Sesu ʼi te ʼōloto ʼo Setesemani, neʼe ina ʼui fēnei ki tana ʼu ʼapositolo e toko tolu: “Kotou alaala pea kotou faikole.”—Mat. 26:41.

11, 12. He koʼē neʼe gaohi koviʼi e Helote te kau Kilisitiano ʼo toe fēia mo Petelo, pea koteā ʼaē neʼe ina fai kiā nātou?

¹¹ Ki muli age ko Petelo, ʼaē neʼe fakatahi mo Sesu ʼi te pō ʼaia, neʼe sio mata ia ki te mālohi ʼo te ʼu faikole ʼaē ʼe fai fakamālotoloto. (Lau ia Gaue 12:1-6.) ʼI te ʼu ʼuluaki vaega ʼo te fakamatala ʼaia, ʼe tou ako ai neʼe gaohi koviʼi e Helote te kau Kilisitiano, he neʼe ina loto ke leleiʼia ia ia e te kau Sutea. Neʼe lagi ina ʼiloʼi ko Sake neʼe ko he ʼapositolo neʼe fakatahi lelei mo Sesu. Koia ʼaē neʼe fakatotonu ai e Helote ke matehi ia Sake “aki te heleta.” (Vaega 2) Neʼe mate ai te ʼapositolo ʼaē neʼe ʼofainaʼi e te kōkelekāsio, pea neʼe ko he ʼaluʼaga faigataʼa ia kiā nātou.

¹² Koteā te tahi age meʼa neʼe fai e Helote? ʼE fakamahino fēnei ʼi te vaega 3: “I tana sio nee alu lelei te mea aia ki te kau Sutea, nee ina fakatotonu leva ke toe too foki mo Petelo.” Kae ʼi muʼa atu, ko ʼihi ʼapositolo neʼe fakaʼāteaina fakamilakulo nātou mai te ʼu fale pilisoni, ʼaē neʼe kau ai Petelo. (Gaue 5:17-20) Neʼe lagi ʼiloʼi lelei e Helote ia te faʼahi ʼaia, koia ʼaē neʼe ina fai ai he ʼu fakatuʼutuʼu ke mole feala kiā Petelo ke hola. Neʼe ina fakatotonu ke leʼoleʼo ia Petelo “e ni vaega solia e fa nee taki toko fa, mo te manatu ke fakamaaui ia ia mua o te hahai moka osi anai te Pasikate.” (Vaega 4) Kotou fakakaukauʼi age muʼa ia te faʼahi ʼaenī: Neʼe seiniʼi Petelo e Helote pea neʼe ʼi ai te ʼu tagata leʼo e toko lua ʼi ʼona tafa. Ko te ʼu tagata leʼo e toko 16 neʼe natou fehoahoaʼaki ʼi te ʼaho mo te pō ke mole hola te ʼapositolo. Neʼe ko te manatu ʼa Helote ke ina fakahā ia Petelo ʼi muʼa ʼo te hahaʼi ʼi te hili ʼo te Pāsikate, ke natou fiafia ʼi tona matehi. ʼI te ʼaluʼaga fakamataku ʼaia, koteā ʼaē neʼe feala ke fai e te ʼu tehina Kilisitiano ʼo Petelo?

13, 14. (a) Koteā te meʼa ʼaē neʼe fai e te kōkelekāsio ʼi te pilisoniʼi ʼa Petelo? (b) Koteā te ako ʼe feala ke tou tāʼofi mai te faʼifaʼitaki ʼaē neʼe tuku e te ʼu tehina Kilisitiano ʼo Petelo, ʼo ʼuhiga mo te faikole?

¹³ Neʼe ʼiloʼi lelei e te kōkelekāsio te meʼa ʼaē neʼe tonu ke natou fai. ʼE tou lau fēnei ʼi te vaega 5: “Pea nee leo leva Petelo i te fale pilisoni; kae nee mole toe gata te fai e te Ekelesia o ni kole ki te Atua o uhiga mo ia.” ʼEī, neʼe mālohi tanatou hūfakiʼi ʼaē tonatou tehina ʼofaina, pea neʼe natou fai ʼaki tonatou loto kātoa. Koia, logolā te matehi ʼo Sake kae neʼe mole natou lotovaivai; pea neʼe mole natou manatu ʼe mole he fua ʼo tanatou ʼu faikole. Kailoa ia, neʼe natou ʼiloʼi ko Sehova ʼe ina fakamaʼuhigaʼi kehe te ʼu faikole ʼa tana ʼu kaugana agatonu. Kapau ʼe ʼalutahi te ʼu faikole ʼaia mo tona finegalo, pea ʼe ina tali anai.—Hep. 13:18, 19; Sakp. 5:16.

¹⁴ Koteā te ako ʼe tou tāʼofi mai te aga ʼa te ʼu tehina Kilisitiano ʼo Petelo? Ke kita nofo ʼalaʼala ʼe mole tonu pē ke kita faikole maʼa kita totonu, kae maʼa totatou ʼu tehina mo tuagaʼane. (Efe. 6:18) ʼE kotou ʼiloʼi koa he ʼu tehina peʼe ko he ʼu tuagaʼane ʼe natou tau mo he ʼu faigataʼaʼia? Ko ʼihi ʼe lagi fakatagaʼi nātou, peʼe tapuʼi e te puleʼaga tanatou fai fakamafola, pe neʼe hoko he tuʼutāmaki fakanātulā kiā nātou. He koʼē koa ʼe mole kotou hūfakiʼi nātou? ʼE lagi kotou ʼiloʼi ʼihi ʼe natou tau mo he ʼu ʼaluʼaga ʼe mole lagi faʼa ʼiloʼi e ʼihi. ʼE lagi natou faiga mālohi ke natou fakatokatoka he ʼu fihifihia fakafāmili, peʼe kua natou lotovaivai, peʼe māhahaki. He koʼē koa ʼe mole kotou manatuʼi nātou ʼe kotou  feʼiloʼiʼaki, pea mo kotou toʼo tonatou higoa mokā kotou faikole kiā Sehova, ia ia “ae e fakalogo ki te faikole”?—Pes. 65:3 [Pes. 65:2, MN].

15, 16. (a) Kotou fakamatala pe neʼe fakaʼāteaina feafeaʼi e te ʼāselo ʼa Sehova ia Petelo mai te pilisoni. (Vakaʼi te pāki ʼi lalo.) (b) He koʼē ʼe fakalotofīmālie tatatou ʼiloʼi ʼaē neʼe haofaki e Sehova ia Petelo?

¹⁵ Kae koteā ʼaē neʼe hoko kiā Petelo? ʼI te pō fakaʼosi ʼa Petelo ʼi te fale pilisoni, neʼe hoko kiā ia te ʼu faʼahi fakaofoofo ʼi tana moe ʼi lotomālie ʼo te ʼu tagata leʼo e toko lua. (Lau ia Gaue 12:7-11.) Kotou fakakaukauʼi age muʼa te meʼa ʼaenī neʼe hoko: Fokifā pē, kua mālamagia te koga fale kātoa ʼaē neʼe pilisoni ai. Neʼe tuʼu ai te ʼāselo, neʼe mole sio ki ai te ʼu tagata leʼo, pea neʼe ina fafagu fakavilivili ia Petelo. Pea ko te ʼu seini ʼaē neʼe haʼi ʼaki tona ʼu nima neʼe fetōki! Neʼe nā mavae ʼi te koga fale, ʼo nā fakalaka ʼi muʼa ʼo te ʼu tagata leʼo ʼaē neʼe tutuʼu ʼi tuʼa, mo te foʼi matapā ukamea, ʼaē neʼe ava “toko tahi . . . i ona mua.” ʼI tanā kua tō ki tuʼa, neʼe puli ai te ʼāselo. Neʼe ʼāteaina ai Petelo!

¹⁶ ʼE mole koa lā mālohi ai tatatou tui ʼaki tatatou mahino ki te mālohi ʼa Sehova moʼo haofaki tana ʼu kaugana? ʼE moʼoni, ʼe mole tou ʼamanaki ʼe fakaʼāteainaʼi fakamilakulo anai tātou e Sehova ʼi te temi ʼaenī. Kae ʼe tou tui papau ʼe ina fakaʼaogaʼi tona mālohi moʼo tokoni ki tana hahaʼi iā ʼaho nei. (2 Klk. 16:9) ʼAki tona laumālie māʼoniʼoni mālohi, ʼe feala hana tokoni mai ke tou lava tauʼi te ʼu faigataʼaʼia. (2 Ko. 4:7; 2 Pet. 2:9) Kua ovi mai pē te temi ʼaē kā foaki anai e Sehova te mālohi ki tona ʼAlo ke ina fakatuʼuake te ʼu lauʼi miliona hahaʼi kua mamate, ʼaē ʼe pilisoniʼi nātou e te mate. (Soa. 5:28, 29) Ko tatatou tui ki te ʼu fakapapau ʼa te ʼAtua, ʼe tou maʼu ai te lototoʼa moʼo tauʼi te ʼu faigataʼaʼia iā ʼaho nei.

NEʼE NATOU FAI FAGONOGONO KĀTOA LOGOLĀ TONATOU FAKATAGAʼI

17. Koteā te faʼifaʼitaki fakaofoofo neʼe tuku mai e Paulo ʼi tana faʼafai ʼi te fai fakamafola?

¹⁷ Ko te tolu ako ʼaenī ʼe tou lava tāʼofi mai te faʼifaʼitaki ʼa te kau ʼapositolo ʼo ʼuhiga mo te nofo ʼalaʼala: Neʼe natou haga fai fagonogono kātoa logolā tonatou fakatagaʼi. ʼE maʼuhiga ʼaupitō ke tou faʼafai ʼi te fai fakamafola ke feala hatatou haga nonofo ʼalaʼala. ʼE ko he faʼifaʼitaki fakaofoofo neʼe tuku mai e te ʼapositolo ko Paulo ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia. Neʼe faʼafai ʼi te fai fakamafola, he neʼe lahi tana ʼu fai folau pea neʼe lahi te ʼu kōkelekāsio neʼe ina fakatuʼu. Neʼe ina kātakiʼi te ʼu faigataʼaʼia, kae neʼe mole puli ʼi he temi tana faʼafai ʼi te fai fakamafola peʼe ko te maʼuhiga ʼo te temi.—2 Ko. 11:23-29.

18. Koteā ʼaē neʼe fai e Paulo moʼo hoko atu tana fai fakamafola ʼi te temi ʼaē neʼe leʼoleʼo ai ia ia ʼi Loma?

¹⁸ Tou toe vakaʼi moʼo fakaʼosi ia te fakamatala ʼo ʼuhiga mo Paulo ʼi te tohi ʼo Gaue, ohagē ko tona tohi iā Gaue kāpite 28. Neʼe tau ia Paulo ki Loma, pea neʼe tonu ke hā ʼi muʼa ʼo Nelo. Neʼe leʼoleʼo ia ia, pea neʼe lagi seiniʼi ki tana tagata leʼo. Kae logolā tona seiniʼi ʼaia, kae neʼe mole puli ia te faʼafai ʼa te ʼapositolo! Neʼe haga fakaʼaogaʼi pē e Paulo te ʼu faigamālie moʼo fai fagonogono. (Lau ia Gaue 28:17, 23, 24.) Hili ʼaho e tolu, neʼe pāui  e Paulo te hahaʼi lalahi ʼo te kau Sutea, ke fai fakamafola kiā nātou. Koia, ʼi te ʼaho ʼaē neʼe natou tālaga kiai, neʼe fai fakamafola ai Paulo kiā nātou. ʼE ʼui fēnei ʼi te vaega 23: “Nee natou [te kau Sutea ʼo te kolo] fakatuutuu leva kia ia he aho, pea nee hau leva he kaugamalie o mau ia i tona fale. Nee fakaha leva e Paulo te puleaga o te Atua kia natou i tana tuku tana fakamooni mauli, pea mo tana kumi i te lao a Moisese mo te kau polofeta te u mea o uhiga mo Sesu ke natou tui ai. Nee fai leva te mea aena mai te uhu o kaku ki te afiafi.”

19, 20. (a) He koʼē neʼe fua lelei te fai fakamafola ʼa Paulo? (b) Neʼe feafeaʼi ia Paulo ʼi te mole tali e te hahaʼi fuli te logo lelei?

¹⁹ He koʼē neʼe fua lelei te fai fakamafola ʼaia ʼa Paulo? Kotou tokagaʼi te vaega 23, ʼe fakahā lelei ai tona ʼu tupuʼaga. (1) Neʼe palalau tāfito ki te Puleʼaga ʼo te ʼAtua pea mo Sesu Kilisito. (2) Neʼe ina faigaʼi ke lave ki te loto ʼo te hahaʼi ʼaē neʼe fagono kiā ia, ‘ke natou tui kiai.’ (3) Neʼe fakakaukau mo nātou ʼaki te Tohi-Tapu. (4) Neʼe mole manatu pē kiā ia totonu, kae neʼe fai fakamafola “mai te uhu o kaku ki te afiafi.” Neʼe foaki e Paulo he fakamoʼoni mālohi, kae neʼe mole tali e te hahaʼi fuli. ʼE ʼui fēnei ʼi te vaega 24: “Nee tui leva ihi ki te mea nee ina fakaha, pea ko ihi nee mole leva natou tui.” Neʼe hoko ai te mavetevete, pea ʼolo ai leva te hahaʼi.

²⁰ Neʼe lotovaivai ai koa Paulo ʼi tanatou mole tali fuli te logo lelei? Kailoa ia. ʼE ʼui fēnei iā Gaue 28:30, 31: “Nee nofo leva Paulo ia tau katoa e lua i he fale nee ina totogi. Nee ina fakatalitali natou fuli nee omai o ahiahi mai kia ia. Nee ina fakaha te puleaga o te Atua, pea mo akonaki ki te u mea o uhiga mo te Aliki Sesu Kilisito, i te lauatea katoa, hala fakafeagai.” Ko te tohi ʼo Gaue, ʼaē neʼe tohi ʼaki te takitaki ʼa te ʼAtua, ʼe fakaʼosi ʼaki te ʼu palalau fakafiafia ʼaia.

21. Koteā te ako ʼe tou lava tāʼofi mai te faʼifaʼitaki ʼa Paulo ʼi tana nofo ʼi te ʼapi ʼaē neʼe leʼoleʼo ai ia ia?

²¹ Koteā te ako ʼe tou lava tāʼofi mai te faʼifaʼitaki ʼa Paulo? ʼI te nofo ʼa Paulo ʼi te ʼapi ʼaē neʼe leʼoleʼo ai, neʼe mole feala ke fai fakamafola ʼi te ʼu ʼapi. Kae neʼe mole lotovaivai ai. Neʼe fai fakamafola ki te hahaʼi fuli pē ʼaē neʼe ʼomai kiā ia. ʼO toe fēia pē, ʼe kaugamālie te hahaʼi ʼa te ʼAtua iā ʼaho nei ʼe natou taupau maʼu tanatou fiafia pea mo haga fai fakamafola logolā tonatou pilisoniʼi ʼuhi ko tanatou tui kae neʼe mole natou fai he meʼa ʼe kovi. Ko ʼihi ʼi totatou ʼu tehina mo tuagaʼane ʼofaina ʼe mole feala hanatou mavae ʼi tonatou ʼapi, pea lagi natou nonofo ʼi he ʼu fale taupau heʼe kua mātutuʼa peʼe māhahaki. Kapau ʼe feala, pea ʼe natou fai fakamafola ki te ʼu tōketā mo te hahaʼi gāue, pea mo te hahaʼi ʼaē ʼe ʼomai ʼo fakasiosio nātou, mo ʼihi atu ʼe ʼomai kiā nātou. ʼE natou fia fakamoʼoni kātoa ʼo ʼuhiga mo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua. ʼE ko he ʼu faʼifaʼitaki ʼe maʼuhiga ʼaupitō kiā tātou!

22. (a) Koteā te tohi ʼaē ʼe tokoni mai ke tou maʼu he ʼu fua lelei mai te tohi ʼo Gaue ʼi te Tohi-Tapu? (Vakaʼi te fakamatala ʼaē ʼi ʼoluga.) (b) ʼI takotou fakatalitali ki te fakaʼosi ʼo te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼāfea ʼaenī, koteā ʼaē ʼe kotou fakatotonu ke kotou fai?

²² ʼE hā lelei mai, ʼe lahi te ʼu ako ʼo ʼuhiga mo te nofo ʼalaʼala ʼe feala ke tou tāʼofi mai te kau ʼapositolo pea mo te tahi ʼu Kilisitiano ʼo te ʼuluaki sēkulō ʼaē ʼe talanoa ki ai ʼi te Tohi-Tapu, ʼi te tohi ʼo Gaue. ʼI tatatou fakatalitali ki te fakaʼosi ʼo te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼāfea ʼaenī, tou fakatotonu ke tou faʼifaʼitakiʼi te kau Kilisitiano ʼaia ʼo te ʼuluaki sēkulō, ʼo tou fai fakamafola ʼaki he lototoʼa mo he faʼafai. ʼE mole ʼi ai he tahi pilivilēsio ʼe lahi age ʼi tatatou kau ki te “fakamooni” ʼaia ʼo ʼuhiga mo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua!—Gaue 28:23.

[ʼU fehuʼi ʼo te ako]

[Talanoa ʼo te pāsina 17]

“KUA KEHE LEVA TAKU MANATU ʼO ʼUHIGA MO TE TOHI ʼO GAUE”

ʼI tana ʼosi lau ia te tohi ‘ Rends pleinement témoignage au sujet du Royaume de Dieu, ’ neʼe fakahā e te taupau fakasilikō tana ʼu manatu, ʼo ina ʼui fēnei: “Kua kehe leva taku manatu ʼo ʼuhiga mo te tohi ʼo Gaue. Neʼe tuʼa lahi taku ‘lau’ te ʼu fakamatala ʼaē ʼe tuʼu ʼi te tohi ʼo Gaue, kae neʼe hagē ʼe mole au mahino ki he meʼa. ʼI te temi nei, ʼe hagē neʼe tapuakina au ʼi taku kua mahino ki te maʼuhiga ʼo te tohi ʼaia.”

[Paki ʼo te pāsina 16]

Ko te ʼāselo ʼaē neʼe ina taki ia Petelo ʼo fakalaka ʼi te foʼi matapā ukamea